Στο... κόκκινο είναι για μια ακόμη φορά οι λίστες με τα φάρμακα που βρίσκονται σε έλλειψη, θέτοντας σε συναγερμό τους φαρμακοποιούς και υποβάλλοντας σε ταλαιπωρία αλλά και δυνητικό κίνδυνο τους ασθενείς. Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχει στη διάθεσή του ο Πανελλήνιος Φαρμακευτικός Σύλλογος (ΠΦΣ), αυτή τη στιγμή τα φάρμακα που βρίσκονται σε έλλειψη είναι περί τα 200-250. Διευκρινίζεται, ωστόσο, ότι μπορεί να είναι πολλά περισσότερα ή λιγότερα ανά περιοχή και φαρμακείο. Μεταξύ αυτών εντάσσονται και σκευάσματα τα οποία ναι μεν υπάρχουν στην αγορά, αλλά σε περιορισμένη ποσότητα, που δεν επαρκεί για να καλύψει τις ανάγκες των ασθενών. Πρόκειται για φάρμακα όλων των κατηγοριών, πολλά εκ των οποίων λαμβάνονται από χρονίως πάσχοντες.
Μιλώντας στο Insider, ο πρόεδρος του ΠΦΣ, Απόστολος Βαλτάς τονίζει ότι υπάρχουν ασθενείς που αναγκάζονται να διακόψουν τη θεραπεία τους για ένα χρονικό διάστημα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την υγεία τους, και άλλοι που πρέπει να αντικαταστήσουν το φάρμακό τους, με σημαντικό ψυχολογικό κόστος.
«Οι ελλείψεις φαρμάκων είναι ένα διαχρονικό και διαρκώς επιδεινούμενο πρόβλημα. Ο βασικότερος λόγος είναι το γεγονός ότι υπάρχουν φαρμακαποθήκες οι οποίες εξάγουν φάρμακα τα οποία είναι υποχρεωμένες να διαθέσουν στην ελληνική αγορά. Σύμφωνα με το νόμο, για να διατεθούν φάρμακα στο εξωτερικό, θα πρέπει πρώτα να εξασφαλιστεί η εγχώρια επάρκεια. Ωστόσο, τα φάρμακα στην ελληνική αγορά είναι τα φθηνότερα στην Ευρώπη, με αποτέλεσμα να βγαίνουν παρατύπως σε χώρες της ΕΕ, όπου πωλούνται σε διπλάσιες και τριπλάσιες τιμές. Εάν δεν τεθούν αυστηροποιημένοι κανόνες, οι οποίοι θα δεσμεύουν τις αποθήκες να μην εξάγουν αποδεδειγμένα ελλειπτικά σκευάσματα για περισσότερο από 6 μήνες, το πρόβλημα θα διαιωνίζεται και θα διογκώνεται», αναφέρει ο πρόεδρος του ΠΦΣ και επιρρίπτει ευθύνες στον ελεγκτικό φορέα, τον Εθνικό Οργανισμό Φαρμάκων (ΕΟΦ), για την επικρατούσα κατάσταση:
«Οι απαγορεύσεις εξαγωγών που εκδίδει κατά καιρούς ο ΕΟΦ δεν επαρκούν για να αντιμετωπιστεί το σοβαρό αυτό πρόβλημα, καθώς δεν ανταποκρίνονται στις πραγματικές ανάγκες της αγοράς. Για να έχει πραγματική εικόνα, ο ΕΟΦ θα πρέπει να συγκεντρώνει στοιχεία απ’ όλους τους εμπλεκόμενους φορείς και βάσει αυτών να αποφασίζει τις απαγορεύσεις. Εμείς του δώσαμε τη δυνατότητα, μέσω μίας ειδικής εφαρμογής, να έχει online στοιχεία απ΄ όλες τις Περιφέρειες της Ελλάδας, η οποία δεν διασυνδέθηκε ποτέ με την πλατφόρμα του Οργανισμού».
Βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες λύσεις
Ο ΠΦΣ έχει επανειλημμένως προτείνει συγκεκριμένες βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες λύσεις για την αντιμετώπιση των ελλείψεων, οι οποίες είναι οι εξής:
• Απαγόρευση των εξαγωγών σε διαπιστωμένα ελλειπτικά φάρμακα, όχι για ένα διάστημα τριών μηνών αλλά για ένα διάστημα πέραν των 6 μηνών. Σύμφωνα με τον ΠΦΣ, οι φαρμακαποθήκες στην πρώτη περίπτωση τα κρατούν 2 – 3 μήνες στις αποθήκες τους χωρίς να τα διαθέτουν στην ελληνική αγορά και μετά τα εξάγουν μαζικά.
• Απαγόρευση των πωλήσεων μεταξύ των φαρμακαποθηκών πέραν από ένα φυσιολογικό ποσοστό. Υπάρχουν φαρμακαποθήκες που το 70-80% του τζίρου της προέρχεται από πωλήσεις σε μια άλλη φαρμακαποθήκη. Αυτό θα πρέπει να περιοριστεί σε ένα αποδεκτό ποσοστό, για να δώσει την δυνατότητα συνεργασιών μικρών συνήθως φαρμακαποθηκών για την αγορά από κοινού παραφαρμάκων, καλλυντικών ώστε να μπορούν να είναι ανταγωνιστικές.
• Να υπάρξει εφαρμογή real-time ενημέρωσης για το τι εξαγωγές πραγματοποιεί κάθε φαρμακαποθήκη, ώστε να γνωρίζουν όλοι, η πολιτεία, η φαρμακευτική εταιρία και οι φαρμακοποιοί, τι εξάγει η κάθε φαρμακαποθήκη.
• Έλεγχο των φαρμακαποθηκών ως προς τους κωδικούς που διαθέτουν, συνολικά. Υπάρχουν φαρμακαποθήκες που έχουν πχ 1000 κωδικούς, όταν το φαρμακείο σήμερα διαθέτει πάνω από 6000 κωδικούς. Σύμφωνα με τον ΠΦΣ, αυτές οι αποθήκες δεν είναι αποθήκες που προμηθεύουν φαρμακεία αλλά φαρμακαποθήκες παράλληλων εξαγωγών.
• Υλοποίηση της απόφασης του ΕΟΦ και του ΠΦΣ για την εφαρμογή από την οποία θα ενημερώνεται ο γιατρός για το φάρμακο που τελεί υπό έλλειψη.
Το υπουργείο Υγείας έχει ζητήσει μία κοινής αποδοχής εισήγηση όλων των εμπλεκόμενων φορέων, αλλά μέχρι στιγμής, οι μεταξύ τους συναντήσεις δεν έχουν τελεσφορήσει. Αναμένεται νέος κύκλος εργασιών και συναντήσεων με τον ΕΟΦ και τους άλλους εμπλεκόμενους φορείς, ωστόσο η αγορά δεν είναι αισιόδοξη για το αποτέλεσμά τους.
«Αν θέλουμε να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα θα πρέπει να βρεθούν συμβιβαστικές λύσεις, με καθαρή στόχευση να βρίσκει ο Έλληνας ασθενής το φάρμακο του. Στο πλαίσιο αυτό, ο ΕΟΦ θα πρέπει να πάρει αποφάσεις. Να εφαρμόσει το νόμο και όπου χρειάζεται να γίνουν νομοθετικές ρυθμίσεις. Αυτό απαιτεί προσωπικό, το οποίο δεν υπάρχει, και θέληση», καταλήγει ο πρόεδρος του ΠΦΣ.