Δίχως να είναι δεδομένο ότι η φετινή τουριστική σεζόν θα είναι όμοια με την περυσινή (όσον αφορά στις επιπτώσεις της πανδημίας) αλλά με… δεδομένο ότι το κόστος καυσίμων έχει ήδη εκτιναχθεί σε σχέση με πέρυσι, έχουν αυξημένο ενδιαφέρον όσα καταγράφονται στις ανακοινώσεις και στη χρηματοοικονομική έκθεση της Attica Group τόσο για τις επιπτώσεις της πανδημίας και του ενεργειακού κόστους το 2021 (ως «μπούσουλα» για το 2022) όσο και σε σχέση με τις προοπτικές που «βλέπει» η εισηγμένη ακτοπλοϊκή για την χρονιά που διανύουμε.
Άλλωστε, η Attica αποτελεί τον μεγαλύτερο εγχώριο «παίκτη» στα ελληνικά πελάγη (είτε παραμείνει αυτόνομη είτε συγχωνευθεί τελικά με άλλον όμιλο, όπως π.χ. η ΑΝΕΚ) καθώς διαθέτει 30 πλοία τα οποία δραστηριοποιούνται με τα εμπορικά σήματα «Superfast Ferries», «Blue Star Ferries» και «Hellenic Seaways».
Κατά το δίμηνο Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2022, το μεταφορικό έργο του ομίλου σημείωσε αύξηση σε όλες τις κατηγορίες εσόδων. Ειδικότερα, σημειώθηκε αύξηση σε ποσοστό 155% στους επιβάτες, 93% στα Ι.Χ. οχήματα και 16% στα φορτηγά οχήματα, σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2021. «Τα ανωτέρω στοιχεία, σε συνδυασμό με την αύξηση του μεταφορικού έργου του Ομίλου το 2021 σε σχέση με τη χρήση 2020, επιβεβαιώνουν την εκτίμηση ότι επέρχεται η σταδιακή ομαλοποίηση των εργασιών του Ομίλου στα προ- COVID – 19 επίπεδα. Η σταδιακή αποκλιμάκωση της πανδημίας, καθώς και η από 12.3.2022 άρση των περιορισμών στα πρωτόκολλα μεταφοράς επιβατών στα πλοία, είναι παράγοντες που θα συμβάλλουν καθοριστικά στην ομαλοποίηση των εργασιών του Ομίλου», σημειώνει η Attica.
Παρόλα αυτά, η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022, συνεπεία της οποίας αυξήθηκαν σε πρωτοφανή επίπεδα οι ήδη αυξημένες τιμές των ναυτιλιακών καυσίμων, δημιουργεί νέα δεδομένα στον ναυτιλιακό κλάδο. Ειδικότερα, η μέση τιμή των ναυτιλιακών καυσίμων το 2021 αυξήθηκε κατά 32,4% σε σχέση με την χρήση 2020, ενώ η μέση τιμή των καυσίμων τον Φεβρουάριο του τρέχοντος έτους αυξήθηκε περαιτέρω κατά 28% σε σχέση με τον Δεκέμβριο 2021. Η τάση για περαιτέρω αύξηση των τιμών διατηρήθηκε και εντός του μηνός Μαρτίου 2022.
Η διοίκηση σημειώνει ότι έχει προβεί σε σειρά ενεργειών όπως, προσαρμογή τιμολογιακής πολιτικής στις νέες συνθήκες, βελτιστοποίηση των δρομολογίων των πλοίων, μείωση ταχυτήτων, καθώς και πράξεις αντιστάθμισης του κινδύνου από την διακύμανση της τιμής του καυσίμου για μέρος της καταναλωμένης ποσότητας καυσίμων προκειμένου να αντιμετωπίσει τυχόν επιπτώσεις.
