Την ένταξη του έργου με τίτλο «Κατασκευή φράγματος Τσικνιά Ν. Λέσβου, εγκαταστάσεων επεξεργασίας νερού και δικτύων» στο Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, το οποίο χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση – NextGeneration, αποφάσισε ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, Θ. Σκυλακάκης, μετά και τη θετική αξιολόγηση της ΕΥΣΤΑ (Ειδική Υπηρεσία Συντονισμού Ταμείου Ανάκαμψης) επί της πληρότητας των στοιχείων του Έργου και συμβατότητας αυτού με τους γενικούς και ειδικούς στόχους του ΤΑΑ.
Τα οφέλη του έργου
Πρόκειται για έργο που, όπως έχει αναδείξει το insider.gr, είναι εξ αυτών που βρίσκονται στην κυβερνητική ατζέντα (υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών) για επικείμενη προώθηση και αφορά στην κατασκευή του φράγματος Τσικνιά καθώς και επιμέρους τεχνικών έργων για την συλλογή, επεξεργασία και μεταφορά των αναγκαίων ποσοτήτων νερού προς τους οικισμούς της Αγίας Παρασκευής, της Καλλονής και την πόλη της Μυτιλήνης.
Το έργο εκτιμάται ότι θα βοηθήσει στην επίλυση των προβλημάτων άρδευσης και ύδρευσης του νησιού, ιδιαίτερα κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Στα έργα πρώτης φάσης περιλαμβάνεται η υδροδότηση της πόλης της Μυτιλήνης, η Καλλονή και τα χωριά κοντά στο φράγμα.
Χρηματοδότηση και χρονοδιαγράμματα
Η δημόσια δαπάνη του έργου που προτείνεται για εγγραφή στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων ανέρχεται σε ποσό ύψους 116.000.000 ευρώ ενώ οι πιστώσεις του τρέχοντος έτους σε ποσό ύψους 9.000.000 ευρώ που μάλιστα σχετίζονται με τις απαραίτητες απαλλοτριώσεις. Να σημειωθεί ότι δεν εντάσσεται στα έργα που θα γίνουν μέσω ΣΔΙΤ, εκτός αν αλλάξει κάτι στον σχεδιασμό.
Αξίζει να αναφέρουμε ότι η συνεισφορά του Ταμείου Ανάκαμψης προσεγγίζει τα 95,3 εκατ. ευρώ, ενώ το υπόλοιπο ποσό (περίπου 20,7 εκατ.) είναι η συνεισφορά του εθνικού Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων και ο ΦΠΑ. Βάσει της ενδεικτικής κατανομής προϋπολογισμού, προβλέπονται συνολικές πιστώσεις άνω των 38 εκατ. ευρώ τα έτη 2024-2025 και περίπου 30,5 εκατ. ευρώ το 2023. Φορείς υλοποίησης είναι η Δ/νση έργων Ύδρευσης και Αποχέτευσης και επεξεργασίας λυμάτων (Δ18) του υπ. Υποδομών αλλά και η Εφορεία Αρχαιοτήτων Λέσβου.
Πρόσφατα ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Κ. Καραμανλής, επισκεπτόμενος τη Λέσβο, σημείωσε ότι επίκειται η δημοπράτηση του έργου, ότι το 2023 θα ξεκινήσουν οι εργασίες για την κατασκευή του φράγματος Τσικνιά. Πρόκειται είπε για ένα έργο διαχείρισης υδάτινων πόρων, ένα έργο νέας γενιάς, που θα δώσει λύση στο πρόβλημα του νερού. Όσον αφορά στο φράγμα Τσικνιά, ο κ. Καραμανλής υπογράμμισε ότι η διαχείριση των υδάτινων πόρων στη νησιωτική Ελλάδα είναι ένα ζήτημα, το οποίο η χώρα θα αντιμετωπίσει πάρα πολύ έντονα στο μέλλον. Ανέφερε ότι πρόκειται για την κατασκευή ταμιευτήρα και έργων υδροληψίας και μεταφοράς, ύψους 104 εκατομμυρίων ευρώ. Σημείωσε επίσης ότι το έργο έχει ενταχθεί στο Ταμείο Ανάκαμψης, ως εκ τούτου έχει σφιχτό χρονοδιάγραμμα. Ειδικότερα θα ξεκινήσει το 2023 και θα είναι έτοιμο σε τρία χρόνια.
