Συνθήκες που παραπέμπουν σε μία μίνι ενεργειακή κρίση στην Ευρώπη, τουλάχιστον μέχρι το τέλος του χειμώνα, δημιουργεί η νέα εκτίναξη των τιμών του φυσικού αερίου, με την τιμή στον ολλανδικό κόμβο (ΤΤF) να φλερτάρει χθες με τα 60 ευρώ ανά Μεγαβατώρα, επίπεδα που είχαν να καταγραφούν εδώ και μία 2ετία.
- Διαβάστε ακόμη - «Αναβαθμίζω το Σπίτι μου»: Πώς θα πάρετε άτοκο δάνειο – Από σήμερα οι αιτήσεις στις τράπεζες
Το ράλι στο αέριο συνδυάζεται με συνθήκες μειωμένης παραγωγής των αιολικών πάρκων σχεδόν σε όλη την Ευρώπη, με συνέπεια να συμπαρασύρει προς τα πάνω και τις χονδρεμπορικές τιμές ηλεκτρικής ενέργειας.
Είναι ενδεικτικό ότι η ελληνική αγορά διαμορφώνεται σήμερα στα 182,11 ευρώ ανά Μεγαβατώρα, με τον Φεβρουάριο να «τρέχει» ήδη 5% υψηλότερα σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η αναζωπύρωση του ενεργειακού κόστους δεν έχει αυτή τη φορά τοπικά χαρακτηριστικά, αλλά καλύπτει όλη την Ευρώπη. Είναι ενδεικτικό ότι οι χονδρεμπορική αγορά της Γερμανίας κινείται σήμερα στα 154,32 ευρώ ανά Μεγαβατώρα, σε παρόμοια επίπεδα με τη γαλλική αγορά, ενώ στην Ιταλία κινείται στα 171,88 ευρώ ανά Μεγαβατώρα.
Αύξηση 17% στην κατανάλωση αερίου
Αν και οι τιμές στο ΤΤF αποκλιμακώθηκαν στα επίπεδα των 57 ευρώ ανά μεγαβατώρα, παραμένουν οι ανησυχίες για τα επίπεδα των ευρωπαϊκών αποθεμάτων και την αυξημένη ζήτηση που προκαλεί ο ψυχρός καιρός. Οι αποθήκες φυσικού αερίου στην Ευρώπη είναι πλήρης κατά μόλις 48,48%, το χαμηλότερο επίπεδο για αυτήν την εποχή από το 2022, δημιουργώντας φόβους για την αναπλήρωσή τους για τον επόμενο χειμώνα.
Η ενίσχυση των χρονικών περιόδων χωρίς αιολική παραγωγή, οι χαμηλότερες θερμοκρασίες και η μειωμένη τροφοδοσία της Ευρώπης με ρωσικό αέριο (έπειτα από το «στοπ» στην όδευση μέσω Ουκρανίας), έχει ως αποτέλεσμα αρκετές ευρωπαϊκές χώρες να εξαρτώνται από τις ποσότητες καυσίμου που έχουν αποθεματοποιηθεί.
Η κατανάλωση αερίου αναμένεται να καταγράφει αύξηση κατά 17% αυτόν τον μήνα, λόγω της ζήτησης για θέρμανσης και του παγετού στη Βορειοδυτική Ευρώπη, με συνέπεια να αναμένεται ακόμη μεγαλύτερη μείωση των αποθεμάτων. Την ίδια στιγμή, ανησυχίες στην αγορά προκαλεί η αβεβαιότητα αναφορικά με την επιδείνωση των εμπορικών σχέσεων Ε.Ε. – ΗΠΑ, με την επιβολή δασμών, καθώς και η προοπτική αύξησης του κόστους LNG με μία αύξηση της ζήτησης από την Ασίας.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το TTF καταγράφει αύξηση κατά 5,93 ευρώ ανά Μεγαβατώρα, ή 11,76%, από τις αρχές του 2025. Οι εκτιμήσεις της αγοράς είναι πως οι τιμές δεν πρόκειται να αποκλιμακωθούν σημαντικά μέχρι το τέλος του τριμήνου, κινούμενες στα επίπεδα των 55 ευρώ ανά Μεγαβατώρα.
Μικρή ανάπαυλα την άνοιξη
Σε αυτό το σκηνικό, μικρή «ανάπαυλα» αναμένεται την άνοιξη, με τη γενικευμένη πτώση της ζήτησης για φυσικό αέριο, η οποία σε συνδυασμό με τη διεύρυνση της συμμετοχής των ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα, θα παρασύρει προς τα κάτω και τις τιμές ηλεκτρικής ενέργειας. Είναι ενδεικτικό ότι εκτιμήσεις ειδικών μιλούν για μείωση των εγχώριων χονδρεμπορικών τιμών έως και 50%.
Ωστόσο, ο ευρωπαϊκός κανονισμός προβλέπει πως οι αποθήκες θα πρέπει να έχουν αναπληρωθεί κατά τουλάχιστον 90% μέχρι το τέλος Νοεμβρίου, κάτι που σημαίνει πως η ζήτηση για αέριο θα ανακάμψει αισθητά ήδη από τους πρώτους μήνες του καλοκαιριού, όταν θα ενισχυθεί και η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας, λόγω των υψηλών θερμοκρασιών. Ως αποτέλεσμα, αναλυτές προβλέπουν πως σε ετήσια βάση οι χονδρεμπορικές τιμές ηλεκτρικής ενέργειας θα διαμορφωθούν φέτος σε υψηλότερα επίπεδα έναντι του 2024.
Σύμφωνα με ειδικούς, στη νέα αυτή ανάφλεξη των τιμών η Ευρώπη «πληρώνει» τον τρόπο λειτουργίας του Target Model (marginal price) το οποίο έχει ως αποτέλεσμα το κόστος αερίου να μετακυλίεται στις χονδρεμπορικές τιμής ηλεκτρικής ενέργειας. Στην περίπτωση της χώρας μας, ένας ακόμη «πονοκέφαλος» είναι πως οι περισσότεροι καταναλωτές βρίσκονται σε κυμαινόμενα τιμολόγια, με συνέπεια η λιανική ηλεκτρισμού να είναι σχεδόν πλήρως εκτεθειμένοι στα σκαμπανεβάσματα της αγοράς.
