Καμπανάκι για τις ρυθμίσεις του εξωδικαστικού μηχανισμού χτυπούν τράπεζες και εταιρείες διαχείρισης, καθώς σύμφωνα με τις πληροφορίες του insider.gr, ένας στους δύο οφειλέτες που βρίσκονται στον Εξωδικαστικό δείχνουν σημάδια προβληματικής εξυπηρέτησης των ρυθμίσεών τους. Η διαπίστωση αυτή ανησυχεί τους χρηματοπιστωτικούς φορείς που βλέπουν ότι ο εξωδικαστικός μηχανισμός μπορεί να εξελιχθεί σε ένα νέο νόμο Κατσέλη, με οφειλέτες που θα μπαίνουν στον νόμο, χωρίς πραγματικό στόχο την ρύθμιση των οφειλών τους, αλλά την παράταση ασυλίας από εναντίον τους πράξεις αναγκαστικής εκτέλεσης.
Οι ανησυχίες από τα τελευταία δείγματα στην εξυπηρέτηση ρυθμίσεων που έχουν γίνει μέσω της πλατφόρμας του εξωδικαστικού μηχανισμού, έχουν θέσει ήδη σε πορτοκαλί συναγερμό τράπεζες και εταιρείες διαχείρισης. Και αυτό διότι τα δείγματα προβληματικής αποπληρωμής που διαπιστώνουν στις μισές ρυθμίσεις του εξωδικαστικού μηχανισμού έχουν διπλή πηγή προέλευσης. Αφενός, αποτελούν απόρροια των αναμενόμενων επιπτώσεων των απανωτών κρίσεων (πανδημική και ενεργειακή – πληθωριστική) σε συνδυασμό με την σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής (συνεχής άνοδος επιτοκίων ύστερα από πολυετή καθήλωσή τους σε πολύ χαμηλά έως αρνητικά επίπεδα) που θα υπάρξουν. Τράπεζες και εταιρείες διαχείρισης είχαν προβλέψει επιδείνωση στα δανειακά χαρτοφυλάκια που θα γινόταν ορατή – παραμένοντας, ωστόσο, διαχειρίσιμη – στο α΄ τρίμηνο του 2023.
Αφετέρου, τις ανησυχίες από τα τελευταία δείγματα των ρυθμίσεων του Εξωδικαστικού τροφοδοτούν οι φιλόδοξοι στόχοι που τίθενται για την επιτάχυνση του μηχανισμού και την παραγωγή ρυθμίσεων οφειλών. Τράπεζες και εταιρείες διαχείρισης βλέπουν ότι παράλληλα με την αύξηση των ρυθμίσεων, υπάρχει και αύξηση στις καθυστερήσεις πληρωμών που θα κρατήσουν ενήμερες τις ρυθμίσεις. Σημειώνεται ότι από την ώρα που ένας οφειλέτης υπαχθεί στον εξωδικαστικό μηχανισμό, απαιτείται ένα δίμηνο προκειμένου οι πιστωτές να καταλήξουν στην ρύθμιση της οφειλής, την οποία ο οφειλέτης αποδέχεται ή μη. Στην περίπτωση αποδοχής της ρύθμισης, εάν ο οφειλέτης δεν την εξυπηρετεί ομαλά, «κερδίζει» άλλο ένα τρίμηνο ασυλίας από τα μέτρα αναγκαστικής εκτέλεσης μέχρι η ρύθμιση να γίνει «κόκκινη» (σε καθυστέρηση άνω των 90 ημερών).
Τα παραπάνω καμπανάκια των χρηματοπιστωτικών φορέων αποτελούν μείζον ζήτημα για την πορεία ενός πολύτιμου εργαλείου για την αντιμετώπιση του ιδιωτικού χρέους, μέσω του οποίου το Υπουργείο Οικονομικών προσδοκά να αυξήσει τις ρυθμίσεις οφειλών στο 1,5 – 1,8 δισ. ευρώ μέχρι το τέλος του α΄ εξαμήνου 2023. Οι στόχοι αυτοί τέθηκαν στις συναντήσεις του υπουργού Οικονομικών, Χρήστου Σταϊκούρα, με τραπεζίτες και servicers την προηγούμενη εβδομάδα, στο πλαίσιο της επιτάχυνσης των ρυθμίσεων χρεών που είναι κοινό ζητούμενο όλων των πλευρών.
Η πρόοδος του εξωδικαστικού μηχανισμού είναι αδιαμφισβήτητη από το β΄ εξάμηνο του 2022, καθώς η βελτίωση της αποτελεσματικότητάς του αποτέλεσε προτεραιότητα της νέας επικεφαλής της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, Μαριαλένας Αθανασοπούλου.
Με βάση την τελευταία έκθεση προόδου του εξωδικαστικού μηχανισμού που δημοσιεύτηκε στις 12 Ιανουαρίου, στην πλατφόρμα του εξωδικαστικού μηχανισμού έχουν ολοκληρωθεί 6.400 αιτήματα για οφειλές 2,1 δισ. ευρώ και βρίσκονται σε στάδιο οριστικής υποβολής και διαπραγμάτευσης 5.500 αιτήματα για οφειλές 3,7 δισ. ευρώ. Παραμένει στην «ουρά», δηλαδή στο στάδιο της αρχικής υποβολής και της άντλησης στοιχείων ένας όγκος 33.900 αιτημάτων για οφειλές 19,5 δισ. ευρώ. Ποσό οφειλών και πλήθος αιτημάτων που στηρίζει επίσης τις ανησυχίες τραπεζών και εταιρειών διαχείρισης για το κατά πόσον οι ρυθμίσεις που θα ακολουθήσουν κινδυνεύουν να καταλήξουν μη εξυπηρετούμενες.
Τα δύο σενάρια για τις ρυθμίσεις που επιδιώκεται να επιτευχθούν μέσω Εξωδικαστικού το προσεχές 5μηνο, όπως αναλύονται στην έκθεση προόδου της ΕΓΔΙΧ, προβλέπουν:
Το βασικό σενάριο αναμένει ρυθμίσεις 1,5 δισ. ευρώ οι οποίες θα προέρχονται από: 344 εκατ. ευρώ αιτήσεις σε τελικό στάδιο αξιολόγησης, 719 εκατ. ευρώ αιτήσεις σε στάδιο αξιολόγησης από τους χρηματοδοτικούς φορείς ή/και το Δημόσιο και 464 εκατ. ευρώ αιτήσεις σε αρχικό στάδιο.
Το αισιόδοξο σενάριο βλέπει ρυθμίσεις 1,8 δισ. ευρώ, οι οποίες θα προέχονται από: 344 εκατ. ευρώ αιτήσεις σε τελικό στάδιο αξιολόγησης, 846 εκατ. ευρώ αιτήσεις σε στάδιο αξιολόγησης από τους χρηματοδοτικούς φορείς ή/και το Δημόσιο και 642 εκατ. ευρώ αιτήσεις σε αρχικό στάδιο.