Ανάλογα με την ομαλή πορεία υλοποίησης των έργων, τις αυξήσεις στο κόστος των πρώτων υλών λόγω της νέας κρίσης και του τρόπου με τον οποίο θα εναχθεί το REPowerEU (όταν εκδοθεί ο κανονισμός της ΕΕ) θα δρομολογηθεί η αναθεώρηση του Σχεδίου Ανάκαμψης των 30,5 δισ. ευρώ. Ήδη ο αρμόδιος αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών Θεόδωρος Σκυλακάκης, έχει προωθήσει στους ομολόγους του υπουργούς στις σχετικές οδηγίες, ούτως ώστε να ληφθούν οι αποφάσεις για τις επενδύσεις αρμοδιότητάς τους.
Επίσης, όπως εξηγούν πηγές του Υπουργείου Οικονομικών, η αναθεώρηση θα περιλαμβάνει και νέα κοστολόγηση, αλλά και νέο υπολογισμό του φυσικού αντικειμένου των έργων. Και τούτο με γνώμονα όχι μόνο τις αλλαγές στο κόστος πρώτων υλών και άλλων παραμέτρων των εργασιών.
Στο σκέλος του REPowerEU, η αρχική ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ανέφερε ότι θα πρέπει να κατατεθεί αίτημα για αναθεώρηση (με ένταξη του νέου εργαλείου ως ειδικού άξονα) μετά την 1η Ιουλίου. Ωστόσο, προς το παρόν δεν έχει δοθεί από πλευράς Κομισιόν ο σχετικός Κανονισμός που θα λέει τι μπορεί να γίνει ώστε να ολοκληρωθεί ο σχεδιασμός….
Έτσι, η Ελληνική πλευρά, σύμφωνα με αρμόδιες πήγες, περιμένει να διαβάσει το κείμενο και προς το παρόν ετοιμάζεται βάζοντας σε προτεραιότητα στις προτάσεις της και θεωρεί ωφέλιμο να λάβει και το σκέλος των επιδοτήσεων (σ.σ. το οποίο όμως δεν θα είναι μεγάλο σε αξία και υπολογίζει ατύπως περί το 1 δισ. ευρώ), αλλά και το σκέλος των επιπλέον δανείων τα οποία θεωρητικά θα μπορούσαν να είναι έως 7,5 δισ. ευρώ, αν κανένα άλλο κράτος δεν ζητήσει στο μεσοδιάστημα αλλά λεφτά από τους «κουμπαρά» των Βρυξελλών (σ.σ. το ποσό προκύπτει από το αδιάθετο υπόλοιπο δανείων του ταμείου ανάκαμψης).
Γκάζι στα δάνεια προς μικρομεσαίους
Παράλληλα η κυβέρνηση στρέφει το βλέμμα της στην εντατικοποίηση τον προκηρύξεων επιδοτήσεων, κυρίως μικρομεσαίων επιχειρήσεων, αλλά και στη μεγαλύτερη δυνατή αύξηση στο ρυθμό της υποβολής αιτήσεων στο σκέλος των δανείων. Όπως ανέφερε νωρίτερα σήμερα ο κ. Σκυλακάκης στην από κοινού συνέντευξη τύπου με τον αναπληρωτή Υπουργό Ανάπτυξης Νίκο Παπαθανάση με αντικείμενο την σύνδεση και των κινήτρων του Αναπτυξιακού Νόμου, ήδη έχουν αρχίσει να εντάσσονται στην πλατφόρμα 600 επενδυτικά σχέδια από τα οποία 20 έχουν υποβάλει οριστικό αίτημα για σχέδια με αξία 700 εκατομμύρια ευρώ που δικαιούνται δάνεια 264 εκατ. ευρώ. Τα ίδια κεφάλαια είναι 223 εκατ. ευρώ και τα εμπορικά δάνεια φτάνουν τα 204 εκατ. ευρώ.
Το κόστος δανεισμού θα αυξηθεί
Όπως ανέφερε ο κ. Σκυλακάκης στην παρουσίαση, μπαίνουμε σε μία περίοδο αυξημένων επιτοκίων. Αυτό σημαίνει πως τα δάνεια του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης αποκτούν ιδιαίτερη αξία και έχει μεγάλη σημασία η ταχύτητα με την οποία οι επιχειρήσεις θα ανταποκριθούν σ’ αυτό το εργαλείο. Εξήγησε πως τα δάνεια που παρέχονται σήμερα από τις τράπεζες έχουν επιτόκιο ύψους 0,35%. Αυτό ισχύει μέχρι να εξαντληθεί το ποσό της 1ης δόσης του 2021 (1,6 δισ. ευρώ) που δανείστηκε η Ελλάδα από την Κομισιόν. Όταν εξαντληθεί αυτό το ποσό θα αρχίσει η διανομή μέσω τραπεζών ποσού που θα ενσωματώνει μία άνοδο του επιτοκίου. Πιο μικρή στην επόμενη δόση των 1,8 δισ. ευρώ και πολύ πιο μεγάλη μετά αφού η Γερμανία που δανειζόταν με -0,40% πριν από 1 χρόνο περίπου, σήμερα είναι στο 1,7% και η Γαλλία που είναι κοντά εκεί που δανείζεται η Κομισιόν είναι στο 2,2-2,3% στην παρούσα φάση.
