Μια τροπολογία που θα μπορούσε να αποδειχθεί εξαιρετικά βοηθητική στην προσπάθεια των τραπεζών να απορροφήσουν τις ζημίες από τη μείωση των «κόκκινων» δανείων και κυρίως να αποφύγουν την απίσχνανση (dilution), στην οποία θα οδηγούσε η ενεργοποίηση του σχήματος του αναβαλλόμενου φόρου, κατέθεσε σήμερα η κυβέρνηση στη Βουλή.
Η τροπολογία του υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης έρχεται να τροποποιήσει το νόμο 4548/2018 που ψήφισε η Βουλή τον Ιούνιο, επιφέροντας μια κομβική αλλαγή στις διατάξεις που διέπουν την ονομαστική αξία των μετοχών.
Ο νόμος 4548/2018 που δημοσιεύτηκε την 13η Ιουνίου 2018 στη Εφημερίδα της Κυβέρνησης προέβλεπε πως «η διαφορά που προκύπτει από την έκδοση μετοχών σε τιμή ανώτερη του αρτίου δεν μπορεί να διατεθεί για πληρωμή μερισμάτων ή ποσοστών, μπορεί όμως να κεφαλαιοποιηθεί».
Η κυβέρνηση με τη σημερινή της τροπολογία αλλάζει την παραπάνω διάταξη ως εξής: «H διαφορά που προκύπτει από την έκδοση μετοχών σε τιμή ανώτερη του αρτίου δεν μπορεί να διατεθεί για πληρωμή μερισμάτων ή ποσοστών, μπορεί όμως να α) κεφαλαιοποιηθεί ή β) να συμψηφισθεί προς απόσβεση ζημιών της εταιρείας , έκτος εάν υπάρχουν αποθεματικά ή άλλα κονδύλια τα οποία κατά το νόμο μπορούν να χρησιμοποιηθούν για το συμψηφισμό των ζημιών αυτών».
Η νέα διατύπωση είναι ένα άμεσο «δώρο» στους βασικούς μετόχους υποκεφαλαιοποιημένων εταιρειών που δεν διαθέτουν τη δυνατότητα να καλύψουν με πραγματικό χρήμα τις ζημιές των επιχειρήσεων τους. Γιατί; Διότι τους δίνει τη δυνατότητα να αποκτήσουν προσθετό όφελος από μια αύξηση κεφαλαίου, χρησιμοποιώντας το λογιστικό ποσό από τη διαφορά μεταξύ του αρτίου και της τιμής έκδοσης ώστε να απορροφήσουν ζημιές.
Έστω πως η ονομαστική αξία της μετοχής μιας εταιρείας είναι στο 1 ευρώ και η τιμή της αύξησης κεφαλαίου είναι στα 2 ευρώ, η διαφορά του 1 ευρώ μπορεί να χρησιμοποιηθεί για συμψηφισμό ζημιών, ενώ μέχρι σήμερα μπορούσε μόνον να κεφαλαιοποιηθεί.
Αυτή η δυνατότητα συμψηφισμού προς απόσβεση ζημιών ευνοεί τους βασικούς μετόχους των ελληνικών τραπεζών που δεν έχουν πολλά κεφάλαια για να μετάσχουν σε μεγάλες αυξήσεις κεφαλαίου, καθώς τους επιτρέπει με λογιστικό τρόπο να αποφύγουν ζημιές και ως εκ τούτου την ενεργοποίηση του σχήματος του αναβαλλόμενου φόρου. Ομοίως, θα μπορούσε να φανεί χρήσιμη και στην περίπτωση της ΔΕΗ, καθώς μέσα από μια μικρή αύξηση κεφαλαίου θα μπορούσε να παραχθεί λογιστική διαφορά ικανή να συμψηφίζει μεγάλες ζημιές.
Με άλλα λόγια πρόκειται για μια «έμμεση αύξηση κεφαλαίου ειδικής χρήσης», καθώς έχει ως αποκλειστικό σκοπό το συμψηφισμό ζημιών.
