Ο Πρόεδρος του Κυπριακού Κοινοβουλίου, Γιαννάκης Λ. Ομήρου μιλά στο insider.gr για το Κυπριακό και την πορεία της κυπριακής οικονομίας η οποία σύντομα εξέρχεται από το μνημόνιο. Στο περιθώριο της επίσκεψης που πραγματοποίησε ο κ. Ομήρου μαζί με αντιπροσώπους της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Αθήνα, ο Πρόεδρος της Κυπριακής Βουλής μίλησε από το βήμα της ελληνικής Βουλής παρουσία όλων των εκπροσώπων των κομμάτων. Αυτή ήταν η πρώτη φορά κατά την οποία Πρόεδρος του Κυπριακού Κοινοβουλίου απευθύνεται στην ελληνική εθνική αντιπροσωπεία από το βήμα της Βουλής και κατά την ομιλία του εξέφρασε τις ευχαριστίες του προς τις πολιτικές δυνάμεις της Ελλάδας για την απόφαση που έλαβαν από κοινού με την κυπριακή πλευρά «να τερματιστεί μια ιστορική εκκρεμότητα που έχει σχέση με την προδοσία της Κύπρου». Ο κ. Ομήρου είχε επαφές με τον πρωθυπουργό, τον πρόεδρο της Δημοκρατίας και τους αρχηγούς τον κομμάτων, οι οποίοι εξέφρασαν την βούληση της Ελλάδας να βοηθήσει με κάθε δυνατό μέσον στην επίλυση του Κυπριακού.
Ακολουθεί η συνέντευξη που παραχώρησε στο insider.gr κατά την επίσκεψή του στην Αθήνα:
1)Κάποιοι Ευρωπαίοι ηγέτες αλλά και πολιτικές δυνάμεις στην Κύπρο υποστηρίζουν ότι το 2016 θα είναι η χρονιά λύσης του Κυπριακού. Από την άλλη, η Τουρκία δεν έχει δώσει έμπρακτα δείγματα γραφής ότι επιθυμεί κάτι τέτοιο. Πρόσφατα μάλιστα ο Τούρκος αντιπρόσωπος στην ΕΕ, Selim Yenel, έκανε λόγο για ένα νέο ομοσπονδιακό κράτος το οποίο «δεν θα είναι Κυπριακή Δημοκρατία». Τι παραπάνω να περιμένουμε φέτος από τις συνομιλίες;
Θα έλεγα ότι χρειάζεται μεγάλη προσοχή και επιφυλακτικότητα χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν έχουμε ελπίδες και προσδοκίες στη διαπραγματευτική διαδικασία. O κυπριακός ελληνισμός επιθυμεί λύση και την επιθυμεί το συντομότερο δυνατόν όπως την επιθυμούσε από την επομένη της τουρκικής εισβολής του 1974. Aσφαλώς όμως δεν θέλουμε μια οποιαδήποτε λύση αλλά μια λύση η οποία θα αντέξει στη δοκιμασία του χρόνου. Και για να αντέξει στη δοκιμασία του χρόνου πρέπει να είναι μια λύση βασισμένη στις αρχές του ευρωπαϊκού δικαίου που να είναι λειτουργική και βιώσιμη. Μια λύση που θα τερματίζει οριστικά την κατοχή και θα καταργεί τις αναχρονιστικές εγγυήσεις του 1960. Μια λύση η οποία θα αποκαθιστά τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις θεμελιώδεις ελευθερίες για το σύνολο του κυπριακού λάου, τους Ελληνοκυπρίους και Τουρκοκυπρίους. Είναι γεγονός ότι παρά τις υπερβολικές προσδοκίες που διατυπώνονται και το κλίμα ευφορίας που δημιουργείται ιδιαίτερα με δηλώσεις ξένων αξιωματούχων , η Τουρκία που είναι αυτή που κρατάει το κλειδί της λύσης δεν έχει δώσει έμπρακτα δείγματα γραφής. Για αυτό τώρα είναι η ώρα να αποταθούμε και από την Κύπρο και από την Ελλάδα προς τη διεθνή και την ευρωπαϊκή κοινότητα και να επιδιώξουμε την άσκηση πιέσεων στην Τουρκία ή την χρησιμοποίηση επιρροών από εκείνους που έχουν τη δυνατότητα να το κάνουν προκειμένου η Τουρκία να μεταβάλλει τη διαχρονικά αδιάλλακτη θέση της στο Κυπριακό.
