Στο προσκήνιο βρίσκονται για μια ακόμη φορά οι ελλείψεις φαρμάκων, οι οποίες την τρέχουσα περίοδο είναι αυξημένες τόσο στα ιδιωτικά φαρμακεία όσο και στα νοσοκομειακά.
Ο Πανελλήνιος Φαρμακευτικός Σύλλογος (ΠΦΣ) απέστειλε πρόσφατα λίστα με τις βασικές ελλείψεις που παρατηρούνται το τελευταίο χρονικό διάστημα στο Υπουργείο Υγείας, ζητώντας από τον ΕΟΦ απαγόρευση των παράλληλων εξαγωγών. Η λίστα, η οποία αποτελείται από 100 κωδικούς, περιλαμβάνει μεταξύ άλλων αντιβηχικά, αντιθρομβωτικά, ινσουλίνες, εισπνεόμενα, αντιβιοτικά κ.ά.
Μιλώντας την προηγούμενη εβδομάδα στην Επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων της Βουλής ο πρόεδρος του ΠΦΣ, Απόστολος Βαλτάς, τόνισε πώς, παρά το γεγονός ότι απαγορεύθηκαν οι παράλληλες εξαγωγές σε 200 φάρμακα από το Υπουργείο Υγείας, «επιτήδειοι άρχισαν να εξάγουν άλλα φάρμακα, με αποτέλεσμα να έχουμε καινούργιες, σοβαρότατες ελλείψεις σε όλες τις παθήσεις».
Όπως επανειλημμένως έχει επισημανθεί οι ελλείψεις φαρμάκων είναι ένα πολυπαραγοντικό φαινόμενο. Πηγές από διάφορες πλευρές της εφοδιαστικής αλυσίδας, αναφέρουν για μια ακόμη φορά ως αιτίες των ελλείψεων -πέραν των παράλληλων εξαγωγών- τη μειωμένη παραγωγή πρώτων υλών και τα προβλήματα διακίνησης, τις παράνομες εξαγωγές και τις χαμηλές τιμές των φαρμάκων.
Κ. Λουράντος: Ο ανεπαρκής προϋπολογισμός για φάρμακα οδηγεί σε ελλείψεις
O πρόεδρος του Φαρμακευτικού Συλλόγου Αττικής (ΦΣΑ), Κωνσταντίνος Λουράντος, τόνισε από το βήμα του συνεδρίου Hellas Pharm, ότι οι ελλείψεις είναι διαχρονικές και αφορούν σε γενικές γραμμές σε φάρμακα όλων των παθήσεων, μεταξύ αυτών και φαρμακευτικά προϊόντα που δεν εξάγονται. Ωστόσο, το τελευταίο διάστημα παρατηρείται έντονη έλλειψη σε σκευάσματα για το σακχαρώδη διαβήτη (ίνσουλίνες), για την επιληψία, για τη διπολική διαταραχή, σε αντιβιοτικά, σε εισπνεόμενα κ.ά. Σύμφωνα με τον ίδιο, προβλήματα εντοπίζονται και όσον αφορά στην υποκατάσταση, καθώς σε ορισμένες περιπτώσεις είναι δυσεύρετα ακόμα και τα αντίστοιχα γενόσημα.
Μιλώντας στο Insider, ο πρόεδρος του ΦΣΑ εξηγεί το φαινόμενο προτάσσοντας ως μία βασική αιτία τον ανεπαρκή προϋπολογισμό για φάρμακα, ο οποίος οδηγεί σε υπέρογκες επιστροφές (clawback) της φαρμακοβιομηχανίας προς το κράτος, καθιστώντας ασύμφορη την αγορά στην Ελλάδα.
Μάλιστα, αναφέρει ενδεικτικά το παράδειγμα εταιρείας με φαρμακευτικό προϊόν κατά του διαβήτη, η οποία σε ενημέρωση προς τους φαρμακευτικούς συλλόγους για την έλλειψη στο συγκεκριμένο σκεύασμα αναφέρει ότι «αντιμετωπίζει εντεινόμενη δυσχέρεια να ανταπεξέλθει στην ζήτηση». Η εταιρεία τονίζει μεταξύ άλλων πως το εν λόγω θέμα προκαλείται από την άνευ προηγουμένου παγκόσμια αύξηση στην χρήση του προϊόντος, σε συνδυασμό με την περιορισμένη διαθεσιμότητα άλλων φαρμακευτικών σκευασμάτων της συγκεκριμένης κατηγορίας σε πολλές χώρες, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα. Ωστόσο, σημειώνει ότι «δυστυχώς, η συνέχιση της μη χρηματοδότησης του φαρμάκου, που έχει οδηγήσει στη γιγάντωση των υποχρεωτικών επιστροφών για τις φαρμακευτικές επιχειρήσεις, καθιστά την Ελλάδα μη ελκυστική για τις παγκόσμιες αγορές».
