Μακροχρόνιες και σοβαρές επιπλοκές από το καρδιαγγειακό σύστημα ενέχει ο Σακχαρώδης Διαβήτης όταν οι πάσχοντες δεν είναι καλά ρυθμισμένοι. Στις επιπλοκές αλλά και στη διαχείριση της νόσου αναφέρονται με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Σακχαρώδη Διαβήτη (14/11), ο Πρόεδρος της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας (ΕΚΕ), Καθηγητής Καρδιολογίας Γεώργιος Κοχιαδάκης, ο Αντιπρόεδρος ΕΚΕ, Καθηγητής Καρδιολογίας Κωνσταντίνος Τούτουζας και ο Πρόεδρος ΟΕ Καρδιάς & Διαβήτη, Καθηγητής Καρδιολογίας Ιγνάτιος Οικονομίδης.
Ο Σακχαρώδης Διαβήτης αποτελεί ένα χρονίως εξελισσόμενο μεταβολικό νόσημα, με πολυπαραγοντικό υπόστρωμα που χαρακτηρίζεται από υψηλό σάκχαρο στο αίμα, αντίσταση στην ινσουλίνη και έλλειψη ινσουλίνης. Ταξινομείται αιτιολογικά σε 4 κατηγορίες αλλά δυο είναι οι συχνότερες μορφές του. Ο ΣΔ τύπου 1 όπου δεν παράγεται ινσουλίνη λόγω αυτοάνοσης καταστροφής των β-κυττάρων του παγκρέατος. Εμφανίζεται συχνότερα σε παιδιά και νέους ενήλικες. Ο ΣΔ τύπου 2 αφορά την πλειονότητα των πασχόντων και εμφανίζεται κυρίως σε ενήλικες. Στον τύπου 2 ΣΔ υπάρχει αντίσταση στην ινσουλίνη και η έλλειψη της ινσουλίνης είναι σχετική. Κύρια αιτία του τύπου αυτού ΣΔ αποτελεί η παχυσαρκία και η καθιστική ζωή.
Η όχι καλή ρύθμιση του ΣΔ οδηγεί σε μακροχρόνιες επιπλοκές, με σοβαρότερες αυτές από το καρδιαγγειακό, οι οποίες είναι:
- Καρδιαγγειακά συμβάματα όπως οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου, καρδιακή ανεπάρκεια και ισχαιμικά αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια.
- η διαβητική νεφροπάθεια που δύναται να οδηγήσει σε νεφρική ανεπάρκεια και αιμοκάθαρση
- η περιφερική αγγειοπάθεια και νευροπάθεια που δύναται να οδηγήσουν σε έλκη – λοιμώξεις στα κάτω άκρα (διαβητικό πόδι) και σε ακρωτηριασμό
- η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια που δύναται να οδηγήσει σε τύφλωση,
Ο Σακχαρώδης Διαβήτης σε αριθμούς
• 537 εκατομμύρια ασθενείς σε όλο τον κόσμο πάσχουν από Σακχαρώδη Διαβήτη και 1 στους 11 διαγιγνώσκεται με Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2.
• Στη χώρα μας νοσούν από Σακχαρώδη διαβήτη και «προ-διαβήτη» (διαταραχή ανοχής γλυκόζης και διαταραγμένη γλυκόζη νηστείας) περισσότεροι από 1 εκατομμύριο άτομα.
• Το 1/3(33.5%) των ασθενών στη χώρα μας δεν γνωρίζουν ότι πάσχουν από Διαβήτη και διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου.
• Τα άτομα με Σακχαρώδη Διαβήτη έχουν 2-3 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακής νόσου.
• Στις Ηνωμένες Πολιτείες κάθε 80 δευτερόλεπτα ένα άτομο με Σακχαρώδη διαβήτη νοσηλεύεται λόγω καρδιαγγειακών νοσημάτων.
• Όσοι ζουν με Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2 έχουν διπλάσιες πιθανότητες να πεθάνουν από καρδιακή νόσο (οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου, καρδιακή ανεπάρκεια) ή ισχαιμικό αγγειακό εγκεφαλικό σε σύγκριση με ασθενείς χωρίς διαβήτη.
Τα ειδικά ιατρεία
Η Ομάδα Εργασίας για την Καρδιά και τον Διαβήτη της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας, έχει οργανώσει ειδικά Ιατρεία, με τη στενή συνεργασία καρδιολόγων, ενδοκρινολόγων και παθολόγων με εξειδίκευση στο διαβήτη ανά την ελληνική επικράτεια για την πρωτογενή και δευτερογενή πρόληψη της καρδιαγγειακής νόσου σε ασθενείς με Σακχαρώδη Διαβήτη ή προ-διαβήτη.