2)Θεωρείτε ότι θα μπορέσει να υπάρξει λύση μέσα στο 2016;
Λύση θα μπορούσε να υπάρξει εδώ και 42 χρόνια. Φθάνει να υπάρχει η πολιτική βούληση από την πλευρά της Τουρκίας. Αν η Τουρκία συμφιλιωθεί με την ιδέα μιας λύσης που θα κλείνει αυτή την πληγή στη γωνιά της ανατολικής Μεσογείου που ονομάζεται Κύπρος, τότε το Κυπριακό θα είναι πολύ εύκολο να λυθεί. Το Κυπριακό είναι πρόβλημα εισβολής, κατοχής, παραβίασης του διεθνούς Δικαίου ,συνεπώς, αν αρθεί η στρατιωτική κατοχή της Τουρκίας και υπάρξει μια συμφωνημένη λύση με μετεξέλιξη της Κυπριακής Δημοκρατίας από ενιαίο σε ομοσπονδιακό κράτος , το οποίο αποδεχθήκαμε ως ένα οδυνηρό συμβιβασμό από το 1977 από τη θητεία του ιστορικού πρώτου προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, του Αρχιεπισκόπου Μακάριου, τότε η λύση ασφαλώς είναι εφικτή.
3)Το Μάρτιο βγαίνετε από το μνημόνιο. Τι σημαίνει αυτό για την κυπριακή οικονομία;
Η έξοδος από το μνημόνιο είναι μια επιτυχία η οποία οφείλεται στις θυσίες του κυπριακού λαού, ωστόσο και τα επόμενα δύο χρόνια η Τρόικα θα έχει λόγο και θα ασκεί κάποια εποπτεία επί της κυπριακής οικονομίας. Από την άλλη, θα πρέπει να υπογραμμίσουμε ότι η κυπριακή οικονομία εξακολουθεί να υποφέρει και πολύ περισσότερο η κυπριακή κοινωνία γιατί τα ποσοστά της ανεργίας είναι πολύ υψηλά ιδιαίτερα για τα δεδομένα της Κύπρου στην οποία διαχρονικά η ανεργία δεν υπερέβαινε το 3%-4%. Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν πρόβλημα επιβίωσης και πέραν τούτου θα πρέπει να αναφερθούμε στο μεγάλο θέμα των «κόκκινων δανείων», όπως ονομάζονται, που παραμένουν μη εξυπηρετούμενα ενώ σημειώνονται μεγάλες καθυστερήσεις από την πλευρά των τραπεζών να επιτύχουν αναδιαρθρώσεις αυτών των δανείων. Πολύ σημαντικό θέμα αποτελεί επίσης η προσέλκυση ξένων επενδύσεων για να υπάρξει επιχειρηματική δραστηριότητα και να δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας. Άρα είναι θετικό το γεγονός ότι βελτιώνονται οι δημοσιονομικοί δείκτες, ότι υπάρχει έστω ένας δειλός ρυθμός ανάπτυξης, από την άλλη όμως θα πρέπει να επανεκκινήσει η κυπριακή οικονομία στη βάση ενός στρατηγικού πλάνου, το οποίο θα επιτρέψει στην οικονομία να εξέλθει οριστικά από τη στασιμότητα και την ύφεση και να μπει στο δρόμο της ανάπτυξης , της ευημερίας και της κοινωνικής συνοχής.
