Σε τροχιά ανόδου επιστρέφουν οι συντάξεις έπειτα από 12 χρόνια απόλυτης... ανομβρίας, καθώς από την 1η Ιανουαρίου 2023 αυξάνονται, σε εφαρμογή του νόμου 4670/2020 (νόμος Βρούτση).
Το ύψος των αυξήσεων θα «κλειδώσει» μέσα στους επόμενους μήνες, καθώς θα εξαρτηθεί από το ποσοστό της ανάπτυξης αλλά και του πληθωρισμού του τρέχοντος έτους.
Πιο συγκεκριμένα, οι αυξήσεις στις συντάξεις θα είναι ίσες με το 50% της μεταβολή του ΑΕΠ και επίσης 50% της μεταβολής του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (τιμάριθμος) όπως ορίζει ο νόμος και σε κάθε περίπτωση δεν θα πρέπει να είναι υψηλότερες του πληθωρισμού.
Ο σχετικός νόμος προβλέπει ότι «το συνολικό ποσό της σύνταξης αυξάνεται από την 1-1-2023 κατ’ έτος, με κοινή απόφαση των υπουργών Οικονομικών και Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων με βάση συντελεστή που προκύπτει από το άθροισμα του ετήσιου ποσοστού μεταβολής του ΑΕΠ συν το ποσοστό μεταβολής του μέσου ετήσιου γενικού Δείκτη Τιμών Καταναλωτή του προηγούμενου έτους, διαιρούμενου διά του δύο (2) και δεν υπερβαίνει το ποσοστό μεταβολής του μέσου ετήσιου γενικού Δείκτη Τιμών Καταναλωτή».
Αυτό σημαίνει ότι αν το ΑΕΠ αυξηθεί 4% και ο μέσος ΔΤΚ αυξηθεί 5%, τότε η αύξηση στις συντάξεις θα είναι της τάξης του 4,5% (2% +2,5%).
Ωστόσο, δεδομένης της φετινής συγκυρίας όπου ο πληθωρισμός «καλπάζει» (στο πρώτο τρίμηνο του έτους ανήλθε στο 7,2%-7,5% και όλες οι προβλέψεις συγκλίνουν σε περαιτέρω αύξησή του στους επόμενους μήνες), οι συνταξιούχοι ενδέχεται να δουν ακόμη μεγαλύτερες αυξήσεις που να φτάνουν το 6%.
Οι δικαιούχοι
Πάντως οι περισσότεροι συνταξιούχοι δεν θα δουν αύξηση στην τσέπη τους λόγω προσωπικής διαφοράς, ειδικά εκείνοι που η διαφορά τους υπερβαίνει τα 50 ευρώ.
Όσοι δηλαδή λάμβαναν υψηλότερη σύνταξη, από αυτή που προέκυψε μετά τον επανυπολογισμό της, θα δουν μόνο λογιστική αύξηση από το 2023, καθώς θα συμψηφισθεί με την προσωπική διαφορά με αποτέλεσμα το τελικό καταβλητέο ποσό στο συνταξιούχο να παραμείνει το ίδιο.
Όταν η προσωπική διαφορά μηδενιστεί (με την αύξηση του 2023 ή με τις επόμενες) τότε θα έλθει η πραγματική – και όχι η λογιστική – αναπροσαρμογή της σύνταξης εκατοντάδων χιλιάδων δικαιούχων.
Για παράδειγμα, ένας συνταξιούχος που έχει μείωση 100 ευρώ και παίρνει το ποσό αυτό ως προσωπική διαφορά, αν πάρει αύξηση 30 ευρώ το 2023 θα χάσει 30 ευρώ από την προσωπική διαφορά και θα έχει 70 ευρώ από προσωπική διαφορά και 30 ευρώ από την αύξηση. Αν δοθεί αύξηση 30 ευρώ το 2024, τότε θα έχει 40 ευρώ προσωπική διαφορά και 30+30 ευρώ από τις αυξήσεις του 2023 και 2024. Οταν μηδενιστεί η προσωπική διαφορά, τότε θα ξεκινήσει και η καθαρή αύξηση στη σύνταξή του.
Κερδισμένοι και χαμένοι
Αύξηση αλλά μόνο στα χαρτιά, θα δουν από την πρωτοχρονιά του 2023 οι παλαιοί συνταξιούχοι με κάτω από 30 έτη ασφάλισης, καθώς γι' αυτούς θα μειωθεί η αρνητική προσωπική διαφορά που έχουν.
Αύξηση στην τσέπη τους θα δουν:
- οι συνταξιούχοι οι οποίοι μετά τον επανυπολογισμό της σύνταξής τους έλαβαν αυξήσεις στις καταβαλλόμενες συντάξεις τους
- οι συνταξιούχοι οι οποίοι βγήκαν στη σύνταξη μετά τις 13 Μαΐου 2016 (με την εφαρμογή του ν. Κατρούγκαλου).
Εισφορά Αλληλεγγύης
Πάντως από το 2023 θα σταματήσουν να επιβαρύνονται με την ειδική εισφορά αλληλεγγύης όλοι οι συνταξιούχοι με εισοδήματα άνω των 12.000 ευρώ. Η κατάργηση του μνημονιακού μέτρου που ήρθε με κάποια χρόνια καθυστέρηση, θα σημάνει αυτομάτως αυξήσεις για τους συνταξιούχους με υψηλές συντάξεις (άνω των 1.000 ευρώ).
Το συνολικό κόστος για το ελληνικό Δημόσιο υπολογίζεται περίπου σε 1,2 δισ. ευρώ (800 εκατ. ευρώ ιδιωτικός τομέας και 400 εκατ. ευρώ δημόσιοι υπάλληλοι και συνταξιούχοι).
