Αποστολή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στις Βρυξέλλες
Την ανάγκη να βρεθεί βιώσιμη λύση στο θέμα της ενεργειακής επάρκειας έκανε σαφή η Επίτροπος Ενέργειας, Κάντρι Σίμσον, μιλώντας σε ελληνική δημοσιογραφική αποστολή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στις Βρυξέλλες. Εξήγησε πως η Ευρώπη ναι μεν γεμίζει τις αποθήκες της για το χειμώνα, αλλά οι εν λόγω προμήθειες προέρχονται και από τις ροές φυσικού αερίου μέσω Ρωσίας.
Το καλοκαίρι του 2023 δεν θα υπάρχει αυτή η επιλογή, επισήμανε με έμφαση. Τονίζοντας την ανάγκη το καλοκαίρι να μην βρει την ΕΕ με άδειες αποθήκες (γιατί θα πρέπει να γεμίσουν και για τον επόμενο χειμώνα και αυτό στο ίδιο σενάριο δεν θα είναι εύκολο), αλλά και να έχουν δρομολογηθεί βιώσιμες λύσεις. Με δεδομένο πως οι τιμές θα παραμείνουν υψηλές.
Ανήγγειλε πως σήμερα θα παρουσιάσει η Επίτροπος στη Σύνοδο Ενέργειας το πόρισμα/μελέτη που έχουν συντάξει οι υπηρεσίες της για έναν νέο δείκτη τιμών φυσικού αερίου της ΕΕ που θα μπορεί να αντικαταστήσει το TTF (σ.σ. τον δείκτη του ολλανδικού hub), το οποίο δείχνει συνεχώς πολύ μεγάλη μεταβλητότητα η οποία – όπως είπε – δεν συνδέεται με τις συνθήκες της αγοράς, αλλά και με κερδοσκοπικές κινήσεις. Εξήγησε πως δεν πρόκειται για πρόταση αλλά για μία παρουσίαση της μελέτης που έχει γίνει, αφού το θέμα είναι σύνθετο και εκτείνεται από την αποτελεσματικότητα του νέου δείκτη έως την «επιτυχία» του πλαφόν που θα πρέπει και να εμποδίζει την κερδοσκοπία, αλλά και μην «διώχνει» τους προμηθευτές και έτσι να διασφαλίζει επάρκεια.
Υψηλός βαθμός δυσκολίας
Ο δείκτης θα συνδέεται με την προσπάθεια διαμόρφωσης ενός δυναμικού πλαφόν στο φυσικό αέριο. Με τις πληροφορίες να αναφέρουν πως μπορεί να ορισθεί στα 180 ευρώ η κιλοβατώρα.
«Αναλύουμε με ειδικούς και προετοιμαζόμαστε για έναν εναλλακτικό δείκτη της ΕΕ για να αποφύγουμε την μεγάλη διακύμανση του υφιστάμενου δείκτη», σημείωσε. Με το σχεδιασμό, στο πιο καλό σενάριο, να μπορεί να τεθεί σε εφαρμογή στην αρχή του 2023 όπως διευκρινίστηκε από το επιτελείο της Επιτρόπου, αν βεβαίως υπάρξει γρήγορη αντίδραση και σε επίπεδο Συμβουλίου.
Επισημάνθηκε παρ' όλα αυτά κατ' επανάληψη ο πολύ υψηλός βαθμός δυσκολίας του εγχειρήματος. Με μεγάλο διακύβευμα την επάρκεια, μακροχρόνια και βραχυχρόνια, της προμήθειας ενέργειας. Η Επίτροπος εξήγησε πως τα συμβόλαια που έχουν γίνει για προμήθειες LNG έχουν επικινδυνότητα.
Έφερε ως παράδειγμα πως πολύ σύντομα ο ανταγωνισμός από την Ασία θα αυξηθεί και θα πρέπει να υπάρχει δράση και σε αυτό το πεδίο. Επίσης θα πρέπει οι συμβαλλόμενοι να διαμορφώνουν με την ΕΕ δεσμούς διαρκείας, που να συνδυάζουν την προμήθεια αερίου με άλλες τοποθετήσεις και στο πλαίσιο της ενεργειακής μετάβασης και των νέων πηγών ενέργειας αλλά και στο πλαίσιο των επενδύσεων που απαιτούνται γι αυτό.
Κρίσιμη η εξοικονόμηση
Η Επίτροπος πέρασε επίσης το μήνυμα πως υπάρχουν πολλά βραχυχρόνια μέτρα στήριξης για τα κράτη μέλη, αλλά και «λαμβάνουμε μέτρα» αλλά για να προφυλαχθεί η ΕΕ. «Πρέπει οπωσδήποτε να υπάρξει εξοικονόμηση ενέργειας σε όλη την ΕΕ. Είναι αναγκαίο για να βγει ο χειμώνας», εξήγησε.
Πηγές εξηγούσαν πως η Επιτροπή έχει υποχρέωση να παρέχει προτάσεις πολιτικής στους υπουργούς και να αναλύει τις επιπτώσεις που θα υπάρχουν. Εξηγώντας και τους κινδύνους αφού στο υγροποιημένο αέριο (εν αντιθέσει με τους αγωγούς), τα συμβόλαια μπορούν πολύ εύκολα να αλλάξουν δρόμο προς άλλους προορισμούς.
Υπό αυτό το πρίσμα, αναζητείται ο εναλλακτικός δείκτης που θα είναι πιο σταθερός, αλλά αυτό δεν είναι εύκολο, αφού δεν υπάρχουν «απλές» λύσεις. Επίσης ο νέος δείκτης δεν μπορεί να είναι εθελοντικός, αφού τότε δεν θα πετύχει. Η Σύνοδος σήμερα σε κάθε περίπτωση έχει ως πρώτο στόχο να συμφωνηθεί το 1ο πακέτο μέτρων για την ενεργειακή κρίση. Αυτό που επιχειρείται στο νέο σχέδιο είναι να παρουσιασθεί στους υπουργούς, πολλοί εξ αυτών έχουν ήδη εκφράσει το αίτημα κοινής δράσης (σ.σ. και η Ελλάδα).
Το επιτελείο της Επιτρόπου εξήγησε πως απαιτούνται συμβόλαια προμηθειών σε συνδυασμό με επενδύσεις για αλλαγή μείγματος ενέργειας και με προμήθεια άλλων πηγών ενέργειας που να κάνουν τις συμφωνίες βιώσιμες. Στόχος πρέπει να είναι η μακροχρόνια συνεργασία και αυτό έχει ρίσκα, επισήμαναν.
Για αυτό πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί και να είμαστε διαφανείς, αφού η αγορά του LNG είναι πολύ ειδική και υπάρχει πολύ μεγάλη μεταβλητότητα. Με άλλα λόγια, εξηγούσαν πως πρέπει να μην μπει ένα πλαφόν που δεν θα διατηρήσει ψηλά την τιμή ή που δεν θα «διώξει» την ενέργεια προς άλλους προορισμούς…
To non paper
Η θέση της Επιτροπής άλλωστε περιγράφεται σε γενικές γραμμές μέσα από non paper το οποίο άρχισε από την Τετάρτη να κυκλοφορεί ανά την ΕΕ και περιγράφει το πως είναι η κατάσταση στην αγορά αερίου αλλά και πως μπορεί να δομηθεί το πλαφόν και ο νέος δείκτης. Εξηγώντας πως θέλει πολύ μεγάλη προσοχή για να μην εγκλωβίσει υψηλά τις τιμές (όπως κάθε διατίμηση), αλλά και για να μην οδηγήσει σε έλλειψη επάρκειας προσφοράς αερίου.