4)Καταφέρατε μέσα σε μια τριετία να βγείτε από το μνημόνιο και στο εξωτερικό σας παρουσιάζουν ως success story. Αντίθετα, η Ελλάδα μπήκε πρόσφατα σε τρίτο μνημόνιο και έχει πολλά μέτωπα ανοιχτά όπως είναι το ασφαλιστικό, η φορολογία κλπ. Τι θεωρείτε ότι συντέλεσε στο να έχετε τόσο «βραχεία» παραμονή στο μνημόνιο;
Ένας βασικός λόγος είναι το ότι η κυπριακή κοινωνία επέδειξε έναν υψηλό βαθμό ωριμότητας . Δεν είχαμε φαινόμενα κοινωνικής αναταραχής. Παράλληλα, οι πολιτικές δυνάμεις που αντιπροσωπεύονται στη Βουλή των Αντιπροσώπων επέδειξαν πνεύμα συναίνεσης για κρίσιμες νομοθεσίες, οι οποίες εθεωρούντο κοινωνικά σκληρές. Όμως φαινόταν από τα δεδομένα ότι θα έπρεπε να υιοθετηθούν οι συγκεκριμένες νομοθεσίες προκειμένου να υπάρξει ένας εξορθολογισμός και στην οικονομία και στους θεσμούς γιατί δυστυχώς για πολλές δεκαετίες υπήρχε μια αλόγιστη διαχείριση των οικονομικών δεδομένων. Η κατάσταση επιδεινώθηκε και με τις συμπεριφορές από την πλευρά των συστημικών τραπεζών της Κύπρου με τις αλόγιστες επενδύσεις σε ξένα ομόλογα. Νομίζω αυτοί είναι οι λόγοι-με πρώτο και βασικό τις θυσίες του κυπριακού λαού- για τους οποίους έγινε εφικτή η ταχεία έξοδος από το μνημόνιο. Επαναλαμβάνω όμως , να μην υπάρχει καμιά παρεξήγηση, ότι η πραγματική οικονομία εξακολουθεί να δοκιμάζεται και η κυπριακή κοινωνία ακόμα να υποφέρει.
5)Μιλήσατε πριν για επενδύσεις, οι οποίες δεν σταμάτησαν ούτε εν μέσω μνημονίου όπως είναι για παράδειγμα η υπερπολυτελής μαρίνα της Λεμεσού. Και δρομολογούνται και νέες όπως η μαρίνα της Πάφου, το καζίνο, το οποίο θα είναι το μεγαλύτερο των Βαλκανίων. Τι αντίκτυπο θεωρείτε ότι θα έχουν αυτές οι επενδύσεις στην πραγματική οικονομία;
Γίνονται κάποια έργα, μερικά είναι τοπικού χαρακτήρα, άλλα μεγαλύτερα. Για το καζίνο, το οποίο πιθανότατα θα αποτελεί μια ξένη επένδυση, η διαδικασία του διαγωνισμού είναι σε εξέλιξη και ακόμη δεν έχει αποφασιστεί σε ποια περιοχή της Κύπρου θα γίνει. Εκείνο που χρειαζόμαστε όμως είναι μεγάλες επενδύσεις ξένων οίκων ακόμη και κρατών όπως είναι οι γειτονικές μας αραβικές χώρες που έχουν επιδείξει ενδιαφέρον. Όμως ,ξέρετε, για να υπάρξουν και επενδύσεις όπως εμείς τις οραματιζόμαστε θα πρέπει να πατάξουμε και φαινόμενα αγκυλώσεων στην κρατική μηχανή όπως είναι η γραφειοκρατία, η οποία συνήθως αποτελεί ένα σχετικό παράγοντα για την έλευση ξένων επενδύσεων.
6)Πάντως η κρατική παρέμβαση στην Κύπρο είναι μικρότερη από ό,τι στην Ελλάδα. Και η μαρίνα της Λεμεσού νομίζω ότι αποτελεί ιδιωτική πρωτοβουλία…
Ναι, αυτή ήταν ιδιωτική πρωτοβουλία και υλοποιήθηκε από το εμπορικό και βιομηχανικό επιμελητήριο, τα οποία επένδυσαν μαζί με κάποιους ιδιώτες.
