Ροή
Πιο αισιόδοξες εμφανίζονται οι ελληνικές επιχειρήσεις σε σύγκριση με τον γενικό πληθυσμό σε ότι αφορά το χρονικό διάστημα που θα χρειαστεί για να ξεπεράσουμε την κρίση. Τρεις στις τέσσερις επιχειρήσεις εκτιμούν ότι η πορεία της οικονομικής κατάστασης της χώρας είναι σήμερα αρκετά έως πολύ άσχημη. Ωστόσο, το 40% των επιχειρήσεων εκτιμά ότι η κατάσταση θα αρχίσει να βελτιώνεται μέσα στα επόμενα δύο με τρία χρόνια σε αντίθεση με τους πολίτες που δεν βλέπουν «φως στο τούνελ» πριν από την πάροδο τετραετίας.
Συνολικά οι προοπτικές των επιχειρήσεων όπως καταγράφονται στην ετήσια έρευνα του ΣΕΒ και της MRB «Ο Σφυγμός του Επιχειρείν» είναι σταθερές προς καλές. Σχεδόν μία στις τρεις επιχειρήσεις (27,7%) αναμένει ότι κύκλος εργασιών της θα αυξηθεί του χρόνου, το 43,8% εκτιμά ότι θα παραμείνει σταθερός και το 15,8% ότι θα μειωθεί. Στα «προγνωστικά» για την απασχόληση το 77% εκτιμά ότι το προσωπικό της επιχείρησης θα παραμείνει σταθερό του χρόνου, ενώ το 11,5% εκτιμά ότι θα αυξηθεί. Μόλις το 3,9% εκτιμά ότι θα μειώσει θέσεις εργασίας.
Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι η όποια «αισιοδοξία» εκφράζουν οι επιχειρήσεις προέρχεται από τις δικές τους προσπάθειες και όχι από την βελτίωση του γενικότερου οικονομικού κλίματος. Από τα ευρήματα της έρευνας προκύπτει ότι οι λόγοι για την εκτιμώμενη βελτίωση της οικονομικής πορείας τον επόμενο χρόνο (αύξηση τζίρου) εστιάζονται κυρίως στην αύξηση της ζήτησης (π.χ. λόγω εξαγωγών, τουρισμού, παραγγελιών που ήδη υπάρχουν κ.ά ), στην απόκτηση νέων στρατηγικών συνεργασιών (39,3%), σε επενδύσεις σε έρευνα και καινοτομία και στις εγκαταστάσεις (19,4% και 15,3% αντίστοιχα) και σε ενίσχυση των εξαγωγών (14,2%).
Επιχειρήσεις πολλών ταχυτήτων – Όλες με δυσβάσταχτους φόρους
Τα παραπάνω, σύμφωνα με τον διευθυντή της MRB Δημήτρη Μαύρο, βγάζουν ένα σημαντικό συμπέρασμα: Στην Ελλάδα υπάρχουν δύο ειδών επιχειρήσεις. Αυτές που προσπαθούν μέσω έρευνας, καινοτομίας και στρατηγικών συνεργασιών να αντεπεξέλθουν στην κρίση και άλλες οι οποίες δεν προχωρούν στις απαραίτητες ενέργειες.
Διαφοροποίηση ανάμεσα στον επιχειρηματικό κόσμο δεν εντοπίζεται μόνο εκεί. Οι προκλήσεις και τα εμπόδια που αντιμετωπίζουν οι ελληνικές επιχειρήσεις διαφοροποιούνται ανάλογα με το μέγεθος αλλά και με τη εξαγωγική δραστηριότητα. Σε αυτό προκύπτει μια σημαντική εξαίρεση: Κορυφαία δυσκολία για το επιχειρείν αναδεικνύεται με διαφορά η υψηλή φορολογία. Ακολουθούν η διαφθορά και το έλλειμμα διαφάνειας στη χώρα, η πολιτική αβεβαιότητα, οι επιπτώσεις της ύφεσης και των Μνημονίων και αναποτελεσματική λειτουργία των Θεσμών στη χώρα μας.
Σε ότι αφορά τις δυσκολίες που σχετίζονται με την καθημερινή λειτουργία τους και πάλι πρώτη επιλογή είναι το ασταθές φορολογικό πλαίσιο. Ακολουθούν η πολυνομία, η καθυστέρηση στην απονομή δικαιοσύνης, η αδυναμία πρόσβασης στη χρηματοδότηση και η έλλειψη χρηματοδοτικών εργαλείων και επενδυτικών κινήτρων.
Δώρον… άδωρον οι μεταρρυθμίσεις
Μικρή έως ελάχιστη επίδραση είχαν στην λειτουργία των επιχειρήσεων και στην πραγματική οικονομία οι μεταρρυθμίσεις που υλοποιήθηκαν τα τελευταία χρόνια. Στις περισσότερες από μια λίστα 10 μεταρρυθμίσεων που έγιναν τα τελευταία χρόνια ο ένας στους δύο επιχειρηματίες δηλώνουν ότι αυτές δεν τους «έχουν επηρεάσει».
Αυτό σύμφωνα με τους υπεύθυνους του ΣΕΒ οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στο ότι οι παρεμβάσεις σχεδιάστηκαν πρόχειρα, υπό πίεση χρόνου και κυρίως δίχως τη συμμετοχή των άμεσα εμπλεκόμενων. Ακόμα, αποτυπώνουν ότι συχνά οι μεταρρυθμίσεις είτε δεν υλοποιούνται στην πράξη ως έχουν σχεδιαστεί, είτε υλοποιούνται μερικώς, δηλαδή δίχως τις συμπληρωματικές νομοθετικές παρεμβάσεις και την υποστήριξη της δημόσιας διοίκησης. «Τα τελευταία χρόνια έγιναν πολλές προσπάθειες μεταρρυθμίσεων αλλά είμαστε στο ένα τρίτο του δρόμου. Δεν έχουμε νιώσει σαν επιχειρήσεις των αντίκτυπο των αλλαγών παρά μόνο σε μικρό βαθμό και αυτό είτε γιατί οι μεταρρυθμίσεις έγιναν με μισή καρδιά, είτε γιατί δεν εφαρμόζονται πλήρως», σχολίασε ο Αριστοτέλης Παντελιάδης, διευθύνων μέλος της Metro ΑΕΒΕ και μέλος του ΔΣ του ΣΕΒ. «Για την πλειοψηφία των μεταρρυθμίσεων δεν αισθανθήκαμε σαν πολιτεία ή κοινωνία ότι τις χρειαζόμαστε», πρόσθεσε.
Προβληματικές οι υπηρεσίες του δημοσίου
Η άποψη των επιχειρηματιών είναι ότι η δημόσιο διοίκηση σε μεγάλο βαθμό μάλλον παρεμποδίζει, παρά διευκολύνει την επιχειρηματική δραστηριότητα. Από την έρευνα φαίνεται ότι φορείς κρίσιμης σημασίας για την επιχειρηματικότητα, όπως τα υπουργεία, οι Δήμοι, οι πολεοδομίες και τα Κτηματολογικά Γραφεία, εξακολουθούν να μην είναι σε θέση να ακολουθήσουν τις ανάγκες των επιχειρήσεων. Ακόμα προβλήματα προκαλεί η έλλειψη διαφάνειας των φορέων του δημοσίου τομέα που αφήνει περιθώριο σε φαινόμενα αθέμιτου ανταγωνισμού.
Σε ότι αφορά την ικανοποίηση από τις υπηρεσίες του Δημοσίου, την πρώτη θέση καταλαμβάνουν με διαφορά τα ΚΕΠ που κρίνονται θετικά για το 67,2% των επιχειρήσεων, ενώ μία αξιόλογη μερίδα των επιχειρήσεων δηλώνει ικανοποιημένη από τις Υπηρεσίες ΓΕΜΗ (43,4%). Ακόμα, αξιοσημείωτη είναι η βελτίωση που καταγράφεται σε ό,τι αφορά τη λειτουργία του Πληροφοριακού Συστήματος «ΕΡΓΑΝΗ»).
Αντίθετα η αξιολόγηση των υπόλοιπων φορέων και υπηρεσιών του δημοσίου τομέα βρίσκεται στα «τάρταρα». Ειδικά για τα Δικαστήρια, τις Πολεοδομίες και τα Κτηματολογικά Γραφεία, τις Ανεξάρτητες Αρχές, τα Γραφεία Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων και τα Υπουργεία, το ποσοστό των επιχειρήσεων που δηλώνει ικανοποιημένο από την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών δεν ξεπερνά καν το 6%.
Ένα σημαντικό συμπέρασμα που τονίζουν το στελέχη του ΣΕΒ είναι ότι όλες οι υπηρεσίες που λειτουργούν ηλεκτρονικά λαμβάνουν αυτόματα καλύτερη βαθμολογία στον βαθμό ικανοποίησης. Ουσιαστικά οι μόνες υπηρεσίες που φαίνεται να μπορούν να ανταπεξέλθουν στις ανάγκες της αγοράς είναι αυτές που λειτουργούν ψηφιακά, κάτι το οποίο σημαίνει πως θα πρέπει να ολοκληρωθεί η ηλεκτρονική διακυβέρνηση.
