Ως μια προσπάθεια να εξομαλυνθούν οι πολιτικές και ιδεολογικές διαφορές ανάμεσα στους ηγέτες των κρατών μελών της ΕΕ μπορεί να χαρακτηριστεί η Συνόδος Κορυφής που θα πραγματοποιηθεί στις 17 και 18 Ιουλίου, καθώς οι προσδοκίες για την εύρεση μιας συμβιβαστικής πρότασης για το Ταμείο Ανάκαμψης και τον Ευρωπαϊκό Προϋπολογισμό 2021-2027 είναι ιδιαίτερα χαμηλές.
Τα εμπόδια που εντοπίζονται αφορούν κατά βάση την ποσόστωση δανείων-επιχορηγήσεων, αλλά και τη σύνδεση των εκταμιεύσεων με ρήτρες και αυστηρούς όρους. Οι «Frugal 4» (Αυστρία, Ολλανδία, Δανία και Σουηδία) αλλά και χώρες που συντάσσονται στη γραμμή αυτών όπως η Φινλανδία ζητούν επιπλέον όρους (conditionality) και επιμένουν προς την κατεύθυνση το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να αναλάβει την επιτήρηση των μεταρρυθμίσεων ώστε να μην υπάρχει εμπλοκή της Κομισιόν. Ο κυρίαρχος ρόλος του Συμβουλίου που ζητά ο Βορράς ενέχει πολλές λεπτομέρειες και κρύβει πολλά «αγκάθια» καθώς μπορεί να μπλοκάρει ένα μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα ενός κράτους αν δεν έχει σαφή κατεύθυνση. Παράλληλα πηγές αναφέρουν πως στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων έχει πέσει και το ενδεχόμενο να δοθούν πρώτα τα δάνεια και μετά οι επιχορηγήσεις, ενώ οι εκταμιεύσεις θα έπονται της υλοποίησης των μεταρρυθμίσεων, δημιουργώντας έτσι ένα ασφυκτικό πλαίσιο περιορισμένων κινήσεων και ελιγμών προς το Νότο, που δίνει μάχη με το χρόνο, την ύφεση και την πανδημία.
Θα κάνει τη διαφορά το ποσό των καθαρών μεταβιβάσεων προς τις χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας
Ο Frederik Ducrozet Senior Economist της Pictet εκτιμά μιλώντας στο insider.gr πως θα χρειαστεί άλλη μία Σύνοδος Κορυφής κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού για την ολοκλήρωση της συμφωνίας. Σύμφωνα με τον ίδιο οι Βρυξέλλες, το Παρίσι και το Βερολίνο θέλουν να επισπεύσουν τις διαδικασίες ώστε να υπάρξει η χρυσή τομή για το συνολικό πακέτο. Όσον αφορά τους αριθμούς και τις λεπτομέρειες του σχεδίου ανάκαμψης, ο Ducrozet αναφέρει πως υπάρχει ο κίνδυνος τριβής της αρχικής πρότασης της Κομισιόν, αλλά όπως τονίζει το ποσό των καθαρών μεταβιβάσεων προς τις χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας θα παραμείνει αρκετά σημαντικό ώστε να κάνει τη διαφορά. Αυτό όπως σημείωνει θα είναι ένα πρώτο βήμα που μπορεί να συμπληρωθεί με νέα στο μέλλον.
Χωρίς εμπροσθοβαρή βάση
Αξίζει να σημειωθεί πως οι εκταμιεύσεις από το Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (Recovery and Resilience Facility - RRF), σύμφωνα με αναλυτές, δεν αναμένεται να έχουν μια εμπροσθοβαρή βάση, καθώς το 49% των εκταμιεύσεων των επιχορηγήσεων αναμένονται το 2023 (23%) και το 2024 (26%) σύμφωνα με τα μέχρι στιγμής δεδομένα. Αντίστοιχα στο κομμάτι των δανειοδοτήσεων, το 53% των εκταμιεύσεων αναμένεται το 2022 (28%) και το 2023 (25%), ένα χρόνο δηλαδή νωρίτερα από το σκέλος των επιχορηγήσεων. Η Ελλάδα σύμφωνα με την αρχική πρόταση της Κομισιόν διεκδικεί 22,5 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις και 9,4 δισ. ευρώ δάνεια.
Μεγάλη πίεση
Ωστόσο με τις χώρες να έχουν βγει από το lockdown με ασύμμετρες απώλειες, τόσο υγειονομικού όσο και οικονομικού χαρακτήρα επιζητούν «ζεστό χρήμα» ώστε να καλύψουν τις αυξημένες χρηματοδοτικές τους ανάγκες, να στηρίξουν τομείς που επλήγησαν και να χαράξουν τα επόμενα βήματα για την λήψη μέτρων ώστε να επανέλθουν σε ισχυρούς αναπτυξιακούς ρυθμούς. Όσο η συμφωνία λοιπόν δεν «κλειδώνει» με τον Βορρά να κερδίζει συνεχώς έδαφος σε μια άτυπη μάχη, τόσο ο Νότος αναγκάζεται να δεχθεί περαιτέρω παραχωρήσεις και αυστηρές οριοθετήσεις, προκειμένου να λάβει μια «ανάσα οξυγόνου».
Φωτογραφία: Getty Images/Ideal Image
