Το μοντέλο των «πράσινων» PPAs της ΔΕΗ με τη Viohalco και την ΤΙΤΑΝ, πρόκρινε τελικά η κυβέρνηση για να παράσχει χαμηλές χρεώσεις ρεύματος στους αγρότες για 2+8 χρόνια. Όπως και στην περίπτωση των βιομηχανιών, έτσι και στο πρόγραμμα για τους αγρότες η πρώτη διετία θα αποτελέσει μεταβατικό διάστημα, έως ότου οι προμηθευτές αναπτύξουν τα έργα ΑΠΕ (χωρίς μπαταρίες) που θα καλύψουν στη συνέχεια με «πράσινες» κιλοβατώρες τις ανάγκες των αγροτών με ρεύμα.
Σε αυτή την πρώτη διετή φάση, που θα ξεκινήσει μόλις από την 1η Απριλίου, οι πάροχοι θα εξασφαλίσουν την ηλεκτροδότηση των αγροτών με βάση το υφιστάμενο «καλάθι» προμήθειάς τους με ρεύμα. Ακόμη κι έτσι πάντως, θα προσφέρουν ανταγωνιστικές τιμές ρεύματος, οι οποίες ενδεικτικά θα κινούνται από τα 9,3 έως τα 11 λεπτά του ευρώ ανά κιλοβατώρα.
Καθώς στη δεύτερη 8ετή φάση, το ρεύμα θα προέρχεται αποκλειστικά από ΑΠΕ -τα οποία υπολογίζεται ότι θα ανέλθουν στα 300-500 MW- οι τιμές θα είναι μικρότερες. Έτσι, από τον 3ο έως και τον 10ο χρόνο της σύμβασης, όλοι οι αγρότες του προγράμματος θα χρεώνονται σταθερά με 9 λεπτά ανά κιλοβατώρα, καλύπτοντας με αυτό τον τρόπο το 1/3 της κατανάλωσής τους.
Προβάδισμα και σε PPAs της βιομηχανίας
Για να αναπτύξουν οι προμηθευτές μέσα στα δύο πρώτα χρόνια το απαραίτητο χαρτοφυλάκιο «πράσινων» μονάδων ηλεκτροπαραγωγής, τα έργα ΑΠΕ που θα δρομολογήσουν για αυτό τον σκοπό θα έχουν απόλυτη προτεραιότητα στην πρόσβαση στο δίκτυο. Επομένως, θα λάβουν όρους σύνδεσης από τους Διαχειριστές με διαδικασίες fast-track.
Μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες, από το σχέδιο του ΥΠΕΝ θα ωφεληθούν και ορισμένα «πράσινα» PPAs της βιομηχανίας, καθώς τα αντίστοιχα έργα ανανεώσιμων πηγών θα αποκτήσουν επίσης απόλυτο προβάδισμα στην πρόσβαση στον ηλεκτρικό «χώρο». Σε αυτό το πλαίσιο, θα υπάρξει άμεσα Υπουργική Απόφαση που θα προβλέπει ότι οι «πράσινοι» σταθμοί για το πρόγραμμα αγροτών και τις διμερείς συμβάσεις των βιομηχανικών καταναλωτών θα λάβουν όρους σύνδεσης πριν από οποιοδήποτε άλλο έργο «βρίσκεται στην αναμονή», για εξασφάλιση πρόσβασης στο ηλεκτρικό σύστημα.
Όσον αφορά το πρόγραμμα των αγροτών, η ένταξη στο πρόγραμμα θα γίνει με την υποβολή αίτησης, πιθανότατα σε ηλεκτρονική πλατφόρμα θα δημιουργηθεί για αυτό τον σκοπό. Οι αιτήσεις θα ξεκινήσουν μετά τη νομοθετική ρύθμιση του ΥΠΕΝ, που θα θεσπίζει τις παραμέτρους του προγράμματος. Από την άλλη πλευρά, στο πρόγραμμα μπορούν να λάβουν όλοι οι προμηθευτές, με τη ΔΕΗ ωστόσο να έχει συγκριτικό πλεονέκτημα. Ένας λόγος είναι πως η επιχείρηση ήδη εκπροσωπεί σχεδόν το σύνολο των 192.000 αγροτικών παροχών ανά την επικράτεια.
