Στο εορταστικό κλίμα των ημερών με το βλέμμα στο… Πνεύμα των Χριστουγέννων ποντάρουν οι επιχειρηματίες που δραστηριοποιούνται στην εστίαση, εκτιμώντας πως η βελτίωση της ψυχολογίας των καταναλωτών θα ωθήσει τον κόσμο στις επιχειρήσεις του κλάδου τα αμέσως επόμενα 24ωρα, με τους επιχειρηματίες να περιμένουν την πολυπόθητη «ανάσα» στα ταμεία τους.
Παράγοντες της αγοράς αναμένουν μια πρόσκαιρη τόνωση της κινητικότητας στα καταστήματα της εστίασης, καθώς τα ρεβεγιόν παραδοσιακά έχουν την τιμητική τους τις αμέσως επόμενες ημέρες κι ενώ ήδη οι κρατήσεις για τις ημέρες των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς παρουσιάζουν θετική εικόνα.
«Πράγματι υπάρχει μια κινητικότητα στον κλάδο μας αυτές τις ημέρες λόγω των εορτών. Εστιατόρια, ταβέρνες, καφέ, μπαρ γεμίζουν από κόσμο. Η Αττική εμφανίζει μια θετική τάση, ενώ η υπόλοιπη Ελλάδα κινείται πιο υποτονικά», δηλώνει στο insider.gr, ο πρόεδρος της Ένωσης Εστιατορίων και Συναφών Αττικής και γενικός γραμματέας της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εστιατόρων και Συναφών Επαγγελμάτων (ΠΟΕΣΕ), Γιάννης Δαβερώνης.
Αβεβαιότητα για Ιανουάριο – Φεβρουάριο
Ωστόσο, οι καλά γνωρίζοντες τας της αγοράς αναγνωρίζουν πως το φαινόμενο θα είναι παροδικό και δεν θα διαρκέσει περισσότερο από τις γιορτές των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς, καθώς η γενικευμένη κόπωση των ελληνικών νοικοκυριών από την οικονομική ανασφάλεια των τελευταίων ετών, στη σκιά των έντονων πληθωριστικών πιέσεων, δεν αφήνει πολλά περιθώρια για αυξημένες δαπάνες στον τομέα της διασκέδασης.
«Ο κόσμος θα επισκεφτεί τις επόμενες ημέρες εστιατόρια, μεζεδοπωλεία και καφέ-μπαρ γιατί έχει ανάγκη να ξεφύγει από τη ρουτίνα της καθημερινότητας και να μπει στο κλίμα των γιορτών. Όλα είναι θέμα ψυχολογίας», σχολίαζε στο insider.gr παράγοντας της αγοράς, εξηγώντας βέβαια πως «τα έξοδα ενός ζευγαριού ή μιας οικογένειας για μια βόλτα έξω από το σπίτι θα είναι συγκρατημένα. Οι εποχές είναι δύσκολες και οι καταναλωτές δεν θα προβούν σε αυξημένες δαπάνες».
«Παραδοσιακά ο κλάδος μας πηγαίνει καλά σε περιόδους εορτών όπως τα Χριστούγεννα. Περιμένουμε μια καλή περίοδο τις επόμενες μέρες. Ο κόσμος θα κάνει ρεβεγιόν στα καταστήματά μας, αλλά μετά τι θα γίνει;», διερωτάται από την πλευρά του ο κ. Δαβερώνης.
Το στοίχημα της επόμενης μέρας και η μέση απόδειξη
«Το μεγάλο στοίχημα για τον κλάδο μας είναι ένα: Πώς θα κατορθώσουν οι επιχειρήσεις εστίασης να προσελκύσουν περισσότερο κόσμο για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα μέσα σε ένα περιβάλλον γεμάτο προκλήσεις», προσθέτει. «Τι να περιμένει ο κλάδος μας στις περιόδους χωρίς δυναμική; Μην ξεχνάμε ότι έρχονται δύο παραδοσιακά πολύ δύσκολοι μήνες, όπως ο Ιανουάριος και Φεβρουάριος», σπεύδει να εξηγήσει ο κ. Δαβερώνης, αναγνωρίζοντας πως υπάρχει ένας ευρύτερος προβληματισμός για τις προοπτικές του κλάδου.
«Τα καταστήματα εστίασης μπορεί να είναι γεμάτα, αλλά οι καταναλωτές είναι εξαιρετικά συγκρατημένοι στις δαπάνες τους. Ο κόσμος δεν ξοδεύει τα χρήματα που ξόδευε παλαιότερα και η μέση απόδειξη είναι μειωμένη», σημειώνει την ίδια στιγμή έτερος παράγοντας της αγοράς.
Οι προκλήσεις είναι ακόμη εδώ
Όπως είναι δε φυσικό, το θετικό momentum που συνοδεύει τον κλάδο κατά την περίοδο των εορτών δεν δύναται να διαγράψει μεμιάς τις σοβαρές προκλήσεις που εξακολουθούν να ταλανίζουν τα καταστήματα εστίασης.
«Οι τιμές των πρώτων υλών έχουν παγιωθεί σε υψηλά επίπεδα εδώ και αρκετό διάστημα» σημειώνει χαρακτηριστικά ο κ. Δαβερώνης, περιγράφοντας την ανησυχία του.
