Την περασμένη Πέμπτη, η απόδοση των διετών γερμανικών κρατικών ομολόγων έφθασε σχεδόν το 3,4%, το υψηλότερο επίπεδο από το 2008. Αυτό καθιστά για άλλη μια φορά σαφές πως τα χρόνια των αρνητικών επιτοκίων έχουν ξεχαστεί, σχολιάζει η Handelsblatt.

Τα κακά νέα είναι πως εξαιτίας του πληθωρισμού, ο οποίος έφτασε πρόσφατα το 6,4%, οι πραγματικές αποδόσεις, που υπολογίζονται μετά την αφαίρεση των αυξήσεων των τιμών, εξακολουθούν να βρίσκονται στο κόκκινο. Τα καλά νέα είναι, από την άλλη μεριά, πως αν ο πληθωρισμός συνεχίσει να μειώνεται, αυτό θα έχει διπλά θετικό αποτέλεσμα για τους κατόχους έντοκων τίτλων.

Και αυτό γιατί η απόδοση αυξάνεται σε πραγματικούς όρους και επιπλέον το επίπεδο του ονομαστικού επιτοκίου είναι πιθανό να μειωθεί και πάλι, γεγονός που θα καταστήσει τους τίτλους που κυκλοφορούν ήδη στην αγορά με τους υψηλότερους όρους πιο ελκυστικούς και θα οδηγήσει την τιμή τους σε άνοδο. Ως εκ τούτου, η Morgan Stanley θεωρεί τα γερμανικά κρατικά ομόλογα ως ιδιαίτερα υποσχόμενα σε ορίζοντα δώδεκα μηνών - με συνολική απόδοση συμπεριλαμβανομένης της αύξησης των τιμών της τάξης του 9%.

Εν ολίγοις, τα κρατικά ομόλογα δεν είναι μόνο ασφαλή, αλλά συνολικά και πάλι ενδιαφέροντα.

Η Handelsblatt εξηγεί πως τα κρατικά ομόλογα εξυπηρετούν κυρίως τον σκοπό της ασφάλειας. Στην περίπτωση ταχέως αυξανόμενων επιτοκίων, εκπληρώνουν αυτή τη λειτουργία μόνο ανεπαρκώς, όπως φάνηκε πέρυσι, διότι σε αυτό το περιβάλλον οι τιμές των ομολόγων δέχονται πιέσεις, όπως ακριβώς και οι τιμές των μετοχών.

Ωστόσο, είναι πολύ κατάλληλα για να αμβλύνουν τον κίνδυνο μιας ύφεσης. Ο κίνδυνος αυτός είναι έντονος αυτή τη στιγμή. Η νομισματική πολιτική των κεντρικών τραπεζών επιδρά με καθυστέρηση. Έχει ωθήσει προς τα πάνω τα ονομαστικά επιτόκια. Η διαδικασία αυτή δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί, αλλά το τέλος της είναι ορατό. Πιέζει τον πληθωρισμό προς τα κάτω και συνεπώς τα πραγματικά επιτόκια προς τα πάνω. Η διαδικασία αυτή είναι πιθανό να αποκτήσει πλήρες αποτέλεσμα μόνο με κάποια καθυστέρηση.

Περισσότερα ομόλογα παρά μετοχές

Ο κίνδυνος ύφεσης πλήττει κυρίως τις μετοχές, επειδή μια αδύναμη οικονομία οδηγεί σε αδύναμα κέρδη. Όμως επηρεάζονται και τα εταιρικά ομόλογα, σχολιάζει η γερμανική εφημερίδα. Οι τίτλοι των υπερχρεωμένων εταιρειών, τα λεγόμενα ομόλογα υψηλής απόδοσης, πλήττονται ιδιαίτερα από την οικονομική αδυναμία, επειδή αυξάνονται τα στοιχεία αφερεγγυότητας.

Ωστόσο, ούτε τα εταιρικά ομόλογα με καλές αξιολογήσεις για την πιστοληπτική τους ικανότητα, δηλαδή με τη λεγόμενη επενδυτική βαθμίδα (IG), είναι εντελώς απρόσβλητα. Για να αμβλύνουν τον κίνδυνο στο χαρτοφυλάκιο, οι επενδυτές έχουν κάποια περιθώρια. Μπορούν να αντισταθμίσουν τον κίνδυνο κυρίως μέσω εταιρικών ομολόγων με καλή αξιολόγηση, αλλά θα πρέπει στη συνέχεια να προγραμματίσουν ένα κάπως υψηλότερο συνολικό ποσοστό ομολόγων. Εναλλακτικά, μπορούν να επικεντρωθούν στα κρατικά ομόλογα του ευρώ και, αν έχουν παρόμοια διάθεση για ανάληψη κινδύνου όπως στην πρώτη περίπτωση, μπορούν να αυξήσουν το μερίδιο των μετοχών.

Παρεμπιπτόντως, ο κλασικός κανόνας είναι εδώ και καιρό η κατανομή 60% μετοχές και 40% ομόλογα, αλλά πολλοί ειδικοί θέτουν σήμερα το ποσοστό των ομολόγων σημαντικά υψηλότερο λόγω των καλών επιτοκίων και των σχετικά υψηλών αποτιμήσεων των μετοχών.

Τα κρατικά ομόλογα από την περιοχή αυτή θεωρούνται η βάση ολόκληρης της αγοράς κεφαλαίων σε ευρώ. Σε αυτό το πλαίσιο, τα γερμανικά ομοσπονδιακά ομόλογα έχουν βασική λειτουργία, διότι η Γερμανία θεωρείται ιδιαίτερα οικονομικά σταθερή μεταξύ των μεγάλων κρατών του ευρώ. Ταυτόχρονα, η Γερμανία έχει βασικά πολύ μικρό χρέος για τις ανάγκες των μεγάλων επενδυτών: Δεν εκδίδει αρκετά ομόλογα για να ικανοποιήσει τη δίψα τους για "ασφαλή περιουσιακά στοιχεία", δηλαδή ιδιαίτερα ασφαλή ομόλογα.

Σε νέα μελέτη της, η Goldman Sachs επισημαίνει ότι η αγορά ομολόγων που εκδίδει η Ευρωπαϊκή Ένωση, τα οποία μπορούν επίσης να θεωρηθούν "ασφαλή", έχει αναπτυχθεί πρόσφατα αρκετά καλά. Από την έναρξη λειτουργίας του Ταμείου Ανάκαμψης τον Φεβρουάριο του 2021, το οποίο δημιουργήθηκε για να αμβλύνει τις συνέπειες της πανδημίας του κορονοϊού, έχουν εκδοθεί περίπου 350 δισεκατομμύρια από αυτά τα ομόλογα. Έχουν βρει ευρύ ενδιαφέρον μεταξύ των επενδυτών, αλλά οι αποδόσεις τους είναι κάπως υψηλότερες από, για παράδειγμα, τα γαλλικά ομόλογα

Υψηλές αποδόσεις με ομόλογα ευρώ και τίτλους KfW

Η χρηματοοικονομική κοινοτικοποίηση, όπως και τα ομόλογα της ΕΕ, είναι αμφιλεγόμενη εδώ και χρόνια. Ωστόσο, οι διεθνείς επενδυτές λατρεύουν αυτό το είδος καταμερισμού του κινδύνου. Από την άποψή τους, μειώνει τον κίνδυνο διάσπασης της Ευρωζώνης σε περίπτωση κρίσης.

Οι επενδυτές μπορούν να παίξουν εκ του ασφαλούς και να βασιστούν κυρίως σε ομόλογα Bunds. Τα προαναφερθέντα κοινά ομόλογα ευρώ προσφέρουν κάπως υψηλότερες αποδόσεις, αλλά και, για παράδειγμα, τίτλους που εκδίδουν τράπεζες με δημόσια εντολή, όπως η KfW (σ.σ. γερμανική κρατική επενδυτική τράπεζα). Τα Pfandbriefe (σ.σ. ένα είδος καλυμμένων ομολόγων που εκδίδονται από γερμανικές ενυπόθηκες τράπεζες και εξασφαλίζονται με μακροπρόθεσμα περιουσιακά στοιχεία) που εξασφαλίζονται από ακίνητα βρίσκονται επίσης περίπου σε αυτό το κάπως υψηλότερο εύρος αποδόσεων και ταυτόχρονα θεωρούνται πολύ ασφαλή.

Άλλα κράτη του ευρώ, για παράδειγμα η Ιταλία, πληρώνουν σημαντικά υψηλότερα επιτόκια επειδή θεωρούνται λιγότερο σταθερά, ενώ ακόμη και η Ελλάδα προσπαθεί τώρα να αποκτήσει καλύτερη αξιολόγηση.

Η δυνατότητα αντιμετώπισης σοβαρών κρίσεων με κοινούς δεσμούς έχει σε κάθε περίπτωση ενισχύσει τη συνοχή. Σε περίπτωση νέας κρίσης του ευρώ, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) είναι πιθανό να παρέμβει και να κρατήσει τη νομισματική ζώνη ενωμένη. Ο κίνδυνος με τα ευρωομόλογα των ασθενέστερων κρατών είναι επομένως πιθανό να είναι μεγαλύτερες διακυμάνσεις των τιμών σε κρίσεις παρά μια πραγματική χρεοκοπία. Και αν υπάρξει μόνιμη κρίση, είναι πιθανότερο να προκύψει πληθωρισμός, επειδή η ΕΚΤ δεν θα είναι πλέον σε θέση να ελέγχει καλά τη νομισματική της πολιτική.

Είσοδος μέσω ETF

Ένα άλλο πολυσυζητημένο θέμα για την εξισορρόπηση των κινδύνων και των αποδόσεων είναι η επιλογή των λήξεων. Οι «σύντομες λήξεις» είναι επί του παρόντος ελκυστικές επειδή προσφέρουν πολύ υψηλά επιτόκια, σημειώνει η Handelsblatt. Κανονικά, οι μακρές λήξεις αποδίδουν περισσότερο από τις βραχείες, αλλά αυτή η σχέση έχει ανατραπεί εδώ και αρκετό καιρό. Ο λόγος είναι ότι οι αγορές αναμένουν και πάλι χαμηλότερα επιτόκια στο μέλλον, γεγονός που θεωρείται, επίσης, σημάδι ύφεσης. Έτσι, όταν επιλέγει κανείς μια διάρκεια, εξαρτάται από το ποια εξέλιξη των επιτοκίων αναμένει. Όσοι δεν έχουν ισχυρή άποψη επί του θέματος θα πρέπει να αναμειγνύουν κάπως τις μεγαλύτερες και τις μικρότερες διάρκειες.

Τα περισσότερα ομόλογα που εκδίδονται από κυβερνήσεις ή οντότητες που σχετίζονται με την κυβέρνηση μπορούν να αγοραστούν σχετικά εύκολα απευθείας. Ωστόσο, με τα διαπραγματεύσιμα αμοιβαία κεφάλαια (ETF) είναι επίσης δυνατό να αγοράζονται μίγματα τίτλων από διαφορετικά κράτη και διαφορετικές λήξεις.

Η πλατφόρμα justetf.com παρουσιάζει περίπου 100 ETF με κρατικά ομόλογα ευρώ. Το Amundi Prime Euro Govies UCITS ETF, το οποίο διατίθεται σε διανεμητική και σε συσσωρευτική έκδοση, είναι ιδιαίτερα φθηνό με ετήσια προμήθεια 0,05%. Οι μεγαλύτερες θέσεις αφορούν τίτλους από τη Γαλλία (24%), την Ιταλία (22%) και τη Γερμανία (19%), γεγονός που αντικατοπτρίζει σε μεγάλο βαθμό τις αναλογίες των ομολόγων που βρίσκονται σε κυκλοφορία. Οι διάρκειες επικεντρώνονται στα πέντε έτη, αλλά είναι επίσης ευρέως κατανεμημένες σε όλο το φάσμα.