Μειωμένο φαίνεται να είναι πλέον το ενδιαφέρον για αγορά κατοικίας, αν λάβουμε υπόψη μας τα ευρήματα του τελευταίου 3ου Βαρόμετρου της Αγοράς Ακινήτων του Πανεπιστημίου Μακεδονίας που πρόσφατα «κυκλοφόρησε.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία του Βαρόμετρου που παρουσιάστηκαν σε εκδήλωση περί τα ακίνητα που οργάνωσε προ ημερών ο κ. Ηλίας Παπαγεωργιάδης, σε σχέση με τον Μάιο του 2024 (2ο Βαρόμετρο) το Νοέμβριο το ποσοστό των ενδιαφερόμενων να αγοράσουν ακίνητο εμφανίζεται μειωμένο στο 22% από 28%.
Μείωση σημειώνουν και οι πωλητές από 9% σε 7%. Γενικότερα, η τάση αυτή αποδίδεται στην έλλειψη προσφοράς ακινήτων, πρόβλημα που αναμένεται να επιδεινωθεί περισσότερο με την έναρξη του προγράμματος «Σπίτι μου 2».
Που ψάχνουν για αγορά και ενοικίαση στην Αττική
Στην ίδια εκδήλωση παρουσιάστηκαν και στοιχεία για τις προτιμήσεις των Ελλήνων και ξένων επενδυτών, καθώς και τις τάσεις της αγοράς, βάσει των αναζητήσεων του Spitogatos, όπως τα παρουσίασε ο CEO του Δημήτρης Μελαχροινός.
Στην Αττική οι αναζητήσεις για την αγορά κατοικίας παρουσίασαν σταθερότητα τα τελευταία 3 χρόνια, με το κέντρο της Αθήνας, τη Γλυφάδα, το Χαλάνδρι, την Κηφισιά, τον Πειραιά, το Μαρούσι, τη Νέα Σμύρνη, το Παλαιό Φάληρο, την Καλλιθέα και την Αγία Παρασκευή στις πρώτες θέσεις.
Την ίδια ώρα οι αναζητήσεις για τις ενοικιάσεις ακινήτων είχαν ακόμη μεγαλύτερο ενδιαφέρον και κινητικότητα, αποκαλύπτοντας «υπόγειες» τάσεις της αγοράς. Πάντα πρώτη η ευρύτερη περιοχή του κέντρου (Δήμος Αθηναίων) με την Καλλιθέα σταθερά δεύτερη. Στην τρίτη θέση πέρασε το Χαλάνδρι πάνω από τη Γλυφάδα, ενώ ακολουθούν Νέα Σμύρνη, Πειραιάς, Μαρούσι, Ζωγράφου, Παλαιό Φάληρο και Ηλιούπολη.
Ο κ. Μελαχροινός σημείωσε την άνοδο του Χαλανδρίου και τη μικρή πτώση της Γλυφάδας σε σχέση με το 2022, όπως και την είσοδο της Ηλιούπολης για πρώτη φορά στη λίστα.
Οι 7 στους 10 ψάχνουν ακίνητο αξίας 50.000-200.000 ευρώ
«Από το 22% που δηλώνουν «υποψήφιοι αγοραστές» μόλις το 15% θέλει να προβεί σε αγορά άμεσα ή εντός εξαμήνου. Εντός ενός έτους απάντησε το 17,5%, εντός τριών ετών το 26,5% και «στο μέλλον» δήλωσε το 39,5%», σημειώνεται χαρακτηριστικά στο 3ο Βαρόμετρο.
Ενδιαφέρον έχει και ο προϋπολογισμός για αγορά κατοικίας των αγοραστών: Με βάση την ίδια έρευνα (με δείγμα 1.500 άτομα στους νομούς Αττικής και Θεσσαλονίκης) το 71% επιθυμεί να αγοράσει ακίνητο αξίας 50.000 – 200.000 ευρώ (29,5% 100.000 – 150.000), 11,5% έχει στόχο ακίνητο σε τιμή από 200.000 ως 300.000 ευρώ, 4,5% ενδιαφέρεται για ακίνητα αξίας άνω των 300.00 ευρώ και 6% με τιμή ως 50.000 ευρώ. Το 69,5% θέλει την αγορά κατοικίας για την κάλυψη στεγαστικών αναγκών και το 29% για επένδυση.
