Κατά 899 δισ. ευρώ και με ρυθμό ανάπτυξης 6% αυξήθηκε το 2022, το συνολικό ευρωπαϊκό ηλεκτρονικό εμπόριο B2C, επίδοση ρεκόρ που ξεπερνά τα 849 δισ. ευρώ του 2021. Αυτό προκύπτει από την ευρωπαϊκή έκθεση ηλεκτρονικού εμπορίου που δημοσίευσαν από κοινού ο Ελληνικός Σύνδεσμος Ηλεκτρονικού Εμπορίου, το E-commerce Europe και το EuroCommerce.
Ο ρυθμός ανάπτυξης μειώθηκε από 12% το 2021, γεγονός που μπορεί να αποδοθεί στον κορεσμό στις αγορές ηλεκτρονικού εμπορίου μετά την εξασθένιση της πανδημίας Covid-19 το 2022. Η πρόβλεψη για τον κύκλο εργασιών του 2023 με B2C αντικατοπτρίζει ότι το ηλεκτρονικό εμπόριο θα αυξηθεί κατά 8%.
Όπως σημειώνει η έκθεση καθ'όλη τη διάρκεια του 2022, η Ευρώπη επηρεάστηκε σε μεγάλο βαθμό από τον αντίκτυπο του ρωσικού πολέμου στην Ουκρανία, κυρίως από τους υψηλούς ρυθμούς πληθωρισμού που ασκούσαν πτωτική πίεση στην αγοραστική δύναμη των καταναλωτών. Η έκθεση υπογραμμίζει ότι οι υψηλότερες τιμές ήταν ο κύριος μοχλός στην αύξηση του κύκλου εργασιών του ηλεκτρονικού εμπορίου σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Ωστόσο, οι χαμηλότερες τιμές αντισταθμίστηκαν εν μέρει από την αύξηση των αγορών διαδικτυακών υπηρεσιών και κυρίως στα ταξίδια. Ταυτόχρονα, οι ευρωπαίοι φορείς λήψης αποφάσεων έχουν την ευκαιρία να προσαρμόσουν το ρυθμιστικό τοπίο στις προκλήσεις και τις ευκαιρίες που θέτει η ψηφιακή και πράσινη μετάβαση.
Για να καταδείξει τη σημαντική επίδραση του πληθωρισμού στον κλάδο, η φετινή έκθεση πρόσθεσε αριθμούς ανάπτυξης προσαρμοσμένους στον πληθωρισμό για την Ευρώπη και όλες τις περιφέρειές της. Το 2021, η προσαρμοσμένη στον πληθωρισμό ανάπτυξη του ευρωπαϊκού ηλεκτρονικού εμπορίου ήταν ακόμα πολύ ισχυρή στο +9%, αλλά έπεσε το 2022 λόγω του πληθωριστικού σοκ και συρρικνώθηκε για πρώτη φορά στο -2%. Οι μόνες περιοχές χωρίς πτώση του ηλεκτρονικού εμπορίου το 2022 ήταν η Ανατολική Ευρώπη με +5% και η Νότια Ευρώπη με +13%. Το 2023, το ηλεκτρονικό εμπόριο άρχισε να ανακάμπτει, καθώς ο πληθωρισμός μειώθηκε, οδηγώντας μας σε πρόβλεψη επιστροφής στην ανάπτυξη περίπου στο
+2% το 2023.
Η έκθεση προσδιορίζει, επίσης, την τεχνολογική πρόοδο σε 5G, AR/VR, ψηφιακό πορτοφόλι και νέες λύσεις καταστημάτων όπως SaaS, ως οδηγό βαθύτερης διείσδυσης του ηλεκτρονικού εμπορίου και, ως εκ τούτου, ως ευκαιρία εξομάλυνσης των περιφερειακών διαφορών. Μια άλλη πτυχή που αναφέρεται στην έκθεση είναι η αυξανόμενη ζήτηση για πιο βιώσιμο
ηλεκτρονικό εμπόριο, το οποίο αναμένεται να βασίζεται σε πιο αποτελεσματικές παραδόσεις και επιστροφές, καθώς και σε πιο οικολογικά πρότυπα κατανάλωσης και παραγωγής. Συνολικά, τα βασικά ευρήματα της έκθεσης υποδηλώνουν ότι ο κλάδος αναπτύσσει την απαραίτητη ανθεκτικότητα για να ξεπεράσει τις πολύπλευρες προκλήσεις της εποχής μας.
Η Δυτική Ευρώπη είναι, μακράν, η μεγαλύτερη περιοχή, κατέχοντας το 67% του συνολικού κύκλου εργασιών B2C στην Ευρώπη για το 2022. Ακολουθεί η Νότια Ευρώπη, με μερίδιο μόλις 16%. Η Κεντρική Ευρώπη (8%), η Βόρεια Ευρώπη (7%) και η Ανατολική Ευρώπη (2%) έχουν σημαντικά χαμηλότερο μερίδιο στον συνολικό κύκλο εργασιών B2C ηλεκτρονικού εμπορίου. Το 2022, η Δυτική Ευρώπη διαπραγματεύτηκε 603 δις ευρώ διαδικτυακά, η Νότια Ευρώπη 146 δις ευρώ και η Κεντρική Ευρώπη 72 δις ευρώ. Η Βόρεια Ευρώπη ήταν ακριβώς πίσω από την Κεντρική Ευρώπη με 65 δισ. ευρώ, ακολουθούμενη από την Ανατολική Ευρώπη με 14 δισ. ευρώ σε κύκλο εργασιών.