Κίνδυνος διακύμανσης τιμών καυσίμων
Όπως αναφέρεται στην ετήσια χρηματοοικονομική έκθεση, «ο Όμιλος, όπως το σύνολο των εταιριών που δραστηριοποιούνται στον κλάδο της επιβατηγού ναυτιλίας, επηρεάζεται σημαντικά από τη διακύμανση των τιμών των καυσίμων. Επισημαίνεται ότι το κόστος των ναυτιλιακών καυσίμων και λιπαντικών είναι με μεγάλη διαφορά το σημαντικότερο λειτουργικό κόστος, αντιπροσωπεύει δε για το έτος 2021 το 44% περίπου του κόστους πωληθέντων του Ομίλου.
Ενδεικτικά, μια μεταβολή των τιμών των καυσίμων κατά 10% σε ετήσια βάση θα είχε επίδραση στα αποτελέσματα και τη καθαρή θέση του Ομίλου κατά Ευρώ 12,97 εκατ. περίπου.
Επιπρόσθετα, σημειώνεται ότι από 1.1.2020 τέθηκε σε εφαρμογή ο νέος Κανονισμός του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισµού (International Maritime Organization), ο οποίος απαιτεί το μέγιστο ποσοστό του θείου (sulphur) στα καύσιμα των πλοίων να μην ξεπερνά το 0,5%, εκτός από τα πλοία στα οποία έχει εγκατασταθεί σύστημα πλυντηρίδων καυσαερίων (scrubbers) όπου επιτρέπεται η κατανάλωση καυσίμου με περιεκτικότητα σε θείο μέχρι και 3,5%. Η τιμή των καυσίµων περιεκτικότητας σε θείο μέχρι 0,5% που έχει επιβληθεί με τον νέο Κανονισμό είναι σημαντικά υψηλότερη της τιμής των καυσίμων με περιεκτικότητα σε θείο 3,5% και 1% που χρησιμοποιούσε ο Όμιλος μέχρι 31.12.2019, γεγονός που έχει οδηγήσει σε αύξηση του κόστους των ναυτιλιακών καυσίμων.
Η μέση τιμή των ναυτιλιακών καυσίμων που κατανάλωσε ο Όμιλος το 2021 αυξήθηκε κατά 32,4% σε σχέση με την χρήση 2020. Επιπρόσθετα, η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του τρέχοντος έτους οδήγησε τις ήδη αυξημένες τιμές των καυσίμων σε ακόμη υψηλότερα επίπεδα, με ακραίες διακυμάνσεις ακόμη και σε ημερήσια βάση.
Ενδεικτικά, τον Φεβρουάριο του 2022 η μέση τιμή των καυσίμων που καταναλώθηκαν αυξήθηκε κατά 28% σε σχέση με τον Δεκέμβριο 2021».
Τα μεγέθη
Τα λειτουργικά έξοδα του Ομίλου αυξήθηκαν σε 310,48 εκατ. ευρώ από 259,34 εκατ. τη χρήση 2020. Η αύξηση οφείλεται κατά κύριο λόγο στην αύξηση της τιμής των καυσίμων, με τη μέση τιμή των ναυτιλιακών καυσίμων που καταναλώθηκαν το 2021 να είναι κατά 32,4% αυξημένη σε σχέση με την χρήση 2020.
Όπως ανέφερε το βράδυ της Τρίτης η εισηγμένη, η Attica Group εμφάνισε το 2021 έσοδα αυξημένα κατά 20% (στα 347,91 εκατ. ευρώ), αύξηση 4% EBITDA (στα 41,96 εκατ.) και συρρίκνωση ζημιών μετά από φόρους (σε 13,19 εκατ. ευρώ στη χρήση 2021 έναντι ζημιών 49,42 εκατ. το 2020). Τα ταμειακά διαθέσιμα του ομίλου ανήλθαν σε 97,36 εκατ. ευρώ έναντι 80,53 εκατ. την 31.12.2020. Ο συνολικός δανεισμός του ομίλου ανήλθε σε 481,59 εκατ. ευρώ έναντι 430,54 εκατ. ευρώ την 31.12.2020. Τα ίδια κεφάλαια ανήλθαν την 31.12.2021 σε 361,7 εκατ. ευρώ και αντιστοιχούν σε Ευρώ 1,68 ανά μετοχή της Εταιρίας.
Στην Ελληνική Ακτοπλοΐα, ο κύκλος εργασιών του Ομίλου στη χρήση 2021 ανήλθε σε Ευρώ 263,32 εκατ. έναντι Ευρώ 218,89 εκατ. στη χρήση 2020. Στους Διεθνείς Πλόες, ο κύκλος εργασιών του Ομίλου στη χρήση 2021 ανήλθε σε Ευρώ 84,59 εκατ. έναντι Ευρώ 71,51 εκατ. στη χρήση 2020.
Τα λοιπά χρηματοοικονομικά αποτελέσματα ανήλθαν σε κέρδη Ευρώ 12,07 εκατ. έναντι ζημιών Ευρώ 24,57 εκατ. στη χρήση 2020 και περιλαμβάνουν κατά κύριο λόγο κέρδος ύψους Ευρώ 12,99 εκατ. (ζημία Ευρώ 24,58 εκατ. στη χρήση 2020) που προέκυψε από πράξεις αντιστάθμισης μέρους του κινδύνου μεταβολής των τιμών καυσίμων που η Εταιρία διενεργεί στο πλαίσιο της εγκεκριμένης από το διοικητικό συμβούλιο πολιτικής της. Τα ναυτιλιακά καύσιμα αποτελούν το σημαντικότερο λειτουργικό κόστος του Ομίλου, συνεπώς η διακύμανση των τιμών τους μπορεί να επηρεάσει σημαντικά τα αποτελέσματα της Attica Group.
Ο κύκλος εργασιών της Attica Group επηρεάστηκε για δεύτερη συνεχόμενη χρήση από την πανδημία του κορωνοϊού COVID-19 και τους συνεπακόλουθους περιορισμούς στη διακίνηση επιβατών και οχημάτων, καθώς και από την επιβολή μειωμένου πρωτοκόλλου μεταφοράς επιβατών στα πλοία. Το μεταφορικό έργο του 2021 υπολείπεται σε σχέση με την προ COVID - 19 περίοδο, και ειδικότερα σε σχέση με τη χρήση 2019, όμως, παρά τους περιορισμούς στη διακίνηση επιβατών, ιδίως κατά το πρώτο τετράμηνο του 2021 και την καθυστερημένη επανεκκίνηση της τουριστικής κίνησης, παρουσιάζεται αυξημένο σε σχέση με αυτό της χρήσης 2020 και σηματοδοτεί τη σταδιακή επαναφορά προς την ομαλοποίηση των εργασιών του Ομίλου. Να σημειωθεί ότι καταγράφηκε σημαντική αύξηση στις τιμές των καυσίμων, σε ποσοστό άνω του 32% σε σχέση με τη χρήση 2020, με αποτέλεσμα την επιβάρυνση του λειτουργικού κόστους του Ομίλου κατά 31,76 εκατ. ευρώ.
Μεταφορικό έργο
Το μεταφορικό έργο του Ομίλου, σε σχέση με τη χρήση 2020, αυξήθηκε κατά 34% στους επιβάτες, κατά 38% στα Ι.Χ. οχήματα και κατά 11% στα φορτηγά οχήματα. Ο αριθμός των δρομολογίων σε σχέση με τη χρήση 2020 αυξήθηκε κατά 12%. Ειδικότερα, το μεταφορικό έργο το 2021 ανήλθε σε 4,4 εκατ. επιβάτες (3,3 εκατ. επιβάτες το 2020), 0,87 εκατ. Ι.Χ. οχήματα (0,63 εκατ. Ι.Χ. οχήματα το 2020) και 0,37 εκατ. φορτηγά οχήματα (0,34 εκατ. φορτηγά οχήματα το 2020). Τα δρομολόγια των πλοίων για τη χρήση 2021 ανήλθαν σε 12.252 (10.911 τη χρήση 2020).
