Σε φάση ανόδου αλλά με χρόνια «βαρίδια» εισέρχεται και πάλι η αγορά συνεδριακού τουρισμού στην Ελλάδα, αφήνοντας πίσω την παρατεταμένη πτωτική πορεία των τελευταίων χρόνων. Παρά τις βελτιωμένες επιδόσεις βέβαια, η αγορά επιδέχεται μεγάλα περιθώρια βελτίωσης, τα οποία με τη σειρά τους μπορούν να αποφέρουν τεράστια οφέλη στην οικονομία, σε όρους εισοδήματος, απασχόλησης, δημοσίων εσόδων και προσέλκυσης επενδύσεων.
Ο συνεδριακός τουρισμός αποδεικνύεται ένας δυναμικός κλάδος υψηλής προστιθέμενης αξίας για τη χώρα μας αφού συμβάλλει ενεργά στην επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου, στη μεταφορά επιστημονικής γνώσης και καινοτομίας στην τοπική κοινωνία αλλά και στηρίζει την απασχόληση και την γενικότερη ανάπτυξη της χώρας. Αυτός είναι και ο λόγος που όλο και περισσότερες χώρες προσπαθούν να αποκτήσουν μεγαλύτερο μερίδιο στην παγκόσμια συνεδριακή αγορά, η οποία γνωρίζει ισχυρή δυναμική τα τελευταία δεκαπενταετία – ο αριθμός των συνεδρίων έχει υπερδιπλασιαστεί σε παγκόσμιο και ευρωπαϊκό επίπεδο.
Η θέση της Ελλάδας στην ευρωπαϊκή συνεδριακή αρένα
Ειδικότερα, στην ευρωπαϊκή κατάταξη των χωρών με βάση το μέσο όρο των πραγματοποιηθέντων διεθνών συνεδρίων την περίοδο 2000-2017, η Ελλάδα κατατάσσεται στη 15η θέση με τη διοργάνωση 131 διεθνών συνεδρίων και μερίδιο ευρωπαϊκής αγοράς 2,5%. Στην πρώτη θέση βρίσκεται η Γερμανία με 530 πραγματοποιηθέντα συνέδρια και μερίδιο ευρωπαϊκής αγοράς 10,3% και έπονται το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γαλλία, η Ιταλία και η Ισπανία με μερίδια αγοράς 8,8%, 8,5%, 8,1%, και 8,0% αντίστοιχα.
Αν εξετάσει κανείς διαχρονικά την εξέλιξη του αριθμού των διεθνών συνεδρίων στην Ελλάδα και στις κύριες ανταγωνίστριες μεσογειακές χώρες από το 2000 και μετά παρατηρεί ότι όλες οι χώρες επιτυγχάνουν σχεδόν σταθερή αύξηση στον αριθμό διεθνών συνεδρίων μέχρι το 2016, με τη Γαλλία, την Ιταλία και την Ισπανία να συμπορεύονται και να υπερέχουν έναντι των υπόλοιπων χωρών.
Ιδιαίτερα σημαντική είναι η διαχρονική αύξηση των διεθνών συνεδρίων στην Πορτογαλία, η οποία κορυφώνεται τη διετία 2015-2016. Εξίσου σημαντική αύξηση επιδεικνύει και η Τουρκία ως συνέπεια της βελτίωσης των υποδομών της, σε συνδυασμό με τη δημιουργία συνεδριακού κέντρου μεγάλης χωρητικότητας στην Κωνσταντινούπολη το 2009, και της διεύρυνσης του δικτύου των αερογραμμών της. Η δυναμική αυτή ανακόπηκε το 2015, λόγω κυρίως των πολιτικών εξελίξεων και άλλων θεμάτων ασφαλείας που αντιμετώπισε η χώρα.
Η αντίστοιχη περίοδος κατά την οποία άνθισε ο συνεδριακός τουρισμός για την Ελλάδα ήταν από το 2000-2007, όπου ο αριθμός των διεθνών συνεδρίων αυξήθηκε, με αποτέλεσμα να αυξηθεί το μερίδιό της στην ευρωπαϊκή συνεδριακή αγορά. Για την ακρίβεια το 2007 πραγματοποιήθηκαν 155 διεθνή συνέδρια με μερίδιο ευρωπαϊκής αγοράς 3,3%, συγκριτικά με μόλις 58 συνέδρια και μερίδιο αγοράς 2,2% το 2000. Έκτοτε, η οικονομική κρίση επηρέασε σημαντικά την ικανότητα της χώρας για αποτελεσματική διεκδίκηση διεθνών συνεδρίων.
