Το μεγαλύτερο «πακέτο» από το δεκαετές επενδυτικό πρόγραμμα της ΕΥΔΑΠ, συνολικού ύψους 1,1 δισ. ευρώ, όπως αυτό πρόσφατα ανακοινώθηκε από τη διοίκηση της εισηγμένης, σχετίζεται με τα έργα αποχέτευσης και ανακυκλωμένου νερού στην Ανατολική Αττική. Ειδικά για τα μεγάλα αποχετευτικά έργα στην Ανατολική Αττική, υλοποιούνται, προωθούνται, σχεδιάζονται ή έπονται συνολικά projects 700 εκατ. ευρώ, που αφορούν σε πάνω από 400 χιλ. κατοίκους και σε 1.300 χιλιόμετρα δικτύων. Πρόκειται για τρία νέα Κέντρα Επεξεργασίας Λυμάτων (ΚΕΛ), συν το νέο ΚΕΛ Κορωπίου - Παιανίας το οποίο όμως κατασκευάζει η Περιφέρεια Αττικής.
Έχει δε ενδιαφέρον αφενός ότι η λειτουργία των Κέντρων Επεξεργασίας Λυμάτων θα πραγματοποιηθεί με τη χρήση νέων τεχνολογιών ώστε το επεξεργασμένο και ανακυκλωμένο νερό να επαναχρησιμοποιηθεί από τους χρήστες (π.χ. προς άρδευση αγροτικών εκτάσεων), αφετέρου ότι από τις συνδέσεις στα νέα δίκτυα που θα κατασκευάσει η ΕΥΔΑΠ περιμένει νέους «πελάτες», άρα και νέα έσοδα που θα καλύψουν μέρος από τις οικονομικές ανάγκες της εισηγμένης. Μάλιστα, ο κ. Τόσιος, αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος, εκτίμησε ότι αυτές κατά το πρώτο διάστημα θα φτάσουν το 60%, ενώ σε βάθος χρόνου, όσο τα έργα προχωρούν και ωριμάζουν, το ποσοστό αυτό θα ξεπεράσει το 80%.
Όπως αναφέρεται και η διοίκηση της ΕΥΔΑΠ σε σχετική ιστοσελίδα όσον αφορά στον σχεδιασμό της για την Ανατολική Αττική, «η φιλοσοφία της κυκλικής οικονομίας και της ολοκληρωμένης διαχείρισης λυμάτων είναι στρατηγικής σημασίας στο σχεδιασμό της ΕΥΔΑΠ, για τα έργα δικτύων αποχέτευσης ακαθάρτων και επεξεργασίας λυμάτων στην Ανατολική Αττική. Πέρα από τα προφανή οφέλη για τη δημόσια υγεία και το περιβάλλον, η ένταξη των αρχών της κυκλικής οικονομίας στην αναπτυξιακή προοπτική των έργων από τη συλλογή και την επεξεργασία των λυμάτων μέχρι την παραγωγή και την επαναχρησιμοποίηση του ανακτημένου νερού για άρδευση και περιαστική χρήση θα διασφαλίσει την αειφορία του πολύτιμου πόρου του νερού, θα αναβαθμίσει το θαλάσσιο περιβάλλον και τον υδροφόρο ορίζοντα, θα συμβάλλει στην προστασία της υγείας των κατοίκων και στην ενίσχυση των αναπτυξιακών δυνατοτήτων της ευρύτερης περιοχής».
Αναφορικά με τους νέους διαγωνισμούς για τα δίκτυα στην Ανατολική Αττική, μέσα στο 2021 προκηρύχθηκε ο διαγωνισμός για την κατασκευή δικτύων αποχέτευσης για τους Δήμους Ν. Μάκρης-Μαραθώνα (73 εκατ. ευρώ, στα 90 εκατ. με ΦΠΑ), συνολικού μήκους 190 χλμ. Το έργο περιλαμβάνει τα εσωτερικά δίκτυα αποχέτευσης ακαθάρτων της Νέας Μάκρης, συμπεριλαμβανομένων και των πολεοδομικών ενοτήτων Νέου Βουτζά (το τμήμα που ανήκει στο Δήμο Μαραθώνα), Αγίας Μαρίνας και Ζούμπερι, του οικισμού του Μαραθώνα και τμήματος του Άγιου Παντελεήμονα, καθώς και τα έργα μεταφοράς των ακαθάρτων από τις ως άνω περιοχές στο τελικό αντλιοστάσιο. Επίσης, στο έργο περιλαμβάνεται η κατασκευή δέκα (10) αντλιοστασίων ακαθάρτων, από τα οποία τα πέντε (5) είναι αντλιοστάσια μεταφοράς και τα υπόλοιπα πέντε (5) τοπικά αντλιοστάσια. Επιπλέον, στο έργο περιλαμβάνεται και η κατασκευή των εξωτερικών διακλαδώσεων για τη σύνδεση των ακινήτων με το δίκτυο αποχέτευσης ακαθάρτων. Επί της ουσίας, το project έχει και σημαντική περιβαλλοντική σημασία καθώς με το έργο επιχειρείται να αντιμετωπιστεί ένα χρόνιο πρόβλημα για τους κατοίκους της περιοχής και της ευρύτερης Ανατολικής Αττικής, για αυτό και περιλαμβάνει την κατασκευή αγωγών αποχέτευσης στη Νέα Μάκρη, συμπεριλαμβανομένων και των πολεοδομικών ενοτήτων Νέου Βουτζά (το τμήμα που ανήκει στο Δήμο Μαραθώνα), Αγίας Μαρίνας και Ζούμπερι, καθώς και στον οικισμό του Μαραθώνα και στον Άγιο Παντελεήμονα. Εκτός από την κατασκευή των αγωγών, στο έργο περιλαμβάνεται και η κατασκευή 7.000 συνδέσεων με τα ακίνητα με το υπό κατασκευή δίκτυο αποχέτευσης.
Αναμένεται επίσης, όσον αφορά στη συνέχεια, εντός διμήνου να ξεκινήσει η κατασκευή δικτύου αποχέτευσης στην Παλλήνη, μήκους 172 χλμ και προϋπολογισμού 28 εκατ. ευρώ. Επίσης αναμένεται να γίνει η προκήρυξη για την κατασκευή ΚΕΛ σε Ραφήνα-Αρτέμιδα (90 εκατ. ευρώ). Θα ακολουθήσει μέσα στο έτος αργότερα το ΚΕΛ Μαραθώνα (52 εκατ. ευρώ). Εντός του 2021, αναμένεται να ξεκινήσει η κατασκευή των δικτύων και σε Ραφήνα – Πικέρμι.
Να σημειωθεί ότι μέσα στο 2020 προκηρύχθηκε διαγωνισμός για την κατασκευή δικτύων αποχέτευσης για τους δήμους Σπάτων-Αρτέμιδας και Ραφήνας-Πικερμίου, μήκους 400 χλμ. και προϋπολογισμού 168 εκατ. ευρώ. Αντικείμενο της εργολαβίας, βάσει του τεύχους δημοπράτησης και της προκήρυξης, ήταν η κατασκευή έργων αποχέτευσης ακαθάρτων (εσωτερικών δικτύων, αγωγών μεταφοράς και εξωτερικών διακλαδώσεων) σε περιοχές των Δήμων Ραφήνας - Πικερμίου και Σπάτων-Αρτέμιδος καθώς και σε τμήματα των οικισμών Ν. Βουτζά και Μάτι της Δ.Ε. Νέας Μάκρης. Τελικός αποδέκτης των έργων αποχέτευσης θα είναι το προβλεπόμενο Κέντρο Επεξεργασίας Λυμάτων (ΚΕΛ) το οποίο θα κατασκευαστεί στη θέση «Πλατύ Χωράφι - Έτος Στέκο», η οποία βρίσκεται στα διοικητικά όρια του Δήμου Σπάτων - Αρτέμιδος. Τα έργα θα εκτελεστούν στην Ανατολική Αττική και θα εξυπηρετήσουν τον πληθυσμό που κατοικεί στις πολεοδομικές ενότητες της Ραφήνας και της Αρτέμιδας στα ανατολικά του Κέντρου Επεξεργασίας Λυμάτων (ΚΕΛ).
Επίσης στη β’ φάση κατασκευής (μάλιστα είναι ολοκληρωμένο κατά 52%) βρίσκεται το δίκτυο αποχέτευσης των Γλυκών Νερών. Αφορά στα έργα κατασκευής του δικτύου αποχέτευσης ακαθάρτων με ταυτόχρονη κατασκευή και των εξωτερικών διακλαδώσεων για την σύνδεση των ακινήτων στο δίκτυο αποχέτευσης.
Στο μεταξύ, το ΚΕΛ Κρωπίας εκτιμάται ότι ως το τέλος του έτους θα παραδοθεί στην ΕΥΔΑΠ προς λειτουργία που κατασκευάζεται με ευθύνη της Περιφέρειας Αττικής. Πρόκειται για ένα έργο που κατασκευάζει η Περιφέρεια Αττικής και θα λειτουργεί η ΕΥΔΑΠ, του οποίου ο προϋπολογισμός θα αγγίξει σταδιακά στα 200 εκατ. ευρώ περίπου (δίκτυο και ΚΕΛ) και αφορά στην ευρύτερη περιοχή των Μεσογείων, καθώς θέτει σε πρώτο πλάνο την ανάκτηση, τον εμπλουτισμό και την αξιοποίηση των υδατικών πόρων προς όφελος των τοπικών κοινωνιών προβλέποντας, διάθεση ανακυκλωμένου νερού για πυρόσβεση, πότισμα δημοτικών πάρκων, άρδευση γεωργικών εκτάσεων και εμπλουτισμό του υπόγειου υδροφορέα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι πολλά από τα έργα αυτού του τύπου εντάσσονται σε επιχειρησιακά προγράμματα που συγχρηματοδοτούνται από την Ευρωπαϊκή Ένωση/Ταμείο Συνοχής σε ποσοστό έως και 90%, ωστόσο, στην ΕΥΔΑΠ προσδοκούν ότι μέρος του επενδυτικού πλάνου (όπως και για τους «έξυπνους» υδρομετρητές) μπορεί να «κουμπώσει» στους όρους του Ταμείου Ανάκαμψης, άρα να λάβει κοινοτικούς πόρους.
