Θύματα ανισοτήτων στην αμοιβή αλλά και στις ευκαιρίες για ανέλιξη σε υψηλόβαθμες θέσεις στην ιεραρχία, είναι οι Ελληνίδες. Οι εργαζόμενες γυναίκες στη χώρα μας όχι μόνο λαμβάνουν χαμηλότερους μισθούς, αλλά υποεκπροσωπούνται σε θέσεις ευθύνης, ενώ αντιμετωπίζουν ακόμα πληθώρα στερεοτύπων.
Έρευνα του ΣΕΒ αποκαλύπτει ότι ενώ οι γυναίκες αποτελούν το 51,7% του πληθυσμού της χώρας και το 47,67% του συνόλου των εργαζομένων (στοιχεία 2022), αντιπροσωπεύουν το 64,2% των ανέργων.
Παράλληλα ο μισθός τους είναι τουλάχιστον 13% χαμηλότερος από τον αντίστοιχο των αντρών. Συγκεκριμένα, ο μέσος μικτός μισθός πλήρους απασχόλησης για τις γυναίκες είναι στα 1.115 ευρώ, ενώ των αντρών στα 1.284 ευρώ.
Οι επιχειρήσεις που αμείβουν κατά μέσο όρο τις απασχολούμενες γυναίκες με περισσότερο από 1.115 ευρώ έχουν έδρα στην Αττική, στην Κρήτη, στο Αιγαίο ή στο Ιόνιο, ή είναι επιχειρήσεις μεγαλύτερες των 250 εργαζομένων.
Θέσεις ευθύνης - Επαγγελματική εξέλιξη
Επιπλέον, στις μισές επιχειρήσεις οι γυναίκες έχουν μηδενική ή πολύ περιορισμένη (έως 15%) συμμετοχή στα Διοικητικά Συμβούλια, ενώ μία στις δέκα επιχειρήσεις δεν εμπιστεύεται γυναίκα επικεφαλής σε καμία διεύθυνση ή τμήμα της.
Στο 53% των επιχειρήσεων του δείγματος, η συμμετοχή των γυναικών στο ανώτατο επίπεδο διοίκησης (πχ. Διοικητικό Συμβούλιο) είναι περιορισμένη: το 39% δήλωσε ότι οι γυναίκες συμμετέχουν σε ποσοστό λιγότερο του 15%, ενώ στο 14% δεν υπήρχε καθόλου γυναικεία παρουσία.
Οι επιχειρήσεις που προσφέρουν συστηματικά δράσεις επαγγελματικής επιμόρφωσης και εξέλιξης των γυναικών, δραστηριοποιούνται κυρίως στις Υπηρεσίες και στα Ξενοδοχεία/εστιατόρια και εδρεύουν Αττική ή στην Πελοπόννησο.
Πάνω από τις μισές επιχειρήσεις εφαρμόζουν περισσότερες πολιτικές για την ενίσχυση της γυναικείας απασχόλησης, από όσες τις υποχρεώνει η νομοθεσία.
Εξάλλου, 9 στις 10 επιχειρήσεις συμφωνούν ότι η ισότητα των φύλων στις επιχειρήσεις είναι πολύ σημαντική, ωστόσο το 83% αυτών δεν έχουν συγκεκριμένους στόχους, ούτε παρακολουθούν συγκεκριμένους δείκτες αναφορικά με την ισότητα των φύλων.
Σύμφωνα με την έρευνα του ΣΕΒ, η Ελλάδα βρίσκεται στο 53% του γενικού δείκτη ισότητας βάσει του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου για την Ισότητα των Φύλων, σε σύγκριση με το 68% του μέσου όρου στην Ε.Ε., γεγονός το οποίο συνεπάγεται μερική μόνο αξιοποίηση του ανθρώπινου κεφαλαίου της χώρας, με αρνητική επίδραση στην παραγωγικότητα και τη διεθνή ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων.
Ευρωπαϊκή οδηγία για τις ίσες αμοιβές
Στις 24 Απριλίου 2023 εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο η Οδηγία με τους νέους κανόνες για τη μισθολογική διαφάνεια, με σκοπό την ενίσχυση της εφαρμογής ίσης αμοιβής μεταξύ ανδρών και γυναικών για όμοια εργασία ή εργασία ίσης αξίας και απώτερο στόχο την εξάλειψη των μισθολογικών διακρίσεων και τη γεφύρωση του μισθολογικού χάσματος μεταξύ των φύλων στην ΕΕ.
Η Οδηγία υποχρεώνει τις επιχειρήσεις να παρέχουν πληροφορίες σχετικά με τους μισθούς και να λαμβάνουν μέτρα εάν το μισθολογικό χάσμα μεταξύ των φύλων υπερβαίνει το 5%, ενώ περιλαμβάνει και διατάξεις σχετικά με αποζημιώσεις, κυρώσεις και πρόστιμα για εργοδότες που παραβαίνουν τους κανόνες.
Αν και τα σχετικά ζητήματα της μισθολογικής διαφάνειας αναμένεται να ενσωματωθούν στο εθνικό δίκαιο σε τρία χρόνια, το έλλειμμα ενημέρωσης των επιχειρήσεων αντανακλάται αποκαλυπτικά από το 91% που δηλώνει άγνοια για την ευρωπαϊκή οδηγία και την επερχόμενη εθνική νομοθεσία.
