Τα πρώτα σημάδια για την πορεία της ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας το 2024 αναμένονται την Παρασκευή με την ανακοίνωση των στοιχείων της ΕΛΣΤΑΤ για το ΑΕΠ του πρώτου τριμήνου.
Οι ανακοινώσεις του ΑΕΠ α’ τριμήνου είναι κρίσιμες γιατί θα αποτελέσουν και τη βάση για τις τελικές προβλέψεις της Κομισιόν, βάσει των οποίων θα δοθούν στα τέλη του μήνα και οι κατευθυντήριες οδηγίες για τους πολυετείς προϋπολογισμούς των κρατών μελών της ΕΕ.
Σημειώνεται πως ο πήχης της ανάπτυξης για φέτος έχει τεθεί στο 2,5% από την κυβέρνηση, ενώ από την Κομισιόν εκτιμάται στο 2,2%. Αν και μένουν πολλοί ακόμη μήνες για να έχουμε μια εικόνα σχετικά με το αν θα επιτευχθούν οι στόχοι για το σύνολο της χρονιάς, μια δυνατή εκκίνηση του έτους αναμένεται να βελτιώσει τις προσδοκίες για την πορεία του έτους, ενώ την ίδια στιγμή οι πρόδρομοι δείκτες δείχνουν ανοδική δραστηριότητα το δεύτερο τρίμηνο που κλείνει τον Ιούνιο και το τρίτο τρίμηνο που ακολουθεί, με κινητήρια δύναμη τον τουρισμό.
Δεν είναι τυχαίο ότι το οικονομικό κλίμα βελτιώνεται σταθερά τους τελευταίους μήνες φθάνοντας τον Μάιο τις 111 μονάδες, στο υψηλότερο επίπεδο από τον περασμένο Αύγουστο. Οι επιχειρηματικές προσδοκίες αυξάνονται κυρίως στις κατασκευές και το λιανεμπόριο, ενώ παρά την υποχώρηση στις υπηρεσίες ισχυρή βελτίωση καταγράφει ο κλάδος του τουρισμού.
Οι προσδοκίες για αυξημένες αφίξεις και εισπράξεις σε σχέση με το 2023 που ήταν άλλη μια χρονιά ρεκόρ για τον ελληνικό τουρισμό επηρεάζουν όχι μόνο τον τουριστικό, αλλά και μια σειρά από άλλους κλάδους της οικονομίας.
«Τα έως τώρα στοιχεία και οι λοιπές ενδείξεις για τον εισερχόμενο τουρισμό είναι ιδιαίτερα θετικά, εξέλιξη που αναμένεται ότι θα συνεισφέρει με αισιόδοξες προοπτικές όχι μόνο στους πιο στενούς τουριστικούς κλάδους αλλά και σε όσους συσχετίζονται με αυτούς ευρύτερα στην οικονομία», αναφέρει χαρακτηριστικά στην ανάλυσή του το ΙΟΒΕ.
Τα στοιχεία του πρώτου τριμήνου
Ενθαρρυντικά εμφανίζονται μια σειρά από στοιχεία που έχουν ήδη ανακοινωθεί από την ΕΛΣΤΑΤ για το πρώτο τρίμηνο:
- Το δίμηνο Ιανουαρίου - Φεβρουαρίου 2024, η Συνολική Οικοδομική Δραστηριότητα εμφανίζει, στο σύνολο της Χώρας, αύξηση κατά 43,7% στον αριθμό των οικοδομικών αδειών, αύξηση κατά 41,3% στην επιφάνεια και αύξηση κατά 37,2% στον όγκο, σε σχέση με το αντίστοιχο δίμηνο του έτους 2023.
- Το πρώτο τρίμηνο ο τζίρος για το σύνολο των επιχειρήσεων του λιανικού εμπορίου ανήλθε σε 15,69 δισ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση 3,4% σε σχέση με το α' τρίμηνο 2023, όπου είχε διαμορφωθεί σε 15,17 δισ. ευρώ. Η αύξηση τζίρου αποδίδεται σε σημαντικό βαθμό στον πληθωρισμό, όμως όπως φαίνεται από τα διαθέσιμα στοιχεία τους τελευταίους μήνες «τσιμπάει» και ο όγκος πωλήσεων στο λιανικό εμπόριο (+5,2% τον Μάρτιο).
- Το ποσοστό ανεργίας τον Απρίλιο του 2024 ανήλθε σε 10,8% έναντι του αναθεωρημένου προς τα κάτω 11,5% τον Απρίλιο του 2023 και του αναθεωρημένου προς τα άνω 10,8% τον Μάρτιο του 2024. Οι απασχολούμενοι ανήλθαν σε 4.323.212 άτομα σημειώνοντας αύξηση κατά 150.157 άτομα σε σχέση με τον Απρίλιο του 2023 (3,6%) και κατά 52.408 άτομα σε σχέση με τον Μάρτιο του 2024 (1,2%).
- Πτώση 11% κατέγραψαν οι εξαγωγές το πρώτο τρίμηνο του έτους, εξέλιξη που αποδίδεται σε μεγάλο βαθμό στις διαταραχές της εφοδιαστικής αλυσίδας αλλά και στην αναιμική ανάπτυξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς οι χώρες της ΕΕ είναι βασικοί εξαγωγικοί προορισμοί για την Ελλάδα.
Τα στοιχήματα για τη συνέχεια
Κρίσιμο ρόλο για την πορεία της ανάπτυξης φέτος θα παίξει η εκτέλεση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ), το οποίο με ύψος 12,2 δισ. ευρώ είναι το μεγαλύτερο των τελευταίων δεκατεσσάρων ετών στη χώρα. Μέχρι στιγμής οι επενδυτικές δαπάνες του ΠΔΕ εμφανίζονται ενισχυμένες σε σχέση με τον στόχο του κρατικού προϋπολογισμού. Η απορρόφηση των κοινοτικών κονδυλίων προχωράει, παρά τις όποιες μικρές καθυστερήσεις, όμως κρίσιμο παραμένει το ζήτημα της διάθεσης των κονδυλίων στους τελικούς δικαιούχους, είτε μιλάμε για έργα που υλοποιούν φορείς είτε για τις εκταμιεύσεις των δανείων. Σχετικά «καμπανάκια» έχει χτυπήσει τόσο το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή, όσο και η Τράπεζα της Ελλάδας.
Ένα ακόμη σημαντικό στοίχημα είναι η αντιμετώπιση της ακρίβειας και η αποκλιμάκωση του πληθωρισμού. Τα πρώτα στοιχεία του Μαΐου δείχνουν αποκλιμάκωση, το ζήτημα είναι αυτό να συνεχιστεί ειδικά από τη στιγμή που οι γεωπολιτικές εντάσεις στην ευρύτερη περιοχή δεν έχουν κοπάσει. Κρίσιμη θεωρείται και η πορεία των επιτοκίων του ευρώ με τις πρώτη απόφαση για μείωση να αναμένεται αύριο, Πέμπτη.
Τέλος, κρίσιμη για τη χώρα μας είναι και η πορεία της οικονομίας της ΕΕ και της Ευρωζώνης, με τις πρώτες ενδείξεις να δείχνουν μια επιτάχυνση της ανάπτυξης το δεύτερο τρίμηνο του έτους από την ουσιαστική στασιμότητα του πρώτου τριμήνου.