Η ουσιαστική εμβάθυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης Κεφαλαιαγορών προϋποθέτει δυο βασικά στοιχεία: α) την διεύρυνση των τιτλοποιήσεων και β) την ουσιαστική ενίσχυση της ενιαίας Ευρωπαϊκής Εποπτείας στα πλαίσια της ESMA. Αυτά είναι τα δύο βασικά χαρακτηριστικά της μεγαλύτερης κεφαλαιαγοράς του κόσμου, η εποπτική αρχή της οποίας το SEC των ΗΠΑ γιορτάζει σε μια βδομάδα τα 100 χρόνια από την ίδρυσή της.
Τα παραπάνω τόνισε ο Πρόεδρος της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας (ΕΑΤ), Γιώργος Ζαββός, συμμετέχοντας την περασμένη εβδομάδα στην εκδήλωση για την παρουσίαση της έρευνας της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων για την Ελλάδα, αναδεικνύοντας και τον στρατηγικής σημασίας ρόλο των τιτλοποιήσεων για την χρηματοδότηση των τεράστιων αναγκών της πράσινης μετάβασης και του ψηφιακού μετασχηματισμού, της καινοτομίας αλλά και της άμυνας στην ΕΕ. «Διαφορετικά, σε μια κούρσα παγκόσμιου ανταγωνισμού θα διευρυνθεί το ήδη υπάρχον κενό που υπάρχει με τις ΗΠΑ», είπε και πρόσθεσε ότι καθώς πλησιάζει το 2030 η ΕΕ θα πρέπει να επενδύει ετησίως 1 τρισ. ευρώ. Μόνο η πράσινη μετάβαση θα χρειαστεί 700 δισ. επιπλέον ετησίως και 125 δισ. η ψηφιακή μετάβαση, χωρίς να υπολογίζονται και οι ανάγκες της άμυνας.
«Για την κάλυψη του κενού αυτού δεν αρκούν μόνο οι δημόσιοι προϋπολογισμοί (ενωσιακού και εθνικοί), ούτε οι τραπεζικοί ισολογισμοί. Χρειάζεται η μαζική κινητοποίηση των ευρωπαϊκών κεφαλαιαγορών που υπο – χρησιμοποιούνται», είπε ο κ. Ζαββός. Οι τιτλοποιήσεις, όπως είπε, αποτελούν ένα από τα επαρκέστερα εργαλεία χρηματοδότησης της οικονομίας, αφενός μεν γιατί επιμερίζουν το ρίσκο στους επενδυτές ανάλογα με τις δυνατότητές τους και αφετέρου, γιατί απελευθερώνουν τραπεζικά κεφάλαια, απαραίτητα για την χρηματοδότηση κυρίως σε περιόδους υψηλών επιτοκίων και ακριβής χρηματοδότησης. Οι τιτλοποιήσεις, σημείωσε ο κ. Ζαββός, μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε μεγάλη κλίμακα όχι μόνο για την πράσινη μετάβαση, αλλά και για την προσιτή χρηματοδότηση της στεγαστικής πίστης και των μικρομεσαίων. Ωστόσο για να επιτύχει αυτό το εγχείρημα σε πανευρωπαϊκή κλίμακα θα χρειαστεί να δοθούν ως τελευταίας προσφυγής εγγυήσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο, τόσο για την αγορά των ακινήτων όσο και τις ΜμΕ.
Ο κ. Ζαββός υπενθύμισε ότι η Ελλάδα έχει ήδη χρησιμοποιήσει τις τιτλοποιήσεις με επιτυχία στη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων των τραπεζών (τιτλοποιήσεις μέσω του Προγράμματος Ηρακλής). Είπε ότι με την ολοκλήρωση της ενοποίησης των κεφαλαιαγορών στην ΕΕ, και κατάλληλη προσαρμογή, η Ελλάδα μπορεί να αξιοποιήσει περαιτέρω την υποδομή της και το οικοσύστημα για τιτλοποιήσεις και για πράσινες τιτλοποιήσεις. Έτσι, η Ελλάδα θα μπορέσει να επιταχύνει την ενεργειακή μετάβαση, εφόσον φιλοδοξεί να καταστεί περιφερειακό ενεργειακό κέντρο, βοηθώντας στην επίτευξη των κλιματικών στόχων της ΕΕ, μειώνοντας την εξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα και προωθώντας βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη.
Εστιάζοντας στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, ο κ. Ζαββός είπε ότι οι πολλές χιλιάδες ΜμΕ την Ελλάδα χρειάζονται διαφοροποιημένες επιλογές χρηματοδότησης και καλύτερη πρόσβαση στη χρηματοδότηση. Είναι μια διαδικασία στην οποία συμβάλλει η Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα, στοχεύοντας στη διεύρυνση της χρηματοδότησης των ΜμΕ.
