Παρεμβάσεις άνω των 2,2 δισ. ευρώ που θεωρούνται κρίσιμες για την αποκατάσταση των υποδομών και την «θωράκιση» της Θεσσαλίας από κακοκαιρίες τύπου «Daniel» προωθούνται ή προγραμματίζονται στην πληγείσα Περιφέρεια. Μέρος αυτών αποτελούν βέβαια τα έργα αποκατάστασης ζημιών, ύψους 1,35 δισ. ευρώ, στο οδικό και σιδηροδρομικό δίκτυο της Θεσσαλίας, τα οποία προωθούνται από το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών.
Ωστόσο, υπάρχει και ένα πλέγμα έργων που αφορούν στην κατασκευή αντιπλημμυρικών υποδομών, ορεινής υδρονομίας, φραγμάτων και άλλων παρεμβάσεων, αρμοδιότητας ΥΠΕΝ ή και της ίδιας της Περιφέρειας Θεσσαλίας, που προσεγγίζουν συνολικά τα 900 εκατ. ευρώ.
Οι δράσεις από Περιφέρεια, ΥΠΕΝ, υπ. Υποδομών (φράγματα)
Χτες, ο Περιφερειάρχης Θεσσαλίας, Δημήτρης Κουρέτας, Πολιτικός, Ακαδημαϊκός, Ερευνητής, μέλος της Παγκόσμιας Ακαδημίας Επιστημών, σε συνάντησή του με εκπρόσωπους των Μέσων Ενημέρωσης, κάνοντας τον απολογισμό του πρώτου χρόνου της θητείας του και την παρουσίαση του οράματός του για την ανάπτυξη της Θεσσαλίας, αναφέρθηκε στα έργα που έχουν ξεκινήσει, κυρίως όμως σε όσα πρέπει να γίνουν άμεσα, για να θωρακιστεί η Θεσσαλία και να αναβαθμιστεί η αντιπλημμυρική της ανθεκτικότητα. Όπως σημείωσε, ήδη η Περιφέρεια προωθεί ένα «πακέτο» έργων ύψους 80,6 εκατ. ευρώ που σχετίζονται με αντιπλημμυρικά, φράγματα κ.α., προφανώς μικρότερου τεχνικού αντικειμένου.
Από αυτά, έργα ύψους 42 εκατ. ευρώ έχουν ήδη εκκινήσει από το 2024 (σε Μαγνησία, στον κάμπο κ.α.) με ορίζοντα ολοκλήρωσης το καλοκαίρι με φθινόπωρο του 2025. Οι υπόλοιπες παρεμβάσεις συνολικού ύψους 38,6 εκατ. ευρώ προγραμματίζονται για το 2025, με ορίζοντα εκκίνηση το καλοκαίρι και ολοκλήρωσης στα μέσα του 2026. Επίσης, όπως σημείωσε ο κ. Κουρέτας, το 2026 θα δημοπρατηθούν και έργα για τον Πηνειό (εκπονείται master plan).
Πέραν των έργων που γίνονται από την ίδια την Περιφέρεια, προωθούνται και παρεμβάσεις σχεδόν 200 εκατ. ευρώ για έργα ορεινής υδρονομίας (με σκοπό τη φυσική συγκράτηση υδάτων στα ορεινά, κατά προτεραιότητα στις ορεινές κοίτες των ρεμάτων από ανάντη προς κατάντη, παρεμβάσεις σε ορεινές λεκάνες στις οποίες κρίνεται απαραίτητο, όπως πχ σε ορεινές λεκάνες απορροής που επηρεάζουν μεγάλες πόλεις, σε παράκτιες τουριστικές περιοχές, σε ορεινές λεκάνες ποταμών και σε ρέματα κ.α.).
Επιπρόσθετα, από το υπ. Υποδομών και Μεταφορών προχωρούν και έργα (φράγματα) σε 5 διαφορετικά μέτωπα στη Θεσσαλία (Ενιπέας ποταμός, Πύλη, Αγιόκαμπος κ.α.).
Κατά τον κ. Κουρέτα, υπάρχει και η σχετική συνεργασία με τους Ολλανδούς της HVA που είχαν αναλάβει να εκπονήσουν πλάνο αποκατάστασης και θωράκισης της Θεσσαλίας για μικρότερου μεγέθους έργα, ενώ «τρέχει» διαδικασία επικαιροποίησης μελετών (ύψους 7 εκατ.) για αντιπλημμυρικές παρεμβάσεις. Όπως σημείωσε ο Περιφερειάρχης Θεσσαλίας, τα έργα αυτά, όπως και άλλες μικρότερες ή σύνθετες παρεμβάσεις, έπρεπε κανονικά να έχουν γίνει… από χτες. Αν μάλιστα είχε υλοποιηθεί δέσμη μέτρων που είχε σχεδιαστεί προ ετών ή έστω είχαν γίνει αυτά τα projects που σχεδιάζονται, οι επιπτώσεις από την κακοκαιρία «Daniel» θα είχαν περιοριστεί σε μέγεθος πλημμυρικής ζώνης της τάξεως του 30% σε σχέση με ότι έγινε και στο 10% μόλις επί της συνολικής ζημίας.
