Ροή
Προειδοποιητική επιστολή στην Ελλάδα (και στα υπόλοιπα 26 κράτη-μέλη της ΕΕ) λόγω της μη τήρησης των στόχων συλλογής και ανακύκλωσης απέστειλε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Πρόκειται για έναν στόχο που δεν έχει τηρήσει κανένα από τα κράτη-μέλη και πλέον οι 27 χώρες έχουν προθεσμία δύο μηνών για να ανταποκριθούν και να άρουν τις ελλείψεις που έχουν εντοπιστεί ενώ εάν η Επιτροπή, δεν λάβει ικανοποιητικές απαντήσεις, μπορεί να αποφασίσει να αποστείλει αιτιολογημένες γνώμες.
Όπως αναφέρει η Κομισιόν, με βάση τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία που υπέβαλαν τα κράτη μέλη, στο σύνολό τους δεν πέτυχαν αρκετούς στόχους συλλογής και ανακύκλωσης αποβλήτων που προβλέπονται στην ισχύουσα νομοθεσία της ΕΕ για τα απόβλητα.
Η οδηγία-πλαίσιο για τα απόβλητα (οδηγία 2008/98/ΕΚ) θέτει νομικά δεσμευτικούς στόχους όσον αφορά την προετοιμασία για επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωση των αστικών αποβλήτων. Η Βουλγαρία, η Τσεχία, η Δανία, η Ισπανία, η Γαλλία, η Κροατία, η Ιταλία, η Κύπρος, η Λετονία, η Λιθουανία, η Ουγγαρία, η Μάλτα, η Πολωνία, η Πορτογαλία, η Ρουμανία, η Σλοβακία, η Φινλανδία και η Σουηδία δεν κατάφεραν να επιτύχουν τον στόχο του 50 % για το 2020 όσον αφορά την προετοιμασία για επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωση των αστικών αποβλήτων (όπως χαρτί, μέταλλο, πλαστικό και γυαλί). Παράλληλα, η οδηγία για τις συσκευασίες και τα απορρίμματα συσκευασίας εφαρμόζεται σε όλες τις συσκευασίες που διανέμονται στην ευρωπαϊκή αγορά και σε όλα τα απορρίμματα συσκευασίας που προκύπτουν, ανεξάρτητα από τον τόπο χρήσης τους. Έως τις 31 Δεκεμβρίου 2008 απαιτούσε να ανακυκλώνεται ποσοστό μεταξύ 55 % και 80 % του συνόλου των απορριμμάτων συσκευασίας. Οι καθορισμένοι στόχοι ανακύκλωσης για διάφορα υλικά περιλαμβάνουν ποσοστό 60 % για το γυαλί, 60 % για το χαρτί και το χαρτόνι, 50 % για τα μέταλλα, 22,5 % για τα πλαστικά και 15 % για το ξύλο, ωστόσο πολλοί από τους στόχους αυτούς δεν επιτεύχθηκαν. Επιπλέον, η οδηγία σχετικά με τα απόβλητα ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού (ΑΗΗΕ) απαιτεί τη χωριστή συλλογή και την ενδεδειγμένη επεξεργασία των ΑΗΗΕ και θέτει στόχους για τη συλλογή, την ανάκτηση και την ανακύκλωσή τους. Το ελάχιστο ποσοστό συλλογής που πρέπει να επιτυγχάνεται σε ετήσια βάση από τα κράτη μέλη είναι το 65 % του μέσου βάρους του ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού που διατέθηκε στην αγορά του οικείου κράτος μέλους την προηγούμενη τριετία, ή εναλλακτικά το 85 % των ΑΗΗΕ που παράγονται στην επικράτεια κάθε κράτους μέλους. Τα περισσότερα κράτη μέλη δεν κατάφεραν να συλλέξουν επαρκή ΑΗΗΕ χωριστά και, ως εκ τούτου, δεν πέτυχαν τον ενωσιακό στόχο συλλογής.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που είχαν αναφερθεί στην έκθεση έγκαιρης προειδοποίησης για τα απόβλητα το 2023 η Επιτροπή ανέφερε ότι 10 κράτη μέλη κινδυνεύουν να μην επιτύχουν τόσο τον στόχο για τα αστικά απόβλητα όσο και τον στόχο για το σύνολο των απορριμμάτων συσκευασίας για το 2025 (Βουλγαρία, Κροατία, Κύπρος, Ελλάδα, Ουγγαρία, Λιθουανία, Μάλτα, Πολωνία, Ρουμανία και Σλοβακία). Ακόμη, με βάση την αξιολόγηση που διενήργησε ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος και μια διεξοδική επισκόπηση των επιδόσεων των κρατών μελών στον τομέα της ανακύκλωσης και των πολιτικών τους για τα απόβλητα , διαπιστώθηκε ότι 18 κράτη μέλη κινδυνεύουν να μην επιτύχουν τον στόχο της προετοιμασίας για επαναχρησιμοποίηση και της ανακύκλωσης του 55 % των αστικών αποβλήτων έως το 2025 (Βουλγαρία, Γαλλία, Ελλάδα, Εσθονία, Ιρλανδία, Ισπανία, Κροατία, Κύπρος, Λετονία, Λιθουανία, Μάλτα, Ουγγαρία, Πολωνία, Πορτογαλία, Ρουμανία, Σλοβακία, Σουηδία και Φινλανδία).
Συνολικά 13 κράτη μέλη εξακολουθούν να απέχουν πολύ από τον στόχο της υγειονομικής ταφής του 10 % κατ’ ανώτατο όριο των αστικών αποβλήτων ο οποίος πρέπει να επιτευχθεί έως το 2035 : Βουλγαρία, Ελλάδα, Ισπανία, Κροατία, Κύπρος, Λετονία, Μάλτα, Ουγγαρία, Πολωνία, Πορτογαλία, Ρουμανία, Σλοβακία και Τσεχία.
Η Επιτροπή καλεί τα κράτη μέλη να εντείνουν τις προσπάθειές τους ως προς την εφαρμογή, προκειμένου να εκπληρώσουν τις προαναφερθείσες υποχρεώσεις. Στο πλαίσιο αυτό, τα κράτη μέλη θα μπορούσαν να βασιστούν στις ειδικές ανά χώρα συστάσεις που προσδιορίζονται στην έκθεση έγκαιρης προειδοποίησης του 2023 για τα απόβλητα. Αυτό θα βοηθήσει επίσης τα κράτη μέλη να επιτύχουν τους επικείμενους στόχους του 2025, του 2030 και του 2035, οι οποίοι καθορίστηκαν με τις πρόσφατες τροποποιήσεις της νομοθεσίας της ΕΕ για τα απόβλητα.