Σχετικά με τα ευρύτερα χρονοδιαγράμματα της δράσης προβλέπονται τα εξής:
Κοινοποίηση ανάθεσης σύμβασης για έργα ύδρευσης: 4ο τρίμηνο 2023
· Έναρξη διαδικασιών υποβολής προσφορών για εργασίες και εξοπλισμό: 4ο τρίμηνο 2022
· Ολοκλήρωση του 60 % των έργων ύδρευσης (με πιστοποίηση της έκθεσης ανεξάρτητου μηχανικού από το Υπουργείο Υποδομών): 4ο τρίμηνο 2024
· Ολοκλήρωση των έργων ύδρευσης (πιστοποίηση της έκθεσης ολοκλήρωσης ανεξάρτητου μηχανικού από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας): 4ο τρίμηνο 2025
Το αντικείμενο του έργου
Το φυσικό αντικείμενο του έργου περιλαμβάνει τα πιο κάτω έργα που περιγράφονται συνοπτικά:
1.1 Φράγμα Τσικνιά: Το φράγμα προβλέπεται πάνω στον χείμαρρο Τσικνιά. Η λεκάνη απορροής που αποστραγγίζεται από τον χείμαρρο Τσικνιά έχει εμβαδόν περίπου 85,94 Km2. Το φράγμα Τσικνιά προβλέπεται να κατασκευαστεί σε υψόμετρο +62,00m, είναι χωμάτινο ύψους 39,00m από την κοίτη του (49,00m από τη θεμελίωση). Η ωφέλιμη χωρητικότητα του ταμιευτήρα του είναι 12.500.000m3.
1.2 Έργα υδροληψίας από το φράγμα Τσικνιά και έργα μεταφοράς προς τις εγκαταστάσεις επεξεργασίας νερού (ΕΕΝ): Το φράγμα Τσικνιά τροφοδοτεί τις ΕΕΝ μέσω αγωγού προσαγωγής Φ700χλσ., το πρώτο τμήμα του οποίου (μήκους 645μ.) διέρχεται από τη σήραγγα υδροληψίας.
1.3 Έργα ΕΕΝ: Οι Εγκαταστάσεις Επεξεργασίας Νερού (ΕΕΝ) βρίσκονται σε γήπεδο εμβαδού 44 στρεμ. περίπου (διαμορφώνεται έτσι ώστε να λαμβάνει υπόψη τη συνολική ανάπτυξη των έργων του τελικού σταδίου Α2). Η χωροθέτηση και ο σχεδιασμός των ΕΕΝ αφορά στο σύνολο των εγκαταστάσεων για την πλήρη δυναμικότητά τους, 48.000 m3/ημ. Ο σχεδιασμός προτείνεται έτσι ώστε να επιτρέπει τη σταδιακή εκτέλεσή των έργων ανάλογα με τις απαιτήσεις υδροδότησης των κατάντη οικισμών (Α1 στάδιο - 24.000 m3/ημ και Α2 στάδιο - 48.000 m3/ημ). Εντός του γηπέδου των ΕΕΝ κατασκευάζεται το αντλιοστάσιο Α1.
1.4 Έργα μεταφοράς κατάντη των ΕΕΝ: • Έργα μεταφοράς από τις ΕΕΝ στη δεξαμενή φόρτισης των δικτύων (κεντρική ΔΦ1). • Έργα Υδραγωγείου από την ΕΕΝ προς τους εξυπηρετούμενους οικισμούς: - Έργα μεταφοράς του επεξεργασμένου νερού από την ΕΕΝ προς την Αγία Παρασκευή, την Καλλονή και την πόλη της Μυτιλήνης (υδροδοτούμενοι οικισμοί α’ φάσης). - Δεξαμενές αποθήκευσης και ρύθμισης, με τις οποίες θα γίνεται αποθήκευση - ρύθμιση των εισερχομένων παροχών και σύνδεση με το φορέα χρήσης των έργων. - Κεντρικό Αντλιοστάσιο Α1, το οποίο υδροδοτεί, τη δεξαμενή φόρτισης ΔΦ1 του κεντρικού αγωγού προς Μυτιλήνη, τη νέα δεξαμενή Αγ. Παρασκευής και τη νέα δεξαμενή Καλλονής.
1.5 Έργα οδοποιίας εξυπηρέτησης των έργων. Για την εξυπηρέτηση τόσο των εργασιών κατασκευής όσο και για τη λειτουργία των έργων προβλέπεται η διάνοιξη νέων δρόμων ή η βελτίωση υφιστάμενων οδών πρόσβασης στις θέσεις των έργων. Προβλέπεται επίσης η αντικατάσταση υφιστάμενων οδών οι οποίες πρόκειται να κατακλυστούν από τον ταμιευτήρα.