Την προηγούμενη εβδομάδα, ο ειδικός επίτροπος για το κλίμα των ΗΠΑ, ο Τζον Κέρι, επισκέφθηκε την Κίνα ως απεσταλμένος του Μπάιντεν για να συζητήσει με τον Ζι Σινπίνγκ το ενδεχόμενο να δώσει το παρόν η Κίνα στη Συνδιάσκεψη Κορυφής για τη Γη που έχει καλέσει ο Μπάιντεν και θα γίνει στις 22-23 Απριλίου. Η Συνδιάσκεψη αυτή είναι το βασικό βήμα που κάνει ο Μπάιντεν για να δείξει ότι οι ΗΠΑ επιστρέφουν στην Συμφωνία του Παρισιού από την οποία είχε αποχωρήσει ο Τραμπ από το 2017 άτυπα και το 2020 οριστικά.
Ταυτόχρονα, οι ΗΠΑ εκμεταλλεύονται αυτή τη συνθήκη για να προωθήσουν την συνεργασία σε θέματα κλίματος με την Κίνα, καθώς οι δύο τους είναι οι χώρες με τις περισσότερες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα στον πλανήτη. Έτσι, ο Τζον Κέρι βρέθηκε από σύσκεψη σε σύσκεψη στην Κίνα και μάλιστα πέρασε δύο ημέρες σε εκτεταμένες συζητήσεις με τον ομόλογό του Ζιέ Ζενχού. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Τζον Κέρι είναι η πρώτη εξέχουσα προσωπικότητα της αμερικάνικης κυβέρνησης που επισκέπτεται την Κίνα εδώ και χρόνια, οπότε εικάζουμε ότι οι ΗΠΑ επιθυμούν υπό τη νέα διοίκηση να αναδείξουν τη δυνατότητα να προάγουν τη συνεργασία στο ανώτερο θεσμικό επίπεδο ακόμα και με σημαντικούς «αντιπάλους».
Η Κίνα αντιμετώπισε την αμερικάνικη αποστολή ιδιαίτερα αυστηρά. Παρόλες τις αλλεπάλληλες συζητήσεις, ακόμα δεν προχώρησε σε επιβεβαίωση παρουσίας του Σι Ζινπίνγκ στην Συνδιάσκεψη Κορυφής για τη Γη και επίσης, δεν προχώρησε σε καμία δημόσια δήλωση για οποιαδήποτε πρωτοβουλία αφορά τα προβλήματα του κλίματος με βάση τις βιομηχανικές πρακτικές που ακολουθούν οι Κινέζοι. Το αντίθετο, η στάση του αντιπρόεδρου της κινεζικής κυβέρνησης Χαν Ζενγκ ήταν μάλλον να σφάξει με το βαμβάκι τον Κέρι. Αφού δήλωσε ότι «Η Κίνα αποδίδει σημασία στο διάλογο και τη συνεργασία για την κλιματική αλλαγή με την πλευρά των ΗΠΑ», μετά ξεκίνησε να απαριθμεί τις αμερικάνικες ευθύνες: «Η Κίνα χαιρετίζει την επιστροφή των ΗΠΑ στη συμφωνία του Παρισιού και αναμένει από την πλευρά των ΗΠΑ να τηρήσει τη συμφωνία, να αναλάβει τις δέουσες ευθύνες της και να συνεισφέρει δεόντως».
Στο Υπουργείο Εξωτερικών της Κίνας, τα πράγματα ήταν πιο «απότομα». Η εκπρόσωπος, Χούα Τσουνγίνγκ, έκανε ένα tweet που έλεγε ότι «Οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν την έξοδο από τη Συμφωνία του Παρισιού το 2017, σταμάτησαν να εφαρμόζουν τις Εθνικά Καθορισμένες Συνεισφορές και εμπόδισαν τις παγκόσμιες προσπάθειες για την επίτευξη των στόχων της Συμφωνίας. Η επιστροφή τους δεν είναι καθόλου μια ένδοξη επιστροφή, αλλά μάλλον μια επιστροφή στην τάξη του κοπανατζή».
