Τα κριτήρια επιλεξιμότητας για κάθε ένα άξονα από τις πέντε επιλέξιμες δράσεις προς χρηματοδότηση μέσω του δανειακού προγράμματος του Ταμείου Ανάκαμψης & Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ), αλλά και δεκατρείς δαπάνες που μπορούν επίσης να χρηματοδοτήσουν οι επιχειρήσεις μέσω του προγράμματος, καθορίζονται σε Υπουργική Απόφαση του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών, Θ. Σκυλακάκη.
Στις επιλέξιμες δαπάνες περιλαμβάνεται και η αγορά και διαμόρφωση οικοπέδων, η αγορά και η κατασκευή κτηρίων, αλλά και η αγορά οχημάτων. Επίσης περιλαμβάνεται και η μισθοδοσία αν είναι συνδεδεμένη με το επενδυτικό σχέδιο, εξοδολόγια και μετακινήσεις, λειτουργικά κόστη, ακόμη και κεφάλαιο κίνησης και δαπάνες προώθησης και επικοινωνίας (έως το 30% των επιλέξιμων δαπανών του επενδυτικού σχεδίου).
Σημειώνεται πως τα δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης θα καλύπτουν από 30% έως 50% το κόστος του επιχειρηματικού σχεδίου σε πέντε κατηγορίες: α) πράσινη μετάβαση, β) ψηφιακός μετασχηματισμός, γ) καινοτομία, έρευνα & ανάπτυξη, δ) ανάπτυξη οικονομιών κλίμακας μέσω συνεργασιών, εξαγορών και συγχωνεύσεων, ε) εξωστρέφεια.
Τα κριτήρια επιλεξιμότητας
Η κλιμάκωση μεταξύ του 30% και του 50% καθορίζεται στα κριτήρια επιλεξιμότητας. Βασίζεται στον βαθμό μεγαλύτερης συνεισφοράς σε καθεμία από τις πέντε κατηγορίες, ή/και σε συνδυασμό τους.
α) Στον πυλώνα της πράσινης μετάβασης, το κριτήριο επιλεξιμότητας του επενδυτικού σχεδίου είναι η ύπαρξη προϋπολογισμού επενδύσεων πράσινης μετάβασης, οι οποίες συνεισφέρουν στους πράσινους στόχους (green tagging) του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΕΣΑΑ), τουλάχιστον στο 20% του συνολικού προϋπολογισμού του επενδυτικού σχεδίου.
β) Στον πυλώνα του ψηφιακού μετασχηματισμού, κριτήριο επιλεξιμότητας του επενδυτικού σχεδίου ορίζεται η ύπαρξη προϋπολογισμού επενδύσεων ψηφιακού μετασχηματισμού, οι οποίες συνεισφέρουν στους ψηφιακούς στόχους (digital tagging) του ΕΣΑΑ, τουλάχιστον στο 10% του συνολικού προϋπολογισμού του επενδυτικού σχεδίου (ΕΣ).
