Μεγαλύτερο σε μέγεθος κατά περίπου 30% θα είναι το νέο αεροδρόμιο στο Καστέλι Ηρακλείου (Κρήτη) που υλοποιεί, μέσω σύμβασης παραχώρησης, η κοινοπραξία ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ - GMR, και αναμένεται να ολοκληρωθεί την περίοδο 2026-2027. Μεταξύ άλλων, προβλέπεται η αύξηση του μεγέθους του κτιρίου του αεροσταθμού κατά περίπου 22 χιλιάδες τ.μ. (σε άνω των 93 χιλ. τ.μ.), η προσαύξηση περιοχής εμπορικών χρήσεων κατά 282 χιλ. τ.μ. για μελλοντική χρήση, η αύξηση της επιφάνειας κατάληψης των επιμέρους δραστηριοτήτων του αεροδρομίου, η αύξηση των επιβατών που θα δέχεται ο αερολιμένας την 5η και τη 10η επέτειο του έργου και άλλες τροποποιήσεις. Αυτά προβλέπονται, μεταξύ άλλων, στην τροποποιημένη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για τον Νέο Αερολιμένα Καστελίου στην Π.Ε. Ηρακλείου Κρήτης και την οδική του σύνδεση με το Βόρειο Οδικό Άξονα Κρήτης και την οδό Ηρακλείου – Βιάννου, λόγω της επικαιροποίησης του τελικού σχεδιασμού του έργου, που έχει τεθεί σε διαβούλευση έως και τις 29/05/2023.
Σύμφωνα με την επικαιροποιημένη Μελέτη Πρόβλεψης Κυκλοφορίας στην οποία βασίστηκε και ο τελικός σχεδιασμός του έργου στο 20ο έτος λειτουργίας προβλέπει την άνετη εξυπηρέτηση σε 11,7 εκατ. επιβάτες τον χρόνο. Στόχος είναι το νέο αεροδρόμιο, που υλοποιεί, μέσω σύμβασης παραχώρησης, η κοινοπραξία ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ - GMR, να μπορεί να εξυπηρετεί σε βάθος 30ετίας 14 -15 εκατομμύρια επισκέπτες. Άλλωστε βάσει των στοιχείων στο υφιστάμενο αεροδρόμιο του Ηρακλείου το 2019 καταγράφηκαν 8 εκατομμύρια επισκέπτες. Να σημειώσουμε, όπως ήδη έχει αναδείξει το insider.gr, ότι οι εργασίες στο νέο αερολιμένα έχουν προχωρήσει σε ποσοστό άνω του 20%.
Η θέση του νέου αερολιμένα προτείνεται πλησίον του υφιστάμενου στρατιωτικού αεροδρομίου στην περιοχή του Καστελίου Ηρακλείου Κρήτης. Ο διάδρομος του νέου αεροδρομίου προβλέπεται παράλληλος προς τον στρατιωτικό διάδρομο και χωροθετείται νοτιοδυτικά αυτού. Οι οδικές του συνδέσεις αφορούν τις οδούς σύνδεσης με τον Βόρειο Οδικό Άξονα Κρήτης (ΒΟΑΚ) και τον άξονα Ηρακλείου - Βιάννος.
Οι τροποποιήσεις
Το υπό μελέτη έργο, το οποίο θα χωροθετηθεί στην άμεση περιοχή του υφιστάμενου στρατιωτικού αεροδρομίου, περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, τα κάτωθι επιμέρους έργα:
- Τις εγκαταστάσεις του νέου αερολιμένα (κτίριο αεροσταθμού, πύργος ελέγχου, διάδρομος προσγείωσης – απογείωσης αεροσκαφών, παράλληλοι τροχόδρομοι, δάπεδα στάθμευσης αεροσκαφών, χώροι στάθμευσης οχημάτων, υποστηρικτές εγκαταστάσεις, κλπ).
- Τις οδικές συνδέσεις του αερολιμένα με τον ΒΟΑΚ και την οδό Ηράκλειο – Βιάννος.
Όπως σημειώνεται στη ΜΠΕ, η επικαιροποίηση του τελικού σχεδιασμού του υπό μελέτη έργου σε σχέση με το περιβαλλοντικά αδειοοδτημένο έργο αφορά στα εξής σημεία:
- Αύξηση του μεγέθους του κτιρίου του αεροσταθμού από 71.618,64 τ.μ. στο περιβαλλοντικά αδειοδοτημένο έργο σε 93.572 τ.μ. στον προτεινόμενο σχεδιασμό.