Αναφερόμενος στην Ένωση των Κεφαλαιαγορών, ο Πρόεδρος της ΕΑΤ είπε ότι στοχεύει στη διαφοροποίηση των πηγών χρηματοδότησης πέρα από τον παραδοσιακό τραπεζικό δανεισμό. Παρέχοντας πρόσβαση στις αγορές μετοχών, σε επιχειρηματικά κεφάλαια και σε άλλα χρηματοοικονομικά εργαλεία, η Ένωση των Κεφαλαιαγορών θα προσφέρει στις ελληνικές ΜμΕ καλύτερη πρόσβαση στο κεφάλαιο που χρειάζονται για καινοτομία και ανάπτυξη.
Ο κ. Ζαββός πρόσθεσε ότι σημαντική συμβολή στην ενίσχυση της κεφαλαιαγοράς μπορεί να έχει η ορθή ανάπτυξη των ταμείων επαγγελματικής ασφάλισης που έχουν δημιουργηθεί.
Ανάπτυξη μιας βαθύτερης και αξιόπιστης Κεφαλαιαγοράς
Ο κ. Ζαββός τόνισε ότι η Ελλάδα χρειάζεται μια ισχυρή κεφαλαιαγορά ως μέρος του νέου, μετά την κρίση, χρηματοπιστωτικού της συστήματος.
«Η Ένωση των Κεφαλαιαγορών θα ενσωματώσει και θα βαθύνει τις ευρωπαϊκές κεφαλαιαγορές, παρέχοντας στις ελληνικές ΜμΕ πρόσβαση σε ένα μεγαλύτερο pool επενδυτών και πιο προηγμένα χρηματοοικονομικά εργαλεία. Αυτό θα βοηθήσει στην οικοδόμηση μιας πιο αξιόπιστης και ρευστής αγοράς», είπε. Ο υπάρχων κατακερματισμός των εθνικών εποπτικών αρχών των κεφαλαιαγορών, όπως είπε, αποτελεί αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα γιατί εμποδίζει την δημιουργία ευρωπαϊκών εταιρειών κλίμακας και επιφέρει σημαντικά κόστη στους Ευρωπαίους αποταμιευτές. «Με την ενίσχυση της Ενιαίας Ευρωπαϊκής Αρχής Εποπτείας των κεφαλαιαγορών, κυρίως με την μεταρρύθμιση της διακυβέρνησης και λειτουργίας της ESMA, οι εθνικές εποπτικές αρχές κεφαλαιαγορών θα ενισχύσουν την αξιοπιστία τους και την αποτελεσματικότητά τους, τόσο στους εγχώριους όσο και στους διεθνείς επενδυτές», είπε, καταλήγοντας ότι η ολοκλήρωση της Ενιαίας Κεφαλαιαγοράς της ΕΕ προσφέρει μια σημαντική ευκαιρία για την Ελλάδα να σταθεροποιήσει τον τραπεζικό της τομέα, να προωθήσει τη βιώσιμη ανάπτυξη, να στηρίξει τις ΜμΕ, να οικοδομήσει μια αξιόπιστη κεφαλαιαγορά και να χρηματοδοτήσει κρίσιμες εθνικές ανάγκες (συμπεριλαμβανομένης της άμυνας) πιο αποδοτικά.
Ρόλος της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας - HDB
Ο κ. Ζαββός αναφέρθηκε στον κομβικό ρόλο της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας, ως ο βασικός χρηματοδοτικός βραχίονας της αναπτυξιακής στρατηγικής της κυβέρνησης, ο οποίος προωθεί τη βιώσιμη ανάπτυξη και την καινοτομία.
Στόχοι της ΕΑΤ:
- Προσιτή Χρηματοδότηση για ΜμΕ: Δάνεια σε άνω των 45.000 επιχειρήσεων
- Βιώσιμη Χρηματοδότηση: Περιβαλλοντική βιωσιμότητα
- Υποστήριξη Καινοτόμων Επιχειρήσεων: Ψηφιακή μετάβαση και βιωσιμότητα
Μέσα για την Επίτευξη Στόχων:
- Συγχρηματοδότηση δανείων
- Εγγυήσεις Χαρτοφυλακίου
- Επιχορηγήσεις και Επιδότηση Επιτοκίου
- Επιχειρηματικές Συμμετοχές (Equity Fund)
Χρηματοοικονομικά Προϊόντα για ΜμΕ:
- Ταμείο Πράσινων Συγχρηματοδοτούμενων Δανείων: 415 εκ. ευρώ
- Ταμείο Ψηφιακής Αναβάθμισης: 175 εκατ. ευρώ
- Ταμείο Εγγυοδοσίας Καινοτομίας: 140 εκατ. ευρώ
- Ταμείο Μικρών Δανείων Αγροτικής Επιχειρηματικότητας: 107 εκατ. ευρώ
- Ταμείο EAT-ΤΜΕΔΕ: 67,4 εκατ. ευρώ
- Ταμείο Επιχειρηματικότητας ΤΕΠΙΧ ΙΙΙ: 2,2 δισ. ευρώ
Όπως είπε ο κ. Ζαββός, η HDB (Hellenic Development Bank) έχει χορηγήσει 45.378 νέα δάνεια και εκταμιεύσει 9,3 δις ευρώ, δημιουργώντας 18.600 νέες θέσεις εργασίας.