7)Ένα άλλο θετικό στοιχείο είναι ότι τα έργα στα οποία εμπλέκεται το δημόσιο ή σε εκείναι που υλοποιούνται με ευρωπαϊκά κονδύλια, ολοκληρώνονται εγκαίρως και οι χρηματοδοτήσεις απορροφώνται πλήρως…
Φαίνεται ότι υπάρχει μια ικανότητα και του κράτους και των αρχών τοπικής αυτοδιοίκησης στην αξιοποίηση των ευρωπαϊκώνν κονδυλίων. Σε ότι αφορά το θέμα του κρατικού τομέα θα έλεγα ότι χρειάζεται πάντα μέτρο . Υπάρχουν τομείς όπου είναι αναγκαίες οι κρατικές επενδύσεις γιατί θα πρέπει να προσφέροντα ι κοινωνικά αγαθά σε όλους τους πολίτες ανεξάρτητα από την οικονομική τους κατάσταση. Σε άλλες περιπτώσεις όμως, πράγματι η ιδιωτική πρωτοβουλία μπορεί να αποδώσει πολύ περισσότερο. Έχουμε κάνει μεγάλη συζήτηση για τους λεγόμενους ημικρατικούς οργανισμούς όπως τους ονομάζουμε στην Κύπρο, όπως είναι η εταιρεία ηλεκτρισμού, η εταιρεία τηλεπικοινωνιών κλπ. Αυτοί είναι κερδοφόροι αλλά χρειάζονται εκσυγχρονισμό και μεταρρύθμιση για να είναι πιο αποδοτικοί. Εκεί μπορεί να υπάρξουν διάφορες μορφές μετεξέλιξης χωρίς κατ’ ανάγκη να χάσει το κράτος τον εποπτικό του ρόλο, δηλαδή μετοχοποίηση αλλά με διατήρηση του πλειοψηφικού πακέτου από το κράτος ακόμη και για λόγους εθνικής ασφάλειας. Ελπίζω ότι θα υπάρξουν ευρύτερες συναινέσεις για να μπορέσουμε να προχωρήσουμε και στον εκσυγχρονισμό και στη μεταρρύθμιση αλλά και σε ένα καθεστώς που οι κρατικοί οργανισμοί να μπορούν να ανταποκριθούν στην πρόκληση του ανταγωνισμού και στις νέες οικονομικές συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί παγκόσμια και πανευρωπαϊκά.
8)Στην Κύπρο οι επιχειρήσεις έχουν και έναν αρκετά χαμηλότερο συντελεστή φορολογίας σε σχέση με την Ελλάδα. Πόσο σημαντικό θεωρείτε ότι είναι αυτό για την οικονομική ανάπτυξη;
Νομίζω ότι μακροχρόνια ο χαμηλός εταιρικός φόρος βοήθησε την κυπριακή οικονομία και είναι ευτύχημα το ότι παρά τις πιέσεις και από πλευράς της Ευρωπαϊκής Ένωσης που επιθυμούσε να μπει ενιαίος συντελεστής αλλά και τις πιέσεις της τρόικας έγινε τελικά αποδεκτό αυτό το ειδικό καθεστώς το οποίο δεν ισχύει μόνο στην Κύπρο αλλά και σε μερικές άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Λίγα λόγια για τον Γιαννάκη Λ. Ομήρου
Ο Γιαννάκης Λ. Ομήρου είναι Ελληνοκύπριος δικηγόρος, πολιτικός και Πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Έχει διαγράψει μια μακρά πολιτική πορεία στην Κύπρο, η οποία ξεκίνησε το 1981 ενώ είναι γνωστός στη διεθνή κοινότητα για τη μάχη που έχει δώσει όλα αυτά τα χρόνια για τη δίκαιη λύση του Κυπριακού. Έχει διακριθεί για την κοινωνική του δράση με την ενεργό του συμμετοχή σε έργα φιλανθρωπικών οργανώσεων για τα παιδιά, τους καρκινοπαθείς, τους αστέγους και τις ευπαθείς ομάδες.
Γεννήθηκε στην Κάτω Πάφο και το 1981 εξελέγη βουλευτής Πάφου με το Σοσιαλιστικό Κόμμα ΕΔΕΚ (Σ.Κ. ΕΔΕΚ) ενώ στο ίδιο αξίωμα εκλέχτηκε και κατά τις επόμενες τρεις εκλογικές αναμετρήσεις μέχρι το 1998 οπότε διορίστηκε υπουργός Άμυνας.
Στις εκλογές του 2001 επανεξελέγη βουλευτής Πάφου και στις εκλογές του 2006 και του 2011 εξελέγη βουλευτής Λευκωσίας με το Κ.Σ. ΕΔΕΚ. Παράλληλα, στις 22 Ιουλίου 2001 εξελέγη πρόεδρος του Κινήματος και επανεξελέγη στις 18 Μαρτίου 2007.
Κατά τη διάρκεια των σπουδών του στην Ελλάδα αναμείχθηκε ενεργά στο φοιτητικό κίνημα και ανέπτυξε αντιδικτατορική δράση, συμμετέχοντας στην κατάληψη της Νομικής Σχολής και στην εξέγερση του Πολυτεχνείου.
Αντιτάχθηκε στο πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου 1974, ως συντάκτης και εκφωνητής του Ελεύθερου Ραδιοσταθμού Πάφου, με αποτέλεσμα να συλληφθεί και να φυλακιστεί από τους πραξικοπηματίες.
Πίσω στο Άρθρο
