Η δημοσιονομική κρίση της γερμανικής κυβέρνησης συνασπισμού γίνεται όλο και πιο δραματική, καθώς το ομοσπονδιακό υπουργείο Οικονομικών εκδίδει απόφαση για πάγωμα του προϋπολογισμού για τις δαπάνες όλων των υπουργείων, μετά την σχετική απόφαση του Ομοσπονδιακού Συνταγματικού Δικαστηρίου.
Το πάγωμα του γερμανικού κρατικού προϋπολογισμού έχει συνέπειες όχι μόνο στη Γερμανία αλλά και ευρύτερα στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Και αυτό γιατί περιπλέκεται η προσπάθεια που λαμβάνει χώρα όλες τις τελευταίες εβδομάδες ούτως ώστε να υπάρχει μία συμβιβαστική λύση για τους νέους δημοσιονομικούς κανόνες. Στόχος ήταν η συμφωνία να γίνει εφικτή ως το τέλος του έτους αλλά πλέον τούτο είναι αβέβαιο.
Σημειώνεται ότι και πριν τα πράγματα ήταν περίπλοκα καθώς οι διαφωνίες ήταν αρκετές και μεγάλες ανάμεσα στους δύο βασικούς άξονες Γερμανίας και Γαλλίας. Με τον ευρωπαϊκό νότο συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας να ζητά μία σειρά από ευελιξίας όπως για παράδειγμα στη χρηματοδότηση αμυντικών και άλλων δαπανών αλλά και στο χρονικό περιθώριο απομείωσης του χρέους. Ανάλογα λοιπόν με το που θα καταλήξει αυτή η νέα πράξη του δράματος στο πεδίο των νέων δημοσιονομικών κανόνων θα φανεί και το ποσό ευέλικτες ή όχι θα είναι οι δυνατότητες στήριξης των επενδύσεων αλλά και της οικονομίας όχι μόνο το 2024 και τα επόμενα χρόνια.
Για το θέμα, άλλωστε, τοποθετήθηκε μιλώντας στη κρατική τηλεόραση και ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κωστής Χατζηδάκης, λέγοντας πως ενώ υπάρχει συγκρατημένη αισιοδοξία για την συμφωνία επί των νέων δημοσιονομικών κανόνων στην ΕΕ, ίσως η απόφαση του γερμανικού ομοσπονδιακού δικαστηρίου, να «μπέρδεψε τα πράγματα».
Τι λένε τα γερμανικά μέσα
H δημοσιονομική κρίση της ομοσπονδιακής κυβέρνησης λαμβάνει όλο και πιο δραματικές διαστάσεις, σύμφωνα με την Handelsblatt. Το βράδυ της Δευτέρας, το ομοσπονδιακό υπουργείο Οικονομικών εξέδωσε απόφαση για το πάγωμα του προϋπολογισμού για το σύνολο σχεδόν του ομοσπονδιακού προϋπολογισμού. Αντίστοιχη οδηγία του υφυπουργού Προϋπολογισμού Βέρνερ Γκάτσερ (SPD) δόθηκε το βράδυ της Δευτέρας στα ομοσπονδιακά υπουργεία.
«Το ομοσπονδιακό υπουργείο Οικονομικών σταματά τις εγκρίσεις ανάληψης υποχρεώσεων το 2023, προκειμένου να αποφευχθούν προκαταβολικές επιβαρύνσεις για τα επόμενα έτη», ειπώθηκε σε κύκλους του ομοσπονδιακού υπουργείου Οικονομικών. «Οι υφιστάμενες υποχρεώσεις θα συνεχίσουν να τηρούνται, αλλά δεν μπορούν να αναληφθούν νέες. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις, οι άδειες ανάληψης υποχρεώσεων μπορούν να ξεμπλοκαριστούν».
«Προκειμένου να αποφευχθούν περαιτέρω προκαταβολικές επιβαρύνσεις για τα επόμενα οικονομικά έτη, προτίθεμαι να μπλοκάρω με άμεση ισχύ τις δαπανημένες και ακόμη διαθέσιμες εγκρίσεις ανάληψης υποχρεώσεων», αναφέρεται στην επιστολή του Γκάτζερ προς τα ομοσπονδιακά υπουργεία.
Σύμφωνα με τον κατάλογο, εξαιρούνται μόνο τα συνταγματικά όργανα, όπως ο Ομοσπονδιακός Πρόεδρος, η Μπούντεσταγκ, η Μπούντεσρατ και το Ομοσπονδιακό Συνταγματικό Δικαστήριο.
Την περασμένη Τετάρτη, το Ομοσπονδιακό Συνταγματικό Δικαστήριο έκρινε αντισυνταγματική τη μεταφορά των αχρησιμοποίητων δανείων για το νόμο για τον κορονοϊό ύψους 60 δισεκατομμυρίων ευρώ στο ταμείο για το κλίμα- η κυβέρνηση συνασπισμού είχε αποφασίσει τη μεταφορά αυτή στις αρχές του 2022.
Η κυβέρνηση στερείται τώρα τα χρήματα. Ο υπουργός Οικονομικών Κρίστιαν Λίντνερ (FDP) διέταξε το πάγωμα του προϋπολογισμού του ταμείου για το κλίμα την ημέρα της ανακοίνωσης της απόφασης.
Το ομοσπονδιακό υπουργείο Οικονομικών επιβάλλει τώρα πάγωμα του προϋπολογισμού για περαιτέρω δαπάνες. Ο λόγος είναι περαιτέρω διευκρινίσεις από το δικαστήριο σχετικά με το φρένο χρέους στον βασικό νόμο και τη νομιμότητα των δανείων είναι πιθανό να έχουν συνέπειες και για τον τρέχοντα προϋπολογισμό του 2023 και τον προϋπολογισμό του 2024, ο οποίος πρόκειται να εγκριθεί αυτή την εβδομάδα.
Η Handelsblatt είχε ήδη αναφέρει την Παρασκευή ότι, σύμφωνα με κυβερνητικούς εκπροσώπους, το Ταμείο Οικονομικής Σταθεροποίησης (WSF) και συνεπώς ολόκληρος ο ομοσπονδιακός προϋπολογισμός του 2023 και ο σχεδιασμός του προϋπολογισμού του 2024 θα μπορούσαν επίσης να είναι αντισυνταγματικοί. Ο υπουργός Οικονομίας Ρόμπερτ Χάμπεκ (Πράσινοι) επιβεβαίωσε επίσημα την εκτίμηση αυτή τη Δευτέρα.
Ως αποτέλεσμα της απόφασης, «είναι απαραίτητο για τον ομοσπονδιακό προϋπολογισμό να επανεξετάσει τη συνολική δημοσιονομική κατάσταση», γράφει τώρα ο Γκάτσερ. Μετά το πάγωμα του προϋπολογισμού, τα υπουργεία «ζήτησαν την αποδέσμευση των αδειών ανάληψης υποχρεώσεων σε ειδικές μεμονωμένες περιπτώσεις και μπορώ να δώσω την προοπτική για κάτι τέτοιο μόνο σε περίπτωση αντικειμενικά και χρονικά αναπόφευκτης ανάγκης που έχει διατυπωθεί εγγράφως». Για την απόδειξη μιας τέτοιας ανάγκης εφαρμόζονται «ιδιαίτερα αυστηρά κριτήρια».
Η γερμανική κυβέρνηση εργάζεται επί του παρόντος πυρετωδώς στο παρασκήνιο για να βρει διέξοδο από την κρίση του προϋπολογισμού της. Σύμφωνα με κυβερνητικούς κύκλους, η απόφαση θα πρέπει να ληφθεί τις επόμενες ημέρες. Η απόφαση θα μπορούσε να ληφθεί σε μια επιτροπή συνασπισμού, αλλά η ημερομηνία δεν έχει ακόμη οριστεί.
Σύμφωνα με πληροφορίες της Handelsblatt, είναι πιθανό ότι η γερμανική κυβέρνηση θα κηρύξει στη συνέχεια έκτακτη ανάγκη για το 2023. Σε αυτή την περίπτωση, το φρένο χρέους θα επιτρέψει υψηλότερο χρέος.
Συγκεκριμένα, αυτό θα σήμαινε ότι τόσο το Ταμείο Οικονομικής Σταθεροποίησης (WSF) όσο και ο τρέχων προϋπολογισμός θα ήταν και πάλι συνταγματικά κατοχυρωμένα. Ωστόσο, από την άποψη της Ένωσης, ο ελιγμός αυτός θα ήταν και πάλι αντισυνταγματικός, διότι η ομοσπονδιακή κυβέρνηση θα κήρυττε κατάσταση έκτακτης ανάγκης στο τέλος ενός δημοσιονομικού έτους, την οποία δεν είχε θεωρήσει προηγουμένως απαραίτητη.
Photo: GettyImages/Ideal Image