Δεδομένη θα πρέπει να θεωρείται η έναρξη εφαρμογής του πλαφόν στη χονδρεμπορική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας από την 1η Ιουλίου, όπως προέβλεπε το χρονοδιάγραμμα της κυβέρνησης. Κι αυτό γιατί, μετά τη δρομολόγηση της νομοθέτησης του εν λόγω μηχανισμού, σύμφωνα με πληροφορίες του Insider.gr, διαδικαστικό χαρακτήρα έχει αποκτήσει πλέον και το «πράσινο φως» της Κομισιόν για την Υπουργική Απόφαση που θα εξειδικεύει την εφαρμογή του μέτρου.
Με βάση τις ίδιες πληροφορίες, το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας έχει έρθει σε συμφωνία με τις Βρυξέλλες και για τις επιμέρους παραμέτρους εφαρμογής του πλαφόν, με συνέπεια πλέον να αποτελεί απλώς θέμα χρόνου η έγκριση των Βρυξελλών και για αυτές. Το «πράσινο φως» αναμένεται να δοθεί τυπικά εντός των επόμενων ημερών, ώστε η Υπουργική Απόφαση να εκδοθεί την επόμενη ημέρα νομοθέτησης του μηχανισμού, ανοίγοντας επομένως τον δρόμο για την ενεργοποίηση του μέτρου.
H νομοθέτηση του πλαφόν θα γίνει με ρύθμιση που είναι ενσωματωμένη στο σχέδιο νόμου του ΥΠΕΝ για την απλοποίηση της αδειοδοτικής διαδικασίας νέων έργων ΑΠΕ και για το καθεστώς αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας, το οποίο κατατέθηκε στη Βουλή την Παρασκευή. Το σχέδιο νόμου αναμένεται να ψηφισθεί το αργότερο στις αρχές της μεθεπόμενης εβδομάδας, ώστε στη συνέχεια να μπορεί να εκδοθεί και η Υπουργική Απόφαση, θέτοντας το πλαφόν στη γραμμή εκκίνησης.
Δραστική μείωση των τιμών λιανικής
Υπενθυμίζεται ότι από την έναρξη του μηχανισμού θα αλλάξει ο τρόπος αποζημίωσης των μονάδων ηλεκτροπαραγωγής, οι οποίες θα πάψουν να αμείβονται με βάση το υφιστάμενο καθεστώς (marginal price), αλλά συναρτήσει τιμών που θα καθορισθεί διοικητικά για κάθε τεχνολογία. Έτσι, με την επιβολή πλαφόν στις αποζημιώσεις τους, τα επιπλέον έσοδα των μονάδων θα εισρέουν στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης (ΤΕΜ), ώστε να ενισχύσουν τους πόρους του Ταμείου και, κατά συνέπεια, τις επιδοτήσεις στους λογαριασμούς.
Σύμφωνα με τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστα Σκρέκα, με τα επιπλέον έσοδα των ηλεκτροπαραγωγών, καθώς και την οικονομική «ένεση» από τον κρατικό προϋπολογισμό, το ΤΕΜ θα αποκτήσει κεφάλαια ύψους 3,2 δισ. ευρώ μέσα στο δεύτερο εξάμηνο, για την παροχή των επιδοτήσεων. Ως συνέπεια, από την 1η Ιουλίου, θα αυξηθούν σημαντική οι ενισχύσεις στους λογαριασμούς, αλλά και θα ισχύσουν οριζόντια. Σύμφωνα με πληροφορίες, με αυτό τον τρόπο το ΥΠΕΝ εκτιμά ότι οι τιμές λιανικής θα αποκλιμακωθούν στα 15-16 λεπτά ανά κιλοβατώρα (δηλαδή στα επίπεδα του προηγούμενου φθινοπώρου), από 24-25 λεπτά που διαμορφώνονται τώρα.
Σημαντικό είναι επίσης ότι η αποκλιμάκωση των τιμών θα ισχύσει για το σύνολο των καταναλωτών (οικιακοί, αγρότες, επιχειρήσεις). Κι αυτό γιατί οι επιδοτήσεις θα παρασχεθούν οριζόντια, ώστε να καλύπτουν όλες τις παροχές.
Τα ανώτατα όρια αμοιβής των παραγωγών
Όπως περιγράφεται και στη ρύθμιση (με τίτλο «Προσωρινός Μηχανισμός Επιστροφής Μέρους Εσόδων Αγοράς Επόμενης Ημέρας), στον «πυρήνα» της απόφασης του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας βρίσκεται ο καθορισμός της μεθοδολογίας και του μαθηματικού τύπου για τον προσδιορισμό του πλαφόν ανά τεχνολογία ηλεκτροπαραγωγής. Έτσι, το «κλείδωμα» της συμφωνίας για την Υπουργική Απόφαση μεταφράζεται ουσιαστικά σε οριστικοποίηση της έγκρισης της Κομισιόν και για το ύψος στο οποίο θα κινούνται αυτά τα όρια αμοιβής – μετά την καταρχήν συμφωνία για τον μηχανισμό, που προηγήθηκε και άνοιξε τον δρόμο για την ένταξη της ρύθμισης στο σχέδιο νόμου.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η Υπουργική Απόφαση θα καθορίζει στα επίπεδα των 80-100 ευρώ ανά Μεγαβατώρα το πλαφόν για τις ΑΠΕ. Για τους υδροηλεκτρικούς σταθμούς, η διοικητική τιμή αναμένεται να καθορισθεί στα 100-120 ευρώ ανά Μεγαβατώρα.
Στην περίπτωση των θερμοηλεκτρικών μονάδων, θα περιγράφεται μία μεθοδολογία, η οποία θα λαμβάνει υπόψη της τη διακύμανση του εξωγενούς κόστους λειτουργίας τους, για να καθορίσει τα πλαφόν. Για τις λιγνιτικές μονάδες, εξωγενές κόστος αποτελεί η τιμή δικαιωμάτων CO2, με τον μαθηματικό τύπο να προσδιορίζει το πλαφόν τους στα 100-120 ευρώ ανά Μεγαβατώρα με βάση τις τρέχουσες τιμές.
Για τις μονάδες αερίου, τα εξωγενή κόστη αφορούν την τιμή δικαιωμάτων CO2, αλλά και την τιμή προμήθειας του φυσικού αερίου. Με βάση τις τρέχουσες τιμές για το αέριο και τους ρύπους, το πλαφόν θα προκύπτει στα 220-230 ευρώ ανά Μεγαβατώρα.
«Ενεργό» το πλαφόν έως την 1η Ιουνίου 2023
Όπως έχει γράψει το Insider.gr, η ρύθμιση προβλέπει την εφαρμογή του πλαφόν έως την 1η Ιουνίου 2023, αφήνοντας ωστόσο «παράθυρο» για πρόωρη απόσυρση του μηχανισμού (με Υπουργική Απόφαση). Προφανώς το ενδεχόμενο αυτό θα συμβεί αν αποκλιμακωθούν στο μεταξύ οι χονδρεμπορικές τιμές, γεγονός που θα επιτρέψει την επαναφορά στο υφιστάμενο πλαίσιο τιμολόγησης των μονάδων.
Από το πλαφόν εξαιρούνται μόνο οι πετρελαϊκές μονάδες της ΔΕΗ στην Κρήτη, για τις οποίες δεν θα αλλάξει ο τρόπος αμοιβής. Τη λειτουργία του μηχανισμού θα αναλάβει ο Φορέας Εκκαθάρισης της Αγοράς Επόμενης Ημέρας (EnExClear), ο οποίος θα ενημερώνει σε καθημερινή βάση τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ) και τον ΔΑΠΕΕΠ (διαχειριστή του ΤΕΜ) για τα ποσά που παρακρατήθηκαν. Η ΡΑΕ θα δημοσιεύει στην ιστοσελίδα της τα στοιχεία εφαρμογής του μηχανισμού (π.χ. τα ποσά που παρακρατήθηκαν).