Ωστόσο την τριετία 2014-2016 ο συνεδριακός τουρισμός ανέκαμψε, συμπλέοντας με τη δυναμική ανάπτυξη του γενικότερου τομέα του τουρισμού. Οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που συντελέστηκαν στον τουριστικό κλάδο την περίοδο 2010-2013, σε συνδυασμό με την αναβάθμιση του τουριστικού προϊόντος (σημαντικά βελτιωμένη ξενοδοχειακή υποδομή), τον εκσυγχρονισμό του οδικού δικτύου και τη βελτίωση των αεροπορικών συνδέσεων, εξηγούν σημαντικό μέρος της προαναφερθείσας ανάκαμψης του συνεδριακού τουρισμού.
Παρόλα αυτά, οι επιδόσεις του εξακολουθούν να υπολείπονται των επιδόσεων των άλλων ανταγωνιστριών χωρών. Το 2017 ο αριθμός των διεθνών συνεδρίων που φιλοξένησε η Ελλάδα υποχώρησε, επηρεαζόμενος από τη γενικότερη πτωτική τάση που σημειώθηκε στην ευρωπαϊκή συνεδριακή αγορά, ως αποτέλεσμα των έκτακτων θεμάτων ασφαλείας λόγω των τρομοκρατικών επιθέσεων που αντιμετώπισε η Ευρώπη τη διετία 2015-2016.
Τα οφέλη του συνεδριακού τουρισμού
Το σίγουρο είναι όπως υποστηρίζουν παράγοντες της αγοράς πως θα πρέπει η χώρα μας να εστιάσει στον συνεδριακό τουρισμό δημιουργώντας τις υποδομές για να μπορεί να υποδεχτεί ακόμα μεγαλύτερα συνέδρια εκμεταλλευόμενη φυσικά και τα φυσικά πλεονεκτήματά της όπως οι καλές καιρικές συνθήκες εν συγκρίσει με τους ανταγωνιστές καθόλη τη διάρκεια του χρόνου.
Ο λόγος είναι για να μπορέσει να εκμεταλλευτεί όλα τα οφέλη που απορρέουν από τον συνεδριακό τουρισμό. Η συνεδριακή αγορά χαρακτηρίζεται ως ιδιαίτερα προσοδοφόρα, εξαιτίας της υψηλής ημερήσιας δαπάνης ανά σύνεδρο και του γεγονότος ότι λειτουργεί κυρίως εκτός της τουριστικής περιόδου αιχμής. Στην Ελλάδα το 2017 η μέση ημερήσια δαπάνη ανά συνεδριακό επισκέπτη ήταν πενταπλάσια και πλέον του αντίστοιχου μεγέθους για τον τουρίστα αναψυχής. Η απόκλιση μεταξύ των δύο αυτών μεγεθών διευρύνεται από το 2015 και μετά, λόγω της ανοδικής τάσης που σημειώνεται στη μέση ημερήσια δαπάνη του συνεδριακού επισκέπτη, ενώ το αντίστοιχο μέγεθος για τον τουρίστα αναψυχής δεν παρουσιάζει αύξηση.
Ταυτόχρονα, το 2017 η μέση δαπάνη ανά ταξίδι του συνεδριακού επισκέπτη ήταν σχεδόν δυόμισι φορές μεγαλύτερη αυτής του τουρίστα αναψυχής. Το ίδιο έτος η Ελλάδα φιλοξένησε 50.082 συνέδρους, οι οποίοι ξόδεψαν 73,5 εκατ. ευρώ και διέμειναν κατά μέσο όρο 3,7 ημέρες.
Σύμφωνα με την εποχική κατανομή των διεθνών συνεδρίων, στην Ελλάδα η εαρινή και η φθινοπωρινή περίοδος είναι οι περισσότερο προτιμητέες για τη διεξαγωγή συνεδρίων, γεγονός που συμβάλλει στην επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου.
Τέλος, η συνεδριακή αγορά χαρακτηρίζεται από τη δική της εποχικότητα ζήτησης, η οποία όμως διαχρονικά παρουσιάζει ενδείξεις μερικής άμβλυνσης
