Σε απόγνωση βρίσκονται οι εργαστηριακοί γιατροί, καθώς μετά τις 12ετείς περικοπές των εσόδων τους, αδυνατούν πλέον να ανταποκριθούν στις τρέχουσες υποχρεώσεις τους.
Είναι ενδεικτικό ότι το 2023 ο προϋπολογισμός για τις διαγνωστικές εξετάσεις ήταν 482 εκατ. ευρώ, ενώ οι εξετάσεις που πραγματοποιήθηκαν αγγίζουν τα 700 εκατ. ευρώ, με την υπέρβαση που βάζουν από την τσέπη τους (clawback) να ξεπερνά τα 200 εκατ. ευρώ.
Στο πλαίσιο αυτό, τον Απρίλιο, τα εργαστήρια της Περιφέρειας προέβησαν σε κινητοποιήσεις, εντούτοις πλέον βρίσκεται στο τραπέζι το ενδεχόμενο πανελλαδικών κινητοποιήσεων, σε περίπτωση που δεν ληφθούν δραστικά μέτρα.
Προκειμένου να «ανακουφίσει» τους ιδιωτικούς φορείς από τις -κοινώς ομολογουμένως- υπέρογκες επιβαρύνσεις, το υπουργείο Υγείας εφαρμόζει από τον περασμένο Απρίλιο την είσπραξη από τους ασφαλισμένους του ΕΟΠΥΥ 1 ευρώ για εξετάσεις βιολογικού υλικού και 3 ευρώ για απεικονιστικές εξετάσεις, υπέρ του Οργανισμού. Ουσιαστικά, η επιβάρυνση, η οποία εκτιμάται περί τα 60-66 εκατ. ευρώ, εισπράττεται από τους εργαστηριακούς, για να αποδοθεί στον ΕΟΠΥΥ και στη συνέχεια να αφαιρεθεί από το clawback που καλούνται να καταβάλουν τα εργαστήρια, καθώς το κόστος των εξετάσεων που διενεργήθηκαν υπερβαίνει τον αντίστοιχο (κλειστό) προϋπολογισμό.
Τα παραπάνω αναφέρθηκαν σε σχετική συνέντευξη τύπου, που διοργάνωσε ο Ιατρικός Σύλλογος Αθηνών (ΙΣΑ),την Τρίτη (9/7).
Οι παράμετροι που οδηγούν στην υπέρβαση
Όπως επισημάνθηκε, οι παράμετροι που οδηγούν σε αυτήν την υπέρβαση είναι δύο:
1. οι πραγματικές ανάγκες του πληθυσμού (οι Έλληνες ειδικά στη μετά covid εποχή χρειαζόμαστε περισσότερα χρήματα για διενέργεια εργαστηριακών εξετάσεων).
2. η τεχνητή-προκλητή συνταγογράφηση.
«Και στις δυο περιπτώσεις υπεύθυνο για να τα αντιμετωπίσει είναι το κράτος, με την ενίσχυση του προϋπολογισμού στην πρώτη περίπτωση και με την εφαρμογή των κανόνων ορθής συνταγογράφησης και των διαγνωστικών πρωτοκόλλων στη δεύτερη», ανέφεραν εκπρόσωποι του κλάδου. Σημειώνεται ότι το 2014 θεσπίστηκαν διαγνωστικά πρωτόκολλα από το υπουργείο, παράλληλα με τις διεθνείς κατευθυντήριες οδηγίες. Αν και το τελευταίο διάστημα έχουν γίνει ορισμένα σημαντικά βήματα, τα πρωτόκολλα αυτά μέχρι και σήμερα δεν έχουν τεθεί πλήρως σε εφαρμογή.
«Η εκτέλεση εργαστηριακών εξετάσεων με αυτή την υποκοστολόγηση κάνουν τον Έλληνα εργαστηριακό ιατρό χρηματοδότη του ΕΟΠΥΥ και της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας», τόνισαν οι εκπρόσωποι των φορέων.
Επισημάνθηκε δε, το τεράστιο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι ιατροί οι οποίοι είναι κοντά στη σύνταξη, καθώς το υφιστάμενο τεχνητό χρέος καθιστά αδύνατο να συνταξιοδοτηθούν. Σε γιατρούς οι οποίοι έφυγαν από τη ζωή το χρέος μετακύλησε στους κληρονόμους οι οποίοι -όπως τονίστηκε- αποποιήθηκαν κληρονομιές, περιουσίες, τους κόπους μια ολόκληρης ζωής.
Ο κλάδος αφήνει αιχμές για πολιτικές μεθοδεύσεις με στόχο τον αφανισμό των μικρών εργαστηρίων και ζητά συνάντηση με τον Πρωθυπουργό προκειμένου να βρεθεί λύση.
Η πορεία προς το… αδιέξοδο
Στη σημερινή δεινή θέση έφερε τα εργαστήρια μία σειρά συνθηκών και εξελίξεων. Πέραν της καθήλωσης των τιμών των εργαστηριακών εξετάσεων για πάνω από 20 χρόνια (τιμές ΦΕΚ του 1991), το 2012 αντί για αύξηση έγινε μείωση της κοστολόγησής τους μεσοσταθμικά κατά 30%, με την καθιέρωση των ασφαλιστικών τιμών μέσω ΕΟΠΥΥ.
Το 2013 θεσπίστηκε ο κλειστός προϋπολογισμός, ως μνημονιακή υποχρέωση της Ελλάδας στο χώρο της υγείας. Για την επίτευξή του ορίστηκε η εφαρμογή clawback, ως προσωρινό μέτρο υποχρεωτικής επιστροφής χρημάτων προς τον ΕΟΠΥΥ, που αντιστοιχούν στην ετήσια υπέρβαση του κλειστού προϋπολογισμού, και του rebate που είναι η κλιμακωτή έκπτωση επι του συνολικού τζίρου και κυμαίνεται από 5-40%.
Ωστόσο, ο προϋπολογισμός για τις διαγνωστικές εξετάσεις είναι κλειστός και ελλειμματικός και οποιοδήποτε ποσό τον υπερβαίνει ουσιαστικά χρεώνεται στα εργαστήρια.
Ενώ το 2016 το ποσοστό του clawback ήταν 11%, την ίδια χρονιά εισήχθησαν στη συνταγογράφηση 86 νέες κοστοβόρες εξετάσεις, χωρίς επιπλέον χρηματοδότηση του προϋπολογισμού, με αποτέλεσμα το 2017 το ποσοστό του clawback να αγγίζει το 24%, με ανοδική πορεία έως σήμερα που το ποσοστό των rebate και clawback ανέρχεται περίπου στο 70%.
Το 2022 εφαρμόστηκε και η προκαταβολή του clawback «στραγγαλίζοντας» οικονομικά, ακόμη περισσότερο τα εργαστήρια.
Επιπλέον, το 2023 στους συμβεβλημένους με τον ΕΟΠΥΥ εργαστηριακούς ιατρούς επιβάλλονται τα «ποιοτικά» κριτήρια σε CT και ΜRI (αξονικές και μαγνητικές τομογραφίες), συνδέοντας την αμοιβή-αποζημίωση του εργαστηριακού ιατρού από τον ΕΟΠΥΥ (ποιοτικό rebate ) με τα τεχνικά χαρακτηριστικά του εξοπλισμού του. Έτσι, όπως επισημάνθηκε, οι ελευθεροεπαγγελματίες ακτινολόγοι αναγκάστηκαν να αντικαταστήσουν μηχανήματα πλήρως λειτουργικά, αξίας πολλών χιλιάδων ευρώ, αφού όσοι προμηθεύτηκαν τον εξοπλισμό τους από εταιρείες απολύτως νόμιμες αλλά όχι από τις επίσημες αντιπροσωπείες των κατασκευαστικών οίκων, τέθηκαν αυτόματα εκτός συναγωνισμού, καθώς τα πιστοποιητικά τους δεν αναγνωρίστηκαν. Επιπλέον, καθορίστηκε από το κράτος η 5ετία παλαιότητας.
Τι ζητάει ο κλάδος
Οι εργαστηριακοί γιατροί ζητούν από την Πολιτεία:
• Κατάργηση του claw back με εφαρμογή πλαφόν στις εξετάσεις ή στην εσχάτη των περιπτώσεων σταθερό ποσοστό claw back που να μην υπερβαίνει το 5%.Αυτό το ποσοστό είναι το ανώτερο ποσοστό που ισχύει σε όλη την Ευρώπη. Κάθε υπέρβαση θα πρέπει να καλύπτεται από το κράτος.
• Διαγραφή του τεχνητού χρέους.
• Εφαρμογή των διεθνών κατευθυντήριων οδηγιών ορθής ιατρικής συνταγογράφησης με διαγνωστικά πρωτόκολλα τα οποία έχουν νομοθετηθεί και μέχρι σήμερα δεν έχουν εφαρμοστεί πλήρως.
• Τη σύναψη συλλογικής σύμβασης με τους Ιατρικούς Συλλόγους, υπό την αιγίδα του ΠΙΣ.
«Τα εργαστήρια πρέπει να είναι βιώσιμα και οι γιατροί να λειτουργούν με αξιοπρέπεια για να μπορούν να παρέχουν υψηλής ποιότητας υπηρεσίες όπως κάνουν μέχρι σήμερα», τονίζουν.