Στους διεθνείς πλόες (γραμμές Πάτρα - Ηγουμενίτσα - Ανκόνα και Πάτρα – Ηγουμενίτσα – Μπάρι), το μεταφορικό έργο των πλοίων Superfast αυξήθηκε σε σχέση με την αντίστοιχη περυσινή περίοδο κατά 57% στους επιβάτες, κατά 123% στα Ι.Χ. οχήματα και κατά 5% στα φορτηγά οχήματα. Τα δρομολόγια των πλοίων στην Αδριατική μειώθηκαν κατά 1% σε σχέση με τη χρήση 2020. Το μεταφορικό έργο των πλοίων στην ελληνική ακτοπλοΐα αυξήθηκε σε σχέση με τη χρήση 2020 κατά 33% στους επιβάτες, κατά 34% στα Ι.Χ. οχήματα και κατά 13% στα φορτηγά οχήματα. Τα δρομολόγια των πλοίων αυξήθηκαν κατά 14% σε σχέση με τη χρήση 2020
Τα πλοία του Ομίλου δραστηριοποιήθηκαν, στη χρήση 2021, στους κάτωθι γεωγραφικούς τομείς:
Ο όμιλος διαθέτει στόλο με 30 πλοία. Από τα πλοία αυτά, τα 20 είναι συμβατικά επιβατηγά - οχηματαγωγά, τα 9 είναι ταχύπλοα και 1 πλοίο είναι φορτηγό – οχηματαγωγό (εντός της τρέχουσας χρήσης 2022 στο στόλο του Ομίλου αναμένεται να προστεθούν τρία υπερσύγχρονα νεότευκτα πλοία τύπου Aero Catamaran τα οποία θα δρομολογηθούν στις γραμμές του Σαρωνικού). Τα πλοία του Ομίλου δραστηριοποιήθηκαν:
α) στους Διεθνείς Πλόες, στις γραμμές Πάτρα - Ηγουμενίτσα - Ανκόνα και Πάτρα - Ηγουμενίτσα - Μπάρι με ενδιάμεση προσέγγιση στο λιμάνι της Κέρκυρας κατά τους θερινούς μήνες. β) στην Ελληνική Ακτοπλοΐα, στις γραμμές: - Πειραιάς - Κυκλάδες, - Πειραιάς - Δωδεκάνησα, - Πειραιάς - Ηράκλειο Κρήτης, - Πειραιάς - Χανιά Κρήτης, - Πειραιάς - Βόρειο-Ανατολικό Αιγαίο, - Ραφήνα - Κυκλάδες, - Σαρωνικού, - Σποράδων. Επιπλέον, στις 6 Μαρτίου 2021 ξεκίνησε το πρώτο δρομολόγιο της ακτοπλοϊκής σύνδεσης της Θεσσαλονίκης με τα νησιά του Βορείου Αιγαίου και των Κυκλάδων. Στους Διεθνείς Πλόες, καθώς και στις γραμμές Ηρακλείου και Χανίων, τα δρομολόγια των πλοίων του Ομίλου εκτελούνται σε κοινοπραξία με την ΑΝΕΚ LINES.
Στη χρήση 2021 προέκυψαν καθαρές εισροές από λειτουργικές δραστηριότητες Ευρώ 19,32 εκατ. έναντι επίσης εισροών Ευρώ 6,38 εκατ. στη χρήση 2020. Ο Όμιλος στις 31.12.2021 είχε μακροπρόθεσμες δανειακές υποχρεώσεις Ευρώ 346,36 εκατ. έναντι Ευρώ 405,49 εκατ. στις 31.12.2020 και βραχυπρόθεσμες δανειακές υποχρεώσεις Ευρώ 135,23 εκατ. έναντι Ευρώ 25,05 εκατ. στις 31.12.2020. Η κύρια μεταβολή οφείλεται στο ότι εντός της χρήσης 2021, ο Όμιλος σύναψε δάνεια ύψους Ευρώ 94 εκατ. και κατέβαλε Ευρώ 20 εκατ. για την αποπληρωμή μακροπρόθεσμου δανείου και Ευρώ 27,1 εκατ. για την εξόφληση δόσεων των μακροπρόθεσμων και βραχυπρόθεσμων δανείων του.
Στις 7.12.2021, η Εταιρία ανακοίνωσε ότι στο πλαίσιο της υλοποίησης του αναπτυξιακού στρατηγικού σχεδιασμού της, προχωρά σε περαιτέρω επένδυση στην ελληνική τουριστική βιομηχανία, σε νέους, συμπληρωματικούς της κύριας δραστηριοποίησής της τομείς, με στόχο την αξιοποίηση της ισχυρής δυναμικής του Ομίλου Attica στον Ελληνικό τουρισμό. Στο πλαίσιο αυτό, η Attica Blue Hospitality Μον/πη Α.Ε. («Attica Blue Hospitality»), 100% θυγατρική της Attica Group, εξαγόρασε την ιδιοκτήτρια εταιρία του ξενοδοχείου Naxos Resort Beach Hotel που βρίσκεται στον Άγιο Γεώργιο Νάξου, έναντι τιμήματος Ευρώ 6,5 εκατ., το οποίο χρηματοδοτήθηκε με τραπεζικό δανεισμό.
Ανταγωνισμός
Ο Όμιλος δραστηριοποιείται σε γραμμές με έντονο ανταγωνισμό ο οποίος μπορεί να ενταθεί περαιτέρω στην προσπάθεια των εταιριών να αποκτήσουν μεγαλύτερο μερίδιο σε ήδη ώριμες αγορές. Οι γραμμές με έντονο ανταγωνισμό στις οποίες δραστηριοποιήθηκε ο Όμιλος το 2021 καθώς και οι σημαντικότεροι ανταγωνιστές του είναι οι εξής: - Grimaldi Lines στους Διεθνείς Πλόες, στην Αδριατική θάλασσα, - Anek Lines, Aegean Speed Lines, Sea Jets, Fast Ferries και Golden Star Ferries στη γραμμή ΠειραιάςΚυκλάδες, - Fast Ferries και Golden Star Ferries στη γραμμή Ραφήνα – Κυκλάδες, - Anek Lines στη γραμμή Πειραιάς- Δωδεκάνησα, - Minoan Lines στη γραμμή Πειραιάς- Κρήτη - ΑΝΕΣ FERRIES στις Σποράδες, - Κοινοπραξία πλοίων Σαρωνικού, Aegean Flying Dolphins, ΑΝΕΣ FERRIES, Alpha Lines στον Σαρωνικό.
ΣΕΕΝ: Ανησυχία για «τρύπα» άνω των 200 εκατ. ευρώ
Υπενθυμίζεται ότι πρόσφατα, στα τέλη Φεβρουαρίου, το insider είχε αναδείξει τις σχετικές ανησυχίες του ΣΕΕΝ, όπως αυτές αποτυπώθηκαν στην ετήσια Γενική Συνέλευση του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας που πραγματοποιήθηκε την Τρίτη 22 Φεβρουαρίου 2022. «Η ενεργειακή κρίση που μαστίζει όλο τον κόσμο επηρεάζει τις Επιβατηγό Ναυτιλία περισσότερο απ’ οποιονδήποτε άλλο Κλάδο της οικονομίας. Υπολογίζουμε ότι για την κάλυψη του κόστους των καυσίμων δαπανώνται σήμερα περίπου το 40% των καθαρών ναύλων που εισπράττουμε, ενώ μόνο για το 2021 υπολογίζουμε ότι οι εταιρείες μας επιβαρύνθηκαν με 130 εκατ. ευρώ λόγω της αύξησης του κόστους των καυσίμων κατά 45%. Η κατάσταση είναι αντιμετωπίσιμη αλλά δεν είναι μία εύκολη υπόθεση και κυρίως δεν μπορεί να μην έχει συνέπειες», ανέφερε ο Σύνδεσμος για την ενεργειακή κρίση. Σημειώνεται ότι, δεδομένου τα καύσιμα αποτελούν το μεγαλύτερο τμήμα των λειτουργικών εξόδων, σε συνδυασμό με τα απόνερα των περασμένων ετών λόγω πανδημίας, η «τρύπα» στις ακτοπλοϊκές αναμένεται να ξεπεράσει αρκετά τα 200 εκατ. ευρώ, ποσό που προ μηνών υπολόγιζαν ως συνολικές ζημίες για την περίοδο 2020/2021 οι άνθρωποι του ΣΕΕΝ.