Κοντά σε μια βιώσιμη λύση προστασίας της πρώτης κατοικίας βρίσκονται οι δανειολήπτες που αντιμετωπίζουν οικονομικά προβλήματα, αφού με μια δέσμη βραχυπρόθεσμων, μεσοπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων μέτρων «παγώνουν» οι πλειστηριασμοί για όσους δεν μπορούν να πληρώσουν το στεγαστικό τους δάνειο.
Έως το τέλος του 2020, όλες οι τράπεζες έχουν λανσάρει προγράμματα αναστολής των δόσεων για όσους οφειλέτες έχουν πληγεί από την πανδημική κρίση, εγκαινιάζοντας μορατόρια που το πιθανότερο είναι πως θα επεκταθούν και για μεγάλο μέρος του 2021 -αν όχι για όλο το έτος.
Ειδικά για την πρώτη κατοικία, από τον Ιούλιο βρίσκεται σε εφαρμογή το πρόγραμμα-γέφυρα του υπουργείου Οικονομικών που δίνει τη δυνατότητα στους «κόκκινους» αλλά και τους «πράσινους» δανειολήπτες να λάβουν επιδότηση δόσης για το στεγαστικό τους δάνειο και να προστατευτούν εφόσον δεν δύναται να εξυπηρετήσουν το στεγαστικό ή επιχειρηματικό τους δάνειο με ενέχυρο την πρώτη κατοικία.
Σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα, και συγκεκριμένα από τον Ιανουάριο του 2021, οι οφειλέτες με χρέη προς τις τράπεζες, το Δημόσιο, ΔΕΚΟ και ιδιώτες θα μπορούν να αιτηθούν υπαγωγή στον νέο πτωχευτικό νόμο, είτε με εξωδικαστική ρύθμιση οφειλών είτε με πτώχευση και διαγραφή όλων των οφειλών.
Στη δεύτερη περίπτωση, θα μπορούν να διαμένουν στο σπίτι τους καταβάλλοντας μίσθωμα σύμφωνα με τους όρους της αγοράς για 12 χρόνια όπου είτε θα επαναγοράζουν το ακίνητο είτε θα πρέπει να το εγκαταλείψουν. Τραπεζικά στελέχη διαβεβαιώνουν, πάντως, το insider.gr ότι, εφόσον οι οφειλέτες δεν έχουν δημιουργήσει νέα ανεξόφλητα χρέη, θα είναι αξιόχρεοι για τις τράπεζες που θα τους χορηγούν στεγαστικό δάνειο για την επαναγορά της πρώτης κατοικίας.
Οι τράπεζες διαμηνύουν σε όλους τους τόνους ότι, ειδικά υπό τις έκτακτες τρέχουσες συνθήκες, είναι διατεθειμένες να εξετάσουν τα αιτήματα ρύθμισης των ευάλωτων δανειοληπτών, εφόσον υποβάλλουν αντίστοιχο αίτημα και συναινέσουν σε άρση του τραπεζικού απορρήτου. Ο λόγος είναι, όπως εξηγούν, ότι πρέπει να αποφευχθεί σε κάθε περίπτωση η ασυλία των στρατηγικών κακοπληρωτών, αποφεύγοντας φαινόμενα του παρελθόντος που άφησαν βαρύ στίγμα στους ισολογισμούς των τραπεζών.