It is the US that announced exit from the Paris Agreement in 2017, stopped implementing its NDCs, and impeded global efforts to achieve goals of the Agreement. Its return is by no means a glorious comeback but rather a truant getting back to class.
— Hua Chunying 华春莹 (@SpokespersonCHN) April 16, 2021
Τι επιδιώκει η κλιματική πολιτική του Μπάιντεν;
Ο Μπάιντεν επιστρέφει στη Συμφωνία του Παρισιού, γιατί γνωρίζει ότι από εκεί βρίσκεται η οδός για να ανακόψει τις ανταγωνιστικές οικονομίες του πλανήτη από την αύξηση τους. Η πιο βασική αυτή τη στιγμή είναι η Κίνα. Έτσι, μέσα από την πίεση που θα ασκηθεί στην Κίνα για να εγκαταλείψει το ενεργειακά απαιτητικό και έντονα ρυπογόνο μοντέλο παραγωγής που έχει, θα επιφέρει και υποχώρηση στην οικονομική ανάπτυξη της Κίνας.
Για το σκοπό αυτό, η αμερικάνικη κυβέρνηση εκμεταλλεύεται την εκατέρωθεν αυξανόμενη, σκληρή στάση. Επιδιώκει να υπάρξει τελική συμφωνία για το κλίμα με όρους του 2015, όταν το κλίμα ήταν βασικό ενοποιητικό στοιχείο των παγκόσμιων πολιτικών και στο τιμόνι των ΗΠΑ ήταν ο Όμπάμα και η Κίνα υποτελής, εφόσον είχε πάνω από το 30% της παγκόσμιας κατανάλωσης ρύπων.
Όμως, δεν είμαστε πια στο 2015 και η επαγρύπνηση για το περιβάλλον στην οποία καλούν άνθρωποι σαν τη Γκρέτα Τούνμπεργκ, δεν επαρκεί για να αλλάξει τις κεντρικές πολιτικές στρατηγικές. Συνεπώς, η επίσκεψη του Κέρι στην Κίνα πρέπει να ιδωθεί μια σαφής ένδειξη ότι το παράθυρο ευκαιρίας για διμερή συνεργασία των 2 μεγάλων δυνάμεων για το κλίμα, κλείνει για την ώρα.
Εξ ου και στη αναμένεται να κάνει πιο αυστηρούς τους στόχους όπως τέθηκαν από τη Συνθήκη του Παρισιού. Θα ζητηθεί να επιτευχθεί μείωση των αερίων, υπεύθυνων για το φαινόμενο του θερμοκηπίου - από τα επίπεδα του 2005 – τουλάχιστον 50% έως το 2030. Αυτό σημαίνει ότι οι ΗΠΑ και όσοι συμμετέχουν στη Συμφωνία του Παρισιού θα πρέπει τουλάχιστον να διπλασιάσουν τον ρυθμό με τον οποίο εξετάζουν να μειώσουν τις εκπομπές άνθρακα και την ανάπτυξη των ΑΠΕ.
Συνεπώς, περιμένουμε από τον Μπάιντεν να ξαναγυρίσει σε μια πολιτική διαχείρισης του κλίματος παρόμοια με του Ομπάμα. Σε αυτό το σενάριο, η Κίνα έρχεται να μιλήσει ως ανεξάρτητος και πιο ισχυρός παίχτης από ότι το 2015. Το γεγονός ότι ο Σι Ζινπίνγκ δεσμεύτηκε στο Συνέδριο του ΚΚ Κίνας ότι η Κίνα θα μηδενίσει τις εκπομπές άνθρακα και ρύπων ως το 2060 – ένας σχεδόν ανέφικτος στόχος με τα σημερινά δεδομένα της κινέζικης βιομηχανίας- δείχνει ότι η Κίνα σχεδιάζει να επιβάλλει τη δική της πολιτική στο θέμα.