- Προσαύξηση περιοχής εμπορικών χρήσεων, με διατήρηση της περιβαλλοντικά αδειοδοτημένης εμπορικής ζώνης, επιφάνειας 443.000 τ.μ. και προσθήκη περιοχής για μελλοντική χρήση με έκταση 282.000 τ.μ.
- Αύξηση της επιφάνειας κατάληψης των επιμέρους δραστηριοτήτων του αεροδρομίου από περίπου 1.158 στρ’εμματα (στον περιβαλλοντικά αδειοδοτημένο σχεδιασμό) σε 1.499 στρ. (στον προτεινόμενο σχεδιασμό).
- Αύξηση των επιβατών που θα δέχεται ο αερολιμένας την 5η και τη 10η επέτειο του έργου και μείωση του αριθμού των επιβατών την 15η και 30η επέτειο λειτουργίας του αεροδρομίου.
- Αλλαγές στην οδική σύνδεση του αερολιμένα με το ΒΟΑΚ.
- Εσωτερικές αλλαγές στην περιοχή του διαδρόμου προσγειώσεων – απογειώσεων (αλλαγή στη χωροθέτηση των εσωτερικών τροχόδρομων και μετατόπιση των 2 συνδετήριων τροχόδρομων με το στρατιωτικό αεροδρόμιο).
- Αλλαγή σημείων προσέγγισης του προσωπικού του αεροδρομίου.
- Αλλαγή στο δίκτυο οδικών προσβάσεων του αεροδρομίου εντός της ζώνης απαλλοτρίωσης του έργου.
- Αλλαγή των διαστάσεων και εσωτερικές μετατοπίσεις και αλλαγή χωροθέτησης επιμέρους κτιρίων (π.χ. βορειοδυτική μετατόπιση κτιρίου τροφοδοσίας, ανατολική μετατόπιση αστυνομικού τμήματος και απομονωμένης πίστας, κ.α.)
Το υπό μελέτη έργο αφορά τον Νέο Αερολιμένα Καστελίου, που προβλέπεται στην άμεση περιοχή του υφιστάμενου στρατιωτικού αεροδρομίου καθώς και τις οδικές του συνδέσεις με τον Βόρειο Οδικό Άξονα Κρήτης (ΒΟΑΚ) και τον άξονα Ηρακλείου - Βιάννος. Εκτείνεται σε 6.030 στρέμματα ενώ ο ετήσιος φόρτος επιβατών υπολογίζεται σε περίπου 11.700.000 (20ο έτος λειτουργίας). Το μήκος διαδρόμου θα είναι 3.200 μ. και το πλάτος διαδρόμου 45 μ. Προβλέπονται αστυνομικός σταθμός χωρητικότητας 110 αστυνομικών και πυροσβεστικός σταθμός χωρητικότητας 10 μεγάλων οχημάτων, Εγκαταστάσεις Συντήρησης του Αεροδρομίου, Εγκαταστάσεις Εξυπηρέτησης Εδάφους, Εμπορευματικός Σταθμός και Εγκαταστάσεις Ταχυδρομείου, Εγκαταστάσεις Συντήρησης Επισκευής Αεροσκαφών (MRO), Κτίριο Υποσταθμού, Κτίριο ενέργειας, Κτίριο δεξαμενών νερού κ.α.
Μεταξύ άλλων, η κύρια πίστα του αεροδρομίου θα καταλαμβάνει 366.073 τ.μ., η απομονωμένη πίστα του αεροδρομίου θα καταλαμβάνει 10.025 τ.μ., η πίστα γενικής αεροπλοΐας προβλέπεται να καταλαμβάνει 46.499 τ.μ., για τα ελικόπτερα προβλέπεται χώρος εμβαδού 9.777 τ.μ., για τον χώρο στάθμευσης εργαζομένων στάθμευσης ηλεκτρικών αυτοκινήτων προβλέπεται μια έκταση 9.01 5 τ.μ., ο χώρος στάθμευσης ταξί θα καταλαμβάνει 4.104 τ.μ., ο χώρος στάθμευσης ενοικιαζόμενων οχημάτων θα καλύπτει μια έκταση 7.242 τ.μ. κ.α.
