Μια απλή «πρόγευση» από το νέο σκηνικό που δημιουργείται στην εμπορική και επιβατηγό ακτοπλοΐα με την ένταξή στο ευρωπαϊκό σύστημα εμπορίας ρύπων αποτελούν οι αυξήσεις 10% με 15% που ανακοίνωσε ο όμιλος Grimaldi Lines για τα φορτηγά που μεταφέρονται στα δρομολόγια μεταξύ Ελλάδας και Ιταλίας. Κίνηση, που έρχεται να υπενθυμίσει την μεγαλύτερη πρόκληση των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στη χώρα μας που δεν είναι άλλη από την ανανέωση των γερασμένων του στόλων, το αργότερο μέχρι το 2030.
Οι αυξήσεις που ανακοίνωσε ο όμιλος Grimaldi έρχονται ως επίναυλος περιβαλλοντικής συμμόρφωσης θα ισχύσουν από την 1η Ιανουαρίου 2024. Αντίστοιχες αυξήσεις αναμένονται και για τις γραμμές της Κρήτης, τόσο από τις Μινωικές Γραμμές του ομίλου Grimaldi όσο και από την Attica Group, καθώς από την 1η Ιανουαρίου 2024 εντάσσεται και η ναυσιπλοΐα στο σύστημα εμπορίου ρύπων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕU ETS). Ο όμιλος Grimaldi ενημέρωσε για αυξήσεις που κυμαίνονται από 3,5 ευρώ έως 8,5 ευρώ ανά γραμμικό μέτρο (lane meter) σε όλες τις γραμμές που εξυπηρετεί στη Μεσόγειο, πλην της Κρήτης.
- ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Επενδυτικό μπαράζ από τον Γ. Προκοπίου – Ξεπερνά τα 4,6 δισ. το ναυπηγικό του πρόγραμμα
Πρόκειται -σύμφωνα με εκτιμήσεις της αγοράς- για αυξήσεις της τάξης του 10%-15% στα ναύλα των φορτηγών (που κατά μέσο όρο καταλαμβάνουν 18-20 γραμμικά μέτρα) ανάλογα με το δρομολόγιο, οι οποίες μάλιστα θα αλλάζουν τακτικά καθώς η σχετική επιβάρυνση εξαρτάται από το κόστος των δικαιωμάτων ρύπων στη ρυθμιζόμενη αγορά. Ο όμιλος Grimaldi θα επικαιροποιεί τον επίναυλο ανά τρίμηνο. Προς το παρόν δεν έχουν ανακοινωθεί αυξήσεις για τα εισιτήρια των επιβατών.
Σε μακροπρόθεσμο επίπεδο, το κόστος θα αυξηθεί περαιτέρω τα επόμενα χρόνια, και αυτό γιατί η ένταξη της ναυτιλίας στο σύστημα εμπορίας ρύπων γίνεται σταδιακά. Από τη νέα χρόνια οι εταιρείες θα πρέπει να αντισταθμίζουν μόλις το 40% των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα που παράγουν με το ποσοστό αυτό να αυξάνεται στο 70% το 2025 και να φτάνει το 100% το 2026.
Απαιτούνται επενδύσεις δισεκατομμυρίων
Προς το παρόν η ένταξη στο σύστημα εμπορίας ρύπων δεν θα επηρεάσει άμεσα τις υπόλοιπες γραμμές της Ελλάδας σε Αιγαίο και Ιόνιο. Και αυτό γιατί έχει εξασφαλιστεί εξαίρεση μέχρι το 2030 για τις γραμμές που εξυπηρετούν νησιά με πληθυσμό κάτω των 200.000 κατοίκων, στην πράξη όλους τους προορισμούς πλην της Κρήτης.
Αυτό όμως σημαίνει πως οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στις γραμμές του Αιγαίου το επόμενο διάστημα θα πρέπει να προχωρήσουν σε σημαντικές επενδύσεις για την ανανέωση των στόλων τους, και την εφαρμογή συστημάτων μείωσης εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, συστημάτων πρόωσης για την εξοικονόμηση καυσίμων, εναλλακτικά καύσιμα κ.α.
- ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Τελευταίο βήμα για τη συγχώνευση Attica Group – ANEK
Πρόκειται για μια πολύ σημαντική πρόκληση, αν ληφθεί υπόψη πως ο μέσος όρος ηλικίας του ελληνικού ακτοπλοϊκού στόλου είναι τα 31 έτη και σύμφωνα με πηγές της αγοράς θα απαιτηθούν επενδύσεις άνω των 3 δισ. ευρώ, οι οποίες μάλιστα θα πρέπει να ξεκινήσουν άμεσα. Και αυτό διότι οι πρώτες παραγγελίες θα πρέπει να γίνουν το αργότερο τα επόμενα ένα με δύο χρόνια, για να έχουν παραδοθεί μέχρι το 2029.
Δομικές αλλαγές στη ναυτιλία
Το σύστημα EU ETS θα επανακαθορίσει ολόκληρη τη ναυτιλία όπως εκτιμούν αναλυτές της αγοράς. Η ναυλομεσιτική εταιρεία Intermodal, σημειώνει πως η ναυτιλία θα υποστεί ένα σημαντικό μετασχηματισμό, καθώς η εφαρμογή του συστήματος εμπορίας ρύπων δεν είναι απλά μια κανονιστική ρύθμιση αλλά επαναπροσδιορίζει τα δεδομένα της ναυτιλιακής βιομηχανίας.
- ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: «Προειδοποιητικές βολές» των ΗΠΑ στις ναυτιλιακές για το πλαφόν στο ρωσικό πετρέλαιο
Όπως σημειώνει η αναλύτρια της Intermodal, Χαρά Γεωργούση σε σχετικό σημείωμα της εταιρείας, οι οικονομικές επιπτώσεις θα είναι σημαντικές, με τα επιπλέον κόστη για τον κλάδο να υπολογίζονται στα 8-10 δισ. ευρώ μέχρι το 2026. Το κόστος δικαιωμάτων CO2, που είναι ιδιαίτερα ευμετάβλητο, θα διαμορφώνει σε μεγάλο βαθμό τα λειτουργικά κόστη των στόλων και την επενδυτική στρατηγική των ναυτιλιακών από εδώ και πέρα.
