Τη στρατηγική επιλογή για το 2022 της ΔΕΠΑ Εμπορίας και του Δημοσίου (ως βασικού μετόχου), ώστε να αξιοποιηθεί σημαντικό μέρος της κερδοφορίας για να απορροφηθεί σημαντικό μέρος των ανατιμήσεων στο ενεργειακό κόστος των καταναλωτών φυσικού αερίου, «φωτογραφίζουν» τα οικονομικά αποτελέσματα της περσινής χρήσης.
Έτσι σύμφωνα με τις οικονομικές καταστάσεις, οι οποίες δημοσιεύθηκαν πριν από λίγα 24ωρα, η λειτουργική κερδοφορία σε επίπεδο Ομίλου άγγιξε πέρυσι τα 70 εκατ. ευρώ και τα κέρδη μετά από φόρους τα 49,57 εκατ. Την ίδια στιγμή, εντός του 2022 η ΔΕΠΑ Εμπορίας χορήγησε εκπτώσεις συνολικού ύψους 108,69 εκατ. ευρώ, κατά κύριο λόγο στους οικιακούς καταναλωτές και στους πελάτες της αεριοκίνησης.
Υπενθυμίζεται ότι οι εκπτώσεις χορηγήθηκαν από την εταιρεία οριζόντια, καλύπτοντας το σύνολο των καταναλωτών αερίου, ανεξαρτήτως του παρόχου από τον οποίο αυτοί προμηθεύονται ρεύμα. Ο μηχανισμός απορρόφησης των ανατιμήσεων εφαρμόστηκε το 1ο και το 4ο τρίμηνο του 2022. Την ίδια φόρμουλα είχε χρησιμοποιήσει η εταιρεία και τους τελευταίους τρεις μήνες του 2021, παρέχοντας τότε συνολικές εκπτώσεις 55,36 εκατ. Επομένως, η έως τώρα στήριξη της ΔΕΠΑ Εμπορίας προς τους χρήστες αερίου, κατά τη διάρκεια της ενεργειακής κρίσης, ανέρχεται συνολικά στα 164,05 εκατ. ευρώ.
Επενδύσεις για ενίσχυση καθετοποίησης & ανταγωνιστικότητας
Παρά την επιλογή για συγκράτηση της κερδοφορίας σε χαμηλά επίπεδα το 2022, με σκοπό τη στήριξη της κοινωνίας, η ΔΕΠΑ Εμπορίας συνέχισε και πέρυσι τις επενδύσεις για την ενίσχυση της καθετοποίησής της, προχωρώντας παράλληλα σε μέτρα για τη «θωράκιση» της ασφάλειας εφοδιασμού της εγχώριας αγοράς με αέριο.
«Η αναθεωρημένη στρατηγική της ΔΕΠΑ προβλέπει τη μετατροπή της από μία εταιρεία φυσικού αερίου με κύρια δραστηριότητα στη χονδρεμπορική αγορά φυσικού αερίου σε μια καθετοποιημένη ενεργειακή εταιρεία, που θα δραστηριοποιείται σε ένα ευρύτερο φάσμα ενεργειακών προϊόντων και υπηρεσιών, με ιδιαίτερη εστίαση και στην αγορά ηλεκτρισμού, πέραν αυτής του φυσικού αερίου», όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στις οικονομικές καταστάσεις για την περσινή χρήση.
Σε αυτό το πλαίσιο, στο τέλος του περασμένου έτους «κλείδωσε» η συμμετοχή της με 29% στη νέα ηλεκτροπαραγωγική μονάδα 840 MW που κατασκευάζεται στην Αλεξανδρούπολη, με συνεπενδυτές τη ΔΕΗ και τον Όμιλο Κοπελούζου. Επίσης, μέσω τριών 100% θυγατρικών, δρομολογεί την ανάπτυξη ενός χαρτοφυλακίου φωτοβολταϊκών συνολικής ισχύος 818 MW.
Από αυτό το χαρτοφυλάκιο, έργα ισχύος 400 MW της μίας θυγατρικής (North Solar) έχουν λάβει Οριστική Προσφορά Σύνδεσης και Άδειες Εγκατάστασης, ενώ στο στάδιο έκδοσης της Άδειας Εγκατάστασης βρίσκεται και το φωτοβολταϊκό 95 MW που θα κατασκευάσει η δεύτερη θυγατρική (North Solar 1) στον Δήμο Φαρσάλων στη Λάρισα. Παράλληλα, σε στάδιο ωρίμανσης βρίσκεται το μεγαλύτερο μέρος των έργων που «ωριμάζει» ο Όμιλος με όχημα την τρίτη εταιρεία New Spes Concept, η οποία έχει καταθέσει φακέλους χορήγησης Οριστικής Προσφοράς Σύνδεσης για τα 12 από τα 14 φωτοβολταϊκά συνολικής ισχύος 222 ΜW, που έχει στην κατοχή της.
Όσον αφορά την εγχώρια αγορά φυσικού αερίου, το 2022 η εταιρεία προχώρησε μεταξύ άλλων σε επενδύσεις που θα της επιτρέψουν να εκμεταλλευθεί τις επιχειρηματικές ευκαιρίες που θα αναδειχθούν μέσω των εφαρμογών small-scale LNG, εστιάζοντας στην χρήση του υγροποιημένου αερίου στις οδικές και θαλάσσιες μεταφορές καθώς και για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών απομακρυσμένων πελατών εκτός δικτύου αγωγών.
Διαγραφή απαιτήσεων 39,1 εκατ.
Επίδραση στα αποτελέσματα του 2022 είχε επίσης η διαγραφή απαιτήσεων ύψους 39,1 εκατ. ευρώ, έπειτα από σχετική απόφαση του ΣτΕ υπέρ του Δημοσίου, στην αντιδικία του με την εταιρεία. Όπως αναφέρεται στις οικονομικές καταστάσεις, οι απαιτήσεις προέρχονταν από παρακρατηθέντα φόρο μερισμάτων της περιόδου 2008-2012, τον οποίο, σύμφωνα με νόμο ν.2238/1994, η ΔΕΠΑ είχε την δυνατότητα να συμψηφίσει σε μελλοντικό χρόνο.
Ωστόσο, καθώς δεν υπήρχε σχετική διάταξη συμψηφισμού-επιστροφής του ανωτέρω φόρου στον μεταγενέστερο φορολογικό νόμο (ν. 4172/2013), η ΔΕΠΑ υπέβαλε τις σχετικές δηλώσεις της με επιφύλαξη και άσκησε για το εν λόγω θέμα τέσσερις φορολογικές προσφυγές ενώπιον του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών, για μέρος του συνολικού ποσού, και συγκεκριμένα για
ποσά 268.148,77 ευρώ, 884.172,61 ευρώ, 5.030.968,31 ευρώ και 16.730.120,36 ευρώ, αντίστοιχα. Οι δύο έγιναν δεκτές και το επίδικο ποσό επεστράφη στη ΔΕΠΑ, και οι δύο απορρίφθηκαν.
«Κατά των τεσσάρων αποφάσεων του Διοικητικού Εφετείου ασκήθηκαν αναιρέσεις ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας από τον κατά περίπτωση ηττηθέντα διάδικο. Επί των αναιρέσεων του Ελληνικού Δημοσίου για τις πρώτες δύο προσφυγές (που πρωτοδίκως είχαν γίνει δεκτές) το Συμβούλιο της Επικρατείας εξέδωσε εντός του 2022 δύο αποφάσεις (οι οποίες κοινοποιήθηκαν στην ΔΕΠΑ περί τα τέλη Ιουνίου 2023), με τις οποίες αναίρεσε τις αναιρεσίβλητες αποφάσεις του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών, δίκασε τις υποθέσεις στην ουσία τους και απέρριψε τις προσφυγές της ΔΕΠΑ. Επί των αναιρέσεων της ΔΕΠΑ, το Συμβούλιο της Επικρατείας εξέδωσε επίσης εντός του 2022 απόφαση (η οποία κοινοποιήθηκε στην ΔΕΠΑ περί τα τέλη Ιουνίου 2023), με την οποία απέρριψε την μια εκ των δύο αιτήσεων αναίρεσης της ΔΕΠΑ, ενώ εκκρεμεί η απόφαση επί της δεύτερης αναίρεσης της ΔΕΠΑ. Ως αποτέλεσμα, οι εν λόγω απαιτήσεις διαγράφηκαν από τις οικονομικές καταστάσεις της περσινής χρήσης», επισημαίνεται.
Μείωση της κατανάλωσης αερίου
Οι σημαντικές εκπτώσεις και η διαγραφή των παραπάνω απαιτήσεων, σε συνδυασμό με την αντίθετη πορεία που ακολούθησε η ζήτηση σε φυσικό αέριο τα έτη 2021 και 2022, εξηγεί γιατί οι περσινές «επιδόσεις» της ΔΕΠΑ Εμπορίας έρχονται έπειτα από την εκτίναξη των οικονομικών αποτελεσμάτων, που καταγράφηκε την αμέσως προηγούμενη χρονιά. Ενδεικτικό είναι πως το 2021 τα κέρδη μετά από φόρους από συνεχιζόμενες δραστηριότητες είχαν ανέλθει στα 262,76 εκατ.
Ωστόσο, την αύξηση κατά 57% στις ποσότητες αερίου, που πούλησε η ΔΕΠΑ Εμπορίας το 2021, διαδέχθηκε το 2022 η μείωση κατά 7% το 2022 σε ετήσια βάση, ακολουθώντας τη σημαντική πτώση της ελληνικής αγοράς φυσικού αερίου. Μάλιστα, λόγω της αυξημένης τιμής των τιμών του αερίου, η μείωση αυτή δεν αποτυπώνεται στον κύκλο εργασιών της εταιρείας, ο οποίος άγγιξε το 2022 το ιλιγγιώδες ποσό των 4,826 δισ. ευρώ, έναντι 1,696 δισ. ευρώ το 2021.
Όπως αναφέρεται στις καταστάσεις, η ζήτηση αερίου στην εγχώρια αγορά παρουσίασε μείωση 19%, καθώς το άλμα των διεθνών τιμών φυσικού αερίου οδήγησε αφενός σε περιορισμό της χρήσης του στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και αφετέρου στην αντικατάσταση της χρήσης του ως καυσίμου, κυρίως στα διυλιστήρια αλλά και σε μέρος της βιομηχανίας. Μάλιστα, εκτιμάται ότι η ζήτηση του φυσικού αερίου στη χώρα μας για το 2023 αναμένεται να παρουσιάσει περαιτέρω κάμψη όχι μόνο σε σχέση με τα υψηλά επίπεδα του έτους 2021, αλλά και ως προς το 2022.
«Η ΔΕΠΑ έχει βέβαια δημιουργήσει ένα ισορροπημένο και ευέλικτο χαρτοφυλάκιο συμβάσεων προμήθειας, το οποίο περιλαμβάνει μακροπρόθεσμα συμβόλαια που συνδέονται τόσο με το πετρέλαιο όσο και με ευρωπαϊκούς κόμβους συναλλαγών φυσικού αερίου (TTF, PSV) ενώ ταυτόχρονα δραστηριοποιείται και στην spot αγορά. Σε αυτό το πλαίσιο, η ΔΕΠΑ εκτιμάται ότι θα παραμείνει ανταγωνιστική στην ελληνική αγορά , ενώ παράλληλα θα είναι δυνατή η επέκταση των δραστηριοτήτων της στις γειτονικές αγορές», επισημαίνεται. Σε κάθε όμως περίπτωση, βασικός στρατηγικός στόχος της ΔΕΠΑ παραμένει η σταδιακή μετεξέλιξη σε καθετοποιημένη ενεργειακή εταιρεία.