Εμπορικές χρήσεις, αεροσταθμός και χώροι στάθμευσης
Προβλέπονται, επίσης, Χώροι στάθμευσης οχημάτων με συνολική χωρητικότητα περίπου 1.100-1.300 θέσεων Ι.Χ και 110-120 τουριστικών λεωφορείων με δυνατότητα επιμερισμού ανά κατηγορία κ.α. (Χώρος στάθμευσης μακράς διάρκειας περίπου 400 θέσεων, Χώρος στάθμευσης μικρής διάρκειας περίπου 200 θέσεων, Χώρος αναμονής ταξί χωρητικότητας οχημάτων 168, Χώρος στάθμευσης ενοικιαζόμενων οχημάτων χωρητικότητας περίπου 500 οχημάτων με τις αναγκαίες βοηθητικές εγκαταστάσεις, Χώρος αναμονής τουριστικών λεωφορείων χωρητικότητας 110 οχημάτων, Χώρος στάθμευσης υπαλλήλων αεροδρομίου χωρητικότητας περίπου 600 οχημάτων).
Χώροι κτιρίου προτεινόμενου αεροσταθμού: Επίπεδο Διαχείρισης Αποσκευών 18.000 τ.μ., Ημιόροφος Επίπεδο Φόρτωσης 3.173 τ.μ., Επίπεδο Αφίξεων 24.462 τ/μ., Ημιώροφος 3.368 τ.μ., Επίπεδο Αναχωρήσεων 25.673 τ.μ., Επίπεδο Χώρου Εστίασης 11.915 τ.μ., Ανώτερο Επίπεδο 4.916 τ.μ., Γέφυρες Επιβίβασης 2.066 τ.μ. (σύνολο 93.572 τ.μ.).
Ο αεροσταθμός περιλαμβάνει ή έχει διαθέσιμα τα ακόλουθα συστήματα:
- Εγκαταστάσεις για τη Γενική Αεροπορία
- Ιατρικές Εγκαταστάσεις
- Γραφεία πρακτορείων αεροπορικών εταιρειών και εταιρειών επίγειας εξυπηρέτησης
- Σύστημα θέρμανσης, Αερισμού και Κλιματισμού (HVAC)
- Σύστημα Πληροφοριών Πτήσεων.
Προτείνεται μικρή αλλαγή στην χωροθέτηση του Κτιρίου του Αεροσταθμού με μετακίνηση του 115 m Βόρεια.
Επίσης, προβλέπεται ανάπτυξη εμπορικής ζώνης έκτασης 725 στρεμμάτων που προορίζεται για:
- Εμπορικά καταστήματα, καταστήματα παροχής υπηρεσιών, υπεραγορές, πολυκαταστήματα, εμπορικά κέντρα
- γραφεία, τράπεζες, ασφάλειες, κοινωφελείς οργανισμοί,
- εστίαση, κέντρα διασκέδασης και αναψυχής,
- πολιτιστικές εγκαταστάσεις,
- θρησκευτικοί χώροι,
- περίθαλψη,
- χώροι συνάθροισης κοινού,
- αποθήκες/εγκαταστάσεις,
- στάθμευση (κτίρια, γήπεδα) εξυπηρέτησης ζώνης εμπορικών χρήσεων,
- βενζινάδικο, κέντρα εξυπηρέτησης οχημάτων, πάρκινγκ.
Ο χώρος της εμπορικής εκμετάλλευσης έχει έκταση 443.000 m2 . Σε αυτή την έκταση προστίθεται η εμπορική μελλοντική ζώνη με έκταση 282.000 m2.
Η κίνηση και η οδική σύνδεση
Πρόβλεψη κινήσεων αεροσκαφών και επιβατών εμπορικών πτήσεων την «Ημέρα Αιχμής» (Busy Day): 395 πτήσεις το 2027, 480 το 2037 και 612 το 2052, ενώ για τους επιβάτες οι προβλέψεις στις ίδιες περιόδους είναι 65.829 για το 2027, 81.147 το 2037 και 107.155 το 2052, στο τέλος της παραχώρησης.
Η ΟΔΟΣ ΧΕΡΣΟΝΗΣΟΣ (ΒΟΑΚ) – ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΟ είναι μήκους 18 km περίπου, με 2 Λωρίδες Κυκλοφορίας ανά κατεύθυνση. Η χάραξη του αυτοκινητοδρόμου στο συγκεκριμένο υποτμήμα διέρχεται από αγροτικές εκτάσεις καθώς και σε τμήμα της υφιστάμενης Ε.Ο. Η αποκατάσταση του οδικού δικτύου, η σύνδεση με το υπάρχον και η επίτευξη της προσβασιμότητας των παρακείμενων αγροτικών ιδιοκτησιών, επιτυγχάνεται με την κατασκευή των νέων δεξιών παραπλεύρων SR2, SR2A, του αριστερού παράπλευρου SR3 και τμήματος αποκατάστασης της υφιστάμενης Εθνικής Οδού Χερσονήσου – Καστελίου. Επίσης αποκαθίσταται η σύνδεση του νέου αυτοκινητοδρόμου με τον ΒΟΑΚ και του οδικού δικτύου προς Χερσόνησο, μέσω της κυκλικής πλατείας ΒΟΑΚ και των κλάδων ΙΙ και ΙΙΙ του υφιστάμενου Ανισόπεδου Κόμβου.
Χρονικές προθεσμίες
Οι νέες συμβατικές προθεσμίες οι νέες συμβατικές ημερομηνίες ολοκλήρωσης είναι ως ακολούθως:
3η Τμηματική Προθεσμία (ολοκλήρωση εγκαταστάσεων βιολογικού): 24.04.2024.
4η Τμηματική Προθεσμία (ολοκλήρωση χωματουργικών και Φέροντος οργανισμού Κτιρίου Αεροσταθμού): 21.03.2024.
5η Τμηματική Προθεσμία (ολοκλήρωση οδικού δικτύου σύνδεσης): 06.11.2025.
6η Τμηματική Προθεσμία (έναρξη δοκιμαστικής λειτουργίας εγκαταστάσεων): 06.08.2026.
Εγκαταστάσεις Συντήρησης Επισκευής Αεροσκαφών (MRO)
Η περιοχή για εγκαταστάσεις MRO (Υπηρεσίες επισκευής, συντήρησης και αναβάθμισης) βρίσκεται δίπλα στο χώρο του εμπορευματικού σταθμού και αποτελείται από έναν ειδικό χώρο στάθμευσης και κάποια υπόστεγα αεροσκαφών, ευρείας και στενής ατράκτου. Κάποια πιθανά υπόστεγα αεροσκαφών γενικής αεροπορίας υπάρχουν επίσης σε περίπτωση που είναι αναγκαία λόγω τις ανάγκες της αγοράς. Σημειώνεται ότι στον προτεινόμενο σχεδιασμό, η υπό μελέτη εγκατάσταση θα έχει εμβαδό κατάληψης 17.505 m2 (ενώ στον περιβαλλοντικά αδειοδοτημένο σχεδιασμό η αντίστοιχη κατάληψη ήταν 10.025 m2 ).
Οι αλλαγές στη Βουλή
Υπενθυμίζεται ότι το insider.gr έχει αναφερθεί στις τροποποιήσεις της σύμβασης παραχώρησης που έχει «περάσει» και από τη Βουλή, όπου, μεταξύ άλλων, γίνονταν αναφορά και για την εκτέλεση εκ μέρους της εταιρείας Συμπληρωματικών Εργασιών για την αναβάθμιση του Νέου Διεθνούς Αερολιμένα Ηρακλείου Κρήτης, την παράταση, κατά είκοσι τέσσερις (24) μήνες, της Συνολικής Προθεσμίας της Περιόδου Μελετών – Κατασκευών του Έργου την καταβολή εκ μέρους του Ελληνικού Δημοσίου στην Εταιρεία, της δαπάνης που απαιτείται για την εκτέλεση των Συμπληρωματικών Εργασιών, η οποία προσδιορίστηκε στο ποσό των 104.943.699,85 ευρώ (το κατασκευαστικό αντικείμενο του έργου είχε υπολογιστεί σε 520 εκ. ευρώ) καθώς και του ποσού για την κάλυψη της αμοιβής του Ανεξάρτητου Μηχανικού που αφορά στις Συμπληρωματικές Εργασίες, την παραίτηση της Εταιρείας από - το δικαίωμα διεκδίκησης του επιπλέον ποσού που αιτήθηκε για την εκτέλεση των Συμπληρωματικών Εργασιών (1,6 εκατ. ευρώ) κ.α. Η εταιρεία παραχώρησης του αεροδρομίου - Ελληνικό Δημόσιο (45,90%), ΤΕΡΝΑ (32,46%) και GMR Airports Limited (21,64%) - φιλοδοξεί να γίνει το πιο σύγχρονο στην Ελλάδα. Tην κατασκευή του υλοποιεί η ΤΕΡΝΑ ΑΕ. Η περίοδος παραχώρησης, που ξεκίνησε το 2020, εκτείνεται σε 35 χρόνια, στα οποία περιλαμβάνονται τα 5 έτη κατασκευαστικής περιόδου.
Αναβαθμίζονται Κρήτη και Αεροδρόμιο
O Νέος Αερολιμένας Καστελίου θα παρέχει τη δυνατότητα χρησιμοποίησής του από τους τύπους αεροσκαφών που χρησιμοποιεί σήμερα ο αερολιμένας Ηρακλείου αλλά και από μεγαλύτερου μεγέθους αεροσκάφη που βρίσκονται σε εξέλιξη ή έχουν ήδη μπει σε χρήση. Ο υπό μελέτη αερολιμένας θα αποτελέσει ένα σύγχρονο αεροδρόμιο, πολύ υψηλών προδιαγραφών σε ότι αφορά την προσβασιμότητα, την λειτουργικότητα και το επίπεδο εξυπηρέτησης που θα προσφέρει, με ταυτόχρονη επιδίωξη το καλό αισθητικό αποτέλεσμα δηλαδή την αρμονική ένταξη του αεροδρομίου στο ιστορικό, πολιτιστικό και φυσικό περιβάλλον της Κρήτης. Επιπλέον, η υλοποίηση του υπό μελέτη αεροδρομίου θα συντελέσει στην μείωση των πιέσεων του ανθρωπογενούς περιβάλλοντος, την οποία δέχεται σήμερα η πόλη του Ηρακλείου από την υφιστάμενη λειτουργία του αεροδρομίου «Ν. Καζαντζάκης».
Στην πλήρη ανάπτυξή του στο έργο θα δημιουργηθούν 2.000 θέσεις εργασίας και πολλαπλάσιες μόνιμες θέσεις εργασίας κατά την περίοδο λειτουργίας και την περίοδο που θα αναπτυχθούν οι νέες εμπορικές υποδομές και οι χρήσεις. Μάλιστα, με βάση την πρόσφατη έκθεση του Air Transport Action Group (ATAG), εκτιμάται ότι το Αεροδρόμιο Καστελίου θα δημιουργήσει περίπου 7.000 με 7.500 θέσεις άμεσης απασχόλησης (στην εταιρεία του Αεροδρομίου, τις αεροπορικές εταιρείες, τις εταιρείες διαχείρισης handling, τις εταιρείες παροχής υπηρεσιών κ.ά.). Παράλληλα η αναπτυξιακή δυναμική που θα προσδώσει στην περιοχή, το νέο Αεροδρόμιο, θα οδηγήσει και σε ενίσχυση της έμμεσης απασχόλησης σε τομείς όπως για παράδειγμα ο τουρισμός και το εμπόριο. Βάσει των ίδιων στοιχείων της ATAG υπολογίζεται ότι το Αεροδρόμιο Καστελίου θα κινητοποιήσει περίπου 35.000 με 37.000 θέσεις έμμεσης απασχόλησης.
Αναμένεται, οι πολίτες και οι τοπικές κοινωνίες να έχουν ισχυρά οφέλη καθώς προβλέπεται η καταβολή αντισταθμιστικού ανταλλάγματος από την εταιρεία του έργου προς το Δημόσιο, που αντιστοιχεί στο 2% επί των εσόδων που προκύπτουν από την εκμετάλλευση του έργου (1% στο Δήμο Μινώα Πεδιάδος της Περιφέρειας Κρήτης και 1% στους ΟΤΑ). Τα έσοδα αυτά θα διανέμονται στους φορείς Τοπικής Αυτοδιοίκησης της περιοχής, για κοινωφελείς δράσεις. Το έργο θα συμβάλλει στη βιώσιμη ανάπτυξη όλης της περιφέρειας Κρήτης. Σε εθνικό επίπεδο αναμένονται θετικές επιδράσεις λόγω της συμβολής στην εθνική οικονομία, με την εισροή συναλλάγματος.