Οι κορυφαίες χώρες στον κύκλο εργασιών του ηλεκτρονικού εμπορίου B2C είναι το Ηνωμένο Βασίλειο (291 δισ. ευρώ), η Γαλλία (146 δισ. ευρώ), η Γερμανία (102 δισ. ευρώ) και η Ισπανία (72 δισ. ευρώ). Οι υψηλότεροι ρυθμοί ανάπτυξης (μη προσαρμοσμένοι για τον πληθωρισμό) στον κύκλο εργασιών του ηλεκτρονικού εμπορίου σημειώθηκαν στην Εσθονία (106%), στη Ρουμανία (51%), στη Βουλγαρία (31%), στην Ισπανία (31%) και στο Βέλγιο (22%).
Έλληνες καταναλωτές: Αυξήθηκαν από το 51% το 2019, στο 70% το 2022 και στο 75% το 2023
Η Christel Delberghe, Γενική Διευθύντρια της EuroCommerce, σχολίασε πως το ταξίδι των καταναλωτών αλλάζει γρήγορα και ο συνδυασμός της διαδικτυακής και εκτός σύνδεσης αλληλεπίδρασης έχει γίνει το νέο φυσιολογικό. Το 2022, με τον πληθωρισμό στα ύψη, οι καταναλωτές έγιναν πολύ πιο ευαίσθητοι στις τιμές και προσπάθησαν περισσότερο να εξοικονομήσουν χρήματα συγκρίνοντας και διαφοροποιώντας τα διαδικτυακά και offline κανάλια αγορών τους. Αναμένεται ότι οι διαδικτυακές πωλήσεις θα συνεχίσουν να αυξάνονται τα επόμενα χρόνια, φτάνοντας περίπου το 30% των λιανικών πωλήσεων έως το 2030. Η παρουσία στο διαδίκτυο έχει καταστεί ζωτικής σημασίας για πολλούς εμπόρους λιανικής και ειδικά για τις μικρότερες επιχειρήσεις.
Ο Πρόεδρος του Ε.Β.Ε.Π. και μέλος της EuroCommerce, Bασίλης Κορκίδης, αναφέρθηκε στα στοιχεία για την Ελλάδα: «Τόσο το 2022 όσο και 2023, χαρακτηρίζονται από ένα επίμονο υψηλό πληθωρισμό, με αποτέλεσμα οι ευρωπαίοι και οι εγχώριοι καταναλωτές να είναι πολύ πιο ευάλωτοι στις τιμές βασικών αγαθών. Σύμφωνα με τον πίνακα της έρευνας (βλ. συνημμένο) και τα στοιχεία της Eurostat για την χώρα μας είναι εμφανές πως η χρήση του internet από το 79% του 2021 ενισχύθηκε σε 84% τη διετία 2022 και 2023. Από τις πιο δημοφιλείς μηχανές αναζήτησης με συντριπτικό μερίδιο 97% στην Ελλάδα ήταν η Google. Αντίστοιχα οι Έλληνες διαδικτυακοί καταναλωτές συνεχίζουν να αυξάνονται από το 51% το 2019 στο 70% το 2022 και στο 75% το 2023. Οι διαδικτυακές πωλήσεις B2C συνεχίσουν να αυξάνονται διαρκώς από τα 7,5 δις ευρώ το 2019, κατά 8-10% ετησίως, με εκτιμώμενο κύκλο εργασιών 17,33 δις ευρώ το 2023. Το ηλεκτρονικό εμπόριο, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΔΝΤ για το E-GDP, ακολουθεί με ποσοστό συμμετοχής 7,9% την αύξηση του ΑΕΠ στην Ελλάδα. Οι καταναλωτικές συνήθειες αλλάζουν γρήγορα και η ελληνική επιχειρηματικότητα φαίνεται να προσαρμόζεται.»
Διείσδυση e-shopper
Το 2022, το ποσοστό του διαδικτυακού πληθυσμού της Ευρώπης παρέμεινε σταθερό, στο 76%. Αναμενόταν χαλάρωση των διαδικτυακών πωλήσεων μετά την υπερ-ανάπτυξη που προκλήθηκε από τα μέτρα πανδημίας του Covid-19 που έλαβαν οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, όπως τα lockdown. Αρκετές εθνικές ενώσεις ηλεκτρονικού εμπορίου ανέφεραν μείωση των
ηλεκτρονικών αγορών στη χώρα τους λόγω του αυξανόμενου πληθωρισμού, κάνοντας τους καταναλωτές πιο προσεκτικούς στις δαπάνες. Η Δυτική Ευρώπη έχει το υψηλότερο μερίδιο ηλεκτρονικών αγορών, με το 87% των χρηστών του Διαδικτύου να πραγματοποιούν αγορές μέσω Διαδικτύου το 2022. Η Δυτική Ευρώπη ακολουθεί τη Βόρεια Ευρώπη, με 85%, ενώ η Κεντρική Ευρώπη έχει 77%. Η Ανατολική Ευρώπη, η οποία περιλαμβάνει σημαντικό αριθμό χωρών εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, έχει παρουσιάσει μια πολλά υποσχόμενη αύξηση έξι ποσοστιαίων μονάδων στη διείσδυση των ηλεκτρονικών αγοραστών από 41% το 2021 σε 48% το 2022. Το Ηνωμένο Βασίλειο κατέχει σήμερα το υψηλότερο μερίδιο ηλεκτρονικών αγορών (95%), ακολουθούμενο από την Ολλανδία (92%), τη Νορβηγία (92%), τη Δανία (90%) και την Ελβετία (90%). Το χαμηλότερο μερίδιο των online αγοραστών βρέθηκε στο Μαυροβούνιο (31%), τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη (39%), την Αλβανία (49%) και τη Βουλγαρία (49%).
