Σε ψήφο εμπιστοσύνης για τις προοπτικές της αιολικής ενέργειας στη χώρα μας, μεταφράζεται σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς το deal που ανακοίνωσε χθες η Amazon, ύψους 1 δισ. δολαρίων. To deal προβλέπει την κάλυψη για 15 χρόνια ενεργειακών αναγκών του αμερικανικού κολοσσού (τόσο στη χώρα μας όσο και την ευρύτερη περιοχή), από παραγωγή τριών αιολικών πάρκων τα οποία βρίσκονται υπό κατασκευή σε Μακεδονία και Πελοπόννησο, σε μία επένδυση που ανέρχεται σε 450 εκατ. ευρώ.
Όπως επισημαίνουν οι ίδιοι παράγοντες, η κίνηση αυτή αποτελεί κατ' αρχάς απτή απόδειξη ότι η Amazon εκτιμά πως το εγχώριο «αιολικό προϊόν» είναι και θα παραμείνει ανταγωνιστικό, καθώς δεν θα επηρεαστεί σημαντικά από τις αρρυθμίες που έχουν εμφανιστεί στην ελληνική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας τα τελευταία χρόνια – και οι οποίες αναμένεται να επιδεινωθούν στο άμεσο μέλλον. Αρρυθμίες που οφείλονται στη μονοκαλλιέργεια των φωτοβολταϊκών -και θα «αγγίξουν» κατά κύριο λόγο τα ηλιακά πάρκα- με ολοένα περισσότερες περικοπές και «πύκνωση» των ωρών που οι χονδρεμπορικές τιμές θα είναι μηδενικές ή θα κινούνται ακόμη και σε αρνητικό έδαφος.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η προμήθεια της ηλεκτρικής ενέργειας θα γίνεται μέσω τεσσάρων virtual PPAs, κάτι που σημαίνει ότι οι «πράσινες» Γιγαβατώρες δεν θα «οδεύουν» στις εγκαταστάσεις της Amazon, αλλά η παραγωγή των αιολικών και η κατανάλωση του ιντερνετικού κολοσσού θα συμψηφίζονται χρηματοοικονομικά. Ωστόσο, η κάλυψη αναγκών της Amazon εκτός ελληνικών συνόρων, έστω και με εικονικό τρόπο, σημαίνει πως το deal αποτελεί ένα ακόμη βήμα στην προοπτική μετατροπής της χώρας μας σε εξαγωγέα «πράσινης» ενέργειας.
Στα αιολικά το ενδιαφέρον εξαγορών
Η υπερβολική διείσδυση της φωτοβολταϊκής ενέργειας στο εγχώριο μίγμα έχει πολλαπλασιάσει τις ώρες ηλιοφάνειας που υπάρχει υπερπροσφορά «πράσινης» ενέργειας, οδηγώντας κυρίως ο μεσημέρι σε περικοπές ή σε μηδενικές και αρνητικές χονδρεμπορικές τιμές. Όπως είναι φυσικό, με αυτό τον τρόπο επηρεάζονται αισθητά περισσότερο τα έσοδα των παραγωγών με φωτοβολταϊκά, που η παραγωγή τους περιορίζεται σε αυτές τις ώρες.
Η διεσπαρμένη παραγωγή των αιολικών καθιστά τα έργα της συγκεκριμένης τεχνολογίας εγγενώς πιο βιώσιμα οικονομικά, με συνέπεια να έχουν εξελιχθεί σε επενδυτικό μαγνήτη. Έτσι, βρίσκονται ψηλά στην ατζέντα όσων ενεργειακών εταιρειών θέλουν να αυξήσουν το «πράσινο» χαρτοφυλάκιό τους, ή των νέων «παικτών» που σχεδιάζουν «είσοδο» στον κλάδο των ΑΠΕ.
Σύμφωνα με τους ανθρώπους της αγοράς, απόδειξη των παραπάνω αποτελεί το γεγονός ότι όσες εταιρείες «σκανάρουν» την αγορά για εξαγορές, ενδιαφέρονται σχεδόν αποκλειστικά για αιολικά πάρκα. Το ενδιαφέρον μονοπωλείται για ώριμα πάρκα, δηλαδή με έργα που έχουν όρους σύνδεσης.
Κριτήριο και για τους καταναλωτές
Ενδεικτικό της παραπάνω τάσης είναι το γεγονός ότι στην πρόσφατη παρουσίαση του Στρατηγικού Σχεδίου 2025-2027, ο επικεφαλής της ΔΕΗ Γιώργος Στάσσης σημείωσε πως η επιχείρηση μπορεί να πετύχει τους «πράσινους» στόχους της μέσω οργανικής ανάπτυξης. Ωστόσο, δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο νέων εξαγορών, «όπως ένα καλό αιολικό πρότζεκτ».
Την ίδια στιγμή, στο ίδιο μήκος με την Amazon, και οι καταναλωτές που θέλουν να συνάψουν «πράσινα» PPAs, θέτουν ως προϋπόθεση να υπάρχουν αιολικά πάρκα στο χαρτοφυλάκιο που θα καλύπτει τις ανάγκες τους. Όπως επισημαίνουν τα στελέχη του κλάδου, κάποιες επιχειρήσεις αναζητούν να κλείσουν συμβάσεις αποκλειστικά με αιολικά, όπως ο ιντερνετικός κολοσσός.
Άλλοι καταναλωτές ψάχνουν για «μικτά» portfolio αιολικών – φωτοβολταϊκών. Ωστόσο, και σε αυτή την περίπτωση, στόχος είναι η αιολική ενέργεια να είναι κυρίαρχη στο μίγμα.
Σχέδιο ΥΠΕΝ για «γκάζι»
Όσον αφορά την ενεργειακή πολιτική, η στροφή στην αιολική ενέργεια έχει διπλό όφελος. Κατά πρώτον, θα συμβάλει σε ένα πιο διαφοροποιημένο «πράσινο» ενεργειακό μίγμα, το οποίο θα περιορίσει τις αρρυθμίες στη χονδρεμπορική αγορά, ενώ θα αυξήσει τα οφέλη των καταναλωτών από την απανθρακοποίηση.
Η μονοκαλλιέργεια των φωτοβολταϊκών έχει ως συνέπεια την απότομη εκτίναξη των χονδρεμπορικών τιμών κατά τη διάρκεια των βραδινών ωρών. Το αποτέλεσμα είναι η αύξηση των μέσων μηνιαίων χονδρεμπορικών τιμών, με βάση τις οποίες οι προμηθευτές διαμορφώνουν τα τιμολόγιά τους.
Παράλληλα, όπως προαναφέρθηκε, υπάρχει ενισχυμένο ενδιαφέρον μεγάλων καταναλωτών για σύναψη «πράσινων» PPAs με αιολικά. Ως συνέπεια, δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για την ενίσχυση της διείσδυσης ΑΠΕ μέσω ενός εμπορικού μοντέλου που δεν περιλαμβάνει επιδοτήσεις.
Σε αυτό το πλαίσιο, όπως έχει γράψει το Insider.gr, το ΥΠΕΝ εξετάζει να προχωρήσει σε τροποποιήσεις στις διαδικασίες αδειοδότησης νέων μονάδων ΑΠΕ, ώστε να πριμοδοτηθούν καινούρια υποψήφια αιολικά έργα. Ένα από τα μέτρα που μελετώνται είναι να δοθεί προβάδισμα στην πρόσβαση σε ηλεκτρικό «χώρο» σε υποψήφια αιολικά πάρκα. Στην πράξη, αυτό θα σήμαινε να αλλάξει η Υπουργική Απόφαση που καθορίζει τη σειρά προτεραιότητας στην εξέταση από τον Διαχειριστή των αιτημάτων σύνδεσης νέων έργων ΑΠΕ. Σύμφωνα με νεότερες πληροφορίες, η φόρμουλα που μελετάται είναι τα καινούρια αιολικά να αποκτήσουν προβάδισμα στην 3η Ομάδα Προτεραιότητας.
Επίσης, υπάρχουν σκέψεις οι σχετικές αιτήσεις για όρους σύνδεσης να εξετάζονται εναλλάξ με τα αιτήματα της 2ης Ομάδας Προτεραιότητας. Παράλληλα, καθώς τα έργα ΑΠΕ συναντούν κοινωνικές αντιδράσεις, στο μικροσκόπιο του ΥΠΕΝ βρίσκεται η αναθεώρηση των αντισταθμιστικών οφελών, χωρίς ωστόσο να έχει προχωρήσει σημαντικά η σχετική επεξεργασία.
