Την ένταξη του έργου με τίτλο «Αναβάθμιση των Υποδομών Ασφάλειας των 10 μεγαλύτερων σιδηροδρομικών Σηράγγων του ΟΣΕ με χρήση έξυπνων ΙοΤ συστημάτων» στο Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, υπέγραψε ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, Θ. Σκυλακάκης. Η δράση, ύψους 38,5 εκατ. ευρώ, αφορά στην αναβάθμιση των υποδομών ασφαλείας στις 10 μεγαλύτερες σήραγγες του Ο.Σ.Ε συνολικού μήκους 64.94 χλμ. με χρήση σύγχρονων έξυπνων ΙοΤ συστημάτων τεχνολογίας.
Στόχο έχει την επίλυση επιτακτικών ζητημάτων ασφάλειας των σηράγγων σε ό,τι αφορά στην έλλειψη πυρανίχνευσης - πυρασφάλειας, την έλλειψη φωτισμού καθώς και την έλλειψη παρακολούθησης κρίσιμων παραμέτρων της δομικής υγείας τους. Το έργο περιλαμβάνει όλες τις απαραίτητες υπηρεσίες (Πιλοτική Λειτουργία, Παραγωγική Λειτουργία, Εκπαίδευση, εγγύηση εξοπλισμού και εφαρμογών) ώστε να εξασφαλιστεί η αποτελεσματική θέση του σε παραγωγική λειτουργία.
Το υπουργείο ευθύνης είναι το Ψηφιακής Διακυβέρνησης και φορέας υλοποίησης το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας. Σύμφωνα με το Τεχνικό Δελτίο, η συνεισφορά του Ταμείου Ανάκαμψης ανέρχεται σε 31,1 εκατ. ευρώ (τα υπόλοιπα ΦΠΑ – ΠΔΕ). Υπενθυμίζεται ότι το ΤΕΕ έχει αναλάβει να προωθήσει και έναν άλλο μεγάλο διαγωνισμό αναβάθμισης υποδομών, για τις «έξυπνες γέφυρες», ύψους 158 εκατ. ευρώ, με τη σχετική διαδικασία πάντως να παίρνει μετάθεση για τις αρχές Ιουνίου (μικρή παράταση στην ημερομηνία υποβολής προσφορών).
Επιτακτική ανάγκη κάλυψης όλων των ζητημάτων ασφάλειας του δικτύου
Όσον αφορά στο έργο με τις 10 σήραγγες του ΟΣΕ, που εντάσσεται στο ευρύτερο σκέλος αναβάθμισης του σιδηροδρομικού δικτύου (και με έργα ΣΔΙΤ), όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται, «μετά το τραγικό δυστύχημα των Τεμπών, έγινε αντιληπτή η μεγάλη και επιτακτική ανάγκη κάλυψης όλων των ζητημάτων ασφάλειας του δικτύου σιδηροδρόμων του ΟΣΕ, με σκοπό την αποφυγή μελλοντικών ατυχημάτων και την εξασφάλιση της ασφαλής λειτουργίας του σιδηροδρόμου σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές προδιαγραφές ασφαλείας».
Όπως σημειώνεται, σε ότι αφορά τα ζητήματα ασφάλειας των σηράγγων των σιδηροδρόμων του Ο.Σ.Ε., έχει διαπιστωθεί ότι παρουσιάζουν ελλείψεις βασικών υποδομών ασφάλειας, όπως:
- Η έλλειψη ή ανεπάρκεια υποδομών σύγχρονων και λειτουργικών συστημάτων πυρανίχνευσης και πυρασφάλειας.
- Η έλλειψη φωτισμού και σήμανσης εξόδων κινδύνου.
- Η έλλειψη μηχανισμού επιθεώρησης, συντήρησης και παρακολούθησης κρίσιμων παραμέτρων της δομικής υγείας των σηράγγων αυτών.
Το Έργο θα υλοποιηθεί σε 2 υποέργα, τα εξής:
- Αναβάθμιση των Υποδομών Ασφάλειας των 10 μεγαλύτερων σιδηροδρομικών Σηράγγων του Ο.Σ.Ε με χρήση έξυπνων ΙοΤ συστημάτων
- Μηχανισμός Υποστήριξης για την αποτελεσματική υλοποίηση του Έργου.
Οι παρεμβάσεις που προβλέπονται
Αντικείμενο του έργου είναι η αναβάθμιση των υποδομών ασφαλείας στις 10 μεγαλύτερες σήραγγες του Ο.Σ.Ε συνολικού μήκους 64.94χλμ με χρήση σύγχρονων έξυπνων ΙοΤ συστημάτων.
Συγκριμένα θα γίνουν οι εξής παρεμβάσεις:
- Ανάπτυξη ολοκληρωμένων έξυπνων συστημάτων πυρανίχνευσης πυρασφάλειας, μέσω της εγκατάστασης ΙοΤ αισθητήρων ανίχνευσης καπνού και φωτιάς, που μεταδίδουν σε πραγματικό χρόνο την κατάσταση τους σε κεντρικό πίνακα ελέγχου.
- Ανάπτυξη έξυπνών σηράγγων για τη παρακολούθηση της δομικής απόκρισης αυτών, σε πραγματικό χρόνο μέσω σύγχρονων ΙοΤ συστημάτων και μεθοδολογιών ενόργανης παρακολούθησης της δομικής υγείας (Real Time Structural Health Monitoring – RTSHM).
- Εγκατάσταση και Λειτουργία έξυπνου φωτισμού των σηράγγων και την σύμφωνα με τον νόμο φωτοσήμανση των εξόδων κινδύνου με σύστημα τηλε-διαχείρισης.
Στο έργο περιλαμβάνεται και η λειτουργία Μηχανισμού Υποστήριξης για την αποτελεσματική υποστήριξη της δράσης. Αντικείμενο του Μηχανισμού Υποστήριξης είναι η ορθή και έγκαιρη εκτέλεση του έργου, δηλαδή η παροχή εξειδικευμένων υπηρεσιών συμβούλου τεχνικής υποστήριξης, έτσι ώστε να εξασφαλισθεί η αποτελεσματική υλοποίηση του κυρίως υποέργου σε όρους χρονικής συνέπειας και ποιότητας και εν γένει αποτελεσμάτων.
Μικρή παράταση για τις «έξυπνες γέφυρες»
Όπως προ μηνός ανέφερε το insider.gr, για τα μέσα Μαΐου αναμένονταν οι ενδιαφερόμενοι για να υποβάλουν προσφορές στον διαγωνισμό που προωθεί το υπ. Υποδομών και Mεταφορών, με αναθέτουσα αρχή, ως γνωστόν, το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας για το project των «Έξυπνων Γεφυρών», συνολικού ύψους σχεδόν 158 εκατ. ευρώ (με ΦΠΑ και προαιρέσεις). Ωστόσο, δόθηκε παράταση για τις 2 Ιουνίου (αποσφράγιση προσφορών στις 08/06/2023).
Το έργο «Έξυπνες γέφυρες» εντάσσεται στο Ελληνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας Ελλάδα 2.0 και αφορά στην υλοποίηση έξυπνων υποδομών για την προληπτική συντήρηση των γεφυρών του οδικού και σιδηροδρομικού δικτύου. Το μεγαλύτερο ποσοστό των γεφυρών της χώρας κατασκευάστηκε στις δεκαετίες ’50 έως ’80 και οδεύει σήμερα προς το τέλος της θεωρητικής ζωής του.
Η απουσία μέτρων συντήρησης, η γήρανση των τεχνικών, τα μικρά φορτία σχεδιασμού σε συνδυασμό με την μη ελεγχόμενη διέλευση ολοένα και μεγαλύτερου βάρους οχημάτων, τα ακραία περιβαλλοντικά φαινόμενα λόγω κλιματικής αλλαγής είναι κάποιοι από τους παράγοντες που έχουν συμβάλλει στην μείωση της αντοχής των γεφυρών και καθιστούν πολλές από αυτές «οιονεί-επικίνδυνες».
Η παρούσα σύμβαση αφορά την αξιολόγηση της δομικής απόκρισης επιλεγμένων οδικών και σιδηροδρομικών γεφυρών της ηπειρωτικής χώρας σε πραγματικό χρόνο μέσω σύγχρονων συστημάτων (state-of-the-art) και μεθοδολογιών ενόργανης δομικής παρακολούθησης (Structural Health Monitoring – SHM). Σκοπός του έργου είναι η δημιουργία ενός δικτύου «έξυπνων» γεφυρών (Smart Bridges Network – SBN) βασιζόμενο στη φιλοσοφία ενός «Διαδικτύου των Πραγμάτων» ή «Internet of Things» (IoT).
Η ελάχιστη ζητούμενη Περίοδος Συντήρησης είναι τρία (3) έτη και εκκινεί μετά τη λήξη της προσφερόμενης περιόδου εγγύησης καλής λειτουργίας.
