Ροή
Η δραματική αύξηση των τιμών τόσο στο φυσικό αέριο όσο και στο πετρέλαιο έχει ήδη φέρει σε προφανές αδιέξοδο την οικονομική δραστηριότητα στην Ευρωζώνη, αλλά δεν έχει ακόμα κορυφωθεί. Η «θέση» αυτή αποτελεί ένα βασικό στοιχείο των νέων εκτιμήσεων πάνω στις οποίες βασίζονται τα σενάρια πολιτικής τα οποία θα συζητηθούν στο επόμενο ΔΣ της ΕΚΤ στις 10 Μάρτη, την επόμενη εβδομάδα.
Όπως διευκρίνισε στο insider.gr αρμόδιο υπηρεσιακό στέλεχος της ΕΚΤ στη Φρανκφούρτη, «ένα δείγμα αυτού του απειλητικού σεναρίου είχαμε μεταξύ 21 και 23 Φεβρουαρίου, μία εβδομάδα πριν από την εισβολή στην Ουκρανία, όταν η ροή φυσικού αερίου από τη Ρωσία στην Ευρώπη συρρικνώθηκε στο 1/3 – 1/4 της φυσιολογικής, για να επανέλθει - ακόμα και σήμερα - στο κανονικό...».
Είναι σαφές, όπως διευκρινίζεται, ότι η αντικατάσταση του ρωσικού φυσικού αερίου βραχυ-μεσοπρόθεσμα από άλλες πηγές τροφοδοσίας είναι πρακτικά αδύνατη. Και αυτό το γνωρίζουν όλοι οι εμπλεκόμενοι, με αποτέλεσμα και η ροή αυτή να είναι σήμερα σε φυσιολογικά επίπεδα και οι κυρώσεις να έχουν τις απαραίτητες «τρύπες» ώστε να αποπληρώνεται με κανονικούς όρους η Ρωσία.
Τι θα συμβεί όμως στην Ευρωζώνη αν οι εξελίξεις οδηγήσουν σε αδιέξοδο και διακοπεί η φυσιολογική ροή ή έστω περιοριστεί, όπως μεταξύ 21 – 23 Φεβρουαρίου σε ανεπαρκή για την κάλυψη των αναγκών της ευρωπαϊκής βιομηχανίας, των μεταφορών και της γεωργίας επίπεδα;
Η «τεχνική» απάντηση είναι ότι θα διακοπεί η λειτουργία σε ένα μεγάλο μέρος της ευρωπαϊκής βιομηχανίας, της γεωργίας, των μεταφορών, κλπ. Το μέγιστο μέρος της ρωσικής παροχής που θα μπορούσε σχετικά άμεσα να υποκατασταθεί δεν ξεπερνά το 15% - 20% ειδικά από τους δύο μεγαλύτερους εισαγωγείς φυσικού αερίου την Γερμανία και την Ιταλία...
Στο ερώτημα αυτό της διακοπής, όπως έχει διαπιστωθεί (σ.σ. το insider.gr αποκάλυψε με χθεσινό δημοσίευμά του ότι έχουν γίνει οι σχετικές ασκήσεις προσομοίωσης από την Κομισιόν), δεν υπάρχει άμεση απάντηση. Εναλλακτικές πηγές τροφοδοσίας υπάρχουν άφθονες, τόσο στην περιοχή της Μεσογείου όσο και μακρύτερα, αλλά δεν είναι προσβάσιμες σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα.
Για παράδειγμα, τα κοιτάσματα της Αλγερίας θα αρκούσαν να υπερκαλύψουν τις ανάγκες αλλά για να γίνει αυτό θα πρέπει να μεσολαβήσουν 2 – 3 χρόνια κατασκευών των σχετικών εγκαταστάσεων εξόρυξης... Το ίδιο και από άλλες σχετικά κοντινές περιοχές.
Ακόμα και το υγροποιημένο φυσικό αέριο από τις ΗΠΑ ή την Αυστραλία ή το Κατάρ, δεν θα μπορούσε να καλύψει αυτές τις ανάγκες καθώς φθάνοντας υπό μορφή υγραερίου στην Ευρώπη χρειάζεται να επανα-αεριοποιηθεί. Αυτό όμως δεν μπορεί να γίνει άμεσα καθώς οι υπάρχουσες εγκαταστάσεις λειτουργούν ήδη σχεδόν σε επίπεδο κορεσμού. Και οι νέες που ήδη έχουν δρομολογηθεί για να κατασκευαστούν απαιτούν τουλάχιστον 1,5 με 2 χρόνια και τεράστιες ποσότητες επεξεργασμένου χάλυβα ο οποίος θα πρέπει να έρθει από την Ρωσία και την Ουκρανία...
Η μοναδική εναλλακτική δίοδος θα ήταν εν μέρει οι ήδη υπάρχοντες αγωγοί – πέραν εκείνων που μεταφέρουν ρωσικό φυσικό αέριο – οι οποίοι όμως θα πρέπει να υποστούν κατασκευαστικές διορθώσεις για να αυξήσουν την ταχύτητα ροής. Αυτές οι «διορθώσεις» είναι δυνατές μέχρι ενός πολύ περιορισμένου συγκεκριμένου ορίου, ήτοι με αντικατάσταση της τουρμπίνας επιτάχυνσης της ροής, αλλά και αυτό θα απαιτούσε διακοπή λειτουργίας και δεν θα άλλαζε πολύ την κατάσταση λόγω των προδιαγραφών της εκ κατασκευής αντοχής του κάθε αγωγού...
Πέραν αυτών των λόγων βέβαια, που αποτελούν τους λόγους αδυναμίας αντικατάστασης του ρωσικού φυσικού αερίου, κάθε μία από αυτές τις εναλλακτικές «λύσεις» συνοδεύεται με τη διατήρηση ή και περαιτέρω αύξηση του σημερινού κόστους που έτσι κι αλλιώς δοκιμάζει τις αντοχές των ευρωπαϊκών οικονομιών, έχοντας οδηγήσει στο κόκκινο τις τιμές παραγωγού που στη συνέχεια διαχέονται στις τιμές λιανικής...
Τα ζητήματα αυτά αν και «τεχνικά» θα καθορίσουν σε μεγάλο βαθμό την αναθεώρηση των αποφάσεων της ΕΚΤ την ερχόμενη Πέμπτη, καθώς τα εργαλεία της μπορούν να «παράγουν» φθηνό χρήμα, αλλά δεν μπορούν να παράγουν... φυσικό αέριο ή πετρέλαιο και πολύ περισσότερο σιτηρά που στη συντριπτική πλειονότητα εισάγονται στην Ευρώπη από τη Ρωσία.
Όπως αναφέρεται αρμοδίως, οι προβλέψεις των υπηρεσιών της προσωπικού ΕΚΤ που θα ανακοινωθούν την Πέμπτη 10 Μαρτίου στη συνέντευξη Τύπου της προέδρου Κριστίν Λαγκάρντ έχουν αναθεωρηθεί «για να ληφθούν υπόψη οι επιπτώσεις της ρωσικής εισβολής της Ουκρανίας...».
Όπως μάλιστα δήλωσε ο επικεφαλής οικονομολόγος της ΕΚΤ, Φίλιπ Λέιν, σε ομιλία του σε εκδήλωση που διοργάνωσε η σχολή Hertie στο Βερολίνο, «η συνεδρίαση για τη νομισματική πολιτική μας την επόμενη εβδομάδα θα προσφέρει την καλύτερη ευκαιρία για μια συνολική αξιολόγηση των οικονομικών και χρηματοπιστωτικών εξελίξεων και των επιπτώσεων στη δυναμική του πληθωρισμού βραχυπρόθεσμα και μεσοπρόθεσμα». Τα στοιχεία πάνω στα οποία θα κληθούν να αποφασίσουν οι κεντρικοί τραπεζίτες έχουν αναθεωρηθεί λαμβάνοντας υπόψη τις εν δυνάμει συνέπειες της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία. Και σ' αυτά τα στοιχεία έχουν ενσωματωθεί τα στοιχεία της Eurostat για τον πληθωρισμό με την εκρηκτική άνοδο των τιμών που όμως μόνο εν μέρη – για λίγα 24ωρα - είχαν «προλάβει» να μετρήσουν τις συνέπειες της κρίσης.
