Τα πάνω-κάτω στα τεκμήρια διαβίωσης για όσους κατοικούν σε ιδιόκτητη, μισθωμένη ή δωρεάν παραχωρούμενη κατοικία έφεραν οι νέες αντικειμενικές αξίες. Οι νέες τιμές ζώνης που ισχύουν από την 1η Ιανουαρίου 2022 σε όλη τη χώρα ενεργοποιούνται φέτος για τον υπολογισμό της τεκμαρτής δαπάνης για τις κατοικίες προκαλώντας επιβαρύνσεις αλλά και ελαφρύνσεις σε χιλιάδες φορολογούμενους. Οι αλλαγές θα αποτυπωθούν στις νέες φορολογικές δηλώσεις, η πρεμιέρα των οποίων προγραμματίζεται, εκτός απροόπτου, για τις 30 Μαρτίου 2023.
Η αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων έφερε ανατροπές στο χάρτη των τεκμηρίων διαβίωσης. Συγκεκριμένα:
- Στις περιοχές που οι αντικειμενικές τιμές ζώνης έκαναν άλμα και βρέθηκαν πάνω από τα 2.800 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο, οι φορολογούμενοι θα δουν το τεκμήριο διαβίωσης της κατοικίας το οποίο που λαμβάνονται υπόψη για τον προσδιορισμό του φορολογητέου εισοδήματός τους να έχει «φουσκώσει» κατά 40%.
- Σε ακριβές περιοχές όπου οι αντικειμενικές τιμές εκτοξεύτηκαν πάνω από τις 5.000 ευρώ ανά τ.μ., τα τεκμήρια των κατοικιών αυξήθηκαν κατά 21,43%.
- Στις περιοχές που οι αντικειμενικές τιμές ζώνης μειώθηκαν κάτω από το όριο των 2.800 ευρώ τα τεκμήρια διαβίωσης των κατοικιών θα έχουν ξεφουσκώσει κατά 28,57% ενώ σε όσες περιοχές οι αντικειμενικές τιμές μειώθηκαν κάτω από το όριο των 5.000 ευρώ ανά τ.μ., τα τεκμήρια θα είναι μειωμένα κατά 23,5%.
Οι αλλαγές
Οι νέες τιμές ζώνης που ενεργοποιήθηκαν την 1η Ιανουαρίου 2022 θα έχουν αντίκτυπο στα εισοδήματα που απέκτησαν το 2022 οι φορολογούμενοι καθώς θα ληφθούν υπόψη κατά τον προσδιορισμό του τεκμηρίου διαβίωσης για τις κατοικίες (κύρια, δευτερεύουσα, εξοχική κατοικία). Χιλιάδες φορολογούμενοι όταν θα συμπληρώσουν τη φορολογική τους δήλωση θα διαπιστώσουν με έκπληξη αλλαγές στα τεκμαρτά τους εισοδήματα.
Ορισμένοι θα δουν το τεκμήριο διαβίωσης να μειώνεται σχεδόν κατά 29%, ενώ πολλοί που κατοικούν σε περιοχές οι οποίες εντάχθηκαν στο αντικειμενικό σύστημα θα δουν τα τεκμήρια για την κατοικία ή τις κατοικίες τους να είναι αυξημένα ακόμη και κατά 40% λόγω της εφαρμογής των νέων αντικειμενικών αξιών.
Αν και για την πλειονότητα των φορολογουμένων δεν προκύπτουν επιβαρύνσεις, καθώς οι περισσότερες τιμές ζώνης μετά την αναπροσαρμογή των τιμών ζώνης κινούνται κάτω από τη ζώνη των 2.800 ευρώ το τετραγωνικό, ο εφιάλτης των τεκμηρίων απειλεί όσους διαμένουν σε ιδιόκτητη, μισθωμένη ή δωρεάν παραχωρούμενη κατοικία σε περιοχές όπου η αντικειμενική αξία των ακινήτων διαμορφώθηκε πάνω από τις 2.800 ευρώ το τετραγωνικό.
Παραδείγματα
- Διαμέρισμα 100 τ.μ. στο κέντρο της Αθήνας, περιοχή όπου η τιμή ζώνης από 1.850 ευρώ το τετραγωνικό έκανε άλμα στα 3.600 ευρώ, το τεκμήριο από 4.500 ευρώ ανέβηκε στα 6.300 ευρώ (αύξηση 40%).
- -Μονοκατοικία επιφάνειας 140 τ.μ. σε περιοχή της Γλυφάδας όπου η τιμή ζώνης από 2.500 ευρώ αυξήθηκε στα 3.200 ευρώ, το τεκμήριο διαβίβασης για τον φορολογούμενο από 9.600 ευρώ εκτοξεύτηκε στα 13.440 ευρώ (αύξηση 40%).
Πώς υπολογίζεται το τεκμήριο
Το τεκμήριο διαβίωσης για την κύρια κατοικία του φορολογούμενου υπολογίζεται με βάση την επιφάνειά της, με την ακόλουθη κλίμακα:
- μέχρι και 80 τ.μ. κύριοι χώροι, 40 ευρώ ανά τ.μ.
- από 81 τ.μ. μέχρι και 120 τ.μ. κύριοι χώροι, 65 ευρώ ανά τ.μ.
- από 121 τ.μ. μέχρι και 200 τ.μ. κύριοι χώροι, 110 ευρώ ανά τ.μ.
- από 201 τ.μ. μέχρι και 300 τ.μ. κύριοι χώροι, 200 ευρώ ανά τ.μ.
- από 301 τ.μ. και άνω κύριοι χώροι, 400 ευρώ ανά τ.μ.
Για τους βοηθητικούς χώρους της κύριας κατοικίας το τεκμήριο είναι 40 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο, ανεξάρτητα από το μέγεθος της επιφάνειας του ακινήτου.
Το τεκμήριο προσαυξάνεται:
- Κατά 40% για κατοικίες που βρίσκονται σε περιοχές με αντικειμενικές τιμές από 2.800 έως 4.999 ευρώ το τ.μ.
- Κατά 70% για κατοικίες που βρίσκονται σε περιοχές με αντικειμενικές τιμές από 5.000 ευρώ ανά τ.μ. και άνω.
Για τις μονοκατοικίες, τα παραπάνω ποσά λαμβάνονται υπόψη αυξημένα κατά 20%, ενώ για τις δευτερεύουσες κατοικίες τα παραπάνω ποσά «αντικειμενικών δαπανών διαβίωσης» λαμβάνονται υπόψη μειωμένα κατά 50%. Το τεκμήριο της κατοικίας βαρύνει τους φορολογούμενους είτε είναι οι ίδιοι ιδιοκτήτες των ακινήτων αυτών, είτε τα νοικιάζουν, είτε τους έχουν παραχωρηθεί δωρεάν.