Στο… μάτι του κυκλώνα και τα φαρμακεία του ΕΣΥ
Το κύμα ελλείψεων, όμως, έχει «χτυπήσει» για πρώτη φορά μέσα στο τελευταίο διάστημα και τα φαρμακεία του ΕΣΥ. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, οι ελλείψεις εντοπίζονται κυρίως σε καρδιολογικά φάρμακα, σε αναισθησολογικά φάρμακα που είναι απαραίτητα για τα χειρουργεία, ενώ υπάρχει, επίσης, μειωμένη παράδοση σε ηπαρίνες (αντιθρομβωτικά) και σε φάρμακα για την αντιμετώπιση του διαβήτη. Όπως τονίζει η Πανελλήνια Ομοσπονδία Εργαζομένων στα Δημόσια Νοσοκομεία (ΠΟΕΔΗΝ), οι φαρμακοποιοί του ΕΣΥ αποδύονται καθημερινά σε έναν αγώνα δρόμου προκειμένου να καλύψουν τους ασθενείς:
«Η κατάσταση με ορισμένα νοσοκομειακά φάρμακα είναι οριακή. Είναι διαρκής η προσπάθεια των Φαρμακοποιών των νοσοκομείων να τα εξασφαλίσουν και έχουν καταφέρει μέχρι σήμερα, να μην αντιμετωπίσουν παντελή έλλειψη φαρμάκων, παρά τις δυσκολίες στην αγορά. Τους αξίζουν συγχαρητήρια. Αυτό όμως δεν απαλλάσσει των ευθυνών τους ΕΟΦ, ΙΦΕΤ και εταιρείες», αναφέρει ο πρόεδρος της ΠΟΕΔΗΝ, Μιχάλης Γιαννάκος.
«Κολλήματα» στον εφοδιασμό και από το ΙΦΕΤ
Βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας, οι εταιρείες οφείλουν να έχουν απόθεμα τριών μηνών για τα σκευάσματά τους. Σε περίπτωση ελλείψεων, το Ινστιτούτο Φαρμακευτικής Έρευνας και Τεχνολογίας (ΙΦΕΤ) αναλαμβάνει να εξασφαλίσει τις απαιτούμενες ποσότητες από το εξωτερικό, όμως σε τιμές πολλαπλάσιες από αυτές της εγχώριας αγοράς.
«Έως τώρα οι ανάγκες καλύπτονται οριακά», αναφέρει ο Μιχάλης Γιαννάκος. Και προσθέτει: «Εάν δεν αντιμετωπισθεί άμεσα η έλλειψη, θα υπάρξει πρόβλημα με τη θεραπεία νοσηλευόμενων ασθενών. Ειδικά των καρδιολογικών περιστατικών».
«Το ΙΦΕΤ δεν μπορεί να εισάγει τα φάρμακα στη χώρα με τις τιμές που επιδιώκει. Δεν έρχονται φάρμακα και όταν έρχονται εισάγονται με πολλαπλάσια τιμή», τονίζει από την πλευρά του ο πρόεδρος του ΦΣΑ.
Ο κ. Λουράντος αναφέρει ενδεικτικά το παράδειγμα γνωστού αναλγητικού, για το οποίο η εταιρεία έχει ενημερώσει προ εξαμήνου σχετικά με αδυναμία εφοδιασμού της αγοράς. Όπως επισημαίνει ο πρόεδρος του ΦΣΑ, εισήχθη από το ΙΦΕΤ ανάλογο φάρμακο, με διαφορετική εμπορική ονομασία και πιο ισχυρή σύνθεση, το οποίο έχει τουλάχιστον 5πλάσια τιμή.
Σε κάθε περίπτωση, σύμφωνα με έγκυρες πηγές, ο ΕΟΦ αναμένεται να προχωρήσει σε νέα απαγόρευση παράλληλων εξαγωγών, συμπεριλαμβάνοντας τους κωδικούς που δεν υπάρχουν ήδη στις σχετικές λίστες.
Photo: Shutterstock
