Αδυναμίες στη δίωξη υποθέσεων διαφθοράς υψηλού επιπέδου, προβλήματα με τον νέο Ποινικό Κώδικα και αναποτελεσματικότητα και αργή λειτουργία του συστήματος Δικαιοσύνης επισημαίνει ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) στις οικονομικές του εκτιμήσεις για την ελληνική οικονομία που δόθηκαν σήμερα στη δημοσιότητα.
Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, «η Ελλάδα υποφέρει από υψηλά επίπεδα αντιληπτής διαφθοράς σε σύγκριση με άλλες χώρες» και «η καταπολέμηση της διαφθοράς και των οικονομικών εγκλημάτων είναι το κλειδί για τη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος και της λειτουργίας της δημόσιας διοίκησης».
Αν και ο Οργανισμός αξιολογεί θετικά την σύσταση της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας και τις πρωτοβουλίες για την ανάπτυξη ενός πλαισίου για τη διαχείριση των συγκρούσεων συμφερόντων στο δημόσιο τομέα, ωστόσο εστιάζει στην ανάγκη ανάπτυξης και την εφαρμογής συγκεκριμένων τομεακών σχεδίων καταπολέμησης της διαφθοράς που θα στοχεύουν τομείς υψηλού κινδύνου, όπως δημόσια έργα, ο ναυτιλιακός τομέας, οι αμυντικές συμβάσεις , οι δημόσιες συμβάσεις και ο τομέας της υγείας.
Ακόμη, κάνει αναφορά στην ανάγκη ενίσχυσης του ρόλου και της ικανότητας του Γραφείου Συντονισμού Καταπολέμησης της Απάτης (AFCOS) ώστε να εξασφαλιστεί η καταπολέμηση της κατάχρησης κοινοτικών κονδυλίων και κρατικών ενισχύσεων.
Ο ΟΟΣΑ είναι επικριτικός για τις πρόσφατες νομοθετικές αλλαγές στον Ποινικό Κώδικα και στην ασυλία των πολιτικών.
«Οι συνταγματικές αλλαγές που εγκρίθηκαν στα τέλη του 2019 έχουν βελτιώσει τις διαδικασίες παραίτησης υπουργών και βουλευτών από την ασυλία, ωστόσο παραμένουν περίπλοκες. Αυτό σε συνδυασμό με τις αργές δικαστικές διαδικασίες, δημιουργεί προβλήματα για τη δίωξη υποθέσεων διαφθοράς υψηλού επιπέδου», σημειώνεται στην έκθεση.
Αλλά ο ΟΟΣΑ υπογραμμίζει ακόμη πως και μετά τις τελευταίες αλλαγές στον Ποινικό Κώδικα και στον Κώδικα Ποινικής Δικονομίας στα τέλη του 2019 υπάρχουν προβλήματα. Όπως σημειώνει, αν και το κύριο αδίκημα της ενεργητικής δωροδοκίας παραμένει παράνομο και τιμωρείται με φυλάκιση ή πρόστιμο, ωστόσο τιμωρείται ως κακούργημα μόνον σε περίπτωση παραβίασης καθηκόντων από δημόσιο αξιωματούχο.
«Παρόλο που οι τελευταίες τροποποιήσεις έχουν αντιστρέψει τις αλλαγές στα που έγιναν στα μέσα του 2019 και υποβάθμισαν όλες τις υποθέσεις δωροδοκίας σε απλά πλημμελήματα, η ανεπάρκεια των εφαρμοστέων κυρώσεων παραμένει κρίσιμο ζήτημα. Για παράδειγμα, ακόμη και αν η αξία της δωροδοκίας είναι σημαντική ή υπάρχουν επιβαρυντικές περιστάσεις για ένα τέτοιο αδίκημα (εκτός από παράβαση καθήκοντος από τον αξιωματούχο), η πράξη τιμωρείται με μειωμένες ποινές», τονίζει ο ΟΟΣΑ.
Στην ίδια βάση ο ΟΟΣΑ υποστηρίζει πως η βελτίωση της αποτελεσματικότητας και της προβλεψιμότητας του συστήματος δικαιοσύνης είναι το κλειδί για τη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος και την αύξηση των επενδύσεων, ιδίως από ξένες πηγές.