Σχεδόν 7 στους 10 αγοραστές (69,5%) θα χρειαστούν τραπεζικό δανεισμό για να ολοκληρώσουν την αγορά τους, όμως την ίδια στιγμή το 64,5% του συνόλου των πολιτών θεωρεί μάλλον δύσκολη/δύσκολη την πρόσβαση στον δανεισμό αυτόν και το 75% θεωρούν ότι τα επιτόκια δανεισμού είναι υψηλά/μάλλον υψηλά. Αξίζει να σημειωθεί ότι το ποσοστό αυτό (75%) ήταν 81,5% πριν 6 μήνες.
Αλλάζουν τα χαρακτηριστικά των πωλητών
Την ίδια ώρα ενδιαφέρον έχει και η αλλαγή των κινήτρων για τους οποίους πωλούν οι πωλητές τα ακίνητά τους. Αυτοί που χρειάζονται τα χρήματα για να καλύψουν άλλες ανάγκες μειώθηκαν από 47% (Μάιος) σε 31%.
Λιγότερο μειώθηκε ο αριθμός αυτών που θέλουν να πουλήσουν για να αγοράσουν άλλο ακίνητο (από 34,5% σε 30%), ενώ το αθροιστικό ποσοστό αυτών που θέλουν να επενδύσουν σε κάτι άλλο, αυτών που θεωρούν την τιμή εύλογη και αυτών που πουλάνε επειδή περιμένουν οι τιμές να πέσουν, διπλασιάστηκε από 17% τον Μάιο σε 36% τον Νοέμβριο.
Το στεγαστικό πρόβλημα
Την ίδια στιγμή το 88% των πολιτών θεωρεί το στεγαστικό αρκετά μεγάλο / πολύ μεγάλο πρόβλημα. Το πρόβλημα θεωρείται ακόμη μεγαλύτερο από τους νέους ηλικίας 17 – 34 ετών (95,5%), τους κατοίκους Θεσσαλονίκης (91%) και τους επαγγελματίες των ακινήτων, που ζουν κάθε μέρα την αγορά (92%).
Ταυτόχρονα το 95,5% του πληθυσμού θεωρεί υψηλά / πολύ υψηλά τα ενοίκια, όμως το 57,5% περιμένει νέα άνοδο το επόμενο δωδεκάμηνο.
Όπως εκτιμάται η έλλειψη προσφοράς στέγης θα επιδεινωθεί περισσότερο μετά την έναρξη του προγράμματος «Το Σπίτι μου, 2», που θα πιέσει την ήδη αναιμική προσφορά κατοικιών σε τιμές που θεωρούνται λογικές από τους αγοραστές.
Βάσει ανάλυσης της κατανομής των διαθέσιμων κατοικιών προς πώληση που πληρούν τα κριτήρια που έχουν ανακοινωθεί για το «Σπίτι μου 2» του Spitogatos Insights παρατηρείται ότι στην Αττική, το Κέντρο της Αθήνας και τα Νότια Προάστια συγκεντρώνουν πάνω από το 55% των διαθέσιμων κατοικιών που θα μπορούσαν να αγοραστούν μέσω του προγράμματος. Ακολουθούν τα Δυτικά Προάστια και τα Προάστια του Πειραιά που συνιστούν λίγο πάνω από το 8% των διαθέσιμων κατοικιών που ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις του προγράμματος.
«Βλέπουν φούσκα» στις τιμές αλλά περιμένουν… άνοδο
Κατά την ίδια έρευνα, η πλειοψηφία της Ελληνικής κοινωνίας δείχνει σταθερότητα στην προσέγγισή της όσον αφορά την άνοδο των τιμών των Ακινήτων τα τελευταία χρόνια. Το 66% την βρίσκει «ακατανόητη/παράλογη/φούσκα», με τη «φούσκα» να παραμένει σταθερά στο 24,5% του συνόλου.
