Eκτός ασφαλιστικής ικανότητας κινδυνεύουν να μείνουν πάνω από 730.000 μη μισθωτοί με χρέη προς τον ΕΦΚΑ, καθώς απομένουν μόλις δύο εβδομάδες (έως τις 29 Φεβρουαρίου) προκειμένου να εξοφλήσουν ή να ρυθμίσουν τις οφειλές τους.
Το υπουργείο Εργασίας θα ανακοινώσει έως το τέλος της εβδομάδας τις αποφάσεις του για την ασφαλιστική ικανότητα των οφειλετών του ΕΦΚΑ, αν και όπως ανέφερε η αρμόδια υπουργός, Δόμνα Μιχαηλίδου, «στόχος είναι η επαναφορά στην -προ Covid- κανονικότητα», γεγονός που σημαίνει πως δεν πρόκειται να δοθεί και φέτος παράταση σε όσους οφείλουν ασφαλιστικές εισφορές.
Έγκυρες πηγές του ΕΦΚΑ αναφέρουν στο insider πως στο «κόκκινο» βρίσκονται 733.303 ελεύθεροι επαγγελματίες, αγρότες και αυτοαπασχολούμενοι, η πλειοψηφία των οποίων (169.000 ασφαλισμένοι) χρωστά ποσά οφειλών έως 500 ευρώ και συγκαταλέγεται στην κατηγορία των «στρατηγικών κακοπληρωτών».
Και αν γι' αυτούς η είσπραξη των οφειλομένων θεωρείται πιο εφικτή, για τους οφειλέτες με υψηλότερα χρέη η είσπραξη ολοένα και δυσκολεύει. Συσσωρευμένα χρέη από 501 έως 1.000 ευρώ έχουν 51.313 μη μισθωτοί, ενώ άλλοι 35.450 οφείλουν από 1.001 έως 1.500 ευρώ. Στην κατηγορία οφειλών από 1.500 ευρώ ως 2.000 ευρώ ανήκουν 24.949 επαγγελματίες, αγρότες και αυτοαπασχολούμενοι, ενώ χρέη από 2.000 ευρώ ως 3.000 ευρώ έχουν 38.460 οφειλέτες. Οφειλές από 3.000 ευρώ ως 5.000 ευρώ έχουν 55.890 οφειλέτες, ενώ τα 15.000 ευρώ ξεπερνούν τα χρέη 130.531 ασφαλισμένων.
Με άλλα λόγια, σε σύνολο 1,2 εκατ. ελευθέρων επαγγελματιών, αγροτών και αυτοαπασχολουμένων συνεπείς στην πληρωμή των εισφορών τους είναι σχεδόν το 40%, δηλαδή περίπου 470.000 ασφαλισμένοι. Το υπόλοιπο 60%, εν προκειμένω οι 733.000 θα πρέπει να σπεύσουν έως τις 29 Φεβρουαρίου να πληρώσουν τις παλιές εισφορές αλλά και τα τρέχοντα.
Οι μη μισθωτοί που δεν θα εξασφαλίσουν ασφαλιστική ικανότητα, θα έχουν δικαίωμα πρόσβασης στις δημόσιες δομές υγείας ως ανασφάλιστοι, αλλά δεν δικαιούνται εξετάσεις ή φάρμακα δωρεάν ή με συμμετοχή, όταν επισκέπτονται ιδιώτη γιατρό, συμβεβλημένο με τον ΕΟΠΥΥ.
Τι πρέπει να κάνουν οι οφειλέτες
Όσοι δεν αποπληρώσουν τις παλαιότερες οφειλές τους, θα μείνουν από την 1η Μαρτίου χωρίς περίθαλψη και φάρμακα, με εξαίρεση:
- τα έμμεσα ασφαλισμένα μέλη των οικογενειών τους (ανήλικα τέκνα)
- τα άτομα με αναπηρία
- ασφαλισμένους που επλήγησαν από θεομηνίες
Οι οφειλέτες θα πρέπει να διευθετήσουν το σύνολο των υποχρεώσεών τους προς τον ΕΦΚΑ όσον αφορά τις εισφορές για το 2023, είτε αποπληρώνοντας το σύνολό τους, είτε ρυθμίζοντάς τις οφειλόμενες (προς τον ΕΦΚΑ και τον ΕΟΠΥΥ), καθώς στις 29 Φεβρουαρίου 2024 λήγει η ισχύουσα από το περασμένο καλοκαίρι ασφαλιστική τους ικανότητα.
Τα προηγούμενα χρόνια -λόγω κορονοϊού- υπήρχε ένα πιο ευνοϊκό καθεστώς για τους οφειλέτες. Συγκεκριμένα τα τελευταία τρία χρόνια υπήρξε ένα ευνοϊκότερο πλαίσιο, καθώς τα έτη 2021-22, μπορούσε κάποιος να λάβει ασφαλιστική ικανότητα χωρίς να καταβάλει όλο το ποσό. Το 2023 βρέθηκε μια μέση λύση, όπου οι οφειλέτες του ΕΦΚΑ μπορούσαν να καταβάλλουν μόνο το κομμάτι υπέρ υγείας.
Στους οφειλέτες δίνεται η δυνατότητα ρύθμισης σε έως 24 δόσεις. Εφόσον κάποιος εξοφλήσει πλήρως το ποσό που οφείλει θα πάρει ετήσια ασφαλιστική ικανότητα, ενώ εάν το ρυθμίσει θα πάρει μηνιαία.
Πάντως όλοι οι πολίτες, ανεξάρτητα από την ασφαλιστική τους ικανότητα, εφόσον διαθέτουν ΑΜΚΑ έχουν πρόσβαση στις δημόσιες δομές υγείας.
Υπενθυμίζεται ότι από το 2019 και μετά - λόγω Covid - οι ελεύθεροι επαγγελματίες ανανέωναν σε ετήσια βάση την ασφάλισή τους για παροχές υγείας, χωρίς να ελέγχεται από τον ΕΦΚΑ αν έχουν καταβάλει τις εισφορές τους.
Πέρυσι που ίσχυσε το μέτρο καταβολής μόνο των εισφορών υγείας για να λάβουν ασφαλιστική ικανότητα, το αξιοποίησαν μόλις οι 400.000 από τους 800.000 οφειλέτες του ΕΦΚΑ, με τους υπολοίπους να περιορίζονται στις καλύψεις των δομών δημόσιας υγείας για τις ιατροφαρμακευτικές τους ανάγκες.