γ) Στον πυλώνα καινοτομίας, έρευνας & ανάπτυξης, το επενδυτικό σχέδιο πρέπει να καλύπτει έναν τουλάχιστον δείκτη καινοτομίας – έρευνας & ανάπτυξης και ταυτόχρονα να υπάρχει ελάχιστος προϋπολογισμός επενδύσεων καινοτομίας – έρευνας & ανάπτυξης τουλάχιστον στο 10% του συνολικού προϋπολογισμού του επενδυτικού σχεδίου. Οι δείκτες είναι:
Δείκτες Καινοτομίας:
· Χρηματοδότηση διδακτορικών ερευνητών επιστημών, τεχνολογίας, μηχανικής και μαθηματικών (STEM) από το ΕΣ
· Ποσοστό των νέων θέσεων εργασίας STEM ως προς το σύνολο των νέων θέσεων εργασίας που δημιουργεί το ΕΣ
· Επενδυτικό σχέδιο μικρομεσαίας επιχείρησης με το οποίο δημιουργείται νέο προϊόν (όχι νέο brand)
· Επενδυτικό σχέδιο μικρομεσαίας επιχείρησης με το οποίο δημιουργείται νέα υπηρεσία (όχι νέο brand)
· Το επενδυτικό σχέδιο προβλέπει δαπάνες κατοχύρωσης trademark σε μια χώρα του συστήματος MADRID, εφόσον δημιουργεί νέο προϊόν ή νέα υπηρεσία
· Το επενδυτικό σχέδιο προβλέπει δαπάνες κατοχύρωσης design σε μια χώρα του συστήματος HAGUE
· Ποσοστό πωλήσεων στο εξωτερικό προϊόντων από το επενδυτικό σχέδιο στις κατηγορίες ΚΑΔ 21, 26, 27, 28, 29 και 30
· Ποσοστό πωλήσεων στο εξωτερικό υπηρεσιών από το επενδυτικό σχέδιο στις κατηγορίες ΚΑΔ 58.2, 62, 63, 71.2 και 72.
Δείκτες Έρευνας & Ανάπτυξης:
* Το αντικείμενο της έρευνας θα πρέπει να σχετίζεται με τις θεματικές ενότητες του Horizon Europe
· Το αντικείμενο της έρευνας θα πρέπει να σχετίζεται με τις θεματικές ενότητες της στρατηγικής ευφυούς εξειδίκευσης της Ελλάδας (RIS3)
· Το επενδυτικό σχέδιο προβλέπει τη διεξαγωγή συστηματικής βιομηχανικής έρευνας ή / και πειραματικής ανάπτυξης.
· Το επενδυτικό σχέδιο προβλέπει τη διεξαγωγή της έρευνας από έμπειρη ερευνητική ομάδα με πολυετή εμπειρία στο αντικείμενο του επενδυτικού σχεδίου.
· Το αντικείμενο της έρευνας στοχεύει στην δημιουργία νέων προϊόντων / υπηρεσιών ή τη σημαντική βελτίωση υφιστάμενων προϊόντων / υπηρεσιών.
· Το αντικείμενο της έρευνας στοχεύει στη δημιουργία νέων ή στη σημαντική βελτίωση υφισταμένων μεθόδων παραγωγής, διάθεσης και εφαρμογής των προϊόντων / υπηρεσιών.
· Ο επενδυτής ή / και οι κύριοι ερευνητές της ερευνητικής ομάδας έχουν συμμετάσχει σε ερευνητικά προγράμματα που συγχρηματοδοτούνται από το Ελληνικό δημόσιο ή την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ή από άλλη χώρα του ΟΟΣΑ κατά την πενταετία πριν την αίτηση δανειοδότησης.
· Ο επενδυτής έχει λάβει βεβαιώσεις δαπανών επιστημονικής και τεχνολογικής έρευνας από την ΓΓΕΚ (πρώην ΓΓΕΤ), κατά την πενταετία πριν την αίτηση δανειοδότησης, στις οποίες περιλαμβάνονται δαπάνες των κυρίων ερευνητών της ερευνητικής ομάδας.
· Το επενδυτικό σχέδιο προβλέπει δαπάνες κατοχύρωσης ευρεσιτεχνίας σε μια χώρα του συστήματος PCT.
δ) Στον πυλώνα της ανάπτυξης οικονομιών κλίμακας μέσω συνεργασιών, εξαγορών και συγχωνεύσεων, η χρηματοδότηση αφορά ύπαρξη υφιστάμενης ή νέας συνεργασίας, είτε δημιουργία νέου σχήματος που προκύπτει από εξαγορά / συγχώνευση. Ως συνεργασία νοείται η δραστηριότητα που διέπεται από μακροχρόνιες (με συμβατική ή πραγματική διάρκεια μεγαλύτερη της πενταετίας) δεσμευτικού χαρακτήρα συμβάσεις συνεργασίας μεταξύ μη συνδεδεμένων επιχειρήσεων με σκοπό την από κοινού προώθηση επιχειρηματικών δραστηριοτήτων (προμηθευτικές συνεργασίες, εξαγωγικές συνεργασίες, συμβολαιακή γεωργία, δικαιόχρηση (franchise), κοινά έργα έρευνας και ανάπτυξης, μεταξύ άλλων), είτε με τη δημιουργία νομικών προσώπων με τις ίδιες ανωτέρω επιδιώξεις (κοινοπραξίες, συνεταιρισμοί, οργανώσεις και ομάδες παραγωγών ανεξαρτήτως νομικού τύπου, μεταξύ άλλων).