Την ίδια ώρα, όμως, η πλειοψηφία περιμένει νέα άνοδο και μάλιστα ο αριθμός όσων ενστερνίζονται αυτή την πρόβλεψη έχει αυξηθεί το τελευταίο εξάμηνο. Ειδικότερα, το 51% περιμένει οι τιμές να ανέβουν το επόμενο δωδεκάμηνο (το 56% είχε αυτή τη γνώμη 6 μήνες πριν).
Επίσης, το 45% περιμένει το ενδιαφέρον για την αγορά κατοικίας να παραμείνει μεγάλο (43,5% πριν 6 μήνες) και το 65,5% περιμένει να ανέβουν οι τιμές κατοικιών το επόμενο εξάμηνο στην πόλη που ζει (65% πριν 6 μήνες). Το 55% περιμένει να ανέβουν οι τιμές των παλαιών κατοικιών το επόμενο εξάμηνο και το 75% αναμένει άνοδο στις τιμές των νεόδμητων (με τα ίδια ποσοστά όπως και πριν 6 μήνες).
Η ανατροπή με την αγορά γης στην Αττική
Για να επανέλθουμε στα στοιχεία του Spitogatos, και όσον αφορά στις αναζητήσεις για την αγορά γης, τη φετινή χρονιά η κατάταξη ήταν: 1ος ο Δήμος Αθηναίων, ακολουθούμενος από την Κηφισιά, το Χαλάνδρι, τη Γλυφάδα, την Αρτέμιδα και τη Λούτσα, το Μαρούσι, τη Βάρη και τη Βάρκιζα, τη Βούλα, την Αγία Παρασκευή και το Μαρκόπουλο. Ενώ το 2022 οι 8 στις 10 περιοχές αναζήτησης ήταν στα Βόρεια Προάστια, το 2024 έπεσαν στις 4 στις 10.
Την ίδια ώρα μεγάλωσε το ενδιαφέρον για τα Νότια Προάστια και για πρώτη φορά βλέπουμε πολύ μεγάλη κίνηση προς τα Ανατολικά, με δύο περιοχές να εμφανίζονται για πρώτη φορά (Αρτέμιδα-Λούτσα, Μαρκόπουλο).
Τι συμβαίνει στο Λεκανοπέδιο με Έλληνες και ξένους
Όπως επίσης προκύπτει, το 2024 οι ξένοι ήταν διατεθειμένοι να επενδύσουν κατά μέσο όρο 231.625 ευρώ για αγορά κατοικίας στην Αττική, σε σχέση με τα 216.688 Ευρώ των Ελλήνων. Οι μεγαλύτερες αποκλίσεις καταγράφονται στα Νότια Προάστια, με τους ξένους να είναι διατεθειμένοι να δώσουν +38% περισσότερα από τους Έλληνες, ενώ ακολουθεί ο Πειραιάς με +22%.
Οι Έλληνες έθεσαν μεγαλύτερα όρια τιμών αναζήτησης σε 3 περιοχές: Στο κέντρο της Αθήνας (+19%), τα Ανατολικά Προάστια (+9%) και τα Προάστια του Πειραιά (+4%).
«Στο κέντρο ψάχνουν όλοι ακίνητο για βραχυχρόνια μίσθωση», σημειώνεται χαρακτηριστικά. Στις ενοικιάσεις είναι και πάλι οι ξένοι αυτοί που δείχνουν έτοιμοι να καταβάλλουν περισσότερα χρήματα, με τη μέση τιμή αναζήτησης να ανέρχεται στα 787 Ευρώ / μήνα, σε σχέση με τα 668 Ευρώ / μήνα που θέλουν να προσφέρουν οι Έλληνες (οι οποίοι είναι φυσικά και περισσότεροι). Στις επιμέρους περιοχές οι ξένοι προηγούνται παντού, με εξαίρεση τα Ανατολικά Προάστια, όπου οι Έλληνες προσφέρουν +4% μεγαλύτερα ενοίκια από τους ξένους.
Θεσσαλονίκη: Σταθερότητα στις αγορές και τις ενοικιάσεις
Η αγορά κατοικίας στη Θεσσαλονίκη δεν έκρυψε κάποια μεγάλη έκπληξη. Η Καλαμαριά είναι σταθερά πρώτη, το κέντρο της πόλης ακολουθεί και μετά βρίσκουμε τον Εύοσμο, την Τούμπα, τη Θέρμη, την Πυλαία, τον Θερμαϊκό, το Πανόραμα, την περιοχή «Αναληψη-Μπότσαρη-Νέα Παραλία» και τις Συκιές.
Όπως σχολιάστηκε στην εκδήλωση, προς το παρόν το μετρό προσεγγίζεται περισσότερο ως ευκαιρία αλλαγής επαγγελματικής στέγης και όχι κατοικίας, ενώ επίσης επισημάνθηκε η άνοδος του Πανοράματος στις αναζητήσεις και την εμφάνιση στην πρώτη δεκάδα των Συκιών.
Η Καλαμαριά προηγείται και στις ενοικιάσεις κατοικιών, με το κέντρο της Θεσσαλονίκης να ακολουθεί, τον Εύοσμο, την Τούμπα, την Πυλαία και τη Θέρμη πιο μετά. Η δεκάδα κλείνει με τις περιοχές «Ανάληψη – Μπότσαρη – Νέα Παραλία», τη Σταυρούπολη, τη Χαριλάου και τη «Βούλγαρη – Ντεπώ – Μαρτίου».
«Εδώ η σταθερότητα είναι σχεδόν απόλυτη», όπως σχολίασε ο κ. Μελαχροινός.
Όσον αφορά στην αγορά γης, όπως και στην Αττική, έτσι και στη Θεσσαλονίκη οι αλλαγές είναι πολύ μεγάλες. Η Θέρμη εκτινάχθηκε στην πρώτη θέση των αναζητήσεων, ακολουθούμενη από τον Θερμαϊκό, την Πυλαία, τον Χορτιάτη, τον Εύοσμο, το Ωραιόκαστρο, τη Σταυρούπολη, το Πανόραμα, την Καλαμαριά και την Επανομή. Η Ευκαρπία από 1η το 2022 δεν υπάρχει καθόλου στη λίστα του 2024, ενώ σε μεγάλη πτώση στις αναζητήσεις είναι και ο Εύοσμος, όπως και η Καλαμαριά.
Την ίδια ώρα σε ραγδαία άνοδο συναντάμε τη Θέρμη, την Πυλαία και τον Χορτιάτη, ενώ την είσοδό της στη 10η θέση έκανε για πρώτη φορά η Επανωμή.
Στον νομό Θεσσαλονίκης, στις αγορές κατοικίας οι Έλληνες είναι διατεθειμένοι να δαπανήσουν κατά μέσο όρο 129.100 Ευρώ (με τον μέσο όρο να πέφτει λόγω των περιοχών γύρω από τη Θεσσαλονίκη, μέσα στην πόλη το ποσό είναι πολύ πιο υψηλό). Οι ξένοι ακολουθούν με μόλις 106.083 Ευρώ. Οι Έλληνες πληρώνουν 22% παραπάνω για σπίτι μέσα στην πόλη και +32% στα περίχωρά της, ενώ στον υπόλοιπο νομό πληρώνουν +6%.
Στις ενοικιάσεις η κατάσταση είναι ακριβώς αντίστροφη. Οι ξένοι είναι αυτοί που μπορούν να διαθέσουν περισσότερα, έτοιμοι να καταβάλλον κατά μέσο όρο Ευρώ / μήνα, ενώ οι Έλληνες παραμένουν στα 505 Ευρώ (και πάλι ο μέσος όρος πέφτει από την περιφέρεια Θεσσαλονίκης). Περνώντας στις επιμέρους ενότητες οι ξένοι είναι διατεθειμένοι να πληρώσουν +12% μεγαλύτερα ενοίκια στο κέντρο της πόλης, +3% στα περίχωρά της και +26% στον υπόλοιπο νομό.