Θετικό «σήμα» εξέπεμψε η Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ) για το αίτημα του EuroAsia Interconnector, φορέα υλοποίησης της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κύπρου – Ελλάδας (μέσω της Κρήτης), για αύξηση του προϋπολογισμού του έργου. Έτσι, στην πρόσφατη συνεδρίαση της Ολομέλειας, η Αρχή άνοιξε τον δρόμο για την επικαιροποίηση της συμφωνίας επιμερισμού κόστους (CBCA) με τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας Κύπρου (ΡΑΕΚ), ώστε αυτή να αναπροσαρμοστεί στο αυξημένο κόστος του έργου.
Το αίτημα της EuroAsia Interconnector έχει υποβληθεί τόσο στη ΡΑΕΕΥ όσο και στη ΡΑΕΚ, στη βάση αύξησης του κόστους του εξοπλισμού του έργου (και πιο συγκεκριμένα των καλωδίων), λόγω της ανόδου των διεθνών τιμών των πρώτων υλών. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο φορέας υπολογίζει την επιπλέον επιβάρυνση σε ένα ποσό της τάξης των 350 εκατ. ευρώ. Έτσι, ο προϋπολογισμός του πρότζεκτ θα ανέλθει στα 1,925 δισ. ευρώ, από τα 1,575 δισεκατομμύρια ευρώ που είναι τα υφιστάμενα επίπεδα.
Η αποδοχή του αιτήματος εκφράζει τη στήριξη της ελληνικής πλευράς στο έργο, το οποίο θα έχει ως αποτέλεσμα να αρθεί η ενεργειακή απομόνωση της Κύπρου - της μόνης χώρας της Ε.Ε. που δεν είναι διασυνδεδεμένη με άλλη ευρωπαϊκή αγορά ηλεκτρικής ενέργειας.
Μετά την απόφαση της Αρχής, η EuroAsia Interconnector θα πρέπει να προσκομίσει στη ΡΑΕΕΥ και τη ΡΑΕΚ αναλυτική τεκμηρίωση των προσαυξήσεων. Έτσι, στη συνέχεια, οι δύο Ρυθμιστικές Αρχές θα μπορέσουν να αναπροσαρμόσουν το CBCA, βάσει του οποίου προσδιορίζεται το ποσοστό του προϋπολογισμού του έργου, το οποίο θα καλυφθεί από τους Έλληνες καταναλωτές.
Πιέσεις για την τήρηση των χρονοδιαγραμμάτων
Αξίζει να σημειωθεί ότι η δρομολόγηση της σχετικής διαδικασίας αναμένεται να ξεμπλοκάρει και την υπογραφή των συμβάσεων με τη Nexans, ανάδοχο κατασκευής των καλωδίων του έργου. Με την υπογραφή, η πολυεθνική εταιρεία θα μπορέσει να προγραμματίσει την έγκαιρη παραγωγή των καλωδίων, βάσει του χρονοδιαγράμματος υλοποίησης του έργου.
Σύμφωνα με πρόσφατα δημοσιεύματα του κυπριακού Τύπου, η άμεση υπογραφή των συμβάσεων με τη Nexans, όπως και με τον ανάδοχο του Σταθμού Μετατροπής που θα εγκατασταθεί στην Κύπρο, αποτελεί μία από τις απτές αποδείξεις ωρίμανσης του πρότζεκτ για τις οποίες πιέζουν οι Βρυξέλλες, ώστε να παραμείνει «ζωντανή» η ευρωπαϊκή χρηματοδότησή του.
Η Κομισιόν ζητά την άμεση άρση των εκκρεμοτήτων, ώστε να διασφαλισθεί η εμπρόθεσμη κατασκευή του έργου. Σύμφωνα με τα συγκεκριμένα δημοσιεύματα, σε αντίθετη περίπτωση η Επιτροπή θα ανακαλέσει την έγκριση της απόφασης για ευρωπαϊκή χρηματοδότηση.
Υπενθυμίζεται ότι το έργο έχει εξασφαλίσει ευρωπαϊκή χρηματοδότηση ύψους 657 εκατ. ευρώ, ως έργο ευρωπαϊκού Κοινού Ενδιαφέροντος (PCI), διασφαλίζοντας με αυτό τον τρόπο ένα σημαντικό μέρος του προϋπολογισμού του. Μάλιστα, κατά την πρόσφατη εξέταση των έργων που θα ενταχθούν στην καινούρια λίστα PCI, το πρότζεκτ προκρίθηκε εκ νέου. Επίσης, πρόκειται να χρηματοδοτηθεί με 100 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης της Κύπρου.
Υπενθυμίζεται ότι πρόσφατα ο ΑΔΜΗΕ ήρθε σε συμφωνία στρατηγικής συμμετοχής στο μετοχικό κεφάλαιο του EuroAsia Interconnector, για την είσοδο του Έλληνα Διαχειριστή με 25% στο μετοχικό κεφάλαιο του φορέα υλοποίησης του πρότζεκτ. Η υλοποίηση της συμφωνίας θα ολοκληρωθεί μετά τη διαδικασία δέουσας επιμέλειας (due diligence).
Κατασκευαστικά ρεκόρ
Η «ηλεκτρική επικοινωνία» των συστημάτων μεταφοράς των δύο χωρών θα γίνει με ένα σύστημα υποβρύχιων και επίγειων καλωδίων, μήκους 898 χιλιομέτρων, το οποίο θα ξεκινά από το χωριό Κοφίνου στην Κύπρο και θα καταλήγει στη Δαμάστα στην Κρήτη.
Στη Δαμάστα θα καταλήγει η «μεγάλη διασύνδεση» της Κρήτης, με την οποία μέσω της Αττικής το νησί θα ανταλλάσσει ηλεκτρική ενέργεια με το εγχώρια ηλεκτρικό σύστημα. Μάλιστα, στο πλαίσιο διαλειτουργικότητας του Κρήτη-Αττική και του Κρήτη-Κύπρος, οι δύο διασυνδέσεις θα χρησιμοποιούν τον ίδιο Σταθμό Μετατροπής στο χωριό της Κρήτης.
Το Κρήτη-Κύπρος προβλέπει τη μεταφορά ηλεκτρικής ενέργειας και προς τις δύο κατευθύνσεις, με ισχύ 1000 MW σε πρώτη φάση. Τόσο το μήκος του, όσο και το βάθος πόντισης των υποβρύχιων καλωδίων (έως και 3.000 μέτρα), αποτελούν ρεκόρ για τα έργα του είδους του.
Το πρότζεκτ προβλέπει έναν ακόμη κλάδο, αυτή τη φορά για τη διασύνδεση της Κύπρου με το Ισραήλ. Η κατασκευή του θα γίνει σε δεύτερη φάση.