Κατά τον ίδιο, ήδη έχει γίνει μια σοβαρή δουλειά στις αποκαταστάσεις, ενώ σημείωσε ότι το σύστημα για την ώρα φαίνεται να αντέχει βροχόπτωση 300 χιλιοστών το διήμερο, όταν επί Daniel ήταν στα 700 χιλιοστά περίπου. Πλην όμως, χρειάζονται άμεσα έργα με όρους ανθεκτικότητας.
Τι συμβαίνει σε οδικό – σιδηροδρομικό δίκτυο
Προφανώς, το μεγαλύτερο μέρος αποκατάστασης ζημιών συνδέεται με τις 4+4 εργολαβίες 1,35 δισ. ευρώ (τα 900 εκατ. για τα οδικά) για οδικές και σιδηροδρομικές υποδομές. Πάντως, όπως πρόσφατα ανέδειξε το insider.gr οι εταιρείες ΕΚΤΕΡ, Δομική Κρήτης, ΕΡΕΡΒΟ, ΤΕ.ΝΑ. έχουν στραφεί κατά της διαδικασίας των απευθείας προσκλήσεων του υπ. Υποδομών και Μεταφορών προς τις ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, AKTOR, ΑΒΑΞ, ΜΕΤΚΑ, έχουν υποβάλει προσφυγές που θα συζητηθούν στο τέλος Ιανουαρίου στην ολομέλεια της Ενιαίας Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων (Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ.).
Ο κ. Κουρέτας, επί του θέματος ανέφερε ότι θα μπορούσαν μέρος των έργων, άνω των 100 και έως 150 εκατ. ευρώ, να αναλάβουν τοπικές εταιρείες (της Θεσσαλίας) με αντίστοιχες διαδικασίες. Πάντως, σε ερώτηση για το αν δικαιολογούνται οι εταιρείες έκτης τάξης (ΕΚΤΕΡ, Δομική κ.α.) που προσφεύγουν κατά του διαγωνισμού, σημείωσε ότι κάποια από τα έργα που προωθούνται είναι πολύ μεγάλα για να υλοποιηθούν από μικρότερους ομίλους, ωστόσο, επί της διαδικασίας, και αφού έχει προτείνει κάτι τέτοιο για τις τοπικές, συμφωνεί με τις αντιδράσεις των μικρών εταιρειών.
Έργα – παρεμβάσεις
Στη συνέντευξη Τύπου ο κ. Κουρέτας έκανε εκτενή αναφορά στα έργα ύψους 117 εκατ. ευρώ για την αποκατάσταση των ζημιών από την κακοκαιρία «Daniel». Τα υλοποιηθέντα έργα μετά τον Ντάνιελ σε 432 σημεία παρέμβασης σε όλη τη Θεσσαλία ανέρχονται σε 75,7 εκατ. ευρώ (τα 33 εκατ. στη Μαγνησία, 16,2 εκατ. σε Καρδίτσα,12 εκατ. στην Λάρισα κ.α.) , ενώ μετά την 1η Σεπτεμβρίου 2024 τα έργα προς υλοποίηση ανέρχονται σε 42 εκατ. ευρώ. Ερωτηθείς για τις αντοχές της Θεσσαλίας σε έντονα καιρικά φαινόμενα, σημείωσε πως «η αίσθηση της θωράκισης της Θεσσαλίας θα ενισχυθεί εκτός από τα αντιπλημμυρικά έργα που κατασκευάζει η Περιφέρεια (με καθαρισμούς ποταμών, ρεμάτων κ.λπ.) και με τα έργα ορεινής υδρονομίας - αναμένεται να ολοκληρωθούν μέσα στο 2026 -, ενώ σχεδιάζεται και η δημιουργία δομημένων πλημμυρικών ζωνών κατά μήκος των ποταμών.
Επίσης, έγινε αναφορά στην παρουσίαση για έργα καθαρισμού ποταμών και ρεμάτων 15 εκατ. και 7 εκατ. αντίστοιχα, αλλά και για έργα οδικής ασφάλειας περίπου 12,4 εκατ. ευρώ. Οι παρεμβάσεις περιλαμβάνουν την τοποθέτηση στηθαίων ασφαλείας, κάθετη σήμανση, διαγραμμίσεις οδικών αξόνων και ασφαλτοστρώσεις, ενισχύοντας το δίκτυο οδικής ασφάλειας της περιοχής.
Οι προσκλήσεις ΕΣΠΑ της Περιφέρειας ξεπερνούσαν τα 302 εκατ. το 2024, ενώ για φέτος υπολογίζονται σε 175 εκατ. ευρώ. Επίσης, προωθούνται έργα 8 εκατ. για κλειστά κολυμβητήρια, 4,25 εκατ. για το αστυνομικό μέγαρο Τρικάλων, 6 εκατ. για το κτήριο Πυροσβεστικής στον Βόλο, 3,8 εκατ. για δομές και εξοπλισμό υγείας, 1 εκατ. για γηροκομείο Λάρισας κ.α.
