Οι Έλληνες δείχνουν λιγότερη επιμονή στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής σε σχέση με πριν από τρία χρόνια, κάτι που εξηγείται εν μέρει από τις ιδιαίτερες πολιτικές, υγειονομικές, οικονομικές και διεθνείς συγκυρίες που μεσολάβησαν, ωστόσο, δείχνου να θέτουν σε υψηλή προτεραιότητα το Περιβάλλον κατατάσσοντας το μάλιστα σε υψηλότερη θέση σε σχέση με την οικονομία. Ιδιαίτερη περίπτωση σε σχέση με τον λοιπό πληθυσμό δείχνουν αν αποτελούν οι νέοι ηλικίας 15-17 οι οποίοι είναι λιγότερο συνδεδεμένοι με την ανάληψη δράσης κατά της κλιματικής αλλαγής, ωστόσο, κάποιοι τομείς δείχνουν να προσελκύουν το ενδιαφέρον τους και να είναι πρόθυμοι να αναλάβουν δράση. Αυτά είναι τα βασικά συμπεράσματα της δεύτερης πανελλαδικής έρευνας που πραγματοποίησε η Qed Market Research στο πλαίσιο του έργου LIFE-IP AdaptinGR της Ελληνικής Εταιρείας Περιβάλλοντος και Πολιτισμού και παρουσιάστηκε την Παρασκευή σε ειδική εκδήλωση στην Τράπεζα της Ελλάδος.
Η έρευνα, η οποία ολοκληρώθηκε το Νοέμβριο του 2022, εξετάζει τη στάση και τις αντιλήψεις των Ελλήνων απέναντι στην κλιματική αλλαγή κάνοντας μια συγκριτική προσέγγιση σε σχέση με το τι ίσχυε το 2019 όταν διεξήχθη η πρώτη έρευνα για το ίδια θέματα. Σύμφωνα με τα ευρήματα, το ποσοστό των μη ενεργών Ελλήνων ως προς την ανάληψη δράσης για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής αυξήθηκε από το 25% στο 33%, κάτι που εν μέρει φαίνεται να εξηγείται από τις ιδιαίτερες συνθήκες που μεσολάβησαν την προηγούμενη τριετία (πανδημία, οικονομική κρίση, γεωπολιτικές εξελίξεις) οι οποίες ενίσχυσαν την εσωστρέφεια των Ελλήνων. Ωστόσο, παρά την πτώση της ενεργοποίησης των Ελλήνων απέναντι στην ανάληψη δράσης κατά της κλιματικής αλλαγής, οι συμμετέχοντες θεωρούν ότι σε 20 χρόνια τα σημαντικότερα προβλήματα στη χώρα μας θα είναι η κλιματική αλλαγή (39%) και η οικονομική κρίση (35%), με την κλιματική αλλαγή, όπως φαίνεται από τα ποσοστά, να προηγείται ως προβληματισμός.
Ωστόσο, και πάλι, σε σχέση με το 2019, το ποσοστό των Ελλήνων που θεωρεί «πολύ σοβαρό» το πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής πέφτει από 56% σε 48%. Προτιμώμενες δράσεις για το περιβάλλον, δείχνουν να είναι οι ανακύκλωση και η εγκατάσταση συσκευών υψηλής ενεργειακής κλάσης καθώς και η αναβάθμιση των κατοικιών ενώ ως προς την εκπροσώπηση στα θέματα κλιματικής αλλαγής φαίνεται ότι οι Έλληνες θεωρούν ότι είναι περισσότερο θέμα τοπικής αυτοδιοίκησης.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η στάση των νέων 15-17 ετών, οι οποίοι σύμφωνα με την ανάλυση της έρευνας αντιμετωπίζουν δυσκολία στο να συνδεθούν με το θέμα της κλιματικής αλλαγής και δείχνουν να αναλαμβάνουν μικρότερη δράση σε σχέση με το γενικό πληθυσμό. Ωστόσο, και σε αυτή την περίπτωση διαφαίνονται ευκαιρίες καθώς προκύπτουν κάποια ενθαρρυντικά στοιχεία. Συγκεκριμένα, υποστηρίζουν σθεναρά τη χρήση μέσων μαζικής μεταφοράς και τον εθελοντισμό.