Η επιλεξιμότητα των επενδυτικών σχεδίων καθορίζεται ως εξής:
Συνεργασίες (υφιστάμενες)
· Το επενδυτικό σχέδιο περιλαμβάνει δέσμευση του επενδυτή ότι θα συνεχίσει να μετέχει σε υφιστάμενο συνεργατικό σχηματισμό μεταξύ μη συνδεδεμένων επιχειρήσεων, τουλάχιστον κατά την επόμενη πενταετία
* Ο μέσος συνολικός κύκλος εργασιών των νομικών προσώπων που μετέχουν στην συνεργασία κατά τα τρία (3) προηγούμενα έτη, είναι μεγαλύτερος τουλάχιστον κατά 50% του κύκλου εργασιών του νομικού προσώπου με τον μεγαλύτερο μέσο κύκλο εργασιών μεταξύ των νομικών προσώπων που μετέχουν στην συνεργασία κατά την ίδια περίοδο.
· Τουλάχιστον το 20% των επιλέξιμων δαπανών του επενδυτικού σχεδίου αφορούν τις επενδυτικές δαπάνες που γίνονται σύμφωνα με τη σύμβαση συνεργασίας.
Συνεργασίες (νέες)
* Το επενδυτικό σχέδιο περιλαμβάνει δέσμευση του επενδυτή ότι θα συμμετέχει σε νέο συνεργατικό σχηματισμό μεταξύ μη-συνδεδεμένων επιχειρήσεων, τουλάχιστον κατά την επόμενη πενταετία.
· Ο μέσος συνολικός κύκλος εργασιών των νομικών προσώπων που μετέχουν στην συνεργασία κατά τα τρία (3) προηγούμενα έτη, είναι μεγαλύτερος τουλάχιστον κατά 50% του κύκλου εργασιών του νομικού προσώπου με τον μεγαλύτερο μέσο κύκλο εργασιών μεταξύ των νομικών προσώπων που μετέχουν στην συνεργασία κατά την ίδια περίοδο.
· Τουλάχιστον το 20% των επιλέξιμων δαπανών του επενδυτικού σχεδίου αφορούν τις επενδυτικές δαπάνες που γίνονται σύμφωνα με τη σύμβαση συνεργασίας.
Εξαγορές και συγχωνεύσεις
· Το επενδυτικό σχέδιο περιλαμβάνει νέο σχήμα, το οποίο προκύπτει από εξαγορά ή συγχώνευση η οποία ολοκληρώθηκε κατόπιν της δημοσίευσης της Υπουργικής Απόφασης.
· Ο μέσος συνολικός κύκλος εργασιών των νομικών προσώπων, σε επίπεδο ομίλου που μετέχουν στην συγχώνευση ή εξαγορά κατά τα τρία (3) προηγούμενα έτη είναι μεγαλύτερος κατά τουλάχιστον 50% του κύκλου εργασιών του νομικού προσώπου, σε επίπεδο ομίλου, με το μεγαλύτερο μέσο κύκλο εργασιών μεταξύ των νομικών προσώπων, σε επίπεδο ομίλου, που μετέχουν στην εξαγορά ή συγχώνευση κατά την ίδια περίοδο.
ε) Στον πυλώνα της εξωστρέφειας, η επιλεξιμότητα των επενδυτικών σχεδίων καθορίζεται με την ύπαρξη εναλλακτικά:
α. Μέσου όρου υφιστάμενης εξαγωγικής δραστηριότητας επενδυτή τουλάχιστον στο 15% του κύκλου εργασιών του. Εξετάζονται τα οικονομικά στοιχεία τριετίας του επενδυτή, εναλλακτικά το μερίδιο του κύκλου εργασιών το οποίο πραγματοποιείται με πιστωτικές κάρτες εξωτερικού ή εμβάσματα.
β. Ελάχιστου προϋπολογισμού εξαγωγών του επενδυτικού σχεδίου τουλάχιστον στο 15% των προβλεπόμενων συνολικών εσόδων του επενδυτικού σχεδίου (μελέτη βιωσιμότητας).
Αυτοτελώς, είναι επιλέξιμα τα επενδυτικά σχέδια τουριστικών καταλυμάτων, επενδύσεων σύνθετων τουριστικών καταλυμάτων καθώς και συγκροτημάτων τουριστικών κατοικιών που περιλαμβάνουν τουλάχιστον 5 ανεξάρτητες τουριστικές κατοικίες.
Γενικά, αναφορικά με τα Δάνεια ΤΑΑ τα οποία συνιστούν κρατικές ενισχύσεις, επιλέξιμες είναι οι επενδύσεις που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής των Κανονισμών (ΕΕ) 651/2014, 1407/2013 και 1408/2013.
Οι επιλέξιμες δαπάνες
Οι επιλέξιμες δαπάνες που δύναται να περιλαμβάνονται στα επενδυτικά σχέδια που χρηματοδοτούνται με δάνεια του ΤΑΑ είναι δαπάνες που πραγματοποιούνται εντός της ελληνικής επικράτειας και περιλαμβάνουν:
1) Γήπεδα αγορά, Γήπεδα χρήση (αποσβέσεις/μισθώσεις), Διαμόρφωση γηπέδων. Η αγορά γηπέδου είναι επιλέξιμη εφόσον είναι συνυφασμένη με το επενδυτικό σχέδιο και δεν ξεπερνά το 30% των επιλέξιμων δαπανών του επενδυτικού σχεδίου.
2) Κτήρια αγορά / κατασκευή, Κτήρια χρήση (αποσβέσεις/μισθώσεις)
3) Εξοπλισμός αγορά/κατασκευή, Εξοπλισμός χρήση (αποσβέσεις/μισθώσεις)
4) Οχήματα αγορά/ χρήση (αποσβέσεις/μισθώσεις)
5) Άυλα αγορά, Άυλα χρήση (αποσβέσεις/συνδρομές)
6) Μισθοδοσία συνδεδεμένη με το επενδυτικό σχέδιο (όπως προβλέπεται από τον ΓΑΚ2)
7) Μετακινήσεις / εξοδολόγια
8) Υπηρεσίες τρίτων
9) Αναλώσιμα
10) Λειτουργικά (επικοινωνία, ενέργεια, συντήρηση, μισθώματα, έξοδα διοίκησης, ασφάλιση κλπ.)
11) Κόστος κεφαλαίων
12) Κεφάλαιο κίνησης (δαπάνες λειτουργίας, δαπάνες σχετικές με το συναλλακτικό κύκλωμα της επιχείρησης, ΦΠΑ, κλπ.)
13) Δαπάνες προώθησης και επικοινωνίας (Marketing).
Το άθροισμα του κεφαλαίου κίνησης και των δαπανών προώθησης και επικοινωνίας δεν μπορούν να ξεπερνούν το 30% των επιλέξιμων δαπανών του επενδυτικού σχεδίου.
Σε κάθε περίπτωση, τα πιστωτικά ιδρύματα δύνανται να χορηγούν πρόσθετα δάνεια, καθ’ υπέρβαση του ποσοστού του δανείου συγχρηματοδότησης, προκειμένου να καλύψουν μη επιλέξιμες δαπάνες του επενδυτικού σχεδίου.