Με την παγκόσμια κρίση των ημιαγωγών, που έχει προκαλέσει μεγάλα προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα, να συνεχίζεται και να μην αναμένεται να τελειώσει σύντομα, μια ολλανδική εταιρεία έχει καταστεί ουσιαστική μονοπώλιο στην αγορά των τσιπ και έχει δει τα κέρδη της και τη χρηματιστηριακή αξία της σε Ευρώπη και Wall Street να εκτινάσσεται τον τελευταίο χρόνο.
Ο λόγος για την ASML, με έδρα την μικρή πόλη του Βελντχόφεν με πληθυσμό περίπου 45.000, εκ των οποίων οι 30.000 απασχολούνται στο εργοστάσιο της εταιρείας που κατασκευάζει τις σύνθετες μηχανές που παράγουν τα πιο εξελιγμένα τσιπ του κόσμου.
Ο ρόλος των EUV
Σύμφωνα με το CNBC, αυτές οι μηχανές που κοστίζουν περίπου 140 εκατ. δολάρια έκαστη, ρίχνουν ιδιαίτερα χαμηλές ακτίνες φωτός σε εξαιρετικά λεπτά στρώματα σιλικόνης που έχουν περαστεί με φωτο-ανθεκτικά χημικά. Στη συνέχεια, πολύπλοκα μοτίβα δημιουργούνται στα στρώματα της σιλικόνης καθώς το φως έρχεται σε επαφή με τα χημικά.
Η διαδικασία, που οδηγεί στη δημιουργία των αγωγών, είναι γνωστή στην εν λόγω βιομηχανία, ως λιθογραφία. Τα μηχανήματα που χρησιμοποιούνται για τη διαδικασία ονομάζονται εντατικές μηχανές υπεριώδους λιθογραφίας (EUV machines).
Η ASML πουλά αυτά τα σπάνια μηχανήματα στους μεγαλύτερους παραγωγούς ημιαγωγών στον κόσμο, όπως η TSMC, η Samsung και η Intel. Κάθε μηχανή αποτελείται από 100.000 κομμάτια και χρειάζεται το μέγεθος 4 jumbo jet για να μεταφερθεί. Το 2020, η ολλανδική εταιρεία πούλησε 31 μηχανές EUV, ενώ στο σύνολο της 37χρονης ιστορίας της έχει πουλήσει πάνω από 100.
Όπως αναφέρουν οι ειδικοί, ο λόγος που οι EUV μηχανές είναι κρίσιμες για την βιομηχανία των τσιπ είναι γιατί με την τεχνολογία τους μπορούν να «χωρέσουν» περισσότερα κομμάτια κρυσταλλολυχνιών (transistors) σε κάθε στρώμα σιλικόνης.
Οι κρυσταλλολυχνίες είναι ένα από τα βασικότερα συστατικά που χρειάζονται στα σύγχρονα ηλεκτρονικά και γενικά μιλώντας, όσες περισσότερες κρυσταλλολυχνίες μπορέσουν να χωρέσουν σε ένα τσιπ τόσο πιο ισχυρό θα είναι το τσιπ.
Είναι χαρακτηριστικό πως τα τελευταία iPhones της Apple, που κατασκευάστηκε με τα τσιπ της η TSMC χρησιμοποιώντας τα EUV της ολλανδικής εταιρείας, έχουν μέσα τους περίπου 10 δισ. κρυσταλλολυχνιών.
Δεδομένου του ότι καμία άλλη εταιρεία δεν μπορεί να φτιάξει μηχανές EUV για μαζική παραγωγή, η ASML κατέχει ουσιαστικά το μονοπώλιο στον κλάδο και όπως δήλωσε ο Πίτερ Χάνμπουρι, αναλυτές ημιαγωγών στην Bain & Co, «η ASML είναι απόλυτα κρίσιμη στο συνολικό περιβάλλον των ημιαγωγών».
Η εκτόξευση των κερδών
Η ζήτηση για τις μηχανές της ASML αυξάνεται ολοένα και περισσότερο, με τη διοίκηση της εταιρείας να αναφέρει τον Σεπτέμβριο του 2021 πως αναμένει αύξηση των εσόδων από πωλήσεις στα 24-30 δισ. δολάρια μέχρι το 2025, με τα κέρδη της να αυξάνονται μεταξύ 54%-56%. Η πρόβλεψη είναι ανώτερη από την προηγούμενη εκτίμηση της ASML για έσοδα 15-24 δισ. δολαρία έσα σετην επόμενη 4ετία.
«Βλέπουμε σημαντικές ευκαρίες ανάπτυξης και μετά από το 2025» σημείωσε η ASML, προσθέτοντας ο ετήσιος ρυθμός ανάπτυξης της εταιρείας θα κυμανθεί κοντά στο 11% από το 2020 έως το 2030.
Είναι χαρακτηριστικό πως η αξία της μετοχής της ASML στο χρηματιστήριο της Ολλναδίας έφτασε από τα 350 ευρώ στα 722 ευρώ στις 19 Νοεμβρίου, με τον τίτλο της εταιρείας να σημειώνει νέο ιστορικό υψηλό την περασμένη Παρασκευή.
Η μετοχή της ASML στην Wall Street έφτασε σε υψηλό έτους τον Σεπτέμβριο αγγίζοντας τα 895,93 δολάρια, ενώ στο κλείσιμο της Τρίτης κυμαινόταν στα 800 δολάρια.
Δύο αναλυτές του τεχνολογικού κλάδου σημείωσαν στο CNBC την εκτίμηση τους για το ότι η ASML θα ξεπεράσει σε αξία τα 500 δισ. δολάρια μέχρι το τέλος του 2022.