Η Γαλλία και η Γερμανία κάλεσαν το Ιράν να επιστρέψει γρήγορα στις συνομιλίες στη Βιέννη με στόχο την αναβίωση της συμφωνίας της Τεχεράνης του 2015 (JCPOA) για τα πυρηνικά, οι οποίες για την ώρα έχουν ανασταλεί μέχρι να αναλάβει πλήρως τα καθήκοντά της η νέα κυβέρνηση Ραϊσί.
Το Κε Ντ’ Ορσέ (Γαλλικό Υπ. Εξ.) εξέδωσε ανακοίνωση σύμφωνα με την οποία υπήρξε τηλεφωνική συνομιλία του Γάλλου υπουργού, Ζαν-Ιβ Ντριάν, με τον νέο υπουργό Εξωτερικών του Ιράν Χοσεΐν Αμίρ-Αμπντολαχιάν στην οποία ο Γάλλος υπουργός τόνισε το κατεπείγον του πράγματος.
Αντίστοιχη επικοινωνία έκανε και το γερμανικό Υπ. Εξ. Η δήλωση από την πλευρά των Γερμανών ήταν πιο κατηγορηματική: Θα πρέπει να ξεκινήσουν οι συνομιλίες το συντομότερο δυνατόν αλλιώς «το χρονικό παράθυρο δεν θα μείνει ανοιχτό επ’ αόριστον».
Το Ιράν «παίζει καθυστερήσεις»
Ο Ιρανός Υπ. Εξ. Χοσεΐν Αμίρ-Αμπντολαχιάν, σε δήλωσή του την περασμένη Δευτέρα, έκανε λόγο για καθυστέρηση επανέναρξης των συνομιλιών για «δύο έως τρεις μήνες». Όπως ήταν αναμενόμενο, η δήλωση αυτή προκάλεσε νέες ανησυχίες στην Ευρώπη σχετικά με τις προθέσεις του Ιράν.
Αντίστοιχα ο νέος πρωθυπουργός του Ιράν Εμπραχίμ Ραϊσί κάνει φειδωλές αναφορές στην επιστροφή του Ιράν στη JCPOA, αν και όλοι γνωρίζουν ότι ανήκει στο πολιτικό τμήμα εκείνο που επιδιώκει την οριστική απόσυρση από τη συμφωνία και την πλήρη αντιπαράθεση με τις ΗΠΑ. Στο υπουργικό συμβούλιο που συγκλήθηκε την Τετάρτη, ο Ραϊσί δήλωσε ότι το Ιράν θα επιμείνει στις διπλωματικές προσπάθειες, οι οποίες θα πρέπει να επικεντρωθούν στην επέκταση των περιφερειακών σχέσεων. Η δήλωση αυτή έρχεται βέβαια σε τραγική αντίφαση με την πρόσφατη σύνοδο της Βαγδάτης, στην οποία το Ιράν δεν κατάφερε να συναντήσει τους εκπροσώπους της Σαουδικής Αραβίας.
Επίσης, το Ιράν προσπαθεί να κερδίσει χρόνο για να αποδόσουν οι εκκλήσεις προς την Ιαπωνία και τη Νότια Κορέα, με στόχο να αποδεσμευτούν μερικά δισεκατομμύρια δολάρια τα οποία ανήκουν στην Κεντρική Τράπεζα του και αφορούν χρήματα από εξαγωγές που έχουν "παγώσει" λόγω των αμερικάνικων κυρώσεων. Όμως δεν έχει απεριόριστο χρόνο και δεν μπορεί να "παίζει καθυστερήσεις" για πάντα. Ήδη από την Τρίτη, το ιρακινό υπουργείο ηλεκτρικής ενέργειας προειδοποίησε ότι οι εξαγωγές φυσικού αερίου από το Ιράν μειώθηκαν στο 1/6 της συμφωνημένης παροχής, δημιουργώντας ελλείψεις ηλεκτρικής ενέργειας.
Αλλά ακόμη και χωρίς την αύξηση της εγχώριας κατανάλωσης φυσικού αερίου, συμπεριλαμβανομένης της ζήτησης από τους εγχώριους σταθμούς ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς η ξηρασία μειώνει την υδροηλεκτρική ενέργεια και δημιουργεί προβλήματα υδροδότησης του πληθυσμού, το Ιράν δεν μπορεί να υπολογίζει στα χρήματα της Βαγδάτης γιατί και αυτά εμπίπτουν στις αμερικάνικες κυρώσεις.
Οι Ε3 προσπερνούν τις ΗΠΑ
Οι Ε3 της συμφωνίας JCPOA, δηλαδή οι τρεις χώρες που ανήκουν στην Ε.Ε (Γαλλία, Γερμανία και Βρετανία) επιλέγουν σε μια κρίσιμη στιγμή για το μέλλον της συμφωνίας να προσπεράσουν τον πρώτο λόγο που έχουν οι ΗΠΑ. Πρωτοστατούντων της Γερμανίας και της Γαλλίας, οι Ε3 έκαναν διάβημα στη Ρωσία και την Κίνα ώστε να πιέσουν με τη σειρά τους το Ιράν να αντιστρέψει τα βήματα που έγιναν στο πυρηνικό του πρόγραμμα πέρα από τα όρια της συμφωνίας.
Θυμίζουμε συνοπτικά ότι η JCPOA προβλέπει στο Ιράν τη δυνατότητα να εμπλουτίζει ουράνιο για ειρηνικούς σκοπούς μέχρι και 3,67%. Αυτή τη στιγμή το Ιράν εμπλουτίζει ουράνιο περί το 62%, ενώ στο 90% θεωρείται ότι μπορεί να κατασκευάσει πυρηνικά όπλα. Επίσης, πρόσφατα το Ιράν είχε εγκαινιάσει προηγμένο σύστημα φυγοκεντρητών στη Νατάνζ, όταν και ξεπέρασε το στόχο του 60%, το οποίο δέχθηκε τρομοκρατική επίθεση η οποία αποδίδεται στο Ισραήλ.
Οι Ε3, με τις πρόσφατες κινήσεις τους, εκτιμούς ότι οι ΗΠΑ δεν έχουν τη δυνατότητα να επιβάλλουν άμεσα περιορισμούς στον εμπλουτισμό ουρανίου και φοβούνται ότι η αμερικάνικη στάση είναι αυτή που θα κάνει το Ιράν να ζητήσει επιστροφή στη JCPOA με αναγνωρισμένη τη σημερινη δυνατότητά του σε εμπλουτισμό ουρανίου. Μια τέτοια κίνηση ξεκινάει τη συζήτηση για τα πυρηνικά του Ιράν από πολύ χειρότερη θέση για τη Δύση.
