Με βασικό μήνυμα ότι η συμφωνία για τον EastMed δεν αντιτίθεται σε κανένα κράτος και με μότο ότι προτεραιότητα είναι ο σεβασμός στο διεθνές δίκαιο υπεγράφη την Πέμπτη το απόγευμα από τους υπουργούς Ενέργειας Ελλάδας Κύπρου και Ισραήλ η διακυβερνητική συμφωνία για τον αγωγό EastMed.
Μητσοτάκης για EastMed: Συμβολή στην ειρήνη και την γεωστρατηγική σταθερότητα στην περιοχή
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης δήλωσε πως «η κατασκευή του αγωγού μεταφοράς φυσικού αερίου EastMed έχει διάσταση οικονομική, αναπτυξιακή και γεωστρατηγική πρόκειται για έναν από τους μεγαλύτερους αγωγούς φυσικού αερίου και πέρα από τις προφανείς συνέπειες για τις χώρες αποτελεί και συμβολή στην ειρήνη και την γεωστρατηγική σταθερότητα στην περιοχή. Ο αγωγός θα αναβαθμίσει και τον γεωστρατηγικό ρόλο Ελλάδας και Κύπρου και η χώρα μας καθίσταται κρίσιμος παίκτης στην ενεργειακή τροφοδοσία της περιοχή, τόνισε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης αμέσως μετά από την υπογραφή της συμφωνίας για την κατασκευή του αγωγού μεταφοράς φυσικού αερίου EastMed».
O κ. Μητσοτάκης σημείωσε ότι ο αγωγός είναι τεχνικά υλοποιήσιμος και εμπορικά ανταγωνιστικότερος σε σχέση με άλλες επιλογές και εξέφρασε την πεποίθηση ότι στο άμεσο μέλλον η Ιταλία θα γίνει το τέταρτο μέλος αυτής της κοινής προσπάθειας.
Όπως επεσήμανε από το έργο θα προκύψουν οφέλη για την Ελλάδα από τα έσοδα παραγωγής/μεταφοράς/διανομής και από τη μείωση των τιμών στην αγορά. Σε αυτό το σημείο αξίζει να αναφερθεί ότι ο πρωθυπουργός υπογράμμισε τη σημασία των δυνητικών κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στο Νότιο Αιγαίο και την Κρήτη.
«Η περιφερειακή συνεργασία είναι πάντα ανοιχτή σε όλους υπό την προϋπόθεση να σέβονται το διεθνές δίκαιο» δήλωσε ο κ. Μητσοτάκης.
Στη σημασία της συνεργασίας των τριών κρατών αναφέρθηκε και ο πρόεδρος της Κύπρου Νίκος Αναστασιάδης σημειώνοντας ότι προωθούνται στρατηγικά έργα με ιδιαίτερη γεωπολιτική αξία. «Οι συνεργασίες μας βασίζονται στις αρχές του διεθνούς δικαίου, δεν στρέφονται εναντίον κάποιας τρίτης χώρας. Όποια επιθυμεί είναι καλοδεχούμενη» σήμείωσε ο Κύπριος πρόεδρος.
Για μια ιστορική ημέρα για το Ισραήλ έκανε λόγο ο Μπενιαμίν Νετανιάχου. Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός σημείωσε ότι η Ελλάδα το Ισραήλ και η Κύπρος αποτελούν τις χώρες που θεμελίωσαν τις αξίες της ανθρωπότητας και η αναβάθμιση της συνεργασίας του αναδεικνύει μεταξύ άλλων και την κοινή αυτή πορεία.
Το σχέδιο κατασκευής του αγωγού, το οποίο θα μεταφέρει αέριο, από τις νέες πηγές φυσικού αερίου της Ανατολικής Μεσογείου, στις αγορές της Ευρώπης αν και θεωρείται σημαντικό, είναι ιδιαιτέρως δαπανηρό (το εκτιμώμενο κόστος ξεπερνά τα έξι δισ. ευρώ) και με τεράστιες τεχνικές δυσκολίες εξαιτίας του μεγάλου βάθους σε διάφορα σημεία της θαλάσσιας διαδρομής του, αλλά και της γεωμορφολογίας του βυθού. Είναι χαρακτηριστικό ότι από τα 1.872 χλμ. το αγωγού, τα 1.335 χλμ. θα είναι υποθαλάσσια.
Η αναγνώριση του EastMed
Το έργο EastMed αναγνωρίζεται, από το 2013, ως Έργο Κοινού Ενδιαφέροντος (PCI), βάσει του κανονισμού της ΕΕ 347/2013 και στον πλέον πρόσφατο κατάλογο που δημοσιεύθηκε από την Ε. Επιτροπή στις 31 Οκτωβρίου 2019 συμπεριλαμβάνεται στην ίδια ομάδα έργων με τον υποθαλάσσιο αγωγό Ποσειδών. Η αναγνώριση των έργων του EastMed και Ποσειδών ως Έργα Κοινού Ενδιαφέροντος είναι εξαιρετικής σημασίας, καθώς παρέχει πρόσβαση σε συν-χρηματοδοτικά προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη διεξαγωγή μελετών αλλά και μελλοντικά για έργα κατασκευής.
Κατά την περίοδο 2015-2018 η ΥΑΦΑ ΠΟΣΕΙΔΩΝ Α.Ε. που ανήκει κατά 50% στη ΔΕΠΑ και κατά 50% στην Edison, με την υποστήριξη επιχορήγησης 2 εκατ. ευρώ από την ΕΕ, ολοκλήρωσε τις τεχνικές, οικονομικές, περιβαλλοντικές μελέτες, επιβεβαιώνοντας ότι το έργο του Αγωγού EastMed είναι τεχνικά εφικτό, οικονομικά βιώσιμο, ανταγωνιστικό, και συμπληρωματικό με εναλλακτικές εξαγωγικές προτάσεις στην περιοχή.
Τον Ιούνιο του 2018, έλαβε πρόσθετη συν-χρηματοδότηση από το πρόγραμμα CEF (Connect Europe Facility) της Ευρωπαϊκής Ένωσης συνολικού ποσού 34,5 εκατ. ευρώ. Μάλιστα, τον περασμένο Σεπτέμβριο, η INEA (θεσμικό όργανο της Ευρωπαϊκής Ένωσης υπεύθυνο για το προαναφερόμενο πρόγραμμα συν-χρηματοδότησης), εκταμίευσε προπληρωμή ποσού 13,8 εκατ. ευρώ προς άμεση υποστήριξη του έργου. Η τελική επενδυτική απόφαση εκτιμάται ότι ληφθεί το 2022, για να ξεκινήσει η κατασκευή του έργου το οποίο εκτιμάται ότι θα τεθεί σε λειτουργία έως το 2025.