Επίσης, μέσα από διάφορες δράσεις και σε συνεργασία με δημοτικούς και κρατικούς φορείς, προσπαθεί να ενημερώσει το κοινό για την πρόληψη του Διαβήτη αλλά και της καρδιαγγειακής νόσου σε ασθενείς που ήδη νοσούν από σακχαρώδη διαβήτη ή εμφανίζουν προ-διάθεση για την εμφάνισή του.
Τα Ιατρεία Καρδιάς και Διαβήτη, εκτός από τη βέλτιστη ρύθμιση της γλυκαιμίας και των μεταβολικών διαταραχών έχουν ως στόχο τη διάγνωση και αντιμετώπιση των συνοσηροτήτων που προδιαθέτουν σε εμφάνιση καρδιαγγειακής νόσου αλλά και την καλύτερη διαχείριση μετά την εκδήλωσή της. Επίσης, συμβάλλουν ουσιαστικά στον έλεγχο των ατόμων για την ύπαρξη σακχαρώδη διαβήτη και παρέχουν τη δυνατότητα εύκολης πρόσβασης σε διεπιστημονικές ομάδες ιατρών παρέχοντας την ευκολία της αντιμετώπισης συνολικά των επιπλοκών του σακχαρώδη διαβήτη.
Ποιοι πρέπει να υποβληθούν σε έλεγχο
Εάν ανήκετε σε μία από τις παρακάτω ομάδες, ζητήστε από τον γιατρό σας να κάνετε έλεγχο για Σακχαρώδη Διαβήτη:
1. Είστε υπέρβαροι ή παχύσαρκοι (ΔΜΣ ≥25 kg/m2) και έχετε επιπρόσθετα έναν τουλάχιστον από τους παρακάτω παράγοντες:
-Οικογενειακό ιστορικό ΣΔ σε συγγενείς 1ου βαθμού (γονείς, αδέλφια, παιδιά).
-Ιστορικό υπέρτασης ή καρδιαγγειακής νόσου.
-Ιστορικό δυσλιπιδαιμίας (υψηλά τριγλυκερίδια [>250 mg/dL], χαμηλή HDL <35 mg/dL]).
-Σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών.
-Καταστάσεις που σχετίζονται με αντίσταση στην ινσουλίνη (π.χ. μελανίζουσα ακάνθωση)
2. Έχετε ιστορικό προδιαβήτη
3. Εμφανίσατε Σακχαρώδη Διαβήτη κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης
4. Είστε άνω των 45 ετών
5. Έχετε λοίμωξη HIV.
Εάν τα αποτελέσματα του προσυμπτωματικούσας ελέγχου είναι φυσιολογικά, ο έλεγχος θα πρέπει να επαναλαμβάνεται τουλάχιστον ανά 3ετία, με πιθανό πιο συχνό έλεγχο ανάλογα με τα αρχικά ευρήματα και τους παράγοντες κινδύνου.
Η θεραπεία του Σακχαρώδους Διαβήτη
Η θεραπεία του Σακχαρώδους Διαβήτη στηρίζεται αφενός μεν σε αλλαγή του τρόπου ζωής, αφετέρου δε σε κατάλληλα φάρμακα. Έχει ως στόχο τη ρύθμιση του μεταβολισμού και του Σακχάρου αίματος, ώστε να αποφευχθούν οι επιπλοκές και κυρίως οι καρδιαγγειακές εκδηλώσεις. Η σωστή ρύθμιση του Σακχάρου αίματος μειώνει σημαντικά τις επιπλοκές. Η υγεία της καρδιάς και ο σωστός έλεγχος για την πρώιμη ανίχνευση καρδιαγγειακών επιπλοκών είναι απαραίτητος.
Όπως αναφέρουν οι ειδικοί, τα νεότερα φάρμακα για τη θεραπεία του Σακχαρώδη Διαβήτη είναι αποτελεσματικά στη ρύθμιση του σακχάρου με παράλληλη σημαντική μείωση του κινδύνου εμφάνισης καρδιαγγειακών νοσημάτων και επιπλοκών.
Για αυτό για να ζήσει κανείς καλά με τον Σακχαρώδη διαβήτη και να αποφύγει τις επιπλοκές πρέπει να επισκεφτεί τον θεράποντα ιατρό και τον καρδιολόγο με στόχο να:
• Ρυθμίσει το σάκχαρό του
• Μειώσει το σωματικό του βάρος αν είναι υπέρβαρος ή παχύσαρκός
• Διακόψει το κάπνισμα
• Ακολουθήσει μία υγιεινή και θρεπτική δίαιτα
• Ασκείται και να περπατά καθημερινά για τουλάχιστον 30 λεπτά
• Ελέγχει την αρτηριακή του πίεση και να τη ρυθμίσει φαρμακευτικά αν χρειάζεται
• Ελέγχει τα λιπίδια αίματος και τη χοληστερόλη του
• Λαμβάνει τα συνταγογραφούμενα φάρμακα σύμφωνα με τις ιατρικές οδηγίες
