Υπομονή για τουλάχιστον έναν μήνα θα πρέπει να κάνουν κυβέρνηση και τραπεζίτες για την πολυπόθητη επαναφορά του waiver των ελληνικών ομολόγων, καθώς οι τροπολογίες της τελευταίας στιγμής δεν ήταν αρκετές.
Η (μη) απόφαση του ισχυρού άνδρα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Mario Draghi, αναφορικά με την τύχη των ελληνικών ομολόγων προκάλεσε ψυχρολουσία, τόσο στις διοικήσεις των τραπεζών, που αναζητούν διακαώς πρόσβαση στο «φθηνό χρήμα» της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, όσο και στο κυβερνητικό επιτελείο που επιδίωκε να αξιοποιήσει πολιτικά την απόφαση. Μάλιστα, η μη αναμενόμενη απόφαση προκάλεσε και την καθυστέρηση του Υπουργικού Συμβουλίου της κυβέρνησης, το οποίο καλείται να εξετάσει εκ νέου τα δεδομένα.
Όπως ανέφεραν στο insider.gr ανώτατοι κύκλοι της Τράπεζας της Ελλάδος, πλέον θα πρέπει να πρέπει να κάνουμε υπομονή μέχρι την επόμενη συνάντηση του Διοικητικού Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, ώστε να ληφθεί η σχετική απόφαση. Αυτό ξεκαθάρισε και ο ίδιος ο επικεφαλής της ΕΚΤ Mario Draghi, τονίζοντας στη συνέντευξη τύπου ότι θα χρειαστεί νέα συνάντηση, και βέβαια αφού έχουν ολοκληρωθεί όλα τα προαπαιτούμενα που απαιτούνται ώστε να «κλείσει» η αξιολόγηση με βάση τη συμφωνία της 24ης Μαΐου.
Τι σημαίνει για τις τράπεζες
Η εξέλιξη αυτή έχει άμεσο αντίκτυπο στο εγχώριο χρηματοπιστωτικό σύστημα, το οποίο καλείται να κάνει εκ νέου υπομονή προκειμένου να αποκτήσει πρόσβαση στο «φθηνό χρήμα» αλλά και τη μακροχρόνια χρηματοδότηση της ΕΚΤ. Και αυτό γιατί οι ελληνικές τράπεζες θα συνεχίσουν να αντλούν χρηματοδότηση μέσω του έκτακτου μηχανισμού στήριξης (ELA), ο οποίος επιβαρύνεται με «τσουχτερό» επιτόκιο της τάξης του 1% με 1,5%. Αντίθετα, αν η ΕΚΤ είχε επαναφέρει το waiver, οι τράπεζες θα αποκτούσαν πρόσβαση σε απευθείας χρηματοδότηση, η οποία επιβαρύνεται με ουσιαστικά μηδενικό επιτόκιο. Αυτή τη στιγμή η εξάρτηση των ελληνικών τραπεζών από τον ELA ανέρχεται σε 68,1 δισ. ευρώ. Δηλαδή οι ελληνικές τράπεζες πληρώνουν για τόκους στην ΕΚΤ από 680 εκατ. έως 1.020 δισ. ευρώ.
Προφανώς, ακόμα και μετά την επαναφορά του waiver, δεν θα μηδενιστεί εντελώς η εξάρτηση από τον ELA, καθώς οι εγχώριες τράπεζες δεν έχουν αρκετά εχέγγυα για να δανειστούν πλήρως απευθείας από την ΕΚΤ. Ακόμα όμως και αν υπολογίσουμε ότι θα μπορούσαν να δανειστούν 30 δισ. ευρώ συνολικά, η διαφορά που προκύπτει είναι ανάμεσα στα 300 και τα 450 εκατ. ευρώ σε ετήσια βάση. Με άλλα λόγια, για κάθε μήνα που καθυστερεί το waiver, η «ζημιά» ανέρχεται ανάμεσα στα 25 και τα 37,5 εκατ. ευρώ.
Πλήγμα και στην οικονομία
Πέρα όμως από την άμεση ζημιά στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, η μη επαναφορά του waiver έχει σημαντικές επιπτώσεις ευρύτερα στην οικονομία. Πρώτα απ’ όλα η απευθείας ρευστότητα που προσφέρει η ΕΚΤ, εκτός από φθηνότερη είναι και μακροχρόνια, καθώς τα σχετικά προγράμματα έχουν διάρκεια από 12 έως και 18 μήνες. Αυτό σημαίνει ότι αντίστοιχα οι τράπεζες μπορούν να κάνουν σαφώς καλύτερο προγραμματισμό των διαθεσίμων τους, και έτσι να «ρίξουν χρήμα» στην αγορά.
Παράλληλα, η επαναφορά του waiver αποτελεί το πρώτο βήμα για την ένταξη των ελληνικών ομολόγων στο πρόγραμμα Ποσοτικής Χαλάρωσης (QE) της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Εφόσον τα ελληνικά ομόλογα γίνουν επιλέξιμα για το πρόγραμμα, αυτό μεταφράζεται σε παροχή απευθείας ρευστότητας προς την οικονομία, μια και ουσιαστικά η ΕΚΤ «κόβει χρήμα» και το διαθέτει στις χώρες από τις οποίες αγοράζει ομόλογα.
Επιπλέον, η επαναφορά της επιλεξιμότητας των ελληνικών ομολόγων αποτελεί προϋπόθεση και για την αναβάθμιση της πιστοληπτικής διαβάθμισης των τραπεζών, αλλά και ευρύτερα της ελληνικής οικονομίας από τους διεθνείς Οίκους. Όσο δεν βρίσκεται σε εφαρμογή το waiver, μειώνονται εξαιρετικά οι πιθανότητες θετικών ειδήσεων από αυτό το μέτωπο.
Μια εξέλιξη που έχει άμεσο αντίκτυπο στο Χρηματιστήριο, το οποίο και είχε προεξοφλήσει θετικές ειδήσεις, αλλά και ευρύτερα στην επενδυτική ψυχολογία, η οποία ανέμενε ένα καλό νέο για την Ελλάδα, ειδικά μετά την θετική έκβαση του Eurogroup της 24ης Μαΐου.
