Το όνομα Γιάννης Μπουτάρης παραπέμπει κατ’ ευθείαν στο κρασί. Κι όμως, είναι η διαχείριση της άγριας ζωής μάλλον του χρωστάει περισσότερα! Ήταν στο μακρινό πια 1992, όταν ίδρυσε την περιβαλλοντική οργάνωση Αρκτούρος στα χωριά της Φλώρινας. Τότε, η έννοια της προστασίας του περιβάλλοντος, εάν δεν ήταν άγνωστη, ήταν σε κάθε περίπτωση χωρίς μεγάλη βαρύτητα. Για τη διαχείριση της άγριας ζωής ούτε λέξη. Κάποιοι λίγοι ακαδημαϊκοί μελετούσαν την συμπεριφορά επιλεγμένων άγριων ζώων, ακόμη λιγότεροι τον ρόλο τους μέσα στην περιβαλλοντική αλυσίδα.
Στα πανηγύρια της επαρχίας, η συμμετοχή ενός Ρομά με την αλυσοδεμένη αρκούδα που χόρευε υπό τους ήχους ενός κλαρίνου ή ενός ντεφιού, ήταν απολύτως απαραίτητη. Σε ένα τέτοιο πανηγύρι, ο Γιάννης Μπουτάρης είπε οτι η κατάσταση αυτή πρέπει να σταματήσει και η αρκούδα, ένα μεγάλο θηλαστικό συνυφασμένο με τους Βλάχους από τους οποίους και ο ίδιος προερχόταν, να βρει τον ρόλο που της αρμόζει. Ήδη η χώρα μετρούσε ήδη πάνω από 10 χρόνια στην ευρωπαϊκή οικογένεια, αλλά όπως εκ των υστέρων αποδείχθηκε είχε κάποια προβλήματα προσαρμογής. Στην ουσία, αυτό το εθνικό μας κενό στα θέματα διαχείρισης περιβάλλοντος με σύγχρονους όρους υπηρέτησε με ίδια πρωτοβουλία ο εκλιπών.
Το βασικό μέλημα τότε στο οποίο ήταν εστιασμένη σύσσωμη η ελληνική κοινωνία, ήταν πως θα επιτύχουμε υψηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης, ώστε να συγκλίνουμε στην ΕΕ. Έργα, ιδιωτικές επενδύσεις, δημόσιες δράσεις, απορρόφηση κοινοτικών κονδυλίων. Που να βρεθεί τόπος και χρόνος να σκεφθεί κανείς οτι θα πρέπει να ασχοληθούμε και με την προστασία του περιβάλλοντος.
Σε ένα τέτοιο «αναπτυξιακό» περιβάλλον, δημιούργησε ο Γιάννης Μπουτάρης τον Αρκτούρο. Εύλογα, για την εποχή, θα ρωτούσε κάποιος «Καλά, πώς του ήλθε». Αυτό όμως δεν σημαίνει Μεγάλος Άνδρας, αντισυμβατικός, αντισυστημικός ή όποιον άλλον χαρακτηρισμό διαλέξετε από τους πολλούς που του αποδίδουν οι τόσοι επικήδειοι; Η διαφορά που έκανε ο Αρκτούρος στα θέματα της διαχείρισης θεμάτων άγριας ζωής, ήταν ο σύγχρονος τρόπος αντιμετώπισης του θέματος σε σχέση με τις μέχρι τότε λεγόμενες «φιλοπεριβαλλοντικές οργανώσεις». Κύριο μέλημα και σύνθημα των τελευταίων ήταν μην πειράζετε την ομορφιά της φύσης ώστε να μπορούμε να την απολαύσουμε.
Ο Αρκτούρος του Γιάννη Μπουτάρη είδε το θέμα αλλιώς. Έδωσε ονόματα στις τραυματισμένες αρκούδες που περιέθαλπε στο Νυμφαίο, αυτό που ο ίδιος θεωρούσε χωριό του, ώθησε άτομα και εταιρείες να υιοθετήσουν συγκεκριμένα ζώα, συμβάλλοντας έτσι στα οικονομικά της οργάνωσης αλλά το σημαντικότερο, έβαλε τις βάσεις γι' αυτό που επακολούθησε: την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη. Για χρόνια, οι πρώτες εταιρείες που υιοθέτησαν τον θεσμό αυτό, δεν είχαν άλλη επιλογή παρά να χρηματοδοτήσουν τον Αρκτούρο.
Η δεύτερη κίνηση του Αρκτούρου του Γιάννη Μπουτάρη ήταν η παραδοχή του ότι με την ανάκαμψη της άγριας ζωής κάποιοι θα ζημιωθούν. Με την εκτροφή και δωρεάν διανομή σε κτηνοτρόφους των γνωστών σκύλων της φυλής ελληνικός ποιμενικός, έδειξε τον δρόμο: Ορίστε και η λύση στην αλματώδη επέκταση των λύκων που φυσικό είναι να επιτίθενται στα κοπάδια! Προσέθεσε έτσι, όχι απλά έναν ακόμη κρίκο στην οικολογική ανάκαμψη της Βόρειας κυρίως Ελλάδας, την οποία πάντα ξεχώριζε, αλλά την αντίληψη της διαχείρισης στην προστασία του περιβάλλοντος.
Σήμερα που η ανάκαμψη της άγριας ζωής είναι αδιαμφισβήτητο γεγονός, δημιουργώντας αρκετά θέματα, η διαχείριση εξαντλείται στην παροχή αποζημιώσεων στους πληγέντες. Λείπουν τα φωτεινά εκείνα παραδείγματα που θα μας δείξουν τους καινούργιους δρόμους. Υπό την έννοια αυτή με την απώλεια του Γιάννη Μπουτάρη, ο χώρος αυτός και όχι μόνο, ορφάνεψε...
Καλό σου ταξίδι Κυρ Γιάννη, του Αρκτούρου, της Παράγκας, της Θεσσαλονίκης!