Το επιτοκιακό ράλι δεν είναι κίνητρο μόνο για τους επενδυτές αλλά και για τις τράπεζες που θα πρέπει να μοιράσουν την 1η δόση. Και τούτο αφού δεν διασφαλίζεται, όπως είπε, πως το ποσό θα «τρέξει» με επιτόκιο 0,35% αν κάποιες άλλες τράπεζες το μοιράσουν πιο νωρίς. «Θα παρακολουθούμε από την πλατφόρμα και όταν εξαντληθούν τα πρώτα 1,6 δισ. ευρώ, θα γίνει η αλλαγή επιτοκίου, ανεξαρτήτως σε ποια δόση είναι οι τράπεζες -στην πρώτη ή στη δεύτερη» ανέφερε ο αναπληρωτής. Αλλά και θα ανακοινώνεται η απορρόφηση των δανειακών πόρων, ανά τακτά χρονικά διαστήματα, για λόγους διαφάνειας και ενημέρωσης των ενδιαφερόμενων.
Εξήγησε στο τεχνικό σκάλος πως υπάρχουν τρία επιτόκια που έχουν σημασία: το επιτόκιο του Σχεδίου που είναι στο 0,35% τώρα, το επιτόκιο αναφοράς της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και το εμπορικό επιτόκιο.
Το επιτόκιο αναφοράς καθορίζεται με βάση την ανακοίνωση της ΕΕ (αριθ. 2008/C 14/02) και αποτελείται από το βασικό επιτόκιο προσαυξημένο με τα περιθώρια της ως άνω ανακοίνωσης, ανάλογα με τη βαθμολογία της οικείας επιχείρησης και τις παρεχόμενες εξασφαλίσεις ( επιτόκιο αναφοράς = βασικό επιτόκιο + δανειακό περιθώριο). Το βασικό επιτόκιο έχει ως βάση υπολογισμού το ετήσιο επιτόκιο ΙΒOR και στην παρούσα φάση το επιτόκιο βάσης είναι -0,19% έως το τέλος Ιουνίου και 0,02% από την 1η Ιουλίου.
Τα περιθώρια ορίζονται από την ΕΕ ανάλογα με την πιστοληπτική βαθμολόγηση και με τις εξασφαλίσεις. Για υψηλή βαθμολογία με υψηλές εξασφαλίσεις ξεκινούν από 60 μονάδες βάση; Και για μία ικανοποιητική βαθμολογία από 1% (100 μονάδες βάσης) και για τη πιο χαμηλή κατηγορία φτάνουν από 4% έως 10% για χαμηλές εξασφαλίσεις.
Για παράδειγμα το επιτόκιο αναφοράς επιχείρησης με rating ΒΒΒ και συνήθεις εξασφαλίσεις, για δανειακή σύμβαση που θα υπογραφεί τον Ιούλιο του 2022 είναι 1.02% (0.02 + 1.00) και επιχείρησης με rating Β και υψηλές εξασφαλίσεις, για δανειακή σύμβαση που θα υπογραφεί τον Ιούλιο 2022 2,22% ( (0.02 + 2.20).
Τι ωφελεί η ζεύξη Σχεδίου Ανάκαμψης και Αναπτυξιακού
Η μεγάλη διαφορά στην σύνδεση των 2 οχημάτων είναι πως οι επιλέξιμες δαπάνες για δανειοδότηση από το Σχέδιο Ανάκαμψης περιλαμβάνουν και κεφάλαιο κίνησης, ΦΠΑ, κλπ. Που δεν εντάσσονται στον Αναπτυξιακό. Ο οποίος όμως δίδει κίνητρα εκτός δανείων (επιδοτήσεις, φοροαπαλλαγές κλπ).
Επίσης, όπως εξήγησε ο κ. Σκυλακάκης, ιδιαίτερη σημασία, λόγω του χαμηλού ύψους ή της έλλειψης κρατικής ενίσχυσης, έχει το εργαλείο, όχι μόνο για τις επιχειρήσεις της περιφέρειας που έχουν και τον Αναπτυξιακό νόμο, αλλά και για τις επιχειρήσεις της Αττικής, οι οποίες έχουν πολύ μικρή ή και καθόλου ενίσχυση. Οπότε, υπάρχει ένα εργαλείο που μπορούν να αξιοποιήσουν, ανάλογα με την περιοχή της Αττικής.
Στο πλαίσιο της δράσης δανειακής στήριξης του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, το ανώτατο ποσό δανείου ΤΑΑ ανέρχεται στο 50% των επιλέξιμων για το ΤΑΑ δαπανών, ενώ το υπόλοιπο 50% πρέπει να προέρχεται από τραπεζικό δανεισμό τουλάχιστον 30% με καθαρά εμπορικούς όρους χωρίς κρατική στήριξη και 20% ίδιους πόρους της επιχείρησης. Σε περίπτωση ενίσχυσης από τον Αναπτυξιακό Νόμο (επιδότηση ή φοροαπαλλαγή) για το ίδιο επενδυτικό σχέδιο, το ποσό της ενίσχυσης αυτής αθροιζόμενο με το ποσό δανείου ΤΑΑ δεν μπορεί να υπερβαίνει το 50% των επιλέξιμων για το ΤΑΑ δαπανών.