Επίσης, όπως έχει ήδη ανακοινωθεί, η επιχείρηση θα προσφέρει αποκλειστικά στους αγρότες – πελάτες της έκπτωση ύψους 10% από τον Μάιο μέχρι και τον Σεπτέμβριο, δηλαδή τους μήνες των υψηλών, αγροτικών καταναλώσεων. Επομένως, είναι δύσκολο να υπάρξουν οι προϋποθέσεις ώστε κάποιος άλλος πάροχος να προσφέρει πιο ανταγωνιστικές χρεώσεις για την πρώτη 2ετία.
Δικαιούχοι όλοι οι αγρότες
Το συγκεκριμένο πρόγραμμα θα αντικαταστήσει τη λύση των μακροχρόνιων διμερών συμβάσεων για τα συνεργατικά σχήματα και την συμβολαιακή γεωργία που είχε ανακοινωθεί από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, εξασφαλίζοντας για 10 χρόνια στους δικαιούχους μείωση ρεύματος κατά 30%. Όπως είχε γράψει το Insider.gr, η λύση αυτή θα βασιζόταν στην ανάπτυξη ενός χαρτοφυλακίου φωτοβολταϊκών 300 – 500 MW, τα οποία θα επιδοτούνταν για να προσθέσουν μπαταρία.
Σημαντικό ατού του νέου σχεδίου είναι ότι αυξάνεται στο μέγιστο βαθμό η «περίμετρος» των δυνητικά ωφελούμενων, καλύπτοντας πλέον όλο τον αγροτικό κόσμο. Από την προηγούμενη λύση, αντίθετα, θα ωφελείτο έως το 30% των αγροτών. Σύμφωνα με το ΥΠΕΝ και πάλι θα χρειαστεί ένα χαρτοφυλάκιο ΑΠΕ 300 – 500 MW, το οποίο όμως καθώς έχει διευρυνθεί στο μέγιστο το σύνολο των δικαιούχων, θα καλύψει το 1/3 της κατανάλωσης, από 100% που προβλεπόταν στην προηγούμενη λύση.
Ένα εξίσου βασικό πλεονέκτημα είναι πως το νέο πρόγραμμα θα έχει άμεση εφαρμογή – αποκλιμακώνοντας τις τιμές του αγροτικού ρεύματος από την 1η Απριλίου. Αντίθετα, για την εφαρμογή της προηγούμενης λύσης θα χρειαζόταν αρκετός χρόνος για να εφαρμοσθεί, και μόνο από το γεγονός ότι καθώς η επιδότηση των μπαταριών αποτελεί κρατική ενίσχυση, θα έπρεπε προηγουμένως να εξασφαλιστεί η έγκριση της Κομισιόν. Τώρα, πλέον, καθώς δεν υπάρχει κρατική ενίσχυση,
60-80 εκατ. ευρώ για τις ρυθμίσεις οφειλών
Θετικό επίσης στοιχείο του καινούριου προγράμματος είναι πως συνδυάζεται με τη ρύθμιση των ληξιπρόθεσμων οφειλών μεμονωμένων αγροτών. Η εξόφληση θα γίνει με ευνοϊκούς όρους, σε μια δεκαετία και μηδενικό επιτόκιο. Το σχετικό χρηματοοικονομικό κόστος θα αναλάβει η πολιτεία με χρηματοδότηση από το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης (ΤΕΜ).
Σύμφωνα με πληροφορίες, η χρηματοδότηση από το ΤΕΜ εκτιμάται στα 6-8 εκατ. ευρώ ετησίως, επομένως σε 60-80 εκατ. ευρώ για όλη την 10ετή περίοδο εξόφλησης. Όπως είναι φυσικό, η δρομολόγηση της τακτοποίησης των οφειλών είναι επωφελής και για τη ΔΕΗ, καθώς τα ποσά αυτά που είναι έως τώρα επισφάλειες, θα μπορούν να εγγραφούν στον ισολογισμό ως τρέχουσες απαιτήσεις.
Όσον αφορά τους αγρότες, παρόλο που η 10ετής δέσμευση ίσως να προκαλέσει επιφυλάξεις, η ρήτρα πρόωρης αποχώρησης από το πρόγραμμα έχει οριστεί σε χαμηλό ύψος (70 ευρώ), ώστε να μην αποτελεί σημαντικό αντικίνητρο. Ωστόσο, όποιος δικαιούχος εγκαταλείψει το πρόγραμμα δεν θα μπορεί να ενταχθεί εκ νέου στη συνέχεια.