Μεγάλα συμβόλαια αξίας κάμποσων δισ. ευρώ αθροιστικά, αναμένεται να διεκδικήσουν εντός του 2025 οι ισχυροί όμιλοι του τομέα υποδομών ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, AKTOR, ΑΒΑΞ, ΜΕΤΚΑ και ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις (όπου υπάρχουν ΣΔΙΤ/συμβάσεις παραχώρησης), εφόσον βέβαια δεν παρατηρηθούν τα γνωστά φαινόμενα αναβολών, καθυστερήσεων και… αργών ρυθμών στην προώθηση διαγωνιστικών διαδικασιών.
Ανάμεσα στις υποδομές αυτές υπάρχουν οδικά έργα, σιδηροδρομικά, κτηριακά, μονάδες αποβλήτων, αναπλάσεις, δημόσια ή ιδιωτικά, αλλά και ΣΔΙΤ/Παραχωρήσεις. Προφανώς γίνεται λόγος για διαγωνισμούς που είναι σε εξέλιξη και έχει δοθεί ημερομηνία υποβολής προσφορών, που εκκρεμούν από προηγούμενα χρόνια και στην αγορά θεωρούν (ή προσδοκούν) ότι θα φτάσουν σε τελικό στάδιο φέτος ή και για κάποιους που εκτιμάται ότι θα «βγούνε» προσεχώς προς διεκδίκηση εντός του έτους.
Τα σιδηροδρομικά και οι φοιτητικές ΣΔΙΤ
Για παράδειγμα, και αναφέροντας κάποιες από τις περιπτώσεις και μόνο, μόλις προ ημερών το insider.gr αναφέρθηκε σε δύο μεγάλους σε προϋπολογισμό σιδηροδρομικούς διαγωνισμούς συνολικού ύψους 500 εκατ. ευρώ (με ΦΠΑ), για την αναβάθμιση της γραμμής «Σιδηροδρομικό Κέντρο Αχαρνών – Οινόη, όπως και την αναβάθμιση υποδομής/επιδομής της υφιστάμενης σιδηροδρομικής γραμμής Θεσσαλονίκη–Προμαχώνας, στο τμήμα από Μουριές έως Προμαχώνα, για την μελλοντική εγκατάσταση ηλεκτροκίνησης. Όπως αναφέραμε, προσφορές θα δοθούν τον προσεχή Ιούνιο (17-18/06). Είναι ανάμεσα στα έργα, όπως και η αναβάθμιση της σιδηροδρομικής γραμμής Πύθιο – Ορμένιο που έχουν εξασφαλισμένα κονδύλια (η τελευταία με 186.667.916,75 ευρώ). Το σιδηροδρομικό «μενού» θα μπορούσε να περιλαμβάνει το έργο σύνδεσης του 6ου προβλήτα ΟΛΘ και την κατασκευή του προαστιακού Δυτικής Θεσσαλονίκης, άνω των 53 εκατ. ευρώ (ένα από τα αρχικά 6 έργα ανταγωνιστικού διαλόγου), που είχε υποψήφιους «μνηστήρες» του ΤΕΡΝΑ, AKTOR, ΑΒΑΞ-Alstom, ΜΕΤΚΑ.
Επίσης, αφήνοντας τον σιδηρόδρομο, στις 20 Μαρτίου οι ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, AKTOR, ΑΒΑΞ, ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις, Metlen – Α.Τ.Ε.Σ.Ε. έχουν κληθεί να δώσουν οικονομική προσφορά στο πλαίσιο της διαγωνιστικής διαδικασίας για το έργο κατασκευής φοιτητικών εστιών, εκπαιδευτικών/ερευνητικών και λοιπών υποδομών του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, μέσω ΣΔΙΤ εκτιμώμενης αξίας άνω των 107 εκατ. ευρώ. Το έργο αφορά στη δημιουργία ενός σύνθετου οικοδομικού συγκροτήματος που θα αναμορφώσει σημαντικά τις τρεις Πανεπιστημιουπόλεις σε Αλεξανδρούπολη, Κομοτηνή, Ξάνθη. Μένει να φανεί αν έχουμε σημαντικές εξελίξεις, δηλαδή να φτάσουμε στην τελική φάση των προσφορών, και για άλλα τέτοια projects, όπως ο διαγωνισμός, με ΣΔΙΤ 195 εκατ. ευρώ, για την κατασκευή φοιτητικών εστιών του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, δυναμικότητας 750 κλινών, σε 4 πόλεις της περιοχής, για τον οποίοι οι ΑΒΑΞ, ΑΤΕΣΕ, ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, Metlen, ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις – AKTOR έχουν «περάσει» στο στάδιο του ανταγωνιστικού διαλόγου.
Οι οδικές ΣΔΙΤ στη Β. Ελλάδα και οι αυτοκινητόδρομοι
Περνώντας από τις φοιτητικές ΣΔΙΤ σε οδικές, ως γνωστόν, εκκρεμεί η υποβολή προσφορών, διαδικασία για την οποία από το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών πήγαζε η εκτίμηση ότι θα γίνει φέτος, για δύο έργα στη Βόρεια Ελλάδα, συνολικού ύψους σχεδόν 700 εκατ. ευρώ. πρόκειται για τη «Μελέτη, κατασκευή, χρηματοδότηση της αναβάθμισης του οδικού άξονα ΕΟ2 (Μαυροβούνι – Έδεσσα, παράκαμψη Γιαννιτσών, παράκαμψη Χαλκηδόνα) και λειτουργία/ συντήρηση του τμήματος γέφυρας Αξιού ποταμού – Έδεσσας» και τον «Κάθετο άξονα Δράμα – Αμφίπολη», με τη διαδικασία να εκκρεμεί). Διεκδικητές είναι οι ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, ΑΚΤΩΡ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΕΙΣ – Metlen, ΑΒΑΞ, AKTOR. Πάντως, όπως πρόσφατα αναφέραμε, το δεύτερο ΣΔΙΤ, το Δράμα – Αμφίπολη, περνάει στη φάση υποβολής προσφορών με τους ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, ΑΚΤΩΡ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΕΙΣ – Metlen, ΑΒΑΞ να είναι «στην κούρσα»).
Μένοντας σε οδικά έργα, θεωρητικά αναμένεται μέσα στη χρονιά να δοθούν προσφορές για κάποια από αυτά. Για παράδειγμα, ένα από αυτά εκτιμάται ότι μπορεί να είναι το έργο σύνδεσης Δυτικής Περιφερειακής Λεωφόρου Αιγάλεω με την Εθνική Οδό Αθηνών-Κορίνθου, ανισόπεδων κόμβων Σκαραμαγκά, Σχιστού και Ναυπηγείων. Το σημαντικό αυτό οδικό έργο έχει προϋπολογισμό πέριξ 70 εκατ. ευρώ και είναι γνωστό ως τριπλός κόμβος Σκαραμαγκά και εκτιμάται ότι μπορεί να δημοπρατηθεί στο πρώτο εξάμηνο 2025. Η εκδήλωση ενδιαφέροντος της κατασκευαστικής αγοράς για το οδικό έργο Μακρακώμη – Τυμφρηστός, εκτιμώμενου ύψους 200 εκατ. ευρώ, έγινε στις 21 Δεκεμβρίου 2023. Οι ενδιαφερόμενοι ήταν ΤΕΡΝΑ (όμιλος ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ), ΜΕΤΚΑ – AKTOR, ΑΒΑΞ, ΔΟΜΙΚΗ ΚΡΗΤΗΣ – ΕΚΤΕΡ – ΕΡΕΤΒΟ – ΤΕ.ΝΑ., ΟΔΟΣ – ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ – ΙΝΤΕΡΚΑΤ και TRACE – ΤΕΚΑΛ – ΕΛΙΚΑ. Το συνολικό μήκος του Μακρακώμη – Τυμφρηστός είναι περίπου 30 χλμ. και με εξαίρεση μικρά τμήματα στα άκρα του έργου προβλέπεται νέα χάραξη. Πρόσφατα μπήκε σε διαβούλευση η ΜΠΕ.
Το Μετρό
Πηγαίνοντας σε έργα σταθερής τροχιάς όπως το Μετρό, αναμφίβολα ξεχωρίζει η επέκταση της Γραμμής 2 στην Αθήνα, προς Ίλιον, με κόστος σχεδόν 550 εκατ. ευρώ. Θεωρητικά, ο διαγωνισμός θα έπρεπε να περάσει σε επόμενο στάδιο, ίσως και σε τελική φάση φέτος, αλλά επί της ουσίας «σέρνεται», ίσως και λόγω χρηματοδοτικής δυστοκίας, αν και πρόσφατα δόθηκε «πράσινο φως» στην περιβαλλοντική μελέτη. Αν έχουμε τελικά εξελίξεις, τότε στην «γραμμή» διεκδίκησης θα πρέπει να βρεθούν διαφοροποιημένα τα αρχικά σχήματα. Στην πρώτη φάση είχαν κατέβει οι ΤΕΡΝΑ (όμιλος ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ), ΑΒΑΞ (με Alstom), Intrakat, ΑΚΤΩΡ – Μυτιληναίος. Έκτοτε έγιναν αλλαγές, η Intrakat απέκτησε την ΑΚΤΩΡ από την ΕΛΛΑΚΤΩΡ (δεν έχει πλέον τεχνική εταιρεία), και μετονομάστηκε σε AKTOR, άρα, τα σχήματα χρήζουν… αλλαγών.
Ιδιωτικά και κτηριακά έργα
Προφανώς στα ιδιωτικά έργα υπάρχει και εδώ μεγάλη «γκάμα» διεκδικήσεων, καθώς προχωρούν επενδύσεις και διαγωνισμοί για γραφεία, logistics, ξενοδοχεία και κάθε άλλου είδους αναπτύξεις. Π.χ., μόλις προχτές ο κ. Ανδριόπουλος της Dimand ανέφερε ότι προς τα τέλη του έτους θα εκκινήσει η κατασκευαστική φάση για την ανάπλαση του παλαιού εργοστασίου ΦΙΞ στη Θεσσαλονίκη, ενώ ευρύτερα προχωρούν πολλά ιδιωτικά έργα εντός κι εκτός… Ελληνικού. Μένοντας στην επένδυση της Lamda, όπως έχουμε αναφέρει η εισηγμένη έχει λάβει προσφορές από ομίλους όπως οι ΤΕΡΝΑ, ΑΒΑΞ, ΜΕΤΚΑ για την κατασκευή του μεγαλύτερου Εμπορικού Κέντρου στην Ελλάδα, του περίφημου Ellinikon Mall, μια ανάπτυξη πέριξ, κατ’ εκτίμηση, των 500-600 εκατ. ευρώ. Να σημειωθεί, όμως, ότι η διαδικασία έχει ουρά» καθώς, κατά πληροφορίες, γίνεται σε «πακέτα» και υπάρχουν εκκρεμότητες. Σταδιακά, θα βγούνε και άλλοι διαγωνισμοί στην ανάπτυξη (π.χ. ξενοδοχεία με ΤΕΜΕΣ κ.α.).
Ημερομηνία για υποβολή προσφορών περιμένουν οι ενδιαφερόμενοι και για άλλα κτηριακά έργα, όπως π.χ. τα ΣΔΙΤ Δικαστικά Μέγαρα σε Κρήτη, Μακεδονία, Κεντρική Ελλάδα, όπου είναι σε εξέλιξη 3 διαγωνισμοί ύψους 300 εκατ. ευρώ συνολικά. Βέβαια, το ζητούμενο είναι οι εν λόγω υποδομές να προχωρήσουν και να μην έχουν την τύχη άλλων κτηριακών ΣΔΙΤ που ματαιώθηκαν λόγω έλλειψης ενδιαφέροντος από ιδιώτες επενδυτές, ανόδου του κόστους ή ελλιπούς προετοιμασίας. Στους διεκδικητές είναι όμιλοι όπως οι ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, AKTOR, ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις, ΑΒΑΞ, Metlen – ΑΤΕΣΕ κ.α.
Τα projects του PPF
Ενδιαφέρον, όμως, έχει και ένα άλλα «πακέτο» έργων που προχωρά μέσω ΣΔΙΤ (ή παραχωρήσεων) και προωθείται από το Υπερταμείο (μετά την απορρόφηση του ΤΑΙΠΕΔ – PPF). Για παράδειγμα, μεγάλοι τεχνικοί όμιλοι συμμετέχουν σε διαγωνισμούς που είναι ήδη σε φάση ανταγωνιστικού διαλόγου και ενδέχεται να πάνε σε φάση προσφορών έως το τέλος 2025, όπως είναι π.χ. η μετεγκατάσταση του καταστήματος κράτησης από τον Κορυδαλλό στον Ασπρόπυργο, για το οποίο έργο αναμένονταν εξελίξεις φέτος, αν και υπάρχουν αντιδράσεις και προσφυγές από τον Δήμο. Για την ιστορία, το έργο «χτυπούσαν» οι ΑΒΑΞ, ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις, ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, Μυτιληναίος (πλέον Metlen).
Οι ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ (αυτόνομα), ΑΒΑΞ – ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις και METLEN – AKTOR διεκδικούν την ανάπτυξη του Κυβερνητικού Πάρκου «Ανδρέας Λεντάκης» (ΠΥΡΚΑΛ), μέσω ΣΔΙΤ 421 εκατ. ευρώ. Το στοίχημα είναι πόσο γρήγορα θα κινηθεί ο ανταγωνιστικός διάλογος. Ο προτιμητέος επενδυτής θα αναλάβει την κατασκευή, χρηματοδότηση, συντήρηση και λειτουργία για 30 χρόνια του νέου διοικητικού συγκροτήματος κτιρίων και του αστικού πάρκου.
Πάντως, κατασκευαστικοί όμιλοι όπως π.χ. η AKTOR, είναι μεταξύ αυτών που διεκδικούν (αν και είναι σε αρχική φάση) διαγωνισμούς (παραχωρήσεις) για την ανάπτυξη logistics στη Βόρεια Ελλάδα (στρατόπεδο Γκούνου) ή στην Αττική (επιχειρηματικό πάρκο Φυλής), όπως και προ ημερών αναφέραμε. Μένοντας στο Υπερταμείο, οι ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις (ΕΛΛΑΚΤΩΡ, σε συνεργασία με την Jet Plan Shipping, μέλος της γνωστής ακτοπλοϊκής SEAJETS) είναι μεταξύ των διεκδικητών για την απόκτηση 50% συν μίας μετοχής του Οργανισμού Λιμένος Λαυρίου, για τον οποίον αναμένεται προσεχώς η υποβολή προσφορών.
Αναμονή ετών για φράγματα
Εδώ και σχεδόν δύο χρόνια τα γκρουπ AKTOR (τότε ως Intrakat) – Μυτιληναίος – Μεσόγειος, ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ – Χρ. Κωνσταντινίδης και ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις – ΑΒΑΞ έχουν περάσει στην επόμενη φάση δύο διαγωνισμών για την κατασκευή φραγμάτων μέσω ΣΔΙΤ, εκτιμώμενης συνολικής αξίας συμβάσεων 500 εκατ. ευρώ (με ΦΠΑ), σε Κρήτη (Ταυρωνίτη ποταμού) και Θεσσαλία (Ενιπέα Φαρσάλων). Και για αυτά οι κατασκευαστές περιμένουν εξελίξεις – «προσκλήσεις», αν δεν προέκυψε και εδώ κάποιο πρόβλημα (χρηματοδοτικό ή άλλης φύσης).
Περιβαλλοντικά και μονάδες αποβλήτων
Διαγωνισμοί προχωρούν και στο περιβαλλοντικό μέτωπο ή όσον αφορά στην υλοποίηση μονάδων αποβλήτων. Για παράδειγμα, όπως πρόσφατα αναφέραμε σε νέο διαγωνισμό στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Αττικής προχωρά η ΕΥΔΑΠ. Ειδικότερα, πρόκειται για το έργο κατασκευής κέντρου επεξεργασίας λυμάτων και αγωγών μεταφοράς Δήμου Μαραθώνα, με το Δ.Σ. της ΕΥΔΑΠ να δίνει μόλις πρόσφατα το «πράσινο φως» για τη διενέργεια του διαγωνισμού. Ο προϋπολογισμός θα ανέλθει σε περίπου 65,2 εκατ. ευρώ (με ΦΠΑ) και η διάρκεια της σύμβασης ορίστηκε σε 90 μήνες από την υπογραφή της. Επόμενος στόχος θα είναι η ολοκλήρωση του διαγωνισμού του ΚΕΛ των Δήμων Ραφήνας-Πικερμίου & Σπάτων-Αρτέμιδας.
Στο μέτωπο των ΜΕΑ, ήδη δημοπρατήθηκε η κατασκευή μονάδας επεξεργασίας μη επικίνδυνων στερεών αποβλήτων Καβάλας και προμήθεια κινητού εξοπλισμού λειτουργίας της ΜΕΑ Καβάλας. Το ύψος της σύμβασης εκτιμάται σε άνω των 100 εκατ. ευρώ (στα 81,8 εκατ. ευρώ χωρίς ΦΠΑ), αν συνυπολογίσουμε και την προαίρεση (38,2 εκατ., χωρίς ΦΠΑ). Η προθεσμία παραλαβής των προσφορών ορίστηκε για τις 2 Απριλίου 2025. Βέβαια, το μεγάλο ζητούμενο είναι να προχωρήσουν οι μονάδες διαχείρισης αποβλήτων στην Αττική.
Μικρότερες συμβάσεις
Προφανώς, αυτά είναι κάποιες από τις συμβάσεις που διεκδικούν οι κατασκευαστικές. Επίσης, υπάρχουν και μικρότερα έργα για τα οποία έχουν δοθεί ημερομηνίες υποβολής προσφορών τις προσεχείς εβδομάδες (αρδευτικά δίκτυα κ.α.), αλλά και τα έργα ορεινής υδρονομίας που αναμένεται να δημοπρατηθούν προσεχώς στη Θεσσαλία (200 εκατ.), για τα οποία δεν είναι απαραίτητο να ασχοληθούν οι μεγάλοι του χώρου. Ανοίγοντας πεδίο και για σχήματα όπως οι Δομική Κρήτης, ΕΚΤΕΡ, ΕΡΕΤΒΟ κ.α..