Οι τιμές του καφέ καταγράφουν μια ξέφρενη πορεία, ενώ από κοντά ακολουθούν οι τιμές του κακάο και των χυμών. Οι διεθνείς τιμές του καφέ μετρούν υπέρμετρες αυξήσεις σε σχέση με πέρυσι, με καθοριστική την επίδραση της κλιματικής κρίσης στις μεγαλύτερες παραγωγικές χώρες καφέ του πλανήτη όπως η Βραζιλία και το Βιετνάμ.
Ειδικότερα, οι τιμές της ποικιλίας Arabica ξεπέρασαν εντός του Δεκεμβρίου τα 330 δολάρια ανά λίβρα, αυξημένες κατά περισσότερο του 80% από την ίδια περίοδο πέρυσι, όταν κινούνταν χαμηλότερα των 180 δολαρίων. Ομοίως και η τιμή της ποικιλίας Robusta έχει υπερδιπλασιαστεί το 2024, ξεπερνώντας τα 5.500 δολάρια ανά τόνο τον Δεκέμβριο, αγγίζοντας πρόσφατα το υψηλότερο επίπεδό της σε διάστημα 45 χρόνων (!). Κοντά σε ιστορικά υψηλά κινούνται και οι τιμές του κακάο, καθώς το πλέον ενεργό συμβόλαιο του κακάο έχει δει την αξία του να τριπλασιάζεται εντός του 2024.
Μιλώντας πρόσφατα στους δημοσιογράφους ο Svetoslav Atanasov, ο νέος Γενικός Διευθυντής της Coca-Cola Tρια Έψιλον για την Ελλάδα και την Κύπρο που ανέλαβε καθήκοντα μόλις πριν από δύο μήνες, παραδέχθηκε ότι παραμένουν οι πιέσεις στις διεθνείς αγορές για προϊόντα όπως ο καφές, ενώ συνεχίζεται η άνοδος στις τιμές σημαντικών πρώτων υλών, όπως οι χυμοί. «Ανατιμήσεις γίνονται, αλλά ταυτόχρονα προσπαθούμε να απορροφούμε και μεγάλο μέρος του κόστους, χωρίς να το μετακυλύουμε στο τελικό προϊόν», σημείωσε χαρακτηριστικά, μεταφέροντας το κλίμα που επικρατεί σε μια εταιρεία που θεωρείται από τους μεγαλύτερους «συνεργάτες» των καταστημάτων εστίασης.
«Μετά το πέρας της πανδημίας ο κλάδος της καφεστίασης έχει υποστεί τρομακτικές αλλαγές, με την αύξηση της πρώτης ύλης να ξεπερνά το 60%. Είμαστε ένας κλάδος που βάλλεται από παντού και δυστυχώς απευθυνόμαστε σε ένα κοινό που επίσης βάλλεται από παντού», σχολίαζε τον περασμένο Νοέμβριο ο Διευθύνων Σύμβουλος της Coffee Island, Κωνσταντίνος Κωνσταντινόπουλος.
Την ίδια στιγμή, έκδηλη παραμένει η ανησυχία για την πορεία των τιμών ενέργειας προσεχώς, με τους επιχειρηματίες της εστίασης να εκφράζουν φόβους για την κατάσταση που θα διαμορφωθεί όσο θα προχωρούμε μέσα στον χειμώνα. «Η ενέργεια μας προβληματίζει πολύ», αναφέρει ο κ. Δαβερώνης.
Ένα ακόμη αγκάθι που απασχολεί τον κλάδο είναι και η φορολόγηση. «Η διαρκής φορολόγηση δεν βοηθά. Πρέπει να στηριχθεί η επιχειρηματικότητα και ο κλάδος μας να δουλέψει», σημειώνει την ίδια ώρα έτερος επιχειρηματίας που δραστηριοποιείται στην εστίαση. Υπενθυμίζεται εδώ ότι από τον περασμένο Ιούλιο έχει αυξηθεί ο ΦΠΑ στον σερβιριζόμενο καφέ, ενώ από τις αρχές του τρέχοντος έτους έχουν επανέλθει στον υψηλό συντελεστή ΦΠΑ 24% - από 13% που ήταν μέχρι τότε - τα μη αλκοολούχα ποτά που διατίθενται από τις επιχειρήσεις εστίασης, όπως τα αναψυκτικά.
Το δύσκολο αύριο
«Παρά τις προκλήσεις, οι επιχειρηματίες της εστίασης καταβάλλουν κάθε δυνατή προσπάθεια ώστε να καλύψουν στο μέγιστο βαθμό τις ανάγκες των πελατών τους», επισημαίνει την ίδια ώρα έτερος επιχειρηματίας, τονίζοντας πως προτεραιότητα του κλάδου παραμένει πάντοτε η ορθή διαχείριση των τιμοκαταλόγων, χωρίς να υπάρχουν εκπτώσεις στην ποιότητα.
«Τα προβλήματα στον κλάδο είναι πολλά. Πέρα από τις τιμές των πρώτων υλών, την ενέργεια, την υψηλή φορολογία υπάρχουν κι άλλα ζητήματα. Είμαστε επιχειρήσεις με υψηλές εισφορές, υψηλά μεροκάματα, ενώ έρχεται και η ψηφιακή κάρτα εργασίας. Τα καταστήματα εστίασης μπορεί να γεμίζουν αλλά υπάρχει τελικά κέρδος στο τέλος της ημέρας; Το ταμείο γεμίζει;», αναφέρει με τη σειρά του ο κ. Δαβερώνης, διατυπώνοντας έναν ακόμη προβληματισμό. «Πρόκειται για ένα πολύ δύσκολο επάγγελμα με μεγάλη αβεβαιότητα…», καταλήγει.
