Τη δυνατότητα να λάβουν επίδομα ανεργίας έως 1.297 ευρώ θα έχουν από τον Ιανουάριο όσοι εργάζονταν πολλά χρόνια και κατέβαλλαν υψηλές εισφορές, πριν βγουν εκτός αγοράς εργασίας.
Στον αντίποδα, για όσους εργάζονταν περιστασιακά ή με μερική απασχόληση, το επίδομα θα είναι ιδιαίτερα χαμηλό, αλλά όχι κάτω από τα σημερινά επίπεδα των 509 ευρώ (κατά την πιλοτική εφαρμογή).
Το νέο πρόγραμμα θα εφαρμοστεί πιλοτικά από τη ΔΥΠΑ σε περίπου 15.000 άνεργους και στη συνέχεια στο σύνολο των επιδοτούμενων ανέργων.
Κατά τους πρώτους μήνες εφαρμογής του νέου επιδόματος κανένας άνεργος δεν θα λάβει ποσό χαμηλότερο από το σημερινό, καθώς χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης. Ωστόσο μελλοντικά, όσοι άνεργοι ήταν πρώην χαμηλόμισθοι ή απασχολούνταν λιγότερες από 40 ώρες εβδομαδιαίως, θα λαμβάνουν σημαντικά χαμηλότερο επίδομα.
Το ανώτατο όριο του επιδόματος θα είναι 1.297,45 ευρώ, με διάρκεια έως 16 μήνες, ενώ η ανώτατη περίοδος επιδότησης μπορεί να φτάσει και τους 24 μήνες για όποιον έχει διανύσει ασφαλιστικό χρόνο 5 έτη και 3 μήνες (64 μήνες).
Παράλληλα, οι όροι για τη λήψη του επιδόματος γίνονται αυστηρότεροι, καθώς για τη λήψη του θα απαιτούνται 7 μήνες εργασίας ή 175 ημέρες ασφάλισης στο τελευταίο 14μηνο, αντί για 5 μήνες ή 125 ημέρες ασφάλισης που χρειάζονται τώρα.
Σύμφωνα με την Κοινή Υπουργική Απόφαση, το νέο επίδομα αποτελείται από τρία μέρη:
- Το σταθερό μέρος επιδότησης που υπολογίζεται βάσει των αποδοχών του δικαιούχου. Θα ξεκινά από το 70% του νομοθετημένου κατώτατου ημερομισθίου ή του μέσου ημερομισθίου του δικαιούχου (εάν οι αποδοχές του ήταν μικρότερες από τον κατώτατο μισθό) και θα μειώνεται σταδιακά. Έτσι το σημερινό βασικό ποσό, θα αυξηθεί στα 648,72 ευρώ για το α΄ τρίμηνο και σταδιακά, στο τελευταίο εξάμηνο, με 24μηνη επιδότηση, θα μειωθεί στα 185,35 ευρώ.
- Το μεταβλητό μέρος επιδότησης, με «μπόνους» για όσους έχουν μακρύτερο ασφαλιστικό βίο και πλήρωναν υψηλές εισφορές.
- Πρόσθετες παροχές/προσαυξήσεις, οι οποίες περιλαμβάνουν το Δώρο Χριστουγέννων, το Δώρο Πάσχα και προσαυξήσεις λόγω προστατευόμενων μελών και μονογονεϊκότητας. Ωστόσο η προσαύξηση για ένα προστατευόμενο μέλος θα είναι 40 ευρώ και 20 ευρώ για κάθε επόμενο, αντί για 10% του επιδόματος που ισχύει τώρα.
Πώς διαμορφώνεται το ύψος του νέου επιδόματος
Το σταθερό σκέλος του επιδόματος θα ανέρχεται στο 70% του νομοθετημένου κατώτατου ημερομισθίου ή του μέσου ημερομισθίου του δικαιούχου και θα βαίνει μειούμενο ανά τρίμηνο επιδότησης κατά το πρώτο δωδεκάμηνο (12μηνο) αυτής και ανά εξάμηνο (6μηνο) επιδότησης κατά το δεύτερο δωδεκάμηνο (12μηνο).
Συνεπώς, το 70% του κατώτατου ημερομισθίου, που είναι σήμερα 37,07 ευρώ (37,07 x 25 = 926,77 ευρώ), ανέρχεται σε 648,7 ευρώ. Αυτό το ποσό, ανά τρίμηνο, θα μπορεί να μειώνεται από το 70% στο 60%, 50%, 40% και ούτω καθεξής, χωρίς όμως ποτέ να υποχωρεί κάτω από το ύψος του επιδόματος ανεργίας, που σήμερα είναι 509 ευρώ στο σύνολο του έτους (6.108 ευρώ).
Συγκεκριμένα, το ύψος της επιδότησης υπολογίζεται ως εξής:
Για δικαιούχους με μέσο όρο μηνιαίων αποδοχών ίσο ή μεγαλύτερο από τον νομοθετημένο κατώτατο μισθό, το ημερήσιο επίδομα ισούται με το:
- 70% του νομοθετημένου κατώτατου ημερομισθίου, κατά το πρώτο τρίμηνο της επιδότησης (646,7 ευρώ)
- 60% κατά το δεύτερο τρίμηνο της επιδότησης (556 ευρώ)
- 50% του νομοθετημένου κατώτατου ημερομισθίου, κατά το τρίτο τρίμηνο της επιδότησης (463,3 ευρώ)
- 40% του νομοθετημένου κατώτατου ημερομισθίου, κατά το τέταρτο τρίμηνο της επιδότησης (370,7 ευρώ)
- 30% του νομοθετημένου κατώτατου ημερομισθίου, κατά το πρώτο εξάμηνο του δεύτερου δωδεκαμήνου της επιδότησης (278 ευρώ)
- 20% του νομοθετημένου κατώτατου ημερομισθίου, κατά το δεύτερο εξάμηνο του δεύτερου δωδεκαμήνου της επιδότησης (185,3 ευρώ).
Αντίστοιχα είναι τα ποσοστά και για τους δικαιούχους με μέσο όρο μηνιαίων αποδοχών χαμηλότερο από τον νομοθετημένο κατώτατο μισθό, δηλαδή το ημερήσιο επίδομα ισούται με το 70% του ημερομισθίου που αντιστοιχεί στον μέσο όρο των μηνιαίων αποδοχών, κατά το πρώτο τρίμηνο της επιδότησης.
Προϋπόθεση είναι η συμπλήρωση 175 ημερών ασφάλισης κατ’ ελάχιστο κατά τους 14 μήνες πριν την ένταξη στην επιδότηση, εξαιρουμένων των 2 τελευταίων μηνών.
Το μεταβλητό σκέλος του νέου επιδόματος (το μπόνους) θα κυμαίνεται από 75 έως και 600 ευρώ, που θα προστίθεται στο σταθερό επίδομα ανεργίας.
Δικαιούχοι του θα είναι όσοι έχουν διανύσει κατ’ ελάχιστο 4 χρόνια έως και 20 χρόνια ασφάλισης, το ύψος των αποδοχών τους είναιυψηλό (π.χ. 1.500 ευρώ), και ταυτόχρονα δεν έχουν πάρει τακτική επιδότηση τα προηγούμενα 4 έτη από τη λύση της εργασιακής τους σχέσης.
Ο υπολογισμός του μπόνους γίνεται με τον πολλαπλασιασμό των συντελεστών που αντιστοιχούν στα έτη ασφάλισης και τον μέσο όρο αποδοχών με το νομοθετημένο κατώτατο ημερομίσθιο. Οι συντελεστές για τα έτη ασφάλισης ξεκινούν από 8% για τα 4 έτη και φτάνουν έως το 30% για 20 έτη και άνω.
Έτσι, το χαμηλότερο ποσό συνολικά που μπορεί να λάβει ο δικαιούχος στην αρχή της περιόδου ανεργίας είναι 646,7 + 75 ευρώ = 721,7 ευρώ και το υψηλότερο 1.297,45 ευρώ, δηλαδή το διπλάσιο του 646,7 ευρώ, όπως ορίζει η ΚΥΑ.
Πάντως όσοι λαμβάνουν επίδομα ανεργίας με το ισχύον σύστημα θα συνεχίσουν να το λαμβάνουν κανονικά για όλη τη διάρκεια της επιδότησής τους, χωρίς να επηρεάζονται. Στο νέο σύστημα επιδότησης θα ενταχθούν μόνο οι νέοι άνεργοι. Εκείνοι που θα βρουν εργασία πριν την ολοκλήρωση της επιδότησης δικαιούνται το 50% της υπόλοιπης επιδότησης επιπλέον του μισθού τους.
Υπενθυμίζεται ότι το επίδομα ανεργίας είναι ανταποδοτικής φύσης (δηλ. προκύπτει από καταβληθείσες εισφορές ανεργίας κατά τον εργασιακό βίο) και όχι προνοιακής φύσης, ενώ από το νέο έτος θα χορηγείται και αυτό μέσω προπληρωμένης κάρτας, με αποτέλεσμα οι δικαιούχοι του να μπορούν να κάνουν ανάληψη μόνο το 50% του ποσού.