Πέρα όμως από τη στάση των Ελλήνων σημαντικό ρόλο διαδραματίζει και η στρατηγική που ακολουθούν τόσο η κυβέρνηση όσο και οι θεσμικοί φορείς και οι επιχειρήσεις. Η κλιματική αλλαγή έχει ενταχθεί σε όλο το φάσμα των προβλέψεων και κινδύνων και αυτό φαίνεται από τα μέτρα και τις παρεμβάσεις στις οποίες προχωρούν τόσο τα αρμόδια υπουργεία Περιβάλλοντος και Πολιτικής Προστασίας όσο και οι τράπεζες. Μάλιστα οι κεντρικές τράπεζες, πανευρωπαϊκά, δείχνουν να συμπεριλαμβάνουν σε κάθε σχεδόν πτυχή της δραστηριότητάς τους τον παράγοντα της κλιματικής αλλαγής.
Στουρνάρας: Ενεργός ο ρόλος των κεντρικών τραπεζών στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής
Αναφερόμενος στο ρόλο των κεντρικών τραπεζών στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννης Στουρνάρας σημείωσε: «Παρόλο που η κύρια ευθύνη για την ανάληψη δράσης ανήκει στις κυβερνήσεις, οι κεντρικές τράπεζες διαδραματίζουν ήδη ενεργό και σημαντικό ρόλο, πάντα εντός των ορίων της εντολής τους. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα συμπεριέλαβε τα ζητήματα της κλιματικής αλλαγής και της βιωσιμότητας στην επανεξέταση της στρατηγικής της και πλέον εφαρμόζει ένα ολοκληρωμένο σχέδιο δράσης το οποίο επεκτείνεται - μεταξύ άλλων - σε θέματα νομισματικής πολιτικής, εποπτείας του χρηματοπιστωτικού συστήματος αλλά και στις επιχειρησιακές λειτουργίες της. Αντιστοίχως, η Τράπεζα της Ελλάδος τα τελευταία 14 χρόνια έχει αναπτύξει πολυεπίπεδη δράση συμμετέχοντας μεταξύ άλλων σε διεθνείς πρωτοβουλίες που αφορούν στη συμβολή του χρηματοπιστωτικού συστήματος στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και στο σχεδιασμό δράσεων σε συνεργασία με φορείς χάραξης εθνικής πολιτικής. Επιπλέον, σε ευθυγράμμιση με την ΕΚΤ και στο πλαίσιο της 26ης Διάσκεψης των Μερών της Σύμβασης του ΟΗΕ, η Τράπεζα της Ελλάδος δεσμεύθηκε για μια σειρά δράσεων όπως τη συνεργασία με χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, εποπτικές αρχές και τα ενδιαφερόμενα μέρη για την κατανόηση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής στο χρηματοπιστωτικό σύστημα και στη διασφάλιση της πράσινης μετάβασης, την αξιοποίηση των βέλτιστων πρακτικών και των συστάσεων του δικτύου κεντρικών τραπεζών και εποπτικών αρχών για ένα πράσινο χρηματοπιστωτικό σύστημα, την ανάπτυξη υποδομής και εξειδίκευσης σχετικά με τους κλιματικούς και περιβαλλοντικούς κινδύνους, τη διεξαγωγή έρευνας και παροχή στατιστικών στοιχείων, την αξιολόγηση της έκθεσης του χρηματοπιστωτικού συστήματος σε κινδύνους που σχετίζονται με το κλίμα και το περιβάλλον, τη διερεύνηση τρόπων ενσωμάτωσης αυτών των θεμάτων στα υπομνήματα των μακροοικονομικών προβλέψεων, στις διαδικασίες παρακολούθησης της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, την εφαρμογή βιώσιμων και υπεύθυνων επενδυτικών αρχών στα χαρτοφυλάκια της νομισματικής πολιτικής και τη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος των δικών μας εργασιών. Στο επίπεδο της έρευνας συνεχίζουμε τη συνεισφορά μας μέσα από το έργο της Επιτροπής Μελέτης των Επιπτώσεων της Κλιματικής Αλλαγής και το πρόγραμμα LIFE-IP AdaptinGR